από την Αγγελική Κώττη //

Από χρονιά σε χρονιά και από εποχή σε εποχή μετακινούνται τα εγκαίνια του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου του Καΐρου, το οποίο κατασκευάζεται κοντά στις διάσημες πυραμίδες της Γκίζας. Τα προτελευταία νέα έλεγαν πως η λειτουργία του πρόκειται να ξεκινήσει κατά τον μήνα που διανύουμε, αλλά δεν αποδείχτηκαν σωστά. Τα εγκαίνια θα γίνουν τον Μάιο, λέει το αιγυπτιακό υπουργείο Πολιτισμού, αλλά ίσως ούτε και τότε. Προς το τέλος της χρονιάς, μάλλον, είναι πιθανότερο.

Δεκαέξι χρόνια μετά τον διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό και την τοποθέτηση του θεμέλιου λίθου από τον τότε πρόεδρο της χώρας Χόσνι Μουμπάρακ, και ενώ η Αίγυπτος βρίσκεται σε κατάσταση πολύ μεγάλης ανάγκης σχετικά με την αύξηση του τουρισμού της, οι καθυστερήσεις που συσσωρεύονται όλες αυτές τις περιόδους δεν επιτρέπουν αισιοδοξία. Κι όμως, το Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο, γνωστό και ως Μουσείο της Γκίζας, είναι το μόνο που μπορεί να δώσει κάποια ανάσα, προσελκύοντας τουρίστες.

Αλλωστε, το ίδιο το όνομα που του έδωσαν είναι δηλωτικό των φιλοδοξιών της αιγυπτιακής κυβέρνησης. Τα αρχικά του Grand Egyptian Museum σχηματίζουν τη λέξη GEM, δηλαδή κόσμημα. Και πράγματι θα είναι κόσμημα. Νέο, άνετο, με εξαιρετικά και θαυμαστά ευρήματα, θα δώσει νέα ώθηση στον αρχαιολογικό τουρισμό. Το παλιό μουσείο, της πλατείας Ταχρίρ, ήταν δυσανάλογα μικρό για τόσο «μεγάλα» εκθέματα.

Το GEM θα είναι, όταν λειτουργήσει, το μεγαλύτερο αρχαιολογικό μουσείο στον κόσμο, με εμβαδόν 100.000 τ.μ. Για τη μορφή του κονταροχτυπήθηκαν 1.557 αρχιτέκτονες και αρχιτεκτονικά γραφεία από όλο τον κόσμο και το πρώτο βραβείο πήρε η εταιρεία Heneghan Peng από το Δουβλίνο (τα σχέδια ήταν των αρχιτεκτόνων Heneghan Peng, Buro Happold και Arup). Η κατασκευή ξεκίνησε το 2008.

Το κτίριο με τις εγκαταστάσεις καταλαμβάνει 50 στρέμματα και βρίσκεται σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από τις πυραμίδες του Χέοπα και του Μενκαρέ, αλλά κοντά σε αυτοκινητόδρομο. Θα έχει σχήμα κομμένου τριγώνου, ημιδιαφανείς τοίχους από αλάβαστρο στην πρόσοψη και αμέσως μετά την είσοδο ένα αίθριο, στο οποίο θα εκτίθενται μεγάλα αγάλματα, όπως του Φαραώ Ραμσή ΙΙ, που έχει ήδη μεταφερθεί από την πλατεία Ταχρίρ.

Μέχρι στιγμής, ο προϋπολογισμός, που έχει αναθεωρηθεί πολλές φορές, έχει ξεπεράσει το μισό δισ. δολάρια, από τα οποία τα δύο τρίτα προέρχονται από δάνεια.

Ο εκθεσιακός χώρος θα είναι περί τα 24.000 τετραγωνικά και σε αυτόν θα παρουσιάζονται 50.000 εκθέματα.

Τουταγχαμών: το αγόρι-βασιλιάς

Ο πιο διάσημος φαραώ της Αιγύπτου στον σύγχρονο κόσμο είναι και ο πλέον άσημος κατά την αρχαιότητα. Αν ο τάφος του, γεμάτος χρυσά αντικείμενα, δεν είχε εντοπισθεί από τον Χάουαρντ Κάρτερ ασύλητος, λίγα θα γνωρίζαμε από τις αρχαίες ιστορικές πηγές για εκείνον. Αλλιώς όμως αποφάσισε η Ιστορία. Χάρη στον μοναδικό ασύλητο φαραωνικό τάφο του, να έχει τεράστια φήμη.

Με 5.000 ευρήματα από τον πολύχρυσο αυτό τάφο, η Αίγυπτος ετοιμάζεται να δελεάσει τους τουρίστες να επισκεφθούν το νέο αιγυπτιακό μουσείο. Τεράστιο δέλεαρ. Κατά πρώτον, επειδή ένας μεγάλος αριθμός δεν έχει παρουσιαστεί ξανά στο κοινό. Κατά δεύτερον, επειδή έτσι κι αλλιώς ο νεκρός νεαρός φαραώ είναι μαγνήτης. Στο παλιό Αρχαιολογικό Μουσείο, που λειτουργεί ακόμα στην πλατεία Ταχρίρ, πλήρωνες ειδικό εισιτήριο για να δεις την έκθεση με τη χρυσή σαρκοφάγο και κάποια από τα αντικείμενα που βρέθηκαν στον νεκρικό θάλαμο. Δεν θα πρέπει να θεωρείται τυχαίο πως στην Κοιλάδα των Βασιλέων, όπου ο φαραώ είχε ταφεί, δημιουργήθηκε ειδικό δωμάτιο με αναπαράσταση του νεκρικού θαλάμου, το οποίο είναι επισκέψιμο.

Οι θησαυροί του Τουταγχαμών θα εκτεθούν πρώτοι από όλα, καθώς το σχετικό τμήμα θα είναι το πρώτο που θα ανοίξει και θα δέχεται επισκέπτες έως ότου γίνουν οι μεταφορές και οι συντηρήσεις των εκθεμάτων ολόκληρου του μουσείου. Ενα μικρό τμήμα τους, με αντίγραφα ανάμεσά τους, έχει γυρίσει πολλές χώρες του κόσμου και πολλές πολιτείες της Αμερικής, σπάζοντας κάθε ρεκόρ προσέλευσης.

Ο φαραώ Τουταγχαμών, το αγόρι-βασιλιάς, ανήλθε στην εξουσία το 1333 π.Χ., όταν ήταν μόλις 10 ετών. Ηταν γιος του αιρετικού φαραώ Ακενατόν. Ο ανήλικος ηγεμόνας πέθανε σε ηλικία 20 ετών. Ενταφιάστηκε βιαστικά, καθώς τα ίχνη υποδεικνύουν πως η μπογιά δεν είχε καν στεγνώσει όταν σφραγίστηκε ο θάλαμος. Επίσης, ο τάφος είναι σαφώς μικρότερος από τους άλλους στην Κοιλάδα των Βασιλέων, κάτι που κάνει τους ειδικούς να πιθανολογούν ότι ο θάνατός του ήταν απροσδόκητος: ο Τουταγχαμών ενταφιάστηκε άρον άρον σε ανέτοιμο τάφο, που προοριζόταν μάλλον για άλλον. Ποιον; Αν οι συλλογισμοί των επιστημόνων έχουν σημασία, μάλλον για την πανέμορφη Νεφερτίτη. Αυτήν άλλωστε ψάχνουν σε «κοιλώματα» πίσω από τους τοίχους, προς το παρόν μόνο με ακτίνες λέιζερ και ανάλογες μεθόδους, ώστε να μην προκληθούν καταστροφές.