Γράφει ο Νικηφόρος Γκολέμης //
«Μαύρη» εβδομάδα αυτή που μας αφήνει, με τους καταναλωτές να συρρέουν στα μεγάλα εμπορικά καταστήματα, εκμεταλλευόμενοι τις εκπτώσεις (;) σε είδη πολυτελείας και τους προκαθήμενους των εμπορικών συνομοσπονδιών να μας ενημερώνουν περιχαρείς για την «τόνωση» της αγοράς και την «άσπρη μέρα» που είδαν τα ταμεία των μεγάλων επιχειρήσεων. Ευτυχώς λοιπόν που ήρθε η Black Friday, να δουν και λίγο οι ισχυροί της αγοράς το χρώμα του χρήματος, διότι ως γνωστόν όλες τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου ανεβαίνουν τον δικό τους Γολγοθά!
Η αλήθεια είναι ότι το πάντα σε εγρήγορση ελληνικό επιχειρηματικό δαιμόνιο (που συνήθως ακολουθεί την προδιαγεγραμμένη διαδρομή startup – ΕΣΠΑ – νανογιλέκο – κανόνι) άργησε να συντονιστεί στους ρυθμούς της Black Friday – Black Week που έχει προ πολλού ξεπεράσει τα αμερικανικά σύνορα. Πλέον, είναι καθιερωμένη σε ολόκληρο τον κόσμο ως μια χρυσή ευκαιρία των ισχυρών πολυεθνικών brands στον χώρο του εμπορίου (με αιχμή του δόρατος πλέον το ηλεκτρονικό εμπόριο) να διοχετεύσουν στην αγορά τα τεράστια αποθέματα που διαθέτουν.
∠Δεν είναι όμως μόνον τα καταστήματα που ελέω «Μαύρης Παρασκευής» προσέφεραν τα προϊόντα τους με εκπτώσεις επί των αναγραφόμενων τιμών. Ανάλογες «εκπτώσεις» (ιδεολογικής φύσεως αυτή τη φορά) παρατηρήθηκαν και σε ορισμένα μεγάλα κομματικά «μαγαζιά» εντός και εκτός συνόρων. Με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτό των Γερμανών σοσιαλδημοκρατών (SPD), οι οποίοι είναι έτοιμοι να προχωρήσουν σε μια μεγαλοπρεπέστατη κυβίστηση, βάζοντας ουσιαστικά ταφόπλακα στο πολιτικό τους μέλλον
Σε αυτό το σημείο θα σπεύσει ο μέσος… Νταρντανιάν της ελεύθερης αγοράς να αντιτείνει ότι οφέλη από τέτοιου είδους εκπτωτικές πρωτοβουλίες αποκτά και ο καταναλωτής, ο οποίος βρίσκει τα προϊόντα που έχει ανάγκη (;) σε τιμές χαμηλότερες από τις «κανονικές» (λες και οι τιμές είναι φιξ, οπότε στην Black Friday γίνονται… ακανόνιστες). Ας αφήσουμε στην άκρη τη συζήτηση για τις πλαστές ανάγκες που δημιουργούν στους καταναλωτές οι (αυτο)ρυθμιστές της αγοράς και τους οδηγούν στις ουρές για μια Smart TV κι ας ρίξουμε μια ψυχρή ματιά στην Ελλάδα του 2017. Με το εισόδημα των νοικοκυριών στα τάρταρα, με το βαρέλι της φτωχοποίησης και της περιστολής της αγοραστικής δύναμης να μην έχει πάτο, χιλιάδες ήταν οι άνθρωποι που κατέβηκαν την Παρασκευή στα πολυκαταστήματα, μήπως βρουν σε έκπτωση είδη πρώτης ανάγκης για τον χειμώνα. Εικόνα βγαλμένη από τα όνειρα κάθε νεοφιλελεύθερου στοχαστή: Ο homo oeconomicus να ζυγίζει τον οριακό οικογενειακό προϋπολογισμό του και να αναζητά μέσω των προσφορών τη μέγιστη δυνατή ωφέλεια. Μία ημέρα τον χρόνο αγορές και τις υπόλοιπες 364… προσευχές, μην χαλάσουν τα παιδιά το μπουφάν, μην σκιστούν οι μπότες. Διότι για πολλές οικογένειες χρήματα για δεύτερο ζευγάρι δεν υπάρχουν. Γι΄ αυτούς τους ανθρώπους όμως η «αγορά» δεν προβλέπει κάτι, είναι βλέπετε απασχολημένη στο να «τονώνεται» από την Black Friday.
Δεν είναι όμως μόνον τα καταστήματα που ελέω «Μαύρης Παρασκευής» προσέφεραν τα προϊόντα τους με εκπτώσεις επί των αναγραφόμενων τιμών. Ανάλογες «εκπτώσεις» (ιδεολογικής φύσεως αυτή τη φορά) παρατηρήθηκαν και σε ορισμένα μεγάλα κομματικά «μαγαζιά» εντός και εκτός συνόρων. Με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτό των Γερμανών σοσιαλδημοκρατών (SPD), οι οποίοι είναι έτοιμοι να προχωρήσουν σε μια μεγαλοπρεπέστατη κυβίστηση, βάζοντας ουσιαστικά ταφόπλακα στο πολιτικό τους μέλλον. Μόλις δύο μήνες μετά την καταγραφή του ιστορικού χαμηλού στις γερμανικές εκλογές και την αυτονόητη – για την πολιτική επιβίωση του κόμματος – επιλογή Σουλτς να μην συνεχίσει τον «Μεγάλο Συνασπισμό» με τη Μέρκελ και το CDU, ο επικεφαλής του SPD αναγκάζεται να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Έχει προηγηθεί το ναυάγιο των συζητήσεων για τον σχηματισμό τετρακομματικής ουσιαστικά (Χριστιανοδημοκράτες/Χριστιανοκοινωνιστές, Πράσινοι, Φιλελεύθεροι) κυβέρνησης συνεργασίας και με δεδομένο ότι τα νούμερα για μια συγκυβέρνηση CDU/SPD βγαίνουν, ο Σουλτς καλείται να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά, ώστε να αποφευχθεί μια κυβέρνηση μειοψηφίας ή/και νέες εκλογές. Βέβαια, το κλίμα για «απόφαση ευθύνης» του SPD και το δήθεν αφήγημα για σταθερότητα που περνάει από το χέρι του Σουλτς καλλιεργήθηκε από τα υψηλόβαθμα στελέχη του κόμματος που έχουν ήδη «γράψει» πολλά χιλιόμετρα στην πολιτική και δεν βλέπουν με καλό μάτι την απαγκίστρωση από τις υπουργικές καρέκλες και τις θέσεις εξουσίας. Ακόμα κι αν μια τέτοια απόφαση σημαίνει ουσιαστικά την πολιτική εξαΰλωση του κόμματος, το αυτί των παλαιότερων δεν φαίνεται να ιδρώνει, αφού για πολλούς είναι η τελευταία ευκαιρία για τέσσερα ακόμα χρόνια παρουσίας στον κρατικό μηχανισμό (με ό, τι οφέλη αυτό συνεπάγεται).
Εκ διαμέτρου αντίθετο το κλίμα στα προβεβλημένα στελέχη της νεολαίας του κόμματος, των οποίων η πολιτική σταδιοδρομία τίθεται εν κινδύνω, καθώς βλέπουν τις μελλοντικές τους καρέκλες να θυσιάζονται στον βωμό της διατήρησης των θέσεων εξουσίας για τους τρέχοντες καρεκλοκένταυρους. Κάπου στη μέση βρίσκεται ο επικεφαλής του κόμματος Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος αφενός φιλοδοξεί μια μέρα να γίνει καγκελάριος, πλην όμως αντιλαμβάνεται ότι κάτι τέτοιο πόρρω απέχει από την πραγματικότητα και τις δυνατότητές του. Σε κάθε περίπτωση, η «μάχη του καριερίστα» στο SPD αναμένεται με τεράστιο ενδιαφέρον, αφού θα καθορίσει εν πολλοίς το μέλλον του γερμανικού πολιτικού συστήματος. Και σε περίπτωση που ο – αποδοκιμασμένος από τους εκλογείς – «Μεγάλος Συνασπισμός» δεν λάβει το μήνυμα και κυβερνήσει για μια τετραετία ακόμα, τότε οι κραδασμοί από την AfD θα ακουστούν από το Βερολίνο μέχρι τις… Βρυξέλλες.
