της Ιωάννας Κολοβού //
Δύσκολα χρόνια”, τότε και τώρα!
«Λοιπόν, θέλω μόνο Γεγονότα. Να διδάξετε σ’ αυτά τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, Γεγονότα. Τίποτε άλλο. Στη ζωή μόνο τα Γεγονότα χρειάζονται. Μη φυτεύετε τίποτ’ άλλο και ξεριζώστε όλα τα άλλα. Μπορείτε να διαμορφώσετε τα μυαλά των λογικών πλασμάτων μόνο αν στηριχτείτε σε Γεγονότα. Μ’ αυτή την αρχή ανατρέφω τα παιδιά μου»
Οι πρώτες φράσεις στο μυθιστόρημα του Τσαρλς Ντίκενς «Τα Δύσκολα Χρόνια» ηχούν απίστευτα κυνικές και μας εισάγουν σ’ αυτό που θα αποτελέσει και τον κεντρικό πυρήνα του βιβλίου του.
Στη σκληρή πραγματικότητα που οδηγεί η φτώχεια και οι απάνθρωπες συνθήκες εργασίας τον 19ο αιώνα. Μια τραγική εικόνα της κοινωνίας που δεν επιτρέπει την «πολυτέλεια» της εκπαίδευσης και της μόρφωσης των παιδιών.
Το εκπαιδευτικό σύστημα είναι ένα από τα δεινά του 19ου αιώνα και της Βιομηχανικής Επανάστασης και αυτά είναι που καταγγέλλονται και σφυροκοπούνται στα “Δύσκολα χρόνια”.
Παρατηρούμε ότι αυτό το εκπαιδευτικό σύστημα αν αφαιρέσουμε την …πολυτελή συσκευασία, μοιάζει εκπληκτικά με το σημερινό. Στείρα παράθεση γνώσεων, στείρα παράθεση γεγονότων, με σκοπό όχι την παιδεία του μαθητή και μέσα από αυτή τη βελτίωση και τελειοποίησή του ως ολοκληρωμένο άτομο. Βέβαια υπάρχουν διαφορές. Σήμερα δεν ισχύει το σύστημα του 19ου αιώνα όπου οι μαθητές είχαν νούμερα, όπως οι Εβραίοι στα στρατόπεδα των ναζί. Σήμερα οι σχολικές αίθουσες δεν μοιάζουν με εκείνες του 19ου αιώνα, έχουν βελτιωθεί κατά πολύ -όχι πάντα και παντού βέβαια, υπάρχουν ακόμα σχολεία που λειτουργούν σε κοντέινερ- το σύστημα παιδείας όμως δεν απέχει και πολύ. Συσσώρευση γνώσεων, παράθεση γεγονότων. Τι χρειάζεται η παιδεία;
Σήμερα ο σκοπός είναι να τελειώσεις γρήγορα μια σχολή η οποία θα σε βοηθήσει να βρεις μια δουλειά. Να μπεις στην παραγωγή να τελειώνεις. Στην Ελλάδα της κρίσης δεν ισχύει ούτε καν αυτό. Η Ελλάδα της κρίσης τα τελευταία χρόνια ξεπέρασε και αυτόν τον Ντίκενς!
