Του Νικηφόρου Γκολέμη //

Πικρή γεύση αφήνει η απερχόμενη εβδομάδα, με την Πέμπτη να μην βρίσκει τα «Νέα» κρεμασμένα στα περίπτερα και τα μηνύματα από τις διαπραγματεύσεις με τους «θεσμούς» να είναι άκρως αποθαρρυντικά. Στο μεσοδιάστημα, έφυγε και ο Λουκιανός Κηλαηδόνης – ευτυχώς πρόλαβα να τον δω live – για να επισφραγισθεί η συσσώρευση των δυσάρεστων εξελίξεων.

Το ενδιαφέρον μονοπώλησαν ο ΔΟΛ και η κατάσταση που επικρατεί στο συγκρότημα, η οποία πλέον έχει φθάσει στο απροχώρητο. Ενδεικτικό είναι εξάλλου το γεγονός ότι υπάρχουν εργαζόμενοι και οικογένειες που βρίσκονται σε οριακό σημείο, τσακισμένοι και οικονομικά εξαντλημένοι από τα οφειλόμενα δεδουλευμένα. Το βαρύ κλίμα που έχει δημιουργηθεί επιτρέπει τη γέννηση και διάδοση φωνασκιών για «λογοκρισίες», «φιμώσεις» και καταπάτηση της ελευθεροτυπίας. Αλήθεια όμως, για ποια ακριβώς ελευθεροτυπία μιλάμε;

Όταν ένα οποιοδήποτε μέσο ενημέρωσης «φυτοζωεί», εναποθέτοντας επί χρόνια ολόκληρα τη σωτηρία και τη συνέχιση της λειτουργίας του στη δανειοδότηση από τις τράπεζες χωρίς εγγυήσεις («με αέρα» κατά τα λεγόμενα του ίδιου του κυρίου Ψυχάρη) και εν τέλει αδυνατεί να εξοφλήσει τα χρέη του αλλά παρ’ όλα αυτά εξακολουθεί να δανειοδοτείται, δεν δίνει κάτι ως αντάλλαγμα; Δεν εκχωρεί μέρος της ισχύος του στα συμφέροντα, από τα οποία «κρέμεται»; Πώς μπορεί να ασκεί ελεύθερη δημοσιογραφία, όταν γνωρίζει ότι υπάρχει κάποιος που ανά πάσα στιγμή είναι σε θέση να τραβήξει την πρίζα; Η ελευθεροτυπία στον ΔΟΛ – όπως και σε όλα τα Μέσα Ενημέρωσης που επιβιώνουν με τέτοιον τρόπο – είχε μάλλον πληγεί από καιρό. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ήταν απλώς αυτή που της έδωσε τη χαριστική βολή, που αποσυνέδεσε τον ετοιμοθάνατο από τη μηχανική υποστήριξη. Πιθανώς να είχε πράξει διαφορετικά και να έδινε λίγο ακόμα… οξυγόνο, αν το συγκρότημα είχε αποφασίσει να… συμμορφωθεί προς τας υποδείξεις του νέου «σερίφη» της πόλης, να αλλάξει πλεύση και «γραμμή», προσαρμοζόμενο στα νέα δεδομένα.

-Ο ΔΟΛ όμως δεν ήθελε ή/και δεν μπορούσε να πράξει ουτοτρόπως και μοιραία ακολούθησε την ήδη προδιαγεγραμμένη διαδρομή. Διότι όταν έχεις αποφασίσει ότι θα ζήσεις και θα πεθάνεις με την… αέρινη δανειοδότηση, όσα χρόνια κι αν μείνεις όρθιος, θα έρθει – νομοτελειακά – και η στιγμή που θα «πέσεις». Για τον ΔΟΛ αυτή είναι η στιγμή της πτώσης, με την πρόσκρουσή του να ηχεί παράλληλα (όπως και αυτή του MEGA) σαν προειδοποιητική βολή για την τύχη κι άλλων παραδοσιακών Μέσων Ενημέρωσης. Ανεξαρτήτως όλων των προαναφερθέντων νοσημάτων των ελληνικών ΜΜΕ, η πραγματικότητα βρίσκεται μπροστά μας και είναι αμείλικτη. Και πώς δεν θα ήταν άλλωστε, όταν βλέπεις εκατοντάδες εργαζομένους παγιδευμένους στη δίνη του κυκλώνα και ανήμπορους να φέρουν υπό τον δικό τους έλεγχο το οικονομικό και επαγγελματικό τους μέλλον.

Πολλοί είναι αυτοί που δυσκολεύονται να συμπονέσουν τους εν ανάγκη ευρισκομένους εργαζομένους του ΔΟΛ, επισημαίνοντας ότι με τις δικές τους επιλογές οδήγησαν εαυτούς στο αδιέξοδο. Το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί είναι, κατά τη γνώμη μου, αισθητά μικρότερο από αυτό που τους καταλογίζεται. Διότι οι δημοσιογράφοι του συγκροτήματος επιλέχθηκαν με κριτήριο τέτοιο, ώστε να μπορούν να υπηρετήσουν (βάσει ιδεολογικού προσανατολισμού, ευελιξίας, κ.ο.κ.) το συγκεκριμένο μοντέλο διοίκησης της εφημερίδας. Ως εργαζόμενοι, κλήθηκαν με τις δεξιότητές τους να εκτελέσουν ένα συγκεκριμένο εταιρικό πλάνο. Το γεγονός ότι οι ράγες, πάνω στις οποίες κινείτο η εταιρεία θα οδηγούσαν με μαθηματική ακρίβεια κάποια στιγμή το τρένο στον εκτροχιασμό, είναι μια αποτυχία που δεν πρέπει να πιστωθούν αυτοί που οδηγούσαν, αλλά αυτοί που καθόρισαν τη διαδρομή. Και όσα περισσότερα «τρένα» κινούνται με πυξίδα την άνευ εγγυήσεων χρηματοδότηση, θα βρεθούν και αυτά κάποια στιγμή προ δυσάρεστων εκπλήξεων.

Αυτό λοιπόν που χρειάζεται πραγματικά η Ελλάδα, μια χώρα που στις ετήσιες κατατάξεις για την ελευθερία του Τύπου «πλασάρεται» κάτω από χώρες όπως η Μοζαμβίκη και το Κιργιστάν, δεν είναι νέα, μεγαλεπήβολα εγχειρήματα, τα οποία θα στηρίζονται στα πήλινα πόδια του νταλαβεριού με τα διάφορα κέντρα εξουσίας, αλλά ουσιαστικές, αμιγώς δημοσιογραφικές πρωτοβουλίες για πολύπλευρη ενημέρωση και όσο το δυνατόν διαδραστική σχέση με το απευθυνόμενο κοινό. Μόνον τότε θα κατορθώσει η δημοσιογραφία να ξεπεράσει την εσωστρέφεια και να εξελιχθεί – μεταλλαχθεί σε υπηρέτη του κοινωνικού συνόλου.

Δεν είναι όμως μόνον οι εργαζόμενοι του ΔΟΛ που υποφέρουν, αφού σύντομα το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού Λαού θα λάβει μια «κρυάδα» προληπτικών μέτρων, τα οποία ενδέχεται να φθάσουν και τα 4 δισεκατομμύρια. Ήδη ο πρωθυπουργός έκανε το απαιτούμενο βήμα προς τη μεριά των δανειστών, αφού από εκεί που δεν δεχόταν ούτε ένα ευρώ προληπτικά μέτρα, πλέον δηλώνει πως δεν αποδέχεται τα… εκτός λογικής μέτρα. Όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς, έχει ήδη ξεκινήσει η απαραίτητη ζύμωση, ώστε εν τέλει να ψηφισθούν όλα όσα επιθυμούν οι δανειστές. Φυσικά, η λαϊκή αγανάκτηση δεν πρόκειται να μετασχηματιστεί σε διεκδίκηση, αφού σύσσωμο το πολιτικό σύστημα έχει καταλήξει στον μονόδρομο που οφείλουμε να ακολουθήσουμε κουνώντας καταφατικά το κεφάλι σε οποιαδήποτε απαίτηση. Και βέβαια το κάνουμε με μεγάλη προθυμία. Εξάλλου, όπως έλεγε και ο Λουκιανός, «δεν μας τρομάζουν τα νέα μέτρα – τα συνηθίζουμε σιγά -σιγά»…

0-3