Από την Αντιγόνη Καράλη //

Με άξονα και δεδομένο ότι η γλώσσα της τέχνης είναι αλληγορική και εκφράζει πάντα τις αλήθειες του ανθρώπου, οι 22οι  «Πλόες» στοχεύουν να δώσουν στο εικαστικό κοινό ψήγματα προβληματισμού και ενόρασης. Ο εικαστικός θεσμός που παρουσιάζει το Ιδρυμα Π. & Μ. Κυδωνιέως της Ανδρου το δεύτερο μέρος της τετραλογίας για το περιβάλλον (με την ευρεία έννοια του όρου και της πραγματικότητας), με τίτλο «Επικράτειες του Νότου».

assets_LARGE_t_420_54719642_type13145
Έργο της Δάφνης Αγγελίδου.

 

Αν η περσινή έκθεση, με τα «Νηπενθή κι Εωθινά» της, επικεντρωνόταν στην αντιστοιχία που αφορούσε τη βιοποικιλότητα της εξωτερικής φύσης και του εσωτερικού μας εαυτού, η φετινή εστιάζεται στις ιδιοσυγκρασιακές και πολιτισμικές μας ιδιαιτερότητες· ιδιαιτερότητες που από τη μια πλευρά ευνοούνται από τις κλιματικές συνθήκες, από την άλλη όμως αυτές δεν διασφαλίζουν μεμονωμένα κάτι ξεχωριστό, υποθάλποντας (κυρίως στη χώρα μας), ως αξεδιάλυτο αμάλγαμα, μια διαφορετικότητα νοοτροπίας, κουλτούρας, ηθών, συμπεριφοράς, αντιλήψεων, πεποιθήσεων, αντιδράσεων και χαρακτηριστικών γνωρισμάτων. Στις «Επικράτειες του Νότου» και στο πολιτισμικό, τουλάχιστον, όσο και στο ανθρωπογεωγραφικό πλαίσιο που τις συνιστά εντοπίζουμε τη μεταφυσική να συνυφαίνεται στενά με την πραγματικότητα. «Μέσα από τις ποικίλες ιδιαιτερότητες του ”Νότου” μπορεί κανείς να διακρίνει το αίνιγμα που χωρίζει και ενώνει το ”θαύμα” από το ”χάσμα”, τη ”λύτρωση” από την ”απώλεια”, το συμπτωματικά ”τυχαίο” από το αναπόδραστα ”μοιραίο”, το ”τραγικό” από το ”σαρκαστικό”, το ”δραματικό” από το ”λυρικό” στοιχείο, όπως επίσης το ”σοβαρό” από το ”ευτράπελο”, το ”γήινο” ή ”χθόνιο” από το ”μεταφυσικό”, με την εξοικείωση πλέον της ”παραδοξότητας” να εμφανίζεται ως μια ισχυρή πιθανότητα, η οποία ως ”φύση” ενώνει τις αντιθετικότητες αυτού του ”Νότου”, όπως τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, χωρίς από την άλλη πλευρά να αλλοτριώνει το προφανές της πραγματικότητας» σημειώνει η κριτικός και ιστορικός τέχνης, επιμελήτρια της έκθεσης Αθηνά Σχινά.

Οι «Επικράτειες του Νότου» είναι οι τόποι των «ριζωμάτων» και της ουτοπίας μας, οι χώροι των συνεχόμενων «μεταμορφώσεών» μας. Είναι επιπλέον οι επισφάλειες, οι απρόβλεπτες ανατροπές μας και παράλληλα οι περιοχές της χαρμολύπης, που διαπνέουν ανεπαισθήτως την καθημερινότητά μας. Είναι οι εκτάσεις του νου και της ψυχής μας, του εφήμερου και της φαντασίας μας, που ζωντανεύουν τον μύθο, για να οικοδομήσουν εντέλει την «παραμυθία» της πραγματικότητάς μας. Μέσα στα «ανθρώπινα» αυτά «περιβάλλοντα» του «μικρού και μέγα κόσμου» μας, γεννιέται η μαγεία και η ρήξη, το μυστήριο και η καθαίρεση, η αναδίπλωση του πόνου και η ανάταση της χαράς, ο αλτρουισμός και η απελπισία, η αυτοθυσία και η ταπείνωση, η αυταπάρνηση και η συγκατάβαση.

«Παρελθόν και παρόν, κράμα αλλοιώσεων και μεταλλαγών, επίπεδα γραφών κι επανεγγραφών, συμπεριφορών και νοοτροπιών, αναθεωρήσεων και προσεταιρισμών, αρχών και αξιακών συστημάτων που μέσα από αυτά αντιστεκόμαστε κι άλλα που αλλάζουν δραματικά ή μετασχηματίζονται, είναι όλα όσα ιδιοσημαίνουν και συνεχώς τροφοδοτούν το συλλογικό ασυνείδητο, ”εικονίζοντας” τις ”Επικράτειες του Νότου”» σύμφωνα με την επιμελήτρια. Πρόκειται για τις «επικράτειες» που τις «αναμαγεύουμε, αλλά και τις καθαιρούμε, τις ανασυστήνουμε και τις αμφισβητούμε, αλλά δεν μπορούμε να τις εξοβελίσουμε, ούτε να τις απαρνηθούμε, γιατί πότε με ελπίδες κι άλλοτε με διαψεύσεις, αντικρίζουμε εντέλει, σαν μέσα από καθρέφτη, την παρουσία μας ως ζώσα ”φύση” σε αυτές τις ”επικράτειες”, που ”διαστέλλουν” ή ”συρρικνώνουν” κάθε φορά την καθημερινότητά μας, όπως ευκρινέστερα θα δούμε στο τρίτο μέρος αυτής της τετραλογίας, που θα έχει τον τίτλο ”Εύκρατη Ζώνη”»

 

Εργο της Αννας Γρηγόρα.
Εργο της Αννας Γρηγόρα.

 

Πηγή: www.ethnos.gr