Του Παύλου Θ. Κάγιου //

Ταινίες που μιλούν για μας ή κοιτάζουν το μέλλον δίχως να ξεχνούν τον άνθρωπο ανάμεσα στις νέες που κάνουν πρεμιέρα στους κινηματογράφους με πρώτο-πρώτο το γαλλικό «Σπίτι δίπλα στη θάλασσα» και τον τουρκικό «Σπόρο»

«Το σπίτι δίπλα στη θάλασσα»
Θυμάμαι με πολλή συγκίνηση το παλαιότερο φιλμ του Ρομπέρ Γκεντιγκιάν «Τα χιόνια του Κιλιμάντζαρο» και η χαρά μου μεγαλώνει καθώς και το τωρινό του φιλμ έχει τον ίδιο ψυχισμό και ευαισθησία.

Μας δείχνει ένα σήμερα «ξεχασμένο» κι από εμάς τους ίδιους παρά το γεγονός πως πολύ θα θέλαμε να το κρατήσουμε ζωντανό μέσα μας. Μας προσγειώνει σε μια μικρή ακτή κοντά στη Μασσαλία και πιο συγκεκριμένα σ’ ένα σπίτι που ανήκει σε έναν ηλικιωμένο άντρα. Τα τρία του παιδιά έχουν μαζευτεί στο πλευρό του για τις τελευταίες του μέρες: η Άντζελα, μια ηθοποιός που ζει στο Παρίσι, ο Ζόζεφ, που έχει ερωτευτεί μια γυναίκα που έχει τα μισά του χρόνια και ο Αρμάν, ο μόνος που έχει μείνει πίσω και λειτουργεί το μικρό οικογενειακό εστιατόριο.
Εκεί, τα τρία αποξενωμένα αδέλφια θα μοιραστούν συναισθήματα, αναμνήσεις ενοχές και μυστικά και θα αναμετρηθούν με όσα έχουν κληρονομήσει από τα ιδανικά του πατέρα τους. Μέχρι που ένα απρόσμενο γεγονός θα τους κάνει να αναθεωρήσουν τα πάντα…

Μια ταινία που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως φιλμ «οικογενειακής επανένωσης» κι εμπνευσμένη από τον «Βυσσινόκηπο» του Αντόν Τσέχωφ.

Ο Ρομπέρ Γκεντιγκιάν γεννήθηκε το 1953 στη Μασσαλία. Από το 1980 μέχρι σήμερα έχει γράψει και σκηνοθετήσει πάνω από 20 ταινίες οι περισσότερες από τις οποίες έχουν συμμετάσχει και βραβευτεί στα μεγαλύτερα φεστιβάλ του κόσμου και έχουν γνωρίσει μεγάλη εμπορική επιτυχία.

Σκηνοθεσία: Ρομπέρ Ντεγκιγνιάν
Παίζουν: Αριάν Ασκαρίντ, Ζαν-Πιέρ Νταρουσέν, Ζεράρ Μεϊλάν, Αναΐς Ντεμουστιέ

«Σπόρος»
H καινούργια ταινία του Σεμίχ Καπλάνογλου κινείται τόσο πολύ στο κλίμα των ταινιών του Αντρέι Ταρκόφκσι που κάποια στιγμή μοιάζει σαν να τις μιμείται – κάτι που δεν είναι και τόσο υπέρ της… Αν σ’ αυτό προσθέσεις ότι ισχύει κάτι παρόμοιο και για τις ταινίες «Ζαμπρίνσκι πόιντ» του Αντονιόνι και «Η κατάσταση των πραγμάτων» του Βιμ Βέντερς, το αποτέλεσμα θαμπώνει ακόμα πιο πολύ… Και το κυριότερο είναι ότι η προβληματική, η αγωνία και η «φιλοσοφία» του Καπλάνογλου δεν συνθέτουν κάποια καινούργια πρόταση.
Το στόρι της αναφέρεται σε δύο άνδρες που κινούνται σ’ ένα κοντινό, πλην απροσδιόριστο, μέλλον. Τι αναζητούν ο καθηγητής γενετικής σπόρων Δρ. Έρολ Έριν και ο επιστήμονας Τζεμίλ Ακμάν, που παράτησε μια λαμπρή καριέρα και ό,τι άλλο ήξερε, σε μια απαγορευμένη ζώνη που ονομάζεται Νεκρή Γη;

Γυρισμένος σε δύο ηπείρους και πολλές τοποθεσίες στις Η.Π.Α., τη Γερμανία και την Τουρκία, ο «Σπόρος» είναι η πιο φιλόδοξη μέχρι σήμερα δουλειά του βραβευμένου Τούρκου σκηνοθέτη με τη Χρυσή Άρκτο του Φεστιβάλ Βερολίνου.

Το φιλμ χαρακτηρίστηκε ως δυστοπικό θρίλερ επιστημονικής φαντασίας, υπαρξιακό road trip, οικολογική και πολιτική αλληγορία… Ο ίδιος ο σκηνοθέτης, πάντως, θεωρεί ότι «ο Σπόρος δεν είναι ταινία επιστημονικής φαντασίας, αν και έχει κάποια από τα γνωρίσματα αυτού του είδους. Αν πρόκειται να τον ορίσουμε με κάποιο τρόπο, θα μπορούσαμε να τον αποκαλέσουμε μια ιστορία δρόμου κάποιου που ταξιδεύει μέσα στον εαυτό του αναζητώντας όσα ψάχνει έξω».

Ο σκηνοθέτης Σεμίχ Καπλάνογλου. Γεννήθηκε το 1963 στην Τουρκία και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους σεναριογράφους, σκηνοθέτες και παραγωγούς του σύγχρονου τουρκικού κινηματογράφου. Κέρδισε διεθνή αναγνώριση με την τρίτη μεγάλου μήκους ταινία του Egg (2007), η οποία έκανε πρεμιέρα στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών. Το 2008, η ταινία του Milk έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας και κέρδισε διεθνή βραβεία, όπως το Βραβείο FIPRESCI στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Κωνσταντινούπολης. Το Honey (2010), που αποτελεί το τελευταίο μέρος της τριλογίας «Γιουσούφ», κέρδισε τη Χρυσή Άρκτο στην Μπερλινάλε του ίδιου έτους. Ως παραγωγός συνέβαλε πρόσφατα στη δημιουργία της ταινίας “Τα παιδιά του Σαράγεβο” της Άιντα Μπέγκιτς η οποία απέσπασε ειδική μνεία στο τμήμα «Ένα κάποιο βλέμμα» του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών (2012). Ο «Σπόρος» είναι η έκτη μεγάλου μήκους ταινία του.

Σκηνοθεσία: Σεμίχ Καπλάνογλου
Παίζουν: Ζαν-Μαρκ Μπαρ, Ερμίν Μπράβο

«Lady bird»
Μια ιστορία ενηλικίωσης σκηνοθετημένη από την Γκρέτα Γκέργουικ με φόντο το Σακραμέντο του 2002 είναι υποψήφια για πέντε Όσκαρ (μεταξύ αυτών καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, α’ γυναικείου ρόλου). Συν τοις άλλοις, έχει κερδίσει και Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης ταινίας και Ά Γυναικείου Ρόλου στην κατηγορία Μιούζικαλ/Κωμωδία. Το στόρι της ξετυλίγει τη δύσκολη εφηβεία της νεαρής Κριστίν «Lady Bird» Μακ Φέρσον (στο ρόλο η Σίρσα Ρόναν), την εκρηκτική σχέση αγάπης -μίσους με τη νοσοκόμα μητέρα της και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς της, καθώς και την καθημερινότητά της στο σχολείο, και βέβαια τις εφηβικές ανασφάλειες και τους έρωτες αυτής της ηλικίας. Δίπλα στη Σίρσα Ρόναν εμφανίζονται η Λόρι Μέτκαλφ, ο Τρέισι Λετς, ο Λούκας Χέτζες (Μια Πόλη Δίπλα στη Θάλασσα) και ο Τιμοτέ Σαλαμέ (Να Με Φωνάζεις Με Το Όνομά Σου).

Σκηνοθεσία: Γκρέτα Γκέργουικ
Παίζουν: Σίρσα Ρόναν, Λόρι Μέτκαλφ, Τρέισι Λετς, Τιμοτέ Σαλαμέ

«Η γέννηση ενός ηγέτη»
Ο ηθοποιός Μπρέιντι Κορμπέτ κάνει το πολυσυζητημένο σκηνοθετικό του ντεμπούτο με το πορτρέτο ενός σκοτεινού αγοριού που μοιάζει με τύραννο εν τη γενέσει του.

Βρισκόμαστε στο Παρίσι του 1918, όπου ο μικρός Πρέσκοτ μεγαλώνει στη σκιά της θεοσεβούμενης μητέρας του και του αυστηρού πατέρα του, ενός διπλωμάτη που δουλεύει με την Αμερικανική Κυβέρνηση για την συνθήκη ειρήνης, που αργότερα έγινε γνωστή ως Συνθήκη των Βερσαλλιών. Απέναντι σε αυτό το περιβάλλον και κάτω από τον γκρίζο ουρανό της γαλλικής επαρχίας, ο Πρέσκοτ επαναστατεί. Ενώ γίνεται ολοένα και πιο προκλητικός και επιθετικός, οι θορυβημένοι ενήλικες γύρω του αδυνατούν να ανεχτούν τη συμπεριφορά του.
Με ιδέες για την Ευρώπη, το φασισμό και την ψυχανάλυση, η ταινία εξερευνά το πώς μπορεί κανείς να εξελιχθεί σε τύραννο.

Σημείωμα του Σκηνοθέτη

Η Γέννηση Ενός Ηγέτη είναι ένα αμάλγαμα αναφορών σε μυθιστορήματα, αλλά και σε ιστορικά ντοκουμέντα, για τα γεγονότα που οδήγησαν στην υπογραφή της προβληματικής Συνθήκης των Βερσαλλιών και της περιόδου του Μεσοπολέμου μεταξύ 1918 και 1939, που ορίστηκε από την ίδια τη συνθήκη. Ο νεαρός πρωταγωνιστής δεν είναι απλώς παρών στα γεγονότα – είναι μεταφυσικά συνδεδεμένος μαζί τους, κυριευμένος από τις αντιλήψεις της εποχής. Κάποια από τα ιστορικά γεγονότα είναι ακριβή και κάποια όχι. Με μια μεγάλη δόση ποιητικής αδείας ίσως να μπορούμε να εξερευνήσουμε καλύτερα σημαντικές στιγμές της ιστορίας ψάχνοντας ανάμεσα στις ρωγμές της. Δεν πρόκειται για ένα μάθημα ιστορίας αλλά για μια φανταστική συλλογή μικρών, αλλά σημαντικών, στιγμών στη ζωή ενός νέου ανθρώπου. Μικρά κομμάτια ενός παζλ που ο θεατής μόνο όταν αρχίζει να τα ενώνει θα συνειδητοποιήσει ότι λείπουν αρκετά για να μπορέσει να το συμπληρώσει. Δεν υπάρχουν σαφείς εξηγήσεις για τις πράξεις του χαρακτήρα, μόνο διάσπαρτα στοιχεία, όπως ακριβώς συμβαίνει όταν προσπαθήσουμε να ακολουθήσουμε τα βήματα μερικών από τους πιο βάρβαρους ηγέτες – τύραννους του τελευταίου αιώνα.
Η ταινία επίσης εξερευνά το πώς τα προσωπικά συμφέροντα μπερδεύονται με τα πολιτικά, το πόσο εύκολα μπορούν να σχηματιστούν απολυταρχικές δυνάμεις, αλλά και τον εγγενή παραλογισμό της γραφειοκρατίας

Σκηνοθεσία: Μπρέιντι Κορμπέτ
Παίζουν: Τομ Σουίτ, Λίαμ Κάνινγχαμ, Μπερενίς Μπεζό, Στέισι Μάρτιν, Ρόμπερτ Πάττινσον

Η Χαμένη Λεωφόρος του Ελληνικού Σινεμά

Εμένα οι φίλοι μου είναι μαύρα πουλιά
που κάνουν τραμπάλα στις ταράτσες ετοιμόρροπων σπιτιών
Εξάρχεια Πατήσια Μεταξουργείο Μετς.
Κατερίνα Γώγου, Εμένα οι φίλοι μου

Η Χαμένη Λεωφόρος του Μαρτίου δανείζεται το όνομά της από ένα ποίημα της Κατερίνας Γώγου και καλεί τους φίλους της, «μαύρα πουλιά», στο Άστορ τη Δευτέρα 5 και την Παρασκευή 9 Μαρτίου. Θα προβληθούν οι ταινίες Παραγγελιά του Παύλου Τάσιου, Ο Κήπος του Θεού του Τάκη Σπυριδάκη, Γλυκιά Συμμορία του Νίκου Νικολαΐδη και Εξόριστος στην Κεντρική Λεωφόρο του Νίκου Ζερβού.

Λίγα λόγια για τις ταινίες
Παραγγελιά του Παύλου Τάσιου | 1980 Παίζουν οι: Αντώνης Αντωνίου, Όλια Λαζαρίδου, Κατερίνα Γώγου, Αντώνης Καφετζόπουλος, Σοφία Ρούμπου, Μάνος Κατράκης, Νικήτας Τσακίρογλου, Βίκυ Βανίτα.
Βραβεία|Διακρίσεις: Βραβεία Β’ Καλύτερης Ταινίας, Ά Ανδρικού Ρόλου, Μουσικής, Μοντάζ & Ηχοληψίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1980.

Σύνοψη: Η ταινία βασίζεται στην αληθινή ιστορία του Νίκου Κοεμτζή, ο οποίος μετά το επεισόδιο που προκάλεσε σε λαϊκό κέντρο διασκέδασης, το 1973, έγινε γνωστός ως ο αντιπροσωπευτικός θερμόαιμος, λαϊκός ήρωας που συγκρούεται με το κατεστημένο. Τρεις φίλοι με τις γυναίκες τους διασκεδάζουν σε ένα λαϊκό κέντρο. Εκεί θα γίνει μια παρεξήγηση, με αφορμή την «παραγγελιά» ενός τραγουδιού. Ο καβγάς, με την εμπλοκή και της αστυνομίας, μετετράπη σε αιματηρό επεισόδιο, το οποίο απασχόλησε εκτενέστατα τα ρεπορτάζ και την κοινή γνώμη της εποχής.

Ο Κήπος του Θεού του Τάκη Σπυριδάκη | 1994| Παίζουν οι: Βαγγέλης Μουρίκης, Κώστας Μαρκόπουλος, Ντίνος Μακρής, Νίκος Κάλαμος, Μπάμπης Αλατζάς, Τάκης Σπυριδάκης κ.α.
Βραβεία|Διακρίσεις: Βραβεία Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη, Φωτογραφίας, Σκηνογραφίας, Μακιγιάζ & Ειδική Μνεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1994. Βραβεία Α’ Ανδρικού Ρόλου, Φωτογραφίας, Ενδυματολογίας, Μοντάζ. Τεχνικών Επιτεύξεων & Διάκριση Ποιότητας Ταινίας στα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας ΥΠΠΟ 1995.

Σύνοψη: Σε κάποια φυλακή, τέσσερις κάπως φευγάτοι τύποι, ο Κοντός, ο Ψηλός, ο Αλέκος κι ο Σινουέ, που καταπιέζονται όπως και όλοι οι άλλοι κρατούμενοι από τους δεσμοφύλακες, αποφασίζουν να ξαναβρούν τον εαυτό τους. Ξεδίνουν παίζοντας μπάλα, πηγαίνουν στην εκκλησία, μαθαίνουν χορούς, απαγγέλλουν ποιήματα ή αποσπάσματα από θεατρικά έργα, αλληλοδέρνονται και υποφέρουν, κάποτε φτάνοντας μέχρι τα όριά τους. Μεθούν και εξεγείρονται, συγκρούονται με την αστυνομία, βάζουν φωτιά στα στρώματα, δραπετεύουν και κατηφορίζουν προς τη θάλασσα, όπου και βρίσκουν τραγικό θάνατο.

Γλυκιά Συμμορία του Νίκου Νικολαΐδη | 1983 | Παίζουν οι: Δέσποινα Τομαζάνη, Δώρα Μασκλαβάνου, Τάκης Μόσχος, Τάκης Σπυριδάκης, Άλκης Παναγιωτίδης κ.α.
Βραβεία|Διακρίσεις: Βραβείο Καλύτερης Ταινίας 1983 Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, Βραβεία Φωτογραφίας, Σκηνογραφίας, Μοντάζ, Ηχοληψίας & Ειδικό Βραβείο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1983, Διεθνές Φεστιβάλ Ρότερνταμ 1984.

Σύνοψη: Το ημερολόγιο της ζωής και του θανάτου μια ομάδας «ανήθικων» νέων, που έχουν φτάσει στο σημείο της «μη επιστροφής» και αναζητούν κάτι να πιστέψουν και να πεθάνουν γι’ αυτό. Η συμπεριφορά τους τραβάει την προσοχή του Κράτους. Αρχίζει η διακριτική παρακολούθησή τους. Μια ομάδα μυστικών περικυκλώνει το σπίτι τους με επικεφαλής έναν άγνωστο ξανθό άνδρα… και περιμένει.

Εξόριστος στην Κεντρική Λεωφόρο του Νίκου Ζερβού | 1979 Παίζουν οι: Κώστας Φέρρης, Μαρίλη Τσοπανέλλη, Σπύρος Σακκάς, Δημήτρης Σταύρακας κ.α.

Σύνοψη: Ένας άντρας γύρω στα 40 έχει φτάσει σε μια οριακή υπαρξιακά κατάσταση. Εκπρόσωπος της γενιάς που έζησε την εξέγερση του γαλλικού Μάη, από κοντά, και του Μπέρκλεϊ, από μακριά, σήμερα δεν εκφράζεται από καμιά κοινωνική ή ιδεολογική ομάδα. Αποδιωγμένος από τους πάντες, φεύγει από το κοινόβιο όπου ζούσε. Βγαίνει στους δρόμους, ξεχύνεται στη λεωφόρο και συναντάει παλιούς φίλους, ανθρώπους της γενιάς του, ενώ ξανασμίγει με την παλιά του φιλενάδα. Καθώς, ούτε ο έρωτας ούτε οι βαθυστόχαστες θεωρίες μπορούν να γεμίσουν την άδεια ψυχή του, σκηνοθετεί τον θεατρικό θάνατό του.

Διεθνές Φεστιβάλ Παιδικού και Νεανικού Κινηματογράφου Αθηνών CineDoc Kids

Το Φεστιβάλ CineDoc Kids κλείνει τον κύκλο προβολών του στον κινηματογράφο Δαναό, 3 & 4 Μαρτίου στις 15:30. Στο ντοκιμαντέρ Οι Εποχές, οι βραβευμένοι με Όσκαρ δημιουργοί της ταινίας «Ταξιδιάρικα Πουλιά», διηγούνται την ιστορία της Ευρώπης μέσα από τα άγρια ζώα που την κατοικούν, ενώ στο Θαύμα του Βουνού: Μια Απρόσμενη Φιλία, η 13χρονη Αμελί ανακαλύπτει ότι στην κορυφή ενός βουνού υπάρχει το μυστικό που θα της αλλάξει τη ζωή! Τις δύο προβολές ακολουθούν κινηματογραφικά εργαστήρια για παιδιά και νέους.

ΣΑΒΒΑΤΟ 3/3, 15:30
Οι Εποχές
ηλικίες: 7+
Les Saisons | Σκηνοθεσία: Jacques Perrin, Jacques Cluzaud | 2015 | 97’ | Γαλλία, Γερμανία | Ντοκιμαντέρ
Στα γαλλικά με ελληνικούς υπoτίτλους
Οι βραβευμένοι με Όσκαρ δημιουργοί του ντοκιμαντέρ «Ταξιδιάρικα Πουλιά» διηγούνται μια ιστορία της Ευρώπης μέσα από τις οπλές, τα νύχια και τα χνάρια των ζώων που την κατοικούν, σε μια περίοδο όπου η κλιματική αλλαγή κάνει αισθητή την παρουσία της.
Ένα υπέροχο ταξίδι μέσα στον χρόνο, ξεκινώντας από την τελευταία εποχή των παγετώνων, που δείχνει τη σταδιακή εισβολή του ανθρώπου στην άγρια φύση και τον εκτοπισμό των ζώων από το φυσικό τους περιβάλλον.
Θα ακολουθήσει κινηματογραφικό εργαστήριο με τον διευθυντή φωτογραφίας Στέλιο Αποστολόπουλο. Η προβολή γίνεται με την υποστήριξη του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος και σε συνεργασία με το WWF Ελλάς.

ΚΥΡΙΑΚΗ 4/3, 15:30
Το Θαύμα του Βουνού: Μια Απρόσμενη Φιλία
ηλικίες: 10+
Mountain Miracle: An Unexpected Friendship | Σκηνοθεσία: Tobias Wiemann | 2017 | 97’ | Γερμανία, Ιταλία | Μυθοπλασία |Στα γερμανικά με ελληνικούς υποτίτλους
Η 13χρονη Amelie επισκέπτεται μια ειδική κλινική στο βουνό ώστε να βρει θεραπεία για το άσθμα που την ταλαιπωρεί εδώ και χρόνια.
Αν και αρχικά δεν της αρέσει η ιδέα της κλινικής, η Amelie μαθαίνει ότι εκεί υπάρχει μια μαγική, παραδοσιακή θεραπεία που μπορεί να την κάνει καλά. Μόνο που για να την βρει, πρέπει να ανέβει στην κορυφή του βουνού και δεν μπορεί να τα καταφέρει μόνη της. Μια συναρπαστική περιπέτεια φιλίας, εσωτερικής δύναμης και αγάπης ξεκινάει…
Θα ακολουθήσει κινηματογραφικό εργαστήριο με τον σκηνοθέτη Μάριο Κουτσουρέλη. Η προβολή γίνεται με την υποστήριξη της Πρεσβείας της Γερμανίας.

Τιμή εισιτηρίου: 6€ (παιδικό μέχρι 12 ετών, 5€)

«StringLESS / Στρίγγλες»

Έξι γυναίκες! Έξι ζωές σε μια δημιουργική πορεία αλλά και σε μια δύσκολη καθημερινότητα αγωνίζονται να επιβιώσουν στο σύνθετο καλλιτεχνικό περιβάλλον της Θεσσαλονίκης. Προσπαθούν να κρατηθούν ενωμένες δημιουργώντας μια μουσική εναλλακτική με γυναικεία ταυτότητα… Θα τα καταφέρουν;

Το κουβάρι της ιστορίας των «Στριγγλών» ξετυλίγεται στη διάρκεια
τριών χρόνων. Οι δυσκολίες, τα εμπόδια, οι έριδες, οι γέννες, ακόμη
και οι θάνατοι σημάδεψαν την ύπαρξη αυτού του σχήματος, που ενώ
έχει τη λογική και την πειθαρχία της ομάδας, ταυτόχρονα ακτινοβολεί
και την προσωπικότητα της κάθε μιας από τις γυναίκες μέλη του.
Εισχωρώντας στη καθημερινή ζωή τους και  παρακολουθώντας την προσωπική διαδρομή της κάθε μιας, το φιλμ επιχειρεί να αναδείξει το ζήτημα της γυναικείας ταυτότητας με όχημα τη
μουσική.

Σκηνοθεσία: Άγγελος Κοβότσος.
Επί σκηνής οι: Albena Ivanova Kutova, Βασιλική Αλεξίου, Δωροθέα Μιχαήλ, Έλσα Μουρατίδου, Κατερίνα Μαυροφρύδου, Στέλλα Γιαλτζή.