του Παύλου Θ. Κάγιου //

Μόνο αν βρεθείς στο Κονγκό μπορείς να νιώσεις τη φρίκη να ζωντανεύει μπροστά σου ο Μεσαίωνας. Κάτι που λόγω δημοσιογραφίας είχα την «τύχη» να το δω με τα ίδια μου τα μάτια πριν μια δεκαετία! Κι αυτό το ελληνικό ντοκιμαντέρ του Παύλου Τριποδάκη μας μεταφέρει σε αυτόν τον εφιάλτη-ντροπή του σημερινού μας κόσμου.

“Κανάνγκα”. Η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό που εδώ και δεκαετίες βρίσκεται στο επίκεντρο μιας τεράστιας ανθρωπιστικής κρίσης λόγω εμφυλίων πολέμων, ακραίου υπερπληθωρισμού, φτώχειας και πολιτικής αστάθειας. Και πιάνει το νήμα του εφιάλτη από την αρχή γυρίζοντάς μας στα τέλη του 19ου αιώνα, τότε που το Κονγκό έγινε προσωπική αποικία του βασιλιά του Βελγίου Λεοπόλδου του 2ου και κατόπιν του Βελγικού Κράτους, επονομάστηκε Βελγικό Κονγκό και μέχρι και τη δεκαετία του 1960 αποτέλεσε πηγή ασύλληπτης εκμετάλλευσης φυσικού πλούτου από το δυτικό κόσμο, κυρίως χρυσού, διαμαντιών, ελεφαντόδοντου και καουτσούκ, αλλά και φρικιαστικών θηριωδιών που είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο των κατοίκων σε ποσοστό άνω του 50% του συνολικού πληθυσμού!

Εκείνη περίπου την εποχή, το 1970, κι ενώ η χώρα, που πλέον ονομαζόταν Ζαΐρ, πάλευε εν μέσω εμφυλίου πολέμου να σταθεί στα πόδια της μετά την ανεξαρτητοποίησή της, ένας Έλληνας Ορθόδοξος ιερέας, ο π. Χρυσόστομος Παπασαραντόπουλος έφτασε στην Κανάνγκα μετά από πρόσκληση των κατοίκων της πόλης μαζί με την αδερφή του Όλγα Παπασαραντόπουλου, χωρίς καμία άλλη βοήθεια και ενώ όλοι οι γνωστοί του τον αποθάρρυναν από το να το πάει, προσέφερε όλο του τον εαυτό στην τοπική κοινωνία. Μετά από τρεις μόλις μήνες παραμονής στην Κανάνγκα, ο π. Χρυσόστομος πέθανε στο νοσοκομείο της πόλης. Τη θέση του πήρε ο π. Χαρίτωνας Πνευματικάκης, ο οποίος μαζί με την αδερφή Όλγα και μετέπειτα με τον Μητροπολίτη Πενταπόλεως Ιγνάτιο, συνέχισε το έργο του π. Χρυσοστόμου και έφτιαξε σταδιακά δωρεάν σχολεία όλων των βαθμίδων και νοσοκομεία, τα οποία προσφέρουν δωρεάν τις υπηρεσίες τους σε όλους τους πολίτες ανεξαρτήτως θρησκευτικών πεποιθήσεων, καθώς και ναούς, επιτελώντας ταυτόχρονα και ένα πολύ μεγάλο υλικό και χρηματικό φιλανθρωπικό έργο.

Σε μια χώρα που αδυνατεί να προσφέρει δημόσια εκπαίδευση και η δημόσια υγεία είναι υποτυπώδης, με τα νοσοκομεία να σπανίζουν και την έλλειψη βασικών αγαθών να είναι τεράστια, αυτή ήταν μια κίνηση που έδωσε πνοή σε όλη την πόλη, ενώ παράλληλα έδωσε και ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο και θωράκισε σωματικά και ψυχικά τους κατοίκους της. Σήμερα, όλο αυτό το έργο συνεχίζεται από τον Μητροπολίτη Κινσάσας Νικηφόρο, με τη συνδρομή Κονγκολέζων και Ελλήνων εθελοντών, καθώς και πανεπιστημιακών καθηγητών από τα πανεπιστήμια Κινσάσας, Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Σίδνεϊ, Στρασβούργου, Βρυξελλών κ.α.

Kananga το τρέιλερ

Ο σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ, Παύλος Τριποδάκης, βρέθηκε στις εγκαταστάσεις της ιδιαίτερης αυτής ιεραποστολής στην Κανάνγκα και κατέγραψε με το φακό του την ομορφιά, την αρχοντιά και την αστείρευτη χαρά και ελπίδα αυτού του λαού, κυρίως μέσω των παιδιών, αποτυπώνοντας εικόνες ελπίδας μέσα στην απόλυτη φτώχεια, βαθιάς προσευχής και πνευματικής ανάτασης μέσα σε εκκλησίες-χορτοκαλύβες και ενός τρόπου ζωής απόλυτα ελεύθερου μέσα σε ένα κλίμα συγκρούσεων όπου το κάθε λάθος κοστίζει ζωές. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής και της κεντρικής Λαΐκής Δημοκρατίας του Κονγκό βρίσκεται σήμερα εγκατεστημένη η μεγαλύτερη σε μέγεθος ειρηνευτική δύναμη των Ηνωμένων Εθνών παγκοσμίως. Στις πολεμικές συγκρούσεις, πρωταγωνιστές είναι ο επίσημος στρατός και διάφορες παραστρατιωτικές ομάδες που πολλές φορές τελούν υπό την ηγεσία τοπικών «μάγων», οι οποίοι ισχυρίζονται ότι διαθέτουν υπερφυσικές και μεταφυσικές ικανότητες και με αυτές τρομοκρατούν τον πληθυσμό. Αυτοί οι «μάγοι» στρατολογούν κυρίως παιδιά και νέους, τους κάνουν πλύση εγκεφάλου με θεωρίες που περιέχουν έντονο πνευματικό-«σατανιστικό» υπόβαθρο και προσπαθούν να θέσουν υπό τον έλεγχό τους τα ορυχεία κολτανίου και χρυσού της περιοχής.

Σκηνοθεσία: Παύλος Τριποδάκης
Μουσική: NVμ (Dimitris B. / Florence A.)