του Δημήτρη Νεοφώτιστου* //
Αν ρωτήσετε κάποιον τι γνωρίζει για την Κρανιά, σίγουρα μπορεί να σας μιλήσει για το φυτό με τους κόκκινους καρπούς, τα κράνα, από τους οποίους φτιάχνεται το γλυκόπιοτο λικέρ. Μεθυστικό άρωμα και γεμάτη γεύση. Όπως ακριβώς είναι το χωριό μου, η περιβόητη Κρανιά Ολύμπου, που απλώνει τις ρίζες της αμφιθεατρικά και αγκαλιάζει τον κάμπο των Τεμπών, περήφανη για την αυθεντικότητα και την καθαρότητα των νερών, των κατοίκων, της ζωής.
Περνώντας τα Τέμπη με κατεύθυνση προς Θεσσαλονίκη, η έξοδος της νέας εθνικής οδού σε βγάζει στον δρόμο προς Ραψάνη και Πυργετό. Δύσκολο στην αρχή να συνειδητοποιήσεις πως μέσα σε 20 λεπτά θα σκαρφαλώσεις με το αυτοκίνητο στα 650 μέτρα, αλλά η πανοραμική θέα θα σε αποζημιώσει. Από εδώ «πιάτο» ο Θερμαϊκός, όπως λένε και οι ντόπιοι, και συχνά το μάτι αρπάζει στιγμές από την κορυφή του Άθω. Απέναντι ακριβώς από το χωριό δεσπόζει η κορυφή του Κισσάβου, της Όσσας, έτοιμος να μαλώσει με τον γέρο Όλυμπο, στον οποίο αναπαύεται και από τον οποίο ευλογείται η Κρανιά. Και αν γεμίσει το μάτι από το γαλάζιο, η άγρια ομορφιά της πέτρας, του κέδρου, του πεύκου και της οξιάς περιμένουν τον επισκέπτη στο δάσος που ξεκινά αμέσως πάνω από το χωριό, όπου τα νερά παρέχουν πλούσια βλάστηση, όπου η ηρεμία σταματά τον χρόνο, σε παρθένα και σχεδόν απάτητα μέρη, που μάτι δεν έχει δει αλλά όλοι στο χωριό μπορούν να σας οδηγήσουν.
Στην είσοδο του χωριού καλωσορίζει τους επισκέπτες ο «Αϊ-Ταξιάρς», η εκκλησία των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, για την προστασία στο χωριό των οποίων κάνει λόγο ο Ανδρέας Καρκαβίτσας στον «Ζητιάνο» του. Ο ναός, τυπικό δείγμα εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα (χτίστηκε το 1887), αναμετράται με την άλλη εκκλησία του χωριού, μεταγενέστερη (1904) χρονικά, αφιερωμένη στα Εισόδια της Θεοτόκου και μαζί με τα ξωκλήσια της (του «Αη Λιά», του «Προδρόμου και της Αγίας Παρασκευής» και του «Αγίου Δημητρίου») δίνουν τη δική τους μαρτυρία για την χιλιόχρονη και πλέον ιστορία του χωριού.
Όσο η ανάβαση και η περιπλάνηση θα αποκαλύπτει τα σοκάκια, τα παραδοσιακά σπίτια (πολλά χρονολογούνται από τον 19ο αιώνα), τις όμορφες γωνιές, ο επισκέπτης μπορεί να ξεδιψάσει στις παραδοσιακές βρύσες με το άφθονο νερό που κατεβαίνει από τον Όλυμπο και να πιει τον καφέ του στην πλατεία του χωριού, με τους αιωνόβιους πλατάνους που χαρίζουν απλόχερα τον ίσκιο τους το καλοκαίρι, όταν οι ήχοι ζωντανεύουν με το τραγούδι των τζιτζικιών, των παιδιών και των κατοίκων που χαίρονται και απολαμβάνουν κάθε στιγμή μακριά από κάθε φθοροποιό στοιχείο. Καφές, φαγητό, ποτό και ειδικά στις 19 και 20 Ιουλίου, μνήμη του Προφήτη Ηλία, και στις 6 Σεπτεμβρίου, γιορτή των Ταξιαρχών για το χωριό, η ζωή ζωντανεύει περισσότερο με πανηγύρι και γλέντι μέχρι πρωίας.
Η ανάβαση στα ανωμέρια του χωριού καταλήγει στο περιβόητο «Χοροστάσι», σημείο συνάντησης της νεολαίας με το μικρό αναψυκτήριό του και το περίφημο, χαριτωμένο θεατράκι που είναι το καμάρι του χωριού. Ένας μικρός χώρος 300 περίπου θέσεων που έχει φιλοξενήσει και συνεχίζει να φιλοξενεί τα καλοκαίρια παραστάσεις από τοπικούς θιάσους της Θεσσαλίας, ενώ αποτελεί σταθερή επιλογή του Θεσσαλικού Θεάτρου. Η θέα από εκεί απλά καθηλώνει και μαγεύει τον επισκέπτη, αφήνοντάς σου μια αίσθηση πως είσαι καρφωμένος στα σύννεφα από τα οποία εποπτεύεις τον κάμπο.
Η περιπλάνηση και η βόλτα στο χωριό είναι ταξίδι στις αισθήσεις. Οι ήχοι της φύσης που οργιάζουν κάθε εποχή του χρόνου, οι μυρωδιές από τα παραδοσιακά φαγητά του τόπου και κυρίως τις πίτες που παρασκευάζουν οι γυναίκες του χωριού, τα νόστιμα εδέσματα που θα δοκιμάσετε στο καφενείο της πλατείας, τα πανέμορφα τοπία που περιτριγυρίζουν τον τόπο και συνδυάζουν το βουνό και τη θάλασσα συνθέτουν τη δική τους ιστορία η οποία παραμένει άφθαρτη και αυθεντική. Γιατί κανένας εκμοντερνισμός τουριστικός δεν άγγιξε το χωριό και κρατά αλώβητη την ατμόσφαιρα που μπορεί να σε μαγέψει. Και αυτό προσπαθούν να κρατήσουν οι μόνιμοι και περιστασιακοί κάτοικοι του χωριού, αυτό μαγεύει τους επισκέπτες.
Αν ρωτήσετε κάθε νέο και κάθε νέα που κατάγεται από το χωριό και το επισκέπτεται τι σημαίνει η Κρανιά για τον ίδιο και την ίδια, θα έχει να σας πει μια μοναδική ιστορία. Για μένα η Κρανιά είναι ένα πάγωμα του χρόνου, εκεί όπου τίποτα δεν μετρά και η λησμονιά έρχεται να καθαρίσει την ψυχή από τις έννοιες του έξω κόσμου. Αυτό ζούνε όλοι όταν επισκέπτονται τον τόπο μας, τη δική μας Κρανιά, τη δική μου Κρανιά.
*Ο Δημήτρης Νεοφώτιστος είναι φιλόλογος και κατοικεί στη Θεσσαλονίκη. Στη Λάρισα απέκτησε το “ζην” και στην Κρανιά Ολύμπου, απ’ όπου κατάγεται η μητέρα του, το “ευ ζην”.
