Του Γιάννη Παναγόπουλου //
«Σε τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι….». Ή «Μάνος Χατζιδάκις σαν σήμερα 23 Οκτώβρη γεννήθηκε….». Ή «Μάνος Χατζιδάκις, σαν σήμερα έφυγε από τη ζωή ο μεγάλος Έλληνας συνθέτης….». Δεν νομίζω πως είναι και τόσο Χατζιδάκις να επιστρέφεις στον Χατζιδάκι κάθε φορά που θέλεις να υπογραμμίσεις το ασυγκίνητο παρόν του ελληνικού πολιτισμού.
Ο Χατζιδάκις πέθανε. Η μουσική του παρακαταθήκη είναι υπέροχη. Τα κείμενα που έγραψε και διάβασε στο «Τρίτο Πρόγραμμα» ήταν προφητικά. Τι γίνεται όμως όταν η σημασία του «θυμάμαι» αντικαθίσταται από το «παραδειγματίζω»;
Ο Χατζιδάκις μπορεί να υπάρχει ανάμεσά μας με πολλούς τρόπους. Όμως ως εικόνισμα «διδασκαλίας», ως του «άφταστου», του «αξεπέραστου» είναι μια διαρκής αδικία γύρω από κάθε νέο που δοκιμάζει να φτάσει ως τα αυτιά μας.
Φαντάζομαι πως ακόμα και εκείνος ο άνθρωπος που σκέφτηκε τον όρο «έντεχνο ελληνικό τραγούδι» δεν εννοούσε αυτό που μάθαμε ως «έντεχνο» χρόνια μετά τη φυγή του. Την ομάδα τραγουδιστών που φωτογραφίζονται «στενοχωρημένοι», στιχουργικά μιλούν για έρωτες βρασμένους σε χαμηλή φωτιά, θεωρούν πως η ελληνική μουσική είναι το δικό τους ιστορικό κέντρο, ο δικός τους «μικρός δακτύλιος» που κυκλοφορούν μόνο όμοιοί τους.
Ο καθένας μπορεί να θυμάται τον Χατζιδάκι με τον τρόπο που επιθυμεί. Προφανώς και κάποιοι μπορούν να έχουν άλλη άποψη από το να προσκυνούν το φάντασμά του.
