Από τον Μιχάλη Καφαντάρη //
-Να δώσουμε ραντεβού στο άγαλμα του Βύζα;
-Ποιο άγαλμα του Βύζα ρε φιλέ, μου απάντησε ο Τάσος, ηθοποιός της Δημοτικής Θεατρικής Ομάδας Μεγάρων, στο τηλέφωνο.
“Το άγαλμα το έχουν βγάλει εδώ και δεκαετίες από την πλατεία”.
-Εκείνη τη στιγμή συνειδητοποίησα ότι η εικόνα που είχα στο μυαλό μου μέχρι σήμερα για τα Μέγαρα, είχε μείνει ακόμα στις πολύ πίσω σελίδες της παιδικής μου μνήμης,
Τριάντα χρονιά πριν και βαλε, τότε που οι παππούδες μου είχαν αγοράσει ένα οικόπεδο στον λόφο της Πάχης και πήγαινα για λίγο κάθε καλοκαίρι.
–Το άγαλμα του Βύζα ήταν το πρώτο πράγμα που έβλεπα όταν κατέβαινα από το πορτοκαλί ΚΤΕΛ, κάτι πρωινά που με έπαιρνε ο παππούς μου μαζί του μέχρι τα Μέγαρα για δουλειές και ψώνια. “Αυτός έφτιαξε το Βυζάντιο” μου έλεγε πάντα ο παππούς και μετά χωνόμαστε στον κεντρικό δρόμο με τα καφενεία, τις υπηρεσίες, το πρακτορείο τύπου …
-Εικόνες μιας άλλοτε ταπεινής πολιτείας στην άκρη της Αττικής, περικυκλωμένης από στρατόπεδα, αεροδρόμια και βιομηχανίες, εικόνες ενός ιδιότυπου Νεορεαλισμού, αν όχι Ιταλικού, με υδρόχρωμα, ξύλινα μακρόστενα κουφώματα βαμμένα γκρι, τρίκυκλα και αμάξια του ’50 και ’60, ακροκέραμα και σειρές από λάμπες μπαγιονέτ έξω από τα μικρομάγαζα, που συνέχισαν να παραμένουν χρόνια μετά στο ενήλικο πλέον μυαλό μου, αναμμένες σαν μικρό ηλεκτρικό αστρικό στερέωμα μιας άλλης εποχής και αυτό το φως το αναζήτησα λοιπόν ξαφνικά, πολλές δεκαετίες μετά, όταν κατάλαβα ότι ο ψευτο-ουρμπανισμός της Αθήνας γεμάτος ανούσια γκράφιτι και νέο-ρετρο ανακαινίσεις με εμπόδιζαν να γυρίσω αυθεντίκ πλανά ταινίας “εποχής” στα Εξάρχεια, το Μεταξουργείο, τη Βικτώρια και άλλες περιοχές του κέντρου στις όποιες αναφέρεται το σενάριο.
-Ο χρόνος όμως άλλαξε τα Μέγαρα, όπως άλλαξαν σχεδόν όλα παντού στην Ελλάδα. Τα πράγματα για τη φτωχή παράγωγη της ταινίας “ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΑΥΤΟΣ Ο ΤΕΛΗΣ ΣΤΕΦΑΝΗΣ”, που σκηνοθετώ, δεν θα ήταν καθόλου εύκολα σε μια πόλη μακριά από τη βάση, αν στην πορεία της δεν βρίσκονταν άνθρωποι έτοιμοι να την εισαγάγουν στα Μέγαρα της σημερινής εποχής που όμως ακόμα διατηρούν εδώ και εκεί εξαιρετικούς παλαιούς δρόμους και κτήρια, παρά τον καταστροφικό σεισμό του ‘81, παρά την αναπόφευκτη εξέλιξη.
-Και εδώ στην ιστορία μπαίνει η Δημοτική Θεατρική Ομάδα των Μεγάρων.
Υπεύθυνη για την καλλιτεχνική δράση της ομάδας που ήδη μετράει αρκετά βραβεία στο ενεργητικό της, η σκηνοθέτιδα Ευγενία Σάλτα με την οποία και είχα έρθει ήδη σε επαφή από τον Σεπτέμβρη τηλεφωνικά. Σε μια γενική πρώτη συζήτηση που ακολούθησε της μίλησα για την πρόθεσή μου να γυριστούν κάποιες σκηνές της ταινίας στα Μέγαρα αλλά στο θέμα μπήκε μια άνω τελεία γιατί στο μεταξύ τα γυρίσματα μεταφέρονταν από το ένα μέρος στο άλλο με εμπόδια και δυσκολίες και το θέμα των Μεγάρων φαινόταν συνεχώς να έχει παγώσει.
-Μέχρι που πρόσφατα πηρά μια μέρα ξαφνικά την Ευγενία ξανά τηλέφωνο.
-Πότε θες να γυρίσεις;
-Το Σάββατο.
-Δηλαδή σε τρεις μέρες από σήμερα.
– Ναι παρουσιάστηκε ευκαιρία, είναι ξαφνικό, αν δεν υπάρχει χρόνος καταλαβαίνω απόλυτα …
–Η Ευγενία όχι μόνο δεν φάνηκε να τρομάζει από τον λίγο χρόνο προετοιμασίας που της επέβαλε μια ανεξάρτητη παράγωγη χαμηλού προϋπολογισμού, αλλά ανέλαβε αμέσως δράση, ξεπερνώντας κατά πολύ τις αρμοδιότητες ως σκηνοθέτιδα του θεάτρου που θα δίδασκε για τις ανάγκες της σκηνής τα μελή της ομάδας της, περνώντας στα χωράφια του σινεμά πίσω από τις κάμερες, αναλαμβάνοντας χρέη κάστινγκ, μάνατζερ, βοηθός παράγωγης και άλλα πολλά ακόμα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις μερικές ώρες πριν το γύρισμα του Σαββάτου και τηλεφωνικά έμαθε η Ευγενία τις λεπτομέρεις της σκηνής που θα έπρεπε να μεταφέρει στους ηθοποιούς.
Και όμως, όταν φτάσαμε στα Μέγαρα, μοναδικό συνεργείο εκείνη τη μέρα ο διευθυντής φωτογραφίας Θάνος Ασημακόπουλος, εγώ και η Αναστασία Τριανταφυλλίδη ως πρωταγωνίστρια της σκηνής, βρήκαμε να μας περιμένει μια πανέτοιμη ομάδα εξαιρετικά δεμένη μεταξύ της, αποτέλεσμα προφανώς της σημαντικής δουλειάς που γίνεται εδώ και καιρό στις πρόβες. Τα παιδιά όχι μόνο γνώριζαν τη σκηνή άλλα είχαν ετοιμάσει το μακιγιάζ και τα ρούχα που έπρεπε να φορέσουν. Και παρά τις πολύ δύσκολες συνθήκες και την πολύωρη αναμονή στηθήκαν μπροστά στην κάμερα υποδειγματικά χωρίς οι περισσότεροι να έχουν ξαναπάρει μέρος σε γύρισμα. Το αποτέλεσμα φαίνεται ξεκάθαρα στα πλάνα που γυρίστηκαν εκείνη τη μέρα.
-Αναφέρω συχνά πως ο “Τέλης Στεφανής” είναι μια ταινία χαμηλού προϋπολογισμού. Δεν το κάνω για δικαιολογία καθώς στο αποτέλεσμα θα κριθεί αντικειμενικά όπως οποιαδήποτε ταινία. Θέλω όμως να τονίσω πως το ότι θα ολοκληρωθεί οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην πρόσφορα των συντελεστών της (θα μιλήσω με τον καιρό αναλυτικά για όλους). Η δημοτική θεατρική ομάδα των Μεγάρων πέρα του ότι έχει αποκτήσει ήδη μια ισότιμη θέση στην ιδιότυπη κινηματογραφική “συμμορία” του Τέλη Στεφανή που συνεχώς αυξάνεται, θεωρώ πως είναι και μια ομάδα που κρατά ψηλά τη σημαία του πολιτισμού.
-Όχι εκείνο τον πολιτισμό χωμένο σε ακαδημαϊκές νόρμες και σχολές.
– Μιλάω για τον άλλο πολιτισμό, τον καθημερινο, τον δύσκολο. Που μέσα από την προσωπική σου ενασχόληση με το θέατρο, με την τέχνη γενικότερα στον ελεύθερο χρόνο σου, στην πόλη σου εκτός από αυτά που προσφέρεις στον ίδιο σου τον εαυτό, αφήνεις ως κληρονομιά μια “αγωνιά για ζωή” που λέει και ο ποιητής, που θα την βρουν οι επόμενοι και με τη σειρά τους και αυτοί θα μάθουν να αγαπούν τον τόπο τους και να προσφέρουν σ’ αυτόν ό,τι μπορούν για να τον ομορφύνουν και να τον κρατήσουν ζωντανό.
-Μαθαίνω πως η Δημοτική Θεατρική Ομάδα των Μεγάρων ετοιμάζεται να ανεβάσει ένα από τα σημαντικότερα έργα του παγκοσμίου θεάτρου, το “Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε” του Λ. Πιραντέλο.
–Ευγενία, Τάσο, Θωμά, Νάγια, Κώστα, Μαρία, Αθηνά, Μαρία, Μαρίσια και τα άλλα παιδιά που δεν έχουμε γνωριστεί ακόμα, θα είμαστε εκεί στα Μέγαρα τη μέρα της πρεμιέρας και θα χειροκροτήσουμε με όλη μας την ψυχή.
