Ο ικανότατος Βρετανός σαξοφωνίστας Nat Birchall με το κουαρτέτο του θα εμφανιστούν αύριο Σάββατο στις 21.00 στην Πάτρα -αίθριο του παλαιού Δημοτικού Νοσοκομείου- στο πλαίσιο του φεστιβάλ της πόλης Jazz + Πράξεις. Πολλοί λένε πως το στυλ του μοιάζει μ’ εκείνο του Τζον Κόλτρεϊν. Ο Birchall μας μίλησε γι’ αυτό αλλά και για το νόημα που μπορεί να έχει η μουσική στη ζωή μας.

-Μπoρείτε να θυμηθείτε την εισαγωγή σας στην τζαζ μουσική; Το πρώτο σας άκουσμα έρχεται από το οικιακό στερεοφωνικό ή το ραδιόφωνο; 

-Πρέπει να ήταν όταν αγόρασα το άλμπουμ «Blue Train» του Τζον Κόλτρεϊν σε LP το 1978. Πριν από αυτό δεν θυμάμαι τον εαυτό μου να ακούει τζαζ. Το άκουσα σε μονοφωνικό πικ-απ. Δηλαδή, όχι ακριβώς αυτό που θα λέγαμε σήμερα hi-fi.

-Το κοινό της τζαζ συχνά σας «καλωσορίζει» ως διάδοχο του Κόλτρεϊν. Γιατί ταυτοποιούμε τους σύγχρονους μουσικούς ως διαδόχους ηρώων που κάποτε έγραψαν τη δική τους ιστορία στον ήχο που απασχόλησε; 

-Πρώτα απ’ όλα, σίγουρα δεν θεωρώ τον εαυτό μου ως τον διάδοχό του. Παραδέχομαι ότι παίζω με ένα παρόμοιο τρόπο και στυλ και έχω επηρεαστεί ηχητικά από αυτόν, αλλά επίσης έχω επηρεαστεί από τους μεταγενέστερους μουσικούς οι οποίοι με τη σειρά τους είχαν επηρεαστεί από αυτόν – υποθέτω ότι το παίξιμό του έχει δημιουργήσει ένα είδος «σχολής». Αλλά οι άνθρωποι χρησιμοποιούν όλη την ώρα αναφορές σε μια προσπάθεια να περιγράψουν κάποιον ήχο ή το στυλ παιξίματος. Εχω παρατηρήσει, κοιτάζοντας πίσω σε παλιές κριτικές σε περιοδικά, βιβλία κ.λπ., όταν κάποιος νέος μουσικός πρωτοεμφανίζεται περιγράφεται συγκριτικά με άλλους όπως «μία μίξη μεταξύ του Sonny Rollins και του Wayne Shorter». Επειτα από κάποιο διάστημα ο μουσικός είναι συνήθως αποδεκτός με τη δική του ταυτότητα. Πιστεύω όμως ότι ο ήχος και το ύφος το δικό μου είναι αρκετά διαφορετικό από τους περισσότερους μουσικούς τού σήμερα και ότι οι μουσικές φόρμες που χρησιμοποιώ είναι διαφορετικές και η κοντινότερη σύγκριση που μπορεί να γίνει είναι με τη μουσική από τη δεκαετία του ’60 και του ’70.

-Έχετε τον δικό σας ορισμό γύρω από το τι είναι τζαζ;

-Κλασική ερώτηση! Για μένα η τζαζ είναι η αλήθεια. Όχι ότι η άλλη μουσική δεν μπορεί να είναι αληθινή, αλλά προσπαθώ να ερμηνεύω τη μουσική μου “κάθε στιγμή”, τίποτα δεν είναι προγραμματισμένο, έχω ένα σημείο εκκίνησης και μια γενική κατεύθυνση, αλλά προσπαθώ να αφήσω τη μουσική να συμβεί από μόνη της. Οποιαδήποτε μουσική φράση θέλει να βγει προς τα έξω μπορεί να βγει χωρίς να αποφασίσω εκ των προτέρων να παίξω οτιδήποτε έχω επεξεργαστεί νωρίτερα. Αυτό για μένα είναι η “αλήθεια” στη μουσική. Προσπαθώ να μην παίζω μουσικά “ψέματα”! Έτσι είναι διαφορετικό το αποτέλεσμα κάθε φορά και ελπίζω να ακούγεται φρέσκο και ενδιαφέρον κάθε φορά.

-Η ηχογράφηση μουσικής είναι μια μοναχική ή μια ομαδική εργασία; Το ρωτώ αυτό γιατί πλέον η λογική του home studio μοιάζει να έχει γίνει καθεστώς. Η τεχνολογία αποθεώνει τις δυνατότητες που μπορεί να έχει ένας μουσικός, ένας μουσικός παραγωγός στο στούντιο παράλληλα, όμως,  μοιάζει ν’ αντικαθιστά την συλλογική έμπνευση των μουσικών. Εσείς τι λέτε γι’ αυτό; 
-Έχω μια δική μου προσέγγιση στο θέμα.  Μόνος μου προετοιμάζω και συνθέτω τα τραγούδια. Στη συνέχεια στο στούντιο γίνεται μία πολύ συλλογική προσπάθεια. Οι μουσικοί πρέπει να κατανοήσουν τη μουσική με έναν εννοιολογικό τρόπο (είναι συνήθως αρκετά απλό να το διαβάσουν!) και στη συνέχεια να είναι σε θέση να κάνουν το σκίτσο ή απλά τα μέρη να επεκταθούν σε ένα κομμάτι ουσιαστικής μουσικής. Στη συνέχεια, μετά την ηχογράφηση, είμαι πάλι μόνος που ακούω και αποφασίζω ποια τραγούδια θα μπουν στο δίσκο. Στη συνέχεια, πίσω στο στούντιο, εγώ και ο ηχολήπτης θα μιξάρουμε τα τραγούδια. Στη συνέχεια, πάλι μόνος πάω στο σπίτι και ακούω το τελικό αποτέλεσμα. Τελικά μαζί με τον ηχολήπτη θα τελειοποιήσουμε την ηχογράφηση.

-Τι θα παρουσιάσετε στο τζαζ φεστιβάλ της Πάτρας; 

-Νομίζω ότι θα παίξουμε τραγούδια από το πρόσφατο λεύκωμά μας «Cosmic Language», συν μερικά νέα τραγούδια και κάποιο παλαιότερο υλικό.

-Η μουσική μας κάνει καλύτερους; 

-Πιστεύω ότι μπορεί. Αλλά είναι όπως η εκπαίδευση, δεν συμβαίνει πάντα αμέσως. Η ακρόαση της βαθιάς μουσικής που γίνεται με θετική πρόθεση μπορεί να μας κάνει να αρχίσουμε να εκτιμάμε την ομορφιά και να σκεφτούμε ευρύτερα πράγματα, για τη ζωή και το σύμπαν κ.λπ., την αγάπη για τους συνανθρώπους μας. Βλέπω τη καλή μουσική ως μία θετική δύναμη σε έναν κόσμο που έχει υπερβολική αρνητικότητα. «Η γνώση είναι πιο σημαντική από τη μάχη», μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που σκέφτονται οι άνθρωποι και τον τρόπο που βλέπουν τα πράγματα.

Jazz+Πράξεις

Παρασκευή 8 Ιουνίου, ώρα 21.30
Michael Wollny (πιάνο) – Vincent Peirani (ακορντεόν) – Αποκλειστική εμφάνιση στην Ελλάδα
Mε την υποστήριξη του GoetheZentrumPatras

Σάββατο 9 Ιουνίου, ώρα 21.00 
-The HusBand (Μιχάλης Σιγανίδης – Χάρης Λαμπράκης
-Nat Birchall Quartet – Αποκλειστική εμφάνιση στην Ελλάδα

Αίθριο του Παλαιού Δημοτικού Νοσοκομείου

Τιμή εισόδου 10 ευρώ.
Γιάννης Παναγόπουλος