Του Παύλου Θ. Κάγιου

Ευρωπαϊκό το προφίλ των καλύτερων νέων ταινιών της εβδομάδας του Πάσχα με παθιασμένες ιστορίες διασήμων όπως στην «Barbara» ή «Ιστορίες μιας νύχτας» καθημερινών ανθρώπων.

«Barbara»
Μετά τη βράβευσή της στο Φεστιβάλ των Καννών, η βιογραφική ταινία του Ματιέ Αμαλρίκ για την τραγουδίστρια Μπαρμπαρά με την πρώην γυναίκα του Ζαν Μπαλιμπάρ στον ρόλο της «κυρίας με τα μαύρα», απέσπασε και δύο βραβεία Σεζάρ.

Μια ηθοποιός, η Μπριζίτ, ετοιμάζεται να παίξει την Μπαρμπαρά σε μια ταινία της οποίας τα γυρίσματα θα ξεκινήσουν σύντομα. Η Μπριζίτ δουλεύει τον χαρακτήρα, τα τραγούδια και τις μελωδίες της, τις κινήσεις και τα λόγια της. Σύντομα θα αρχίσει να ζηλεύει τον χαρακτήρα που θα ενσαρκώσει όσο αυτός μεγαλώνει μέσα της και την καταλαμβάνει, μέχρι που κανείς δεν θα μπορεί να ξεχωρίσει πια την ηθοποιό από τον ρόλο… Ταυτόχρονα, ο σκηνοθέτης της, ο Ιβ, κάνοντας την έρευνα για τη ζωή της Μπαρμπαρά, αρχίζει να μαγεύεται και να εμπνέεται από εκείνη. Όμως, από ποια; Από την Μπαρμπαρά ή από την ηθοποιό του;

Ένα ονειρικό πορτρέτο της αινιγματικής τραγουδίστριας 20 χρόνια μετά τον θάνατο της, με τη Ζαν Μπαλιμπάρ σε διπλό ρόλο. Ένας φόρος τιμής στην αξέχαστη τραγουδίστρια των επιτυχιών L’ Aigle Noir, Ma plus Belle Histoire d’ Amour, Gottingen και πολλών άλλων.

Ποιος είναι ο Ματιέ Αμαλρίκ
Ο Ματιέ Αμαλρίκ γεννήθηκε στο Νεϊγί-συρ-Σεν, ένα προάστιο του Παρισιού, το 1965. Ξεχώρισε σαν ηθοποιός με την ερμηνεία του στο φιλμ «My Sex Life… or How I Got into an Argument» του 1996, για την οποία βραβεύτηκε με το Βραβείο Σεζάρ, το πρώτο από τα τρία στη μέχρι τώρα καριέρα του. Πρωταγωνίστησε μεταξύ άλλων στις επιτυχίες: «Μόναχο», «Το σκάφανδρο κι η πεταλούδα» (βραβείο Σεζάρ Ανδρικής Ερμηνείας) «Kings and Queen» (βραβείο Σεζάρ Ανδρικής Ερμηνείας), «Quantum of Solace» και «Grand Budapest Hotel».
Ως σκηνοθέτης και σεναριογράφος έχει γυρίσει, μεταξύ άλλων, τα φιλμ «Τουρνέ στο Παρίσι» (Βραβείο Σκηνοθεσίας – Φεστιβάλ Καννών 2010) και «Το Μπλε Δωμάτιο».
Υπήρξε παντρεμένος με την Ζαν Μπαλιμπάρ.

Σκηνοθεσία: Ματιέ Αμαλρίκ
Παίζουν: Ζαν Μπαλιμπάρ,

«Ιστορίες μιας νύχτας»
Σημερινό κοινωνικό δράμα από την γειτονική μας Βουλγαρία που ήταν να βγει την προηγούμενη εβδομάδα. Αν είχε αποφύγει τον διδακτισμό, το φιλμ θα ήταν μια γροθιά στο στομάχι. Μέσα από πέντε νυχτερινές διαδρομές με ταξί στη Βουλγαρία της κρίσης, της διαφθοράς, της πίστης, της ελπίδας, νιώθεις πως όλες οι σημερινές κοινωνίες – και η δικιά μας… – είναι μαλλιά-κουβάρια . Επίσημη Συμμετοχή στο τμήμα Ενα Κάποιο Βλέμμα του 70ού Φεστιβάλ Καννών.

Σκηνοθεσία: Στέφαν Κομαντάρεφ
Παίζουν: Βασίλ Βασίλεφ-Ζουέκα, Ιβάν Μπάρνεφ, Ασέν Μπλατέτσκι, Ιρίνι Ζαμπόνας

 

«Game night»
Οι σεναριογράφοι του «Αφεντικά για Σκότωμα», Τζον Φράνσις Ντάλεϊ και Τζόναθαν Γκόλντσταϊν, αναλαμβάνουν τη σκηνοθεσία μιας ξεκαρδιστικής κωμωδίας πλατιάς κατανάλωσης. Οι Τζέισον Μπέιτμαν («Horrible Bosses»,»Arrested Development», «Ozark») και η υποψήφια για Όσκαρ Ρέιτσελ ΜακΆνταμς («Spotlight», «Dr. Strange») πρωταγωνιστούν σε μια φάρσα όπου η μία ανατροπή διαδέχεται την άλλη.

Το καστ συμπληρώνουν οι Μπίλι Μαγκνούσεν («Bridge of Spies», «American Crime Story»), Σάρον Χόργκαν («Catastrophe»), Λαμόρν Μόρις («New Girl»), Κάιλι Μπένμπαρι («Pitch»), Τζέσε Πλίμονς («Black Mass», «Fargo»), Ντάνι Χιούστον («Wonder Woman», «X-Men Origins: Wolverine»), Τσέλσι Περέτι («Brooklyn Nine-Nine»), Μάικλ Χολ («Dexter», «Six Feet Under»). Το σενάριο είναι του Μαρκ Πέρεζ («Accepted»).

Κάθε εβδομάδα, ο Μαξ (Μπέιτμαν) και η Άννι (ΜακΆνταμς) είναι πιστοί στο εβδομαδιαίο ραντεβού τους για επιτραπέζια παιχνίδια με φίλους. Αυτή τη φορά όμως ο Μπρουκς (Κάιλ Τσάντλερ), ο χαρισματικός αδερφός του Μαξ, βάζει πολύ ψηλά τον πήχη: τους προσκαλεί να πάρουν μέρος σ’ ένα παιχνίδι μυστηρίου γεμάτο δολοφονίες, κακοποιούς, ομοσπονδιακούς πράκτορες, όπου τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και παιχνιδιού δεν είναι τόσο ευδιάκριτα… Όπως, για παράδειγμα, όταν ο Μπρουκς πέφτει θύμα απαγωγής. Είναι αυτό μέρος του παιχνιδιού ή όχι; Αλλά καθώς οι έξι, ιδιαίτερα ανταγωνιστικοί μεταξύ τους, παίκτες τα παίζουν όλα για όλα για να ξεδιαλύνουν την υπόθεση και να κερδίσουν, αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι ούτε “παιχνίδι” παίζουν, ούτε ο Μπρουκς είναι αυτό που φαίνεται να είναι…

Σκηνοθεσία: Τζον Φράνσις Ντάλεϊ,  Τζόναθαν Γκόλντσταϊν
Παίζουν: Τζέισον Μπέιτμαν, Ρέιτσελ ΜακΆνταμς, Μπίλι Μαγκνούσεν, Σάρον Χόργκαν, Λαμόρν Μόρις

«Ένα ήσυχο μέρος»
Μεταφυσικό θρίλερ που θα μπορούσε να πανικοβάλει ένα σκεπτόμενο θεατή αν απέφευγε τις απομιμήσεις στυλ Άλιεν. Μια τετραμελής οικογένεια πρέπει να μάθει να ζει στην απόλυτη σιωπή, από τη στιγμή που κάποια μυστηριώδη πλάσματα, που καταδιώκουν ό,τι κάνει τον οποιονδήποτε ήχο, απειλούν τη ζωή των μελών της. Μόλις σε ακούσουν, σε καταδιώκουν. Η σιωπή είναι η μόνη επιβίωση. Κρίμα τη χαμένη ευκαιρία.

Σκηνοθεσία: Τζον Κραζίνσκι
Παίζουν: Έμιλι Μπλαντ, Τζον Κραζίνσκι

 

«Οι φύλακες του χρυσού αυγού»
Χαριτωμένη ταινία κινούμενων σχεδίων με ήρωα τον Μαξ, ένα πονηρό κουνέλι της πόλης, που παγιδεύεται σε μια απομονωμένη Σχολή Πασχαλινών Κουνελιών που βρίσκεται στο δάσος. Η σχολή απειλείται από μια συμμορία αλεπούδων που σκοπό έχει να κλέψει το πολύτιμο Χρυσό Αυγό και να καταστρέψει το Πάσχα. Όταν ο Μαξ θα γνωρίσει την γλυκιά Έιμι, θα αποφασίσει να βοηθήσει τους καινούργιους του φίλους, μαθαίνοντας τα μυστικά των κουνελιών του Πάσχα από τη σοφή κυρία Ερμιόνη. Όλοι μαζί, θα προσπαθήσουν να σώσουν το Πάσχα και στην πορεία ο Μαξ θα συνειδητοποιήσει πού πραγματικά ανήκει.

Φιλμ κινουμένων σχεδίων που βασίζεται σε ένα κλασικό γερμανικό παιδικό βιβλίο που μιλάει για τη δύναμη της φιλίας, του ομαδικού πνεύματος, της πίστης και του θάρρους.
Η ταινία συμμετείχε στο Φεστιβάλ Βερολίνου στο τμήμα Generation K-Plus, ενώ βραβεύτηκε στα Φεστιβάλ Μονάχου και Ζυρίχης με το Βραβείο Καλύτερης Παιδικής Ταινίας.

Σκηνοθεσία: Ute von Münchow-Pohl

“Οι δικοί μου άνθρωποι”
1998, Νάλτσικ, πρόποδες Καυκάσου, Ρωσία. Η 24χρονη Ιλάνα εργάζεται στο γκαράζ του πατέρα της. Ένα απόγευμα, έχουν μαζευτεί οικογένεια και φίλοι για να γιορτάσουν τον αρραβώνα του μικρού της αδερφού, Ντέιβιντ. Το ίδιο βράδυ το νεαρό ζευγάρι χάνεται και φτάνει στην πόρτα της οικογένειας ένα σημείωμα για λύτρα. Σ’ αυτή την κλειστή κοινότητα Εβραίων, η ανάμειξη της αστυνομίας είναι εκτός συζήτησης. Πως θα συγκεντρώσει η οικογένεια τα χρήματα για να σωθεί ο Ντέιβιντ;

*Ο τίτλος στα Ρωσικά είναι Tesnota που μεταφράζεται ως περιορισμός, στενότητα, αποκλεισμός.

 

Συζήτηση με το σκηνοθέτη

-Η ταινία «Οι δικοί μου άνθρωποι» είναι η πρώτη σας μεγάλου μήκους ταινία. Πως προέκυψε η ιδέα για το σενάριο;

-Αυτή η ιστορία απαγωγής- σχετικά συχνό φαινόμενο τη δεκαετία του ’90- είναι κάτι που έμαθα από τον πατέρα μου όταν ήμουν 17 ή 18. Αργότερα, ενώ σπούδαζα, θεώρησα ότι ήταν καλό υλικό για ταινία κι άρχισα να ερευνώ την Εβραϊκή διασπορά. Με ενδιέφερε πολύ να διερευνήσω τα συναισθήματα μιας οικογένειας στο άκουσμα της απαγωγής του παιδιού τους και μέχρι που είναι διατεθειμένοι να φτάσουν για να το σώσουν. Για μένα είχε νόημα η αμφισβήτηση της συγκεκριμένης αρχής: είναι ανθρώπινο να αναγκάσεις κάποιον να θυσιαστεί για να σώσει έναν αγαπημένο του άνθρωπο; Από το σημείο αυτό άρχισα να μελετώ τους χαρακτήρες και την κατάσταση στην οποία βρίσκονται. Είχα βέβαια κάποιες αναφορές στο μυαλό μου: το Mouchette του Ρομπέρ Μπρεσόν και τη Ροζέτα των αδερφών Νταρντέν. Πρόκειται για αληθινή ιστορία αλλά παρακολουθούμε στην ταινία μια σειρά από γεγονότα που προέκυψαν από άλλες ιστορίες. Οι βασικές σκηνές- κλειδιά ωστόσο είναι όλες αληθινές.

-Πιστεύετε ότι υπάρχει διαφορά στον τρόπο που αντιμετωπίζουν μια τέτοια κατάσταση οι Καμπαρντιανοί και οι Εβραίοι;

-Η Καυκάσια κοινότητα είναι πιο πατριαρχική, η Εβραϊκή μητριαρχική. Οι Εβραίοι είναι πιο δυναμικοί, οι Καυκάσιοι έχουν πιο αργούς ρυθμούς, είναι πιο μελαγχολικοί κατά κάποιο τρόπο. Η ανάγκη να προστατεύσουν όμως τις οικογένειες τους, τις ρίζες τους είναι κοινή. Υπάρχουν αρκετοί Εβραίοι στη Δημοκρατία του Καμπαρντίνο-Μπαλκάρ. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και την εισβολή των Γερμανικών στρατευμάτων στον Καύκασο, πολλοί ντόπιοι τους προστάτευσαν. Έμαθαν τη γλώσσα και πολλοί από αυτούς εγκαταστάθηκαν εκεί, δημιούργησαν συνοικία και συναγωγή που υπάρχει μέχρι σήμερα. Από την Περεστρόικα ωστόσο πολλοί έχουν εγκαταλείψει τον τόπο και αναζήτησαν την τύχη τους στη Νέα Υόρκη και το Ισραήλ και κάποιοι πήγαν στη Μόσχα. Στα τέλη της δεκαετίας του ’90 ξεκίνησε και ο δεύτερος πόλεμος της Τσετσενίας, καθιστώντας την περιοχή πολύ επικίνδυνη για να ζήσει κάποιος. Οι κάτοικοι του Καμπαρντίνο δε διαφέρουν πολύ από τους υπόλοιπους ανθρώπους του Καυκάσου. Τους ενώνει η ανάγκη για τιμή και σεβασμό- δε νομίζω ότι διαφέρουν πολύ από τους Τσετσένους ή τους Ινγκουσετιανούς (ελπίζω να μην αναστατώνω κάποιον μ’αυτό). Υπάρχουν κώδικες συμπεριφοράς που είτε υπαγορεύονται από τη μουσουλμανική θρησκεία είτε όχι που δε μπορείς να αγνοήσεις.

Σήμερα το Νάλτσικ είναι μια πολύ φτωχή πόλη και οι κάτοικοι της την εγκαταλείπουν για να βρουν την τύχη τους αλλού- στη Μόσχα, την Αγία Πετρούπολη. Η ηγεσία της Δημοκρατίας του Καμπαρντίνο αδιαφορεί για τους ανθρώπους της, για την ανεργία. Ο καθένας λειτουργεί για τον εαυτό του.

Κουβαλούσα την ιστορία μέσα μου όσο σπούδαζα και το φθινόπωρο του 2015 έστειλα το σενάριο σε όποιον παραγωγό γνώριζα στη Μόσχα- όσοι μου απαντούσαν μου έλεγαν ότι δεν είναι εμπορική. Στο τέλος ο ίδιος ο Σοκούροφ με βοήθησε να ολοκληρώσω την ταινία χωρίς καμία βοήθεια από το κράτος ή το υπουργείο πολιτισμού.

Σημειώσεις
Οι Καμπαρντιανοί, άνθρωποι του Βόρειου Καύκασου που μιλούν Καμπαρντιανά (μη Σλαβική γλώσσα) υπόκεινται στη Ρωσία από το 1825. Μαζί με τους Μπάλκαρ (Τουρκικής καταγωγής) έχουν ιδρύσει τη Δημοκρατία του Καμπαρντίνο-Μπάλκαρ το 1936. Γερμανικά στρατεύματα έφτασαν εκεί το χειμώνα του 1942- 1943. Η αυτόνομη Δημοκρατία έχει έκταση 13,000 τετραγωνικά χιλιόμετρα κι έχει περίπου 800,000 κατοίκους. Το Νάλτσικ είναι η πρωτεύουσα (240,000 κάτοικοι). Σ αυτή την περιοχή βρίσκεται το ψηλότερο σημείο της Ευρώπης, το βουνό Ελμπρούς (5,642 μέτρα).

Ο Καντεμίρ Μπαλάκοφ γεννήθηκε στις 28 Ιουλίου του 1991 στο Νάλτσικ. Το 2015 ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη σκηνοθεσία στο τμήμα του Αλεξάντερ Σοκούροφ στο Πανεπιστήμιο του Καμπαρντίνο- Μπαλκάρ.