Του Παύλου Θ. Κάγιου //

Ο άνθρωπος, ως μικρός και μέγας, ικανός για το καλύτερο και το χειρότερο, κυριαρχεί στις νέες ταινίες με καλύτερες ανάμεσά τους την «Κυνηγό με τον αετό» από την αχανή Μογγολία και το ντοκιμαντέρ «Η όψη της σιωπής».

«Η κυνηγός με τον αετό»

-Αν θέλετε να δείτε κάτι ασυνήθιστο και γοητευτικό, «Η κυνηγός  με τον αετό» που μας ταξιδεύει στις μογγολικές στέπες είναι ό,τι πρέπει. Ηρωίδα της είναι η Αϊσολπάν, ένα 13χρονο κορίτσι, νομάδα του Καζακστάν στα Όρη Αλτάι, που έχει αποφασίσει να γίνει κυνηγός με αετό σαν τον πατέρα της. Είναι το πρώτο κορίτσι σε 12 γενιές της οικογένειάς της, που θέλει να γίνει κυνηγός με αετό και έχει απόλυτη πίστη ότι θα καταφέρει, καθώς κι ο πατέρας της  πιστεύει ότι κάθε κορίτσι μπορεί -εφόσον δείξει αφοσίωση- να πετύχει ό,τι ακριβώς και ένα αγόρι. Να πούμε ότι «κυνηγός με αετό» είναι αυτός που κυνηγάει ζώα με τη βοήθεια εκπαιδευμένου αετού.

Η ιστορία ξεκινά αφότου η Αϊσολπάν έχει ήδη εκπαιδευτεί με τον αετό του πατέρα της  για πολλούς μήνες. Όμως, επειδή κάθε αετός μπορεί να έχει μόνο ένα αφεντικό, έχει έρθει η ώρα για την Αϊσολπάν να βρει τον δικό της αετό. Κατεβαίνοντας έναν απόκρημνο βράχο με το σχοινί, η Αϊσολπάν βρίσκει ένα νεογέννητο αετόπουλο στη φωλιά του ενώ η μητέρα του κάνει κύκλους πάνω από το κεφάλι της. Ο αετός της θα επιβιώσει, θα εκπαιδευτεί και θα κυνηγήσει μαζί της, μέχρι τη στιγμή που θα τον απελευθερώσει κάποια ​​χρόνια αργότερα, ώστε ο κύκλος της ζωής του να συνεχιστεί.

Μετά από μήνες προπόνησης, ο πατέρας της είναι έτοιμος να θεσει τις ικανότητές της σε δοκιμασία. Έτσι, η Αϊσολπάν συμμετέχει σε ένα διάσημο διαγωνισμό, το φεστιβάλ του Χρυσού Αετού, και αντιμετωπίζει 70 από τους μεγαλύτερους κυνηγούς του Καζακστάν στη Μογγολία.

Όμως η πιο επίπονη πρόκληση δεν έχει έρθει ακόμη, αφού η ιεροτελεστία για κάθε νέο κυνηγό με αετό είναι να λάβει μέρος σε ένα κυνήγι. Η Αϊσολπάν πρέπει να ιππεύσει μαζί με τον πατέρα της σε επικίνδυνα τοπία, ψηλά στα παγωμένα βουνά, με θερμοκρασίες 40 βαθμών κάτω από το μηδέν, ώστε να αποδείξει ότι είναι μια αληθινή κυνηγός με αετό.

Γυρισμένη στις απέραντες εκτάσεις της Μογγολικής στέπας, η ταινία προκαλεί τη φαντασία σου και μέσα από την αφήγηση της ιστορίας ενός νεαρού κοριτσιού που πίστεψε στη δύναμή του και κατάφερε να «πετάξει», βγαίνεις από τη σκοτεινή αίθουσα και κρατιέσαι να μη… πετάξεις, αλλά θέλεις να αλλάξεις όσα  συναισθήματα σε βαραίνουν και σε χώνουν μέσα στη σκοτεινιά των σκέψεών σου…

O σκηνοθέτης

Ο κινηματογραφιστής Ότο Μπελ που έχει γυρίσει αυτό το «σκηνοθετημένο ντοκιμαντέρ», κατάγεται από τη Βόρεια Αγγλία αλλά ζει στο Μανχάταν. Έχει σκηνοθετήσει πάνω από δεκαπέντε ταινίες ντοκιμαντέρ σε μακρινές χώρες όπως η Ουγκάντα, η Ιαπωνία, η Αίγυπτος και το Βιετνάμ, για μεγάλες εταιρίες. Σε διάρκεια μιας δεκαετίας, έχει αναλάβει τη σκηνοθεσία και παραγωγή πολυβραβευμένων διεθνών προγραμμάτων, όπως οι «Horizons» στο BBC World News και το «Shûnya» στην Times Now της Ινδίας.

 

«Η  μέρα των ηρώων»

Η βομβιστική επίθεση στον Μαραθώνιο της Βοστώνης το 2013 γίνεται άλλο ένα «χορταστικό» θρίλερ δρόμου για ένα… ευχάριστο δίωρο. Ήρωές του «άνθρωποι της διπλανής πόρτας» πριν και μετά το τρομοκρατικό χτύπημα. Πρώτος ανάμεσά τους ένας αρχιφύλακας (Μαρκ Γουέλμπεργκ) που ενώνει τις δυνάμεις του με θαρραλέους διασωθέντες, τα μέλη ομάδων άμεσης επέμβασης και τους ανακριτές σε έναν αγώνα δρόμου με αντίπαλο τον χρόνο ώστε να εντοπιστούν. Ταυτόχρονα, στην υπόθεση εμπλέκονται οι ιστορίες ενός ειδικού πράκτορα (Κέβιν Μπέικον), ενός αστυνομικού διοικητή (με τον πάντα επαρκή Τζον Γκούντμαν), έναν αρχιφύλακα  (Τζ. Κ. Σίμονς) και μιας νοσοκόμας (Μισέλ Μονάνγκαν). Υφαίνοντας ένα ανατριχιαστικό, αγωνιώδες και τολμηρό χρονικό του πιο προηγμένου ανθρωποκυνηγητού στην ιστορία των Αμερικανικών αστυνομικών δυνάμεων. Ένα «ρεπορταζιακό χρονικό» πάνω σε μια τρομοκρατική πράξη  με νεκρούς που στερείται κινηματογραφικού ενδιαφέροντος.

Σκηνοθεσία: Πίτερ Μπερκ. Με τους: Μαρκ Γουέλμπεργκ, Τζον Γκούντμαν, Κέβιν Μπέικον, Τζ. Κ. Σίμονς, Μισέλ Μονάνγκαν.

 

«Διπλή εκδίκηση»

Το  Χόλιγουντ δεν … κωλώνει  σε τίποτα κι εδώ κάνοντας άλλο ένα θρίλερ βουτάει στα ταραγμένα νερά των τρανσέξουαλ και των διεμφυλικών που δεν έχει πιαστεί –και ξεζουμιστεί… – από τον εμπορικό κινηματογράφο. Το φιλμ ξεκινάει με έναν αδίστακτο  πληρωμένο δολοφόνο να ξυπνήσει και να ανακαλύπτει ότι έχει υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση αλλαγής φύλου! Αμέσως μαθαίνουμε ότι ο εν λόγω γιατρός είναι μια γυναίκα η οποία είναι φυλακισμένη σε ψυχιατρείο και της φοράνε ζουρλομανδύα  για ‘’ιατρικά εγκλήματα’’! Και αρχίζει μια παράλληλη διαδρομή όπου τη μία βλέπουμε τον μεταλλαγμένο δολοφόνο να προσπαθεί να βρει τη γιατρό και να πάρει εκδίκηση και την άλλη τη γιατρό που υπερασπίζεται την… επιστήμη της. Το γεγονός ότι την εν λόγω γιατρό την υποδύεται η Σιγκούρνι Γουίβερ των «Άλιενς» και των «Επικίνδυνων χρόνων» με τον Μελ Γκίμπσον, αποκτά μια σινεφιλική γοητεία η οποία, όμως, γρήγορα εξαντλείται… Τη σκηνοθεσία την υπογράφει ο βετεράνος Γουόλτερ Χιλ που δεν θα λέγαμε πως είναι ο πλέον κατάλληλος για ένα τόσο «προχωρημένο» σενάριο. Και γι’ αυτό προς το τέλος του το φιλμ παραπαίει και δεν μπορεί να επιλέξει φινάλε. Πολύ καλή η Μισέλ Ροντρίγκεζ στο ρόλο του επαγγελματία δολοφόνου που ζητά εκδίκηση μετά την υποχρεωτική αλλαγή φύλου που υπέστη από μια σαδιστική χειρουργό.

Σκηνοθεσία: Γουόλτερ Χιλ. Παίζουν: Μισέλ Ροντρίγκεζ, Σιγκούρνι Γουίβερ.

 

«Όνειρα γλυκά»

Τορίνο, 1969. Την ειδυλλιακή παιδική ηλικία του Μάσιμο μετέτρεψε σε συντρίμμια ο ξαφνικός χαμός της μητέρας του. Σήμερα, κοντά μισό αιώνα μετά, ετοιμάζεται να πουλήσει το διαμέρισμα των γονιών του, αλλά τον στοιχειώνει το παρελθόν του. Η Ελίζα, μια συμπονετική γιατρός, θα τον βοηθήσει να ανοιχτεί και να αντιμετωπίσει τις παιδικές του πληγές..  Η ιστορία της ταινίας προέκυψε από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Μάσσιμο Γκραμελλίνι, μία μεγάλη λογοτεχνική επιτυχία στην Ιταλία. Η θεματολογία του, οι καταστάσεις που περιέγραφε, ο θάνατος μιας μητέρας, η απώλεια της μάνας σε παιδική ηλικία, ο πόνος του 9χρονου ορφανού αγοριού και η «απουσία» της αληθινής αγάπης διατρέχουν το φιλμ. Όλα αυτά, όμως, είναι πιασμένα με ξεπερασμένο στυλ και μια ελλειπτική αφήγηση που κάνει το σενάριο να «πηδάει» από εποχή σε εποχή, από χώρα σε χώρα δημιουργώντας ακάλυπτα κενά. Όταν, ειδικά, παρακολουθούμε τον ήρωα σε μεγάλη ηλικία ως αναγνωρισμένο δημοσιογράφο, όλα μοιάζουν ασύνδετα και χαοτικά…

Μάρκο Μπελόκιο

Ο Μπελόκιο γεννήθηκε στη Πιασέντζα της Ιταλίας το 1939. Το 1959 διέκοψε τις σπουδές του στη φιλοσοφία για να γραφτεί  στο Πειραματικό Κέντρο Κινηματογράφου της Ρώμης. Έκανε πολλές μικρού μήκους ταινίες στις αρχές της δεκαετίας του ‘60 και σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών Slade του Λονδίνου. Ο Μπελόκιο τιμήθηκε με Χρυσό Λέοντα για τη συνολική προσφορά του στο Φεστιβάλ της Βενετίας το 2011. Από την εφηβική επανάσταση, μέχρι τους θρησκευτικούς θεσμούς και τις πολιτικές ανατροπές, οι ταινίες του Μάρκο Μπελόκιο έχουν εξερευνήσει σε βάθος τις κοινωνικές και πολιτικές αντιπαραθέσεις της χώρας του. Η 50χρονη καριέρα του έχει συνδεθεί στενά με την πολυπλοκότητα της Ιταλικής ιστορίας. Οι ταινίες του είναι γνωστές για την επίθεση στα σύμβολα του Ιταλικού κομφορμισμού. Το κινηματογραφικό του ντεμπούτο, «Γροθιές στην τσέπη», το 1965, για έναν έφηβο με υπαρξιακά προβλήματα, συχνά αναφέρεται ως οιωνός της εξέγερσης της νεολαίας που θα ταρακουνούσε τα θεμέλια της Ιταλικής κοινωνίας.

Σκηνοθεσία: Μάρκο Μπελόκιο. Παίζουν: Βαλέριο Μασταντρέα, Μπερενίς Μπεζό, Γκίντο Καπρίνο, Μπάρμπαρα Ρόντσι.

 

«Η όψη της σιωπής»

-Μέσα από την κινηματογραφική δουλειά του Τζόσουα Οπενχάιμερ με θέμα τους αυτουργούς της γενοκτονίας στην Ινδονησία, μια οικογένεια που επέζησε ανακαλύπτει πώς δολοφονήθηκε ο γιος τους και την ταυτότητα των ανδρών που τον δολοφόνησαν. Ο νεότερος αδελφός, οφθαλμίατρος στο επάγγελμα, είναι αποφασισμένος να διαλύσει το ξόρκι της σιωπής και του φόβου, κάτω από το οποίο βρίσκονται οι επιζήσαντες, κι έτσι αντιπαρατίθεται με τους άνδρες που είναι υπεύθυνοι για το φόνο του αδελφού του – κάτι αδιανόητο για μια χώρα στην οποία οι δολοφόνοι παραμένουν στην εξουσία.

Η «Όψη της σιωπής» είναι ένα ντοκιμαντέρ-σοκ που διερευνά πώς είναι να έχεις επιζήσει μιας άγριας πραγματικότητας κατά την οποία εκτελέστηκαν 10.500 άνθρωποι στις όχθες ενός ποταμού! Μερικοί από τους θύτες ζουν και μάλιστα στο τέλος, ποζάρουν στο φακό, για να έχουν ένα ενθύμιο από τη χαρούμενη κι αξέχαστη για εκείνους  εμπειρία. Τρελαίνεσαι, δηλαδή, ή  ξερνάς από αηδία!

Το φιλμ έχει κερδίσει 43 βραβεία και 36 υποψηφιότητες, μεταξύ των οποίων:

  • Υποψήφιο για Όσκαρ καλύτερου ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους 2016.
  • Έξι βραβεία στο Φεστιβάλ Βενετίας 2014, μεταξύ των οποίων και το Μεγάλο Βραβείο Επιτροπής.
  • Βραβείο κοινού στο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Άμστερνταμ 2014.
  • Βραβείο Peace Film στο Διεθνές Φεστιβάλ Κιν/φου Βερολίνου 2015.
  • Βραβείο καλύτερου ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκουςIDA (International Documentary Association) 2015.