Από την Αργυρώ Σταματάκη //
Neruda
το στόρυ…
Το 1948, ο αστυνομικός Όσκαρ Περουσουνό αναλαμβάνει να παρακολουθήσει και κατόπιν να συλλάβει τον γερουσιαστή και βραβευμένο με Νόμπελ χιλιανό ποιητή Πάμπλο Νερούδα, ο οποίος μαζί με τη γυναίκα του, ζωγράφο Ντέλια ντελ Καρίλ, προσπαθούν να διαφύγουν για την Αργεντινή όταν το κομμουνιστικό κόμμα κηρύσσεται παράνομο από τη χιλιανή κυβέρνηση.
Πόσες βιογραφικές ταινίες στη σειρά αντέχετε;
Προσωπικά αρκετές, όταν είναι του Πάμπλο Λαραΐν. Διότι στις ταινίες του η εξοικείωση με το πρόσωπο που αφορά η βιογραφία δεν είναι προϋπόθεση, αρκεί η ιδέα ότι υπάρχει ένας καλλιτέχνης που κάνει εξαιρετικό κινηματογράφο και μάλιστα συνομήλικος. Αυτό το τελευταίο με ελκύει, με κάνει να ζηλεύω λίγο, αλλά κυρίως να ελπίζω. Μην αναρωτηθείτε σε τι. Υπάρχει ένα φως όταν κάποιος σύγχρονος άνθρωπος, μέσω της 7ης τέχνης εν προκειμένω, έχει τη δύναμη με το που σκοτεινιάζει μια αίθουσα ή ένα δωμάτιο, να σε συνεπάρει ώστε να σταματήσεις να νιώθεις και να σκέφτεσαι για μερικές ώρες τι ‘ναι αυτό που μας ενώνει, μας χωρίζει, μας πληγώνει.
Τελικά, πρόκειται για έναν πραγματικά καινοτόμο και αντισυμβατικό δημιουργό στο θέμα «βιογραφία». Εκεί όμως παύει και το κοινό χαρακτηριστικό των ταινιών του, αφού η καθεμία έχει ξεκάθαρα τη δική της σφραγίδα. Όταν δε ήρωας είναι ο ποιητής Πάμπλο Νερούδα, ο σουρεαλισμός και το παραμύθι επιβάλλονται. Μέσω της ιστορικής «στιγμής» που ο εν λόγω αποφασίζει να αυτοεξοριστεί από τη Χιλή απολαμβάνεις ένα δίωρο μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας.
Απίστευτα ευρηματικός και οξύμωρος ο τρόπος που αναπαρίστανται τα ιστορικά γεγονότα: Από τη μία ο πρωταγωνιστής, που σε μεγάλο ποσοστό βιώνει αυτό το κομμάτι της ζωής του όπως ακριβώς θα επιθυμούσε να συμβεί, με τον θεατή να μαθαίνει παράλληλα τα μύχια της πολυδιάστατης προσωπικότητάς του. Από την άλλη ο συμπρωταγωνιστής αστυνόμος-σκιά του, ο οποίος κάνει τη δική του ενδοσκόπηση, είναι ο αφηγητής, αλλά και η φωνούλα στο μυαλό του Πάμπλο(!), ενώ ταυτόχρονα εσύ αναρωτιέσαι αν είναι αληθινός ή πλασματικός!
Η σουρεαλιστική, ονειρική αίσθηση συνυπάρχει με απόλυτα ρεαλιστικές σκηνές, που αποτυπώνουν την ένταση εκείνου του πολιτικού σκηνικού. Καταπληκτική ατμόσφαιρα με εναλλαγή εικαστικού, χρωμάτων, τοπίου. Από τα μελί αρτ-ντεκό, γεμάτα ποίηση διαμερίσματα, στα κατάλευκα, υποβλητικά, πνιγμένα στο χιόνι ψυχρά τοπία.
Όσοι έχετε δει το “Ημερολόγια Μοτοσυκλέτας”, θα χαμογελάσετε με το σχεδόν πανομοιότυπο γκρο πλαν του Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ πάνω στη μηχανή του, καθόλου τυχαίο φυσικά (υποθέτω). Καταπληκτική η προφίλ λήψη με τον ίδιο πεσμένο στο χιόνι.
-Δε σ’ αγαπώ σαν να ‘σουν ρόδο αλατιού, τοπάζι,
σαΐτα από γαρούφαλα που τη φωτιά πληθαίνουν:
σ’ αγαπώ ως αγαπιούνται κάποια πράγματα σκούρα,
μυστικά, μέσ’ από την ψυχή και τον ίσκιο.
Σ’ αγαπώ καθώς κάποιο φυτό που δεν ανθίζει,
μα που μέσα του κρύβει το λουλουδόφως όλο,
και ζει απ’ τον έρωτά σου σκοτεινό στο κορμί μου
τ’ άρωμα που σφιγμένο μ’ ανέβηκε απ’ το χώμα.
Σ’ αγαπώ μη γνωρίζοντας πώς, από πού και πότε,
σ’ αγαπώ στα ίσια δίχως πρόβλημα ή περηφάνια:
σ’ αγαπώ έτσι γιατί δεν ξέρω μ’ άλλον τρόπο,
παρά μ’ ετούτον όπου δεν είμαι μήτε είσαι,
που το χέρι σου πάνω μου το νιώθω σαν δικό μου,
που όταν κοιμάμαι κλείνουν και τα δικά σου μάτια.
Π.Ν.
- -Παραγωγή Χιλή, Γαλλία, Αργεντινή
- -Σκηνοθεσία: Πάμπλο Λαραΐν, Σενάριο: Γκιγέρμο Καλντερόν
- -Με τους: Λουίς Νιέκο, Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ, Αλφρέντο Κάστρο
