Του Μάρκου Ψυχάρη //

Το πείσμα μιας ομάδας καλλιτεχνών φυσάει άλλον αέρα στην παρατημένη –και από το κράτος και από τους πολίτες – Ομόνοια και για έναν μήνα η “αμαρτωλή” οδός Ξούθου γίνεται κυψέλη πολιτισμού.

To Project ΞΟΥΘΟΥ γεννήθηκε το 2015 από μια ομάδα Ελλήνων και ξένων εικαστικών, καλλιτεχνών, ηθοποιών, περφόρμερ αλλά και σκηνοθετών, δημοσιογράφων και επιστημόνων στο πεδίο της κοινωνικής ανθρωπολογίας και πολεοδομίας. Η ομάδα συγκροτήθηκε με σκοπό να διερευνήσει, να καταγράψει και να επεξεργαστεί δημιουργικά το υλικό που θα συλλεχθεί σχετικά με την οδό Ξούθου, στην περιοχή της Ομόνοιας. Μέσα από μια ευρύτερη δημιουργική αλληλεπίδραση και διάλογο μεταξύ καλλιτεχνών και επιστημόνων στοχεύουμε σε ένα καλλιτεχνικό έργο, που θα συνομιλεί με τον χώρο και τους χρήστες του.


Γιατί η οδός Ξούθου; 

Σε αυτόν τον στενό δρόμο δεν υπάρχουν στοιχεία ορατά ή προφανή. Ο δρόμος μέσα στον χρόνο αλλάζει και μεταμορφώνεται διαρκώς ως προς τις χρήσεις, τη φυσιογνωμία, τη μορφή ή το κοινωνικό περιεχόμενο ενσωματώνοντας και αποβάλλοντας στοιχεία της ιστορίας, της ανθρώπινης εμπειρίας, της μνήμης, της φαντασίας, της παρουσίας και της απουσίας. Διασχίζοντας την οδό Ξούθου κυριαρχεί ένα σκηνικό παρατεταμένης χρονικά εγκατάλειψης και εσωστρέφειας και μια αίσθηση διαρκούς μετάβασης, αναμονής με στοιχεία αντίστασης στη φθορά του χρόνου.

Η περιοχή, βαθιά χρωματισμένη από τις κυρίαρχες αφηγήσεις, συνδέεται με την ύπαρξη ‘παραβατικών’, ‘περιθωριακών’ και ‘ανεπιθύμητων’ σωμάτων αλλά και χώρων που η λειτουργία τους προκαλεί ή αμφισβητεί κοινωνικά όρια και συμβάσεις. Από κέντρο μαύρης αγοράς τσιγάρων κατά τη διάρκεια της κατοχής μετατράπηκε σε πεδίο σφοδρών οδομαχιών κατά τον εμφύλιο λόγω της παρουσίας εκεί του αρχηγείου του ΕΛΑΣ, και σε μετέπειτα σημαντικό εμπορικό δρόμο για τη διακίνηση φαρμάκων. Τα εγκαταλελειμμένα κελύφη των παλιών ερειπωμένων φαρμακαποθηκών αλλά και οι εναπομείνασες εμπορικές χρήσεις, το καμένο σήμερα ξενοδοχείο «Ζενίθ», το εγκαταλελειμμένο χαμάμ, τα ξενοδοχεία ‘ημιδιαμονής’, τα φθηνά παρηκμασμένα διαμερίσματα αποτυπώνουν μερικώς την ιστορική διαδρομή της περιοχής.

Μια ‘ανασκαφή’ σε έναν εκ πρώτης όψεως ‘ασήμαντο’ και ‘αφιλόξενο’ δρόμο της πόλης μπορεί να φανερώσει το πώς ο χώρος παράγει ιστορίες, σχέσεις, ιδέες και ταυτόχρονα παράγεται από αυτές και να φωτίσει ευρύτερες μεταλλάξεις του συνόλου της πόλης. Μας ενδιαφέρουν οι ετερόδοξες χρήσεις του δρόμου, εκείνες που παρεμβαίνουν στην κοινοτοπία του και η γειτονιά ως κόμβος απροσδόκητων και απρόβλεπτων συναντήσεων κατοίκων, περιπλανώμενων, μετακινούμενων και ανθρώπων που περιδιαβαίνουν την περιοχή διαμορφώνοντας την καθημερινότητα.


Στόχος
Πρόθεσή ανθρώπων του Project ΞΟΥΘΟΥ, βασισμένοι σε έρευνα και βιωματική εμπειρία του χώρου, είναι  να προτείνουν έναν εικαστικό -και όχι μόνο- λόγο που θα είναι σε διάλογο με όσα προαναφέρουμε. Επιχειρούν να αναδείξουν την αμυδρά φωτισμένη, όπως η ίδια η Ξούθου, γεωγραφία της περιοχής, και τις διαχρονικές μεταλλάξεις της εμπνεόμενοι από διαφορετικές αναγνώσεις και αναπαραστάσεις του, ξεπερνώντας τα στεγανά του κυρίαρχου δημόσιου λόγου που αναπαράγει συνθήκες «ξενοφοβίας» και «κοινωνικής ιεραρχίας». Να ανασύρουν αφηγήσεις και μνήμες μη προφανείς, που δεν τις αντιλαμβανόμαστε ως περιθωριακές, αμφισβητώντας προ-κατασκευασμένες εικόνες και κυρίαρχες αφηγήσεις.

-Μια σειρά επισκέψεων, φωτογραφήσεων και καταγραφής μαρτυριών, νυν και πρώην κατοίκων, επαγγελματιών, περαστικών και ανθρώπων που συχνάζουν στη γειτονιά, θα αποτελέσει αφετηρία για μια επαν-ανάγνωση του δρόμου, ώστε να ξεδιπλωθούν άγνωστες σε εμάς και στο ευρύ κοινό, πτυχές της ευρύτερης περιοχής μέσω των ιστοριών των ανθρώπων που τον κατοικούν, τον περιδιαβαίνουν, τον θυμούνται στην υλική, κοινωνική και χωρική του διάσταση και σε σχέση με διαφορετικές κλίμακες (από το τοπικό, στο διεθνικό και το παγκόσμιο).

Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων περιλαμβάνει την αυτοδιαχειριζόμενη ομαδική έκθεση εικαστικών και παραστατικών τεχνών που θα πραγματοποιηθεί στο Κτίριο επί της οδού Ξούθου 17, καθώς και παράλληλες δράσεις που θα λάβουν χώρα στο πάρκο στη συμβολή των οδών Ξούθου και Μενάνδρου γωνία και στο πεζοδρομημένο τμήμα της οδού Ξούθου.

Το το καλλιτεχνικό έργο του Project ΞΟΥΘΟΥ  περιλαμβάνει:
* Έργα in situ, έργα εφήμερα που θα γίνουν επιτόπου στο χώρο, από υλικά που θα βρεθούν στην ευρύτερη περιοχή.
*Site specific installations.
*Εικαστικά περιβάλλοντα.
*Εικαστικές εγκαταστάσεις, γλυπτά και κατασκευές.
*Γλυπτικές εγκαταστάσεις.
*Ready made έργα.
*Performance από διαφορετικές δομές παραστατικών τεχνών.
*Μουσικά δρώμενα
*Ταυτόχρονες προβολές στο δημόσιο χώρο (σε διάφορα σημεία στην οδό Ξούθου).
*Αφήγηση βιωματικών ιστοριών.
*Ομιλίες και παρουσιάσεις βιβλίων.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ – 17 Σεπτεμβρίου – 15 Οκτωβρίου 2017

ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ: ΞΟΥΘΟΥ, Η ΣΙΩΠΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ 17/9 ΕΓΚΑΙΝΙΑ PROJECT: Ξούθου, η σιωπή της πόλης – Κτίριο Ξούθου 17, Αθήνα. Aπό τη 13.30 performance των DDT: Αγγελική Αυγητίδου, Μαρία Ζούρου, Γιώργος Τρικαλιώτης και Υρώ Τσιούνη

ΚΥΡΙΑΚΗ 17/9 έως ΚΥΡΙΑΚΗ 15/10 ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ: Ξούθου, η σιωπή της πόλης Λειτουργεί κάθε Πέμπτη και Παρασκευή 5-9 μ.μ. και Σάββατο και Κυριακή 12-8 μ.μ.

ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 22/9 ΝΕΝΑ ΒΕΝΕΤΣΑΝΟΥ «1000+1 ΠΟΛΕΙΣ»

ΣΑΒΒΑΤΟ 23/9 6μμ-7μμ: ‘Ορατότητα΄ performance από τη Βέρα Σιατερλή
Πεζός Λόγος από το περιοδικό ‘Μανδραγόρας’

ΠΕΜΠΤΗ 28/9 Διαβάζονται κείμενα από το βιβλίο ‘Ξούθου και Μενάνδρου γωνία’ του Κώστα Κρεμμύδα και αποσπάσματα από το μυθιστόρημα του Παύλου Κάγιου ‘Ο κλήρος της τρικυμίας’. Θα ακολουθήσει συζήτηση

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29/9 Δρώμενο σε όλο το μήκος της οδού με τίτλο ‘Υγειονομική Βόμβα’ από το Διαδικτυακό Φεμινιστικό Περιοδικό ‘Το Μωβ’

ΣΑΒΒΑΤΟ 30/9 6μμ-7μμ: ‘Ορατότητα΄ performance από τη Βέρα Σιατερλή
Προβολή ταινίας του Νίκου Αναγνωστόπουλου “Στις Παρυφές της Ξούθου, 30 χρόνια πριν”, στον υπαίθριο χώρο Ξούθου και Μενάνδρου – Έναρξη προβολής: 19:30

ΚΥΡΙΑΚΗ 1/10 Διαδραστικές Εκτυπώσεις από το Κέντρο Χαρακτικής Αθηνών

ΠΕΜΠΤΗ 5/10 Ποίηση από το περιοδικό «Μανδραγόρας»

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 6/10 Θεατρικό δρώμενο από την ομάδα του Παναγιώτη Βασιλείου

ΣΑΒΒΑΤΟ 7/10 6μμ-7μμ: ‘Ορατότητα΄ performance από τη Βέρα Σιατερλή
Θεατρικό δρώμενο από την ομάδα του Παναγιώτη Βασιλείου

ΚΥΡΙΑΚΗ 8/10 Διαδραστικές εκτυπώσεις από το Κέντρο Χαρακτικής Αθηνών

ΠΕΜΠΤΗ 12/10 Θεατρικό δρώμενο από την ομάδα του Παναγιώτη Βασιλείου

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 13/10 Θεατρικό δρώμενο από την ομάδα του Παναγιώτη Βασιλείου

 

ΣΑΒΒΑΤΟ 14/10 12μμ-13μμ: ‘Ορατότητα΄ performance από τη Βέρα Σιατερλή

ΚΥΡΙΑΚΗ 15/10 Κλείσιμο του Project: «Ξούθου, η σιωπή της πόλης»

– Ο χώρος των εκθέσεων λειτουργεί στο εξαώροφο κτίριο επί της οδού Ξούθου 17 με Μενάνδρου, Ομόνοια, Αθήνα.
– Οι ώρες λειτουργίας των εκθέσεων του PROJECT ΞΟΥΘΟΥ: Η ΣΙΩΠΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ είναι κάθε Πέμπτη και Παρασκευή 5-9 μ.μ. και Σάββατο και Κυριακή 12-8 μ.μ. για το διάστημα από τις 17/09/17 έως 15/10/17.
– Οι ώρες που θα πραγματοποιηθούν οι εξωτερικές παράλληλες δράσεις είναι μεταξύ 7-9 μ.μ.