Ρεμπέτικο μυστήριο στο Ηρώδειο

Το «Ρεμπέτικο μυστήριο» σε λιμπρέτο, στίχους και σκηνοθεσία Κώστα Φέρρη είναι μια υπερπαραγωγή, ένα έργο, μια λαϊκή όπερα, που συνδέει τη διαδρομή της ζωής ενός ανθρώπου με την κοινωνία που τον περιβάλλει και την Ιστορία που καθορίζει τη μοίρα του. Με αυτό τον τρόπο επιδιώκει να αφυπνίσει αρχετυπικές μνήμες και να προκαλέσει την αριστοτέλεια «ηδονή», κατ’ αρχάς στον ίδιο τον ψυχισμό των ηθοποιών, και εξ αντανακλάσεως στον θεατή.

«Ο Κ. Φέρρης έπιασε ένα πολύ ελληνικό θέμα. Το ρεμπέτικο είναι ελληνικό. Η ιστορία αρχίζει από τη Σμύρνη, εκεί όπου τραγουδούσαν Ελληνες ρεμπέτες. Οταν εκλαϊκεύτηκε και έγινε λίγο αθηναϊκό το ρεμπέτικο, δεν έπιασε», εξηγεί η Αννα Φόνσου, η «ψυχή» του «Σπιτιού του Ηθοποιού», υπεύθυνη για τη διεύθυνση παραγωγής της παράστασης, σε μουσική και τραγούδια Θέσιας Παναγιώτου.

«Αυτού του τύπου οι ρεμπέτες δεν υπάρχουν στην εποχή μας. Διέθεταν πάθος, σκοτώνονταν για λόγους τιμής -την τιμή την έχουμε χάσει εδώ και χρόνια-, δίνονταν στη μουσική, στην τέχνη, είχαν ελπίδα, ονειρεύονταν, πράγματα που λείπουν στην εποχή μας», τονίζει η ίδια. «Δεν ονειρευόμαστε πια, δεν ελπίζουμε. Εγώ που είμαι το σούπερ αισιόδοξο άτομο προσπαθώ να εμψυχώσω τους άλλους, αλλά δεν γίνεται. Είναι άδικο. Τελειώσαμε από όνειρα.

Τελειώσαμε από ελπίδες. Οπότε ας τα βλέπουμε στο θέατρο. Ας αναλογιστούν οι πολιτικοί μας ότι είμαστε απόγονοι του Αισχύλου, του Σοφοκλή, του Ευριπίδη. Μόνο από εκεί θα σωθούμε. Είναι ο καθρέφτης μας», λέει. Και στέκεται ιδιαίτερα στον υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, Αριστείδη Μπαλτά, ο οποίος ήταν παρών στην παρουσίαση της παραγωγής. «Ο υπουργός με δέχθηκε», αναφέρει η Αννα Φόνσου. «Του είπα τα προβλήματά μας και τα κατάλαβε. Μου έδωσε το Ηρώδειο δωρεάν και ένα χρηματικό ποσόν για να μπορούμε να περάσουμε. Και υποσχέθηκε ότι θα μας βοηθάει όσο βρίσκεται σε αυτήν τη θέση, γιατί κατάλαβε ότι παράγουμε έργο».

 

Οι Σπ. Μερκούρης, Αννα Φόνσου και Κ. Φέρρης στην παρουσίαση του «Ρεμπέτικου μυστήριου»

 

Θεατρική δομή

Από την ταινία «Ρεμπέτικο» έχουν κρατηθεί το βασικό «στόρι» και κάποιοι διάλογοι. Κατά τα άλλα, το «Ρεμπέτικο μυστήριο» είναι ένα «αμιγές θεατρικό έργο, με θεατρικά εκφραστικά μέσα, θεατρική δομή, θεατρικό συντακτικό, μια εκδοχή που μόνο στο θέατρο μπορεί να αναπαρασταθεί», σημειώνει ο Κώστας Φέρρης. «Είναι θέατρο αμιγές, όπου τα πράγματα παριστάνονται, δεν αναπαριστώνται».

«Διαθέτει δομή θεατρική, αντίληψη δική του και στοιχεία από το αρχαίο ελληνικό δράμα. Αποτελεί ένα είδος δραματικού ή «τραγικού πανηγυριού», σύμφωνα με τις προδιαγραφές του Αριστοτέλη. Μουσική, χορός, τραγούδι, χορός τραγωδίας, δράση και πρόζα υπάρχουν σε ενιαία συνέχεια. Κι αυτά όλα οδηγούν σε μια σύνδεση του προσωπικού δράματος με την ίδια την ιστορία. Γιατί η ιστορία είναι παρούσα: Χίτλερ, Ρούσβελτ, Στάλιν, Τσόρτσιλ. Πόλεμος του ‘40, καταστροφή της Σμύρνης όπου αναπαριστάται η προκυμαία της Σμύρνης. Ολα αυτά κάνουν τον ψυχισμό του θεατή να ταράζεται. Δεν είναι μόνο απολαυστική η παράσταση. Είναι και σοκαριστική. Ακουμπάει τη ρίζα, την ουσία, τον σπόρο».

Το Σπίτι του Ηθοποιού φιλοξενεί σήμερα 30 άτομα σε άριστες συνθήκες στο ένα του κτίριο (το δεύτερο είναι στα σκαριά), ενώ απασχολεί και υπαλλήλους ο οποίοι αμείβονται κανονικά. Τα σκηνικά-κοστούμια της παράστασης φιλοτέχνησε ο Μιχάλης Σδούγκος, οι χορογραφίες είναι της Σοφίας Καραγιάννη, οι φωτισμοί του Γιάννη Δρακουλαράκου και ο ήχος του Κώστα Κριεμπάλδη. Επί σκηνής 40 ηθοποιοί και μουσικοί.