Από τον Γιάννη Παναγόπουλο //
Συχνά οι Rotting Christ ξεκινούν τις συναυλίες τους με πλάτες γυρισμένες στο κοινό. Καμία αλαζονεία. Το αντίθετο. Αυτή είναι μια τελετουργική λεπτομέρεια που αρέσει και στους δύο. Τα βλέμματά τους θα συναντηθούν δευτερόλεπτα αργότερα. Και αφού ο λίντερ – τραγουδιστής, κιθαρίστας – της black metal μπάντας, Σάκης, σηκώσει τα χέρια του παίρνοντας πόζα εσταυρωμένου. Οι Rotting Christ είναι ένα πετυχημένο σημείο της ελληνικής μουσικής σκηνής. Κάνουν περιοδείες στο εξωτερικό. Παίζουν σε μεγάλα metal φεστιβάλ. Δουλεύουν ασταμάτητα. Μιλήσαμε με τον Σάκη παραμονές κυκλοφορίας του νέου άλμπουμ (12 Φεβρουαρίου) της μπάντας, «Rituals». Μετά από κάτι λιγότερο από 30 χρόνια πορείας των Rotting Christ σκεφτήκαμε πως θα ήταν αμαρτία να τον ρωτήσαμε για πεντάλφες και ανάποδους σταυρούς. Το πρώτο σινγκλ του άλμπουμ «Elthe Kyrie» περιέχει στίχους από τις «Βάκχες» του μεγάλου τραγικού. Γιατί άραγε το έκανε αυτό;
-Το «Elthe Kyrie» είναι η ποπ πλευρά των Rotting Christ; Το λέω έτσι γιατί νομίζω πως κολλά μαζί του κοινό που δεν έχει σχέση με το ύφος μουσικής που υπηρετεί η μπάντα σου.
-Υπονοείς πως μετακινηθήκαμε ηχητικά; Όχι βέβαια. Δεν θα το κάναμε αυτό. Το βλέπω κάπως έτσι, το«Elthe Kyrie» είναι ένα ακόμα τραγούδι που θα θέλαμε ο κόσμος να του δώσει σημασία. Και ανήκει στο άλμπουμ που θα κυκλοφορήσουμε. Την πιο πολυπολιτισμική δουλειά που ηχογράφησαν, ως σήμερα, οι Rotting Christ. Έχει τραγούδια στα αραμαϊκά, στα ελληνικά, στα γαλλικά, στα σανσκριτικά. Το «Elthe Kyrie» έχει στιχουργικό απόσπασμα από τις «Βάκχες» του Ευριπίδη. Μας αρέσει αυτό. Η Ελλάδα είναι η χώρα μας. Εδώ ζούμε. Αυτός είναι ο λόγος που αποφασίσαμε αρχικά να σπρώξουμε ένα κομμάτι με ελληνικό στίχο.
-Τραγουδώντας ελληνικά στο εξωτερικό τι feedback παίρνεις;
-Έχει πλάκα αυτό. Ως εικόνα έχει ιδιαίτερο νόημα. Παίζουμε και βλέπουμε στο κοινό ανθρώπους που προσποιούνται πως γνωρίζουν την γλώσσα μας. Δε θεωρούμε τους εαυτούς μας εξαγωγείς του ελληνικού πολιτισμού. Όμως έχει ενδιαφέρον να βλέπεις ανθρώπους που δεν έχουν ιδέα για τη γλώσσα σου να προσπαθούν να την μιλήσουν. Και κάτι ακόμα. Έχουν συμβεί κάτι σκηνικά με τύπους που συναντάμε, όταν παίζουμε σε άλλες μακρινές της Ελλάδας χώρες που, τουλάχιστον εμένα, μου δίνουν δύναμη να συνεχίζω.
-Πες μας ένα…
-Κοίτα, δεν μπορεί παρά να είναι τιμή για την μπάντα όταν, για παράδειγμα, παίξαμε στη Βραζιλία και ζήτησαν να μας συναντήσουν κάτι τύποι που διένυσαν 500 χιλιόμετρα στη ζούγκλα για έρθουν να μας ακούσουν. Εκτός των άλλων, άκουσαν κομμάτια στα ελληνικά. Αυτό είναι μεγάλη τιμή ρε παιδί μου. Είναι η ουσία του πράγματος. Ο λόγος που μετά από 25 χρόνια πορείας της μπάντας θέλω να συνεχίζω. Να συνεχίζουμε μαζί της.
– Σε συνεντεύξεις σου, όποτε λες τη λέξη «πολιτισμός» βάζεις διπλά της τη λέξη «λιγάκι». Το λίγο ή έκδοχά του είναι ενοχλητικά όταν σε μια φράση βάζουμε δίπλα του τη λέξη πολιτισμός. Έτσι δεν είναι;
-Δεν είναι ηθικό το ζήτημα. Είναι ποσοτικό. Προφανώς αναφέρεσαι στη νέα μας δουλειά. Το νέο μας τραγούδι περιέχει ένα μικρό απόσπασμα από τις «Βάκχες» του Ευριπίδη. Δεν κάναμε «αναπαράσταση» του έργου. Έχουμε πάρει απλά ένα σημείο της. Εκεί πάει το λίγο. Η λέξη μικρό μπορεί να κάνει την ίδια δουλειά. Αν, από εκεί και πέρα, ένας ακροατής μέσα από ένα τραγούδι μας βρει ανοιχτή πόρτα για να ασχοληθεί περισσότερο με το έργο ενός κλασσικού συγγραφέα, είναι εντελώς δική του υπόθεση.
-Επανειλημμένα η μπάντα σου έχει κατηγορηθεί για το εξωφρενικό της ύφος…..
-Κανένας φόβος γι’ αυτούς που μας κατηγορούν. Οι επαναστάσεις δεν γίνονται πια στον δρόμο. Γίνονται στο Google. Ας κοιτάξουν αλλού. Ας αφήσουν εμάς στον κόσμο μας.
-Γιατί το λες αυτό;
-Μου αρέσει πολύ να ψάχνω κοινωνιολογικά, ανθρωπολογικά τη ζωή. Από παιδί ταξιδεύω συνεχώς. Το διαρκές ερώτημα που παίζει στο μυαλό μου είναι: «Γιατί υπάρχουν άνθρωποι που επιδιώκουν τις κοινωνικές διαιρέσεις;». Η επανάσταση δεν θα έρθει από τον δρόμο, σκέφτομαι, και αυτό είναι μια ώθηση να κινούμαι διαφορετικά. Πέρασε η εποχή που το χρήμα ήταν ο απόλυτος θεός. Πέρασε η εποχή που το χρήμα όριζε τις ανάγκες μας. Αυτό το έχουμε πάρει χαμπάρι; Φοβάμαι πως όχι. Ο πλανήτης συνεχίζει να φέρεται ανώριμα. Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως άνθρωποι σαν και μένα θα σταματήσουν να βρίσκουν χώρο να περνούν τα μηνύματα ή τις ιδέες τους.
-Ποιος είναι ο ανθρωπολόγος που σου αρέσει;
-Δεν θα ήθελα να μπούμε σε αυτό το τρίπ. Σε αυτό το θέμα είμαι μοναχικός. Προσπαθώ να αποφεύγω τα χρώματα, τις στρατευμένες ιδέες. Προσπαθώ να απελευθερωθώ χωρίς να βάζω όρια. Αυτό θέλει πολλή δουλειά. Δεν ξέρω αν θα προλάβω μέχρι το τέλος της ζωής μου να αποδεσμευτώ από αυτά που με ενοχλούν. Πρέπει να παλέψεις, για να μην ακλουθείς συμφέροντα που σου λένε να σκέφτεσαι αριστερά ή δεξιά. Η μουσική είναι ένα μέσο να επικοινωνώ με τον κόσμο. Να του λέω ποιος είμαι με πράξεις. Δεν είμαι επαναστάτης. Δεν ξέρω αν έχω καταφέρει κάτι. Αλλά σίγουρα προσπαθώ να περνάω μηνύματα. Ταξιδεύοντας κατάλαβα πως οι άνθρωποι στη συντριπτική τους πλειοψηφία περνούν τα ίδια ζόρια. Προσπαθούν να επιβιώσουν. Αυτός είναι κοινός παρονομαστής παντού. Δεν αναφέρομαι στις ελίτ. Αναφέρομαι στο 90% των ανθρώπων που κοιτώ, συνομιλώ, ακούω. Οι ιδέες έχουν νόημα. Το σωστό ή το λάθος είναι ερμηνείες. Το ποιος είναι πολιτισμένος ανάμεσά μας δεν μπορεί να κριθεί με μια λογική. Ακολουθώ τον δικό μου δρόμο βάζοντας τις δικές μου ωτοασπίδες όταν έρχομαι σε επαφή με δογματικές απόψεις. Κάποιοι είπαν πως είμαστε εθνικιστές επειδή διαλέξαμε μέρος του Ευριπίδη στη δουλειά μας. Τι λένε; Υπάρχουν και αυτές οι απόψεις δυστυχώς. Ή μου λένε πως είμαι αναρχικός επειδή τραγουδώ: «Non Serviam». Δεν έχω σχέση με όλα αυτά.
-Στις Βάκχες ο Διόνυσος κατεβαίνει στη Γη ως άνθρωπος…
-Είναι η έλευση του νέου θεού. Και στιχουργικά το όλο πράγμα κολλά πολύ καλά με μας. Πήραμε στοιχεία από την κλασική Ελλάδα και τα ενσωματώσαμε στην εποχή μας. Προτείναμε στην ηθοποιό Δανάη Κατσαμένη να κάνει την ερμηνεία που έκανε. Το αποτέλεσμα είναι αυτό που ακούτε.
-Λες «Non Serviam». Έχεις σκεφτεί τι μπορεί να κάνει ένας 20άρης ακούγοντας αυτές τις λέξεις;
-Δεν γεννήθηκα σαραντάρης. Έχω περάσει και εγώ από τα είκοσι. Φαντάζομαι πως θα του ακουστεί όπως ακούστηκε και σε μένα. Ίσως κάνει αυτό που έκανα κι εγώ. Θα λειτουργήσει σαν επαναστάτης χωρίς αιτία. «Non Serviam» σημαίνει παλεύω να σεβαστώ τους άλλους με δικό μου τρόπο. Χωρίς να τον βλάψω. Όχι μόνο σήμερα. Πάντα οι εικοσάρηδες οφείλουν να κάνουν πράγματα που οι σαραντάρηδες δεν θα καταλαβαίνουν.
