Του Παύλου Θ. Κάγιου //
Ο μεγαλύτερος εν ζωή σήμερα ποιητής μας, η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, τολμάει και στα 76 της χρόνια εμφανίζεται στη σκηνή.
-Πολυδιάστατου προβληματισμού ποιήτρια η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, αισθηματική, υπαρξιακή, ερωτική, κοινωνική, ιστορική, έγραψε πριν τρία χρόνια το θεατρικό «Της μοναξιάς διπρόσωποι μονόλογοι» -εκδόσεις Καστανιώτη, όπως και τα άπαντά της και πολλές ποιοτικές συλλογές της. Και στην τολμηρή και εμπνευσμένη παράσταση που ανέβηκε αυτό τον καιρό στη δεύτερη σκηνή του θεάτρου “Έαρ Βικτώρια” παρουσιάζεται το εν λόγω βαθύτατου προβληματισμού πεζό κείμενο με τη Γεωργία Ζώη και την ίδια την ποιήτρια και μεταφράστρια επί σκηνής, σε σκηνοθεσία του Γιάννη Φαλκώνη.
-«Ήταν μια μέρα παράξενη», εξηγεί η ίδια η ποιήτρια στο οπισθόφυλλο Της μοναξιάς… «Μια μοναξιά με είχε τυλίξει σαν σύννεφο βαρύ. Στράφηκα στη ποίηση, όπως πάντα όταν δυσκολεύομαι στη ζωή. Αλλά κι εκείνη απουσίαζε. Αυτό το καταλαβαίνω, σκέφτηκα, αφού η νιότη είναι η κύρια πηγή της ποίησης κι ακολουθεί η έμπνευση που γεννιέται από το σμίξιμο πόνου και νιότης. Και τότε μου ήρθε η ιδέα ν’ αποκτήσω έναν καινούργιο συνομιλητή: τον εαυτό μου. Ήταν ξαφνικά πολλά που ήθελα να τον ρωτήσω, πάντα το ‘θελα, αλλά όλο κάτι άλλο συνέβαινε, πιο σημαντικό, και τον ξεχνούσα. Τώρα τον βάζω απέναντι στις δύσκολες πληγές της ζωής μου και του λέω να ξαναπαίξει το έργο, που δεν του είχα δώσει ποτέ σημασία, να δω πώς αντιμετωπίζει τον πόνο, τον καθρέφτη με την ανίερη επικαιρότητά του, το άδειο –άδειο ακόμη κι από επιθυμίες-, τον χρόνο κ.α. Έτσι, εγώ κι εγώ συνομιλούμε, καταλαβαίνει ο ένας τον άλλο, κι αν όχι… θα τα ξαναπούμε» υπογραμμίζει λέγοντας «ορεβουάρ» στον εαυτό της …
–Και η ίδια επί σκηνής να είναι αέρινη κι απολαυστική, συνομιλεί με τον εαυτό της σε νεαρότερη ηλικία. Κι αυτό τον πρωταγωνιστικό ρόλο τον ερμηνεύει με δεξιοτεχνία και σημασία στις λεπτές αποχρώσεις των συναισθημάτων, η Γεωργία Ζώη δίνοντας θεατρικότητα στις υπαρξιακές αγωνίες των σκέψεων της ποιήτριας. Και η σκηνοθεσία του Γιάννη Φαλκώνη καταφέρνει να δώσει θεατρική υπόσταση στις εξομολογητικές αγωνίες της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ.
-Χωρισμένο σε εννιά πράξεις το έργο, αρχίζει με “Το άναρθρο άδειο” που δεν είναι άλλο από το δωμάτιο και τους τέσσερις τοίχους της ζωής μας που «Άδειο είναι η απουσία κάθε επιθυμίας να ξαναβρείς, να ξαναζήσεις, να ξαναδοκιμάσεις, κάτι απ’ αυτά που έζησες». Στη δεύτερη πράξη έχουμε διάλογο του «Εγώ και ο πόνος», στην τρίτη πράξη έχουμε κουβέντα για την «Αθώα θλίψη» και ακολουθεί ένα Ιντερμέδιο με «Το αμίλητο μέλλον» όπου καταλήγει … αποστομωτικά: «Μέλλον μου, πες μου πόσο, πότε… Α! Κάτι άκουσα… Μου απαντάει! Μα τι ήταν; Γέλιο! Σαρκαστικό! Το μέλλον απαντάει με σαρκασμό. Λάθος είχα λοιπόν… Το μέλλον δεν είναι αμίλητο»!
Και στη μέση της παράστασης που δεν καταλαβαίνεις το χρόνο της να τρέχει…, η δημιουργός ασχολείται με τον άπιαστο Χρόνο και στο επόμενο ιντερμέδιο όπου παίρνει και δίνει «Μαθήματα μοναξιάς», κάνει την ασήκωτη διαπίστωση: «Πάντα έλεγα πως το χειρότερο που μπορεί να σου συμβεί είναι να συνειδητοποιήσεις πως η απουσία σου κανέναν δεν κάνει να υποφέρει. Έμαθα τώρα ότι υπάρχει χειρότερο από αυτό: εσυ να μην υποφέρεις από την απουσία κανενός»
Στη συνέχεια, ο απλός και ταυτόχρονα αφοπλιστικά βαθυστόχαστος ποιητικός λόγος της Κατερίνας Αγγελάκη- Ρουκ, καταπιάνεται με την υποκρισία στη ζωής μας, για να οδηγηθεί σε μια «Εξομολόγηση στον καθρέφτη» όπου λέγονται λόγια αβάσταχτης εξομολόγησης: «Καθρέφτη μου, θύμα είσαι κι εσύ του ανθρώπινου παραλογισμού που ομορφαίνει αυτό που βλέπει για να μην πονέσει γι’ αυτό που είναι. Σ’ ευχαριστώ που μου παραστέκεσαι και μ’ αφήνεις να σε μισώ»!
Και τελειώνει με την αγωνία της δημιουργίας –της κάθε δημιουργίας στη ζωή του ανθρώπου- που στην Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ είναι, φυσικά, το γράψιμο ενός ποιήματος. Και στο «Εγώ και το ποίημα», το Ποίημα τής χτυπά την πόρτα της, το παράθυρό της περιμένοντας να το καλέσει και να γεννηθεί:
Εγώ: Μα αυτό είναι το αβάσταχτο. Εκτός από υγεία, να μην υποφέρω… Ναι, τίποτα! Σχέσεις, όνειρα… Τίποτα! Και το χειρότερο, στον κόσμο που με περιβάλλει τίποτα δε με εμπνέει. Έναν κόσμο χωμένο στα μηχανήματα, να επικοινωνεί με μια πλαστή εικόνα του εαυτού του και να προσκυνάει μόνο έναν, τον καινούργιο θεό του μονοθεϊσμού: το χρήμα.
Το ποίημα: Και γιατί όλη αυτή η σκοτεινιά δε γεννάει ποίημα; Γιατί δε με γεννάει;
Εγώ: Ξέρεις, ποίημα, τι ανακάλυψα; Πως, υποσυνείδητα, δε βρίσκω το λόγο να σε φέρω σ’ έναν κόσμο όπου, εγώ τουλάχιστον, δεν πιστεύω ότι έχεις καμιά θέση. Γιατί να εξαντλείσαι μες στα συρτάρια;
Το ποίημα: Γιατί τα συρτάρια είναι καλύτερα από την ανυπαρξία. Να ζεις. Αρκεί να ζεις !»
Εν ολίγοις: Μια παράσταση για την αγωνία της ανθρώπινης ύπαρξης, την αναμέτρηση με το χρόνο, την απώλεια, τον αγώνα της επιβίωσης, το όνειρο, τον έρωτα, την τέχνη της ποίησης και τελικά τη ζωή την ίδια.
Για την Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ
Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ γεννήθηκε στην Αθήνα το 1939. Σπούδασε στην Αθήνα, στη νότια Γαλλία και αποφοίτησε στη Γενεύη με το δίπλωμα Μεταφραστών και Διερμηνέων (ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, ρωσικά). Η πρώτη της δημοσίευση έγινε το 1956 στην Καινούρια Εποχή. Άρθρα της για την ποίηση και τη μετάφραση της ποίησης έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά και εφημερίδες ανά τον κόσμο. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από δέκα γλώσσες και βρίσκονται σε παγκόσμιες ανθολογίες. Το 1984 της απονεμήθηκε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και το 2000 το Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών. Το 2014 βραβεύτηκε με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου της. Το μεταφραστικό της έργο επικεντρώνεται στην ποίηση. Έχει εκδώσει περίπου είκοσι ποιητικές συλλογές.
Πληροφορίες για την παράσταση
Κείμενο: Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ
Σκηνοθεσία: Γιάννης Φαλκώνης
Σκηνικά: Γιάννης Βλάχος
Κοστούμια: Δήμητρα Ζέρβα
Σχεδιασμός φωτισμού: Γιάννης Φαλκώνης, Κώστας Χλίβας
Μουσική: Γιώργος Ψυχογιός
Πιάνο: Δήμητρα Ζέρβα
Βοηθός σκηνοθέτη: Γιάννος Θεοδούλου
Παίζουν: Γεωργία Ζώη, Κατερίνα Αγγελάκη Ρούκ,
Γιάννος Θεοδούλου, Δήμητρα Ζέρβα.
………………..
Info
Ημέρες και ώρες: Κάθε Σάββατο στις 20.30 και Κυριακή στις 7.00
Τιμές: 12 ευρώ γενική είσοδος, 8 ευρώ μειωμένο
Πληροφορίες – προπώληση: Στο ταμείο του Θεάτρου «Έαρ» Βικτώρια, Μαγνησίας 5 και Αριστοτέλους 132 (πλησίον Πλατείας Βικτωρίας), τηλέφωνο 210.8220020
Διάρκεια: 80΄
Παραστάσεις έως 8 Απριλίου 2017
