Τουρκία. Στην εφημερίδα sol, με έντονη αριστερή αρθρογραφία, έδωσε συνέντευξη ο γενικός γραμματέας του Κομουνιστικού Κόμματος Τουρκίας Κεμάλ Οκάν. Για εκείνον η οικονομική κατάρρευση της χώρας είναι φυσική συνέχεια επιλεγμένων πολιτικών που έρχονται από το παρελθόν και όχι μόνο μια διαφορά ανάμεσα στις Η.Π.Α. και την Τουρκία. Η βύθιση της λίρας έναντι του δολαρίου μπορεί να είναι φαινόμενο του παρόντος, όμως το ζήτημα του ξέφρενου καπιταλιστικού σεναρίου που διαδραματίζεται στη γείτονα δεν είναι μόνο ζήτημα παράδοσης ενός πάστορα στις Η.Π.Α. Ακόμα και αν αυτό συμβεί, οι Η.Π.Α. ικανοποιηθούν δηλαδή, το θέμα της δεινής τουρκικής οικονομικής κατάστασης δεν θα λυθεί χωρίς θυσίες από το γνωστό θύμα, τον λαό.
Στην ερώτηση αν η Τουρκία βιώνει έναν οικονομικό πόλεμο ο Οκάν δηλώνει:
Όλοι γνωρίζουμε πως ακόμα και πριν την κρίση με τις Η.Π.Α. η οικονομία μας δεν λειτουργούσε σωστά. Ναι, μπορούμε να πούμε πως έχει κηρυχθεί πόλεμος αλλά για μια στιγμή. Η κουβέντα για το πού βαδίζει η οικονομία μας γίνονταν εδώ και χρόνια. Δεν μπορούμε να πούμε πως οι αποφάσεις των Η.Π.Α. είναι ο κυρίαρχος λόγος που το νόμισμά μας χάνει την αξία του σε καθημερινή βάση.
Ο Οκάν σημειώνει: Τα προβλήματα με τις Η.Π.Α. και κάποιες από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχουν εδώ και καιρό. Οι δυτικές ιμπεριαλιστικές χώρες λειτούργησαν βάσει στρατηγικής όταν βοηθούσαν το κόμμα AKP (που πρόεδρός του είναι ο Ταγίπ Ερντογάν) να πάρει την εξουσία. Ο Ερντογάν ικανοποίησε της επιθυμίες τους για ένα χρονικό διάστημα, όταν όμως τα πραγματικά προβλήματα βγήκαν στην επιφάνεια τα χαμόγελα πάγωσαν. Δείτε για παράδειγμα το θέμα της Συρίας. Εκεί το θέμα δεν ήταν εύκολο και προφανώς δεν θα μπορούσε να κρυφτεί κάτω από το χαλί. Εκεί οι σύμμαχοι του Ερντογάν θέλησαν να κάνουν διαφορετικό παιχνίδι από τα συμφέροντά του. Η αλλαγή βλέψεων εις βάρος του ερντογανικού καθεστώτος από τους “συμμάχους” του υπάρχουν από το 2011. Το ιμπεριαλιστικό σύστημα είναι βασισμένο σε μια ιεραρχία. Φανταστείτε ένα κέικ που ο καθένας παίρνει το κομμάτι που του αξίζει βάσει της δύναμης του. Ο Ερντογάν πήρε ό,τι μπορούσε και δοκίμασε να πάρει κάτι μεγαλύτερο από αυτό που του αναλογούσε. Ο Νεοοθωμανισμός που εκπροσωπούσε δεν προκαλούσε προβλήματα στις Η.Π.Α. Όμως με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να δημιουργούνται μεγάλες πολιτικές αποστάσεις.
Ο Οκάν πιστεύει πως ο Ερντογάν ρίσκαρε και δεν του βγήκε. Λέει: Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν χαρούμενες με την παρουσία του Ερντογάν στην ηγεσία της χώρας. Κατά τη γνώμη μου από τη στιγμή που δεν μπόρεσαν να τον ελέγξουν ολοκληρωτικά άρχισαν να ψάχνουν μια εναλλακτική λύση. Το ιδανικό πιόνι να παίξει το παιχνίδι τους. Ο Ερντογάν άρχισε να ψάχνει βοήθεια από άλλα κέντρα εξουσίας – δύναμης. Όμως θα μπορούσε να είναι τόσο απλό το να μεταστρέψει μια ολόκληρη επιχειρηματική λογική με ρίζες δεκαετιών από τη δύση στις χώρες BRICS τόσο απλά; Η επιχειρηματική ελίτ της χώρας αμφισβητεί την απόπειρά του. Του λέει: “Δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε τη δύση”. Την ίδια στιγμή η τουρκική κυβέρνηση θέτει χρονικά όρια στις Η.Π.Α. λέγοντάς της πως θα βρούμε νέους συμμάχους μην ανησυχείς.
Τα διαρθρωτικά προβλήματα της τουρκικής οικονομίας είναι καθοριστικά” δηλώνει ο Οκάν και συνεχίζει λέγοντας: “Ωστόσο, ορισμένοι προβάλλουν μια σκέψη στην κοινωνία πως τα πράγματα έφτασαν σ’ αυτό το σημείο λόγω λαθών του εξωτερικού παράγοντα. Λένε πως η οικονομία ήταν σταθερή τη στιγμή που κάποιοι μάς κήρυξαν τον πόλεμο. Ο πληθωρισμός καλπάζει και για μένα ο πληθωρισμός είναι ένας τρόπος μεταφοράς πόρων από την εργατική τάξη. Η επόμενη μέρα για την Τουρκία θα είναι περισσότερες απολύσεις, φθηνότερη απασχόληση. Η κυβέρνηση θα γίνει απλά ένα εργαλείο των εταιριών και αμφίβολης ηθικής συμμάχων. Τα αφεντικά δεν πρόκειται να κάνουν καμία θυσία στο όνομα της πατρίδας. Για το Κ.Κ.Τ. το ζητούμενο σήμερα είναι να κινηθούμε υπέρ των απροστάτευτων εργαζομένων. Πρέπει να ενισχύσουμε τον οργανωμένο αγώνα και την αλληλεγγύη στο ολοένα και μεγαλύτερο υψηλότερο κόστος διαβίωσης. Η πολιτική εξουσία στην Τουρκία προσπαθεί να αυξήσει την παρουσία της και τον παρεμβατισμό της στη Συρία, ενώ παράλληλα ισχυρίζεται ότι «βρίσκεται σε πόλεμο» με τις ΗΠΑ και προσπαθεί να αναπτύξει τις σχέσεις της με τη Ρωσία ενώ παράλληλα προσπαθούν να προσελκύσουν τα εθνικιστικά συναισθήματα των εκατομμυρίων φτωχών. Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Τουρκίας έκανε σήμερα μια δήλωση σχετικά με την οικονομική κατάσταση. Προσεγγίζουμε το ζήτημα από το σημείο των εργαζομένων. Θέλουν την αυτοθυσία από τους εργαζόμενους. Τι θυσία! Όσοι έσυραν την Τουρκία σε αυτό το σημείο είναι γνωστοί. Η εργατική τάξη, οι μικροτεχνίτες, οι φτωχοί αγρότες δεν φέρουν καμία ευθύνη γι’ αυτό.
