του Γιάννη Παναγόπουλου //
εικόνες: VaGGiNet //

Ο Σταύρος Ξαρχάκος ενώνει κουλτούρες. Συνδέει μουσικές παραδόσεις. Οι παραστάσεις του στο Gazarte είναι πολιτισμικό “προϊόν”, είναι μελέτη, είναι νεύμα πρόσκλησης σε μια ηχητική τελετουργία που βλέπει τη μουσική ως παράγωγο ευαισθησίας, πόνου, χαράς, κακοδαιμονίας όχι αναπαράσταση της μουσικής ιστορίας του Ρεμπέτικου. Η ηχητική επαναπροσέγγιση στο έργο του Μάρκου Βαμβακάρη στις βραδιές “Βαμβακάρης κατά Ξαρχάκο” δεν είναι τσαχπινιά της Αθηναϊκής νύχτας. Είναι ανένταχτη, ανεγκλώβιστη από κλισέ καλλιτεχνική πρόταση.

Στο Gazarte συμβαίνει αυτό που αγνοούσαμε για καιρό. Μια μουσική κατάθεση που επαναδιαπραγματεύεται χωρίς να προσεύχεται στη νοσταλγία τη μουσική αξία του ανθρώπου – Μάρκου Βαμβακάρη – που δέθηκε με το ρεμπέτικο, επινόησε τεχνικές ερμηνείας του, μίλησε με λαϊκή σοφία για τον δικό του ενεστώτα δίνοντάς του ιστορικές διαστάσεις. Ο Σταύρος Ξαρχάκος παράγει μουσική άποψη σε μια περίοδο που κανείς δεν το κάνει. Ή καλύτερα ο Σταύρος Ξαρχάκος παράγει μουσική άποψη σε μια περίοδο που κανείς άλλος δεν μπορεί να το κάνει.

Η διάθεση υπήρξε. Δοκιμάστηκε επανειλημμένως χωρίς επιτυχία. Είναι μετρημένες στα δάχτυλα, ίσως, του ενός χεριού οι πετυχημένες απόπειρες συνθετών ένταξης του μπουζουκιού σε ανεξαρτήτου μεγέθους ορχήστρες. Αν πίστευες πως ο ατίθασος, μονόχνοτος ήχος του οργάνου που πάνω του ο Βαμβακάρης έχτισε ολόκληρο αντιπολιτισμό δεν θα μπορούσε να χωρέσει “δημοκρατικά” με άλλα όργανα, εδώ θα αναθεωρήσεις. Ο “Βαμβακάρης κατά Ξαρχάκο” περιέχει, πέρα από μπουζούκι, ούτι (το πιάνο της ανατολής), το πιάνο, το ακορντεόν, το κοντραμπάσο. Ο Βαμβακάρης στα χέρια του Ξαρχάκου αποκτά νέα μουσική πρόζα. Με εκείνον σε ρόλο διευθυντή μιας μικρής ορχήστρας το όλο πράγμα αποκτά διαστάσεις μαγικές. Και επιτέλους γίνεται αυτό που έγινε με άλλους ήχους. Το μπλουζ, το φλαμένκο, το τάνγκο, η κούμπια επαναπροσεγγίστηκαν από συνθέτες, μουσικούς παραγωγούς ποικιλοτρόπως. Το Ρεμπέτικο πέρα από τις ανάγκες του γλεντιού σε μπαρ και πάρτι όχι.

•Ο Ξαρχάκος “πειράζει” το ρεμπέτικο. Το κάνει να φλερτάρει την τζαζ, την ορχηστρική μουσική, τη φανκ, τον κινηματογραφικό ήχο

Η έναρξη. Ο Σταύρος Ξαρχάκος βρίσκεται με την πλάτη στο κοινό στο κέντρο της σκηνής. Ο Μιχάλης Μιτακίδης έχει πάρει θέση στα δεξιά του. Η Δήμητρα Γαλάνη στα αριστερά. Η βραδιά ξεκινά με τους ήχους του κοντραμπασίστα Αντώνη Τζίκα. Από το πρώτο παίξιμο καταλαβαίνεις πως εδώ έχουμε ένα ηχητικό κάτι χωρίς μουσικά σύνορα. Πόση είναι η απόσταση ανάμεσα στο μπλουζ, τη τζαζ και το ρεμπέτικο; Όταν ο Μιχάλης Μυτακίδης (από την γειτονιά του low – bap) αρχίζει να απαγγέλλει το βιογραφικό του Συριανού ήρωα, νιώθεις τον τόνο, πιάνεις το νόημα. Ο Βαμβακάρης είναι σε καλά χέρια. Και όταν η μαγική Δήμητρα Γαλάνη πιάνει στο στόμα της τραγούδια του Βαμβακάρη απλώνεσαι στη θάλασσα της διαχρονικότητας. Η Γαλάνη στην παράσταση του Ξαρχάκου κάνει πρώτες και δεύτερες φωνές. Και ναι δεν μπορεί να κάνω λάθος, απολαμβάνει την παρουσία της στη σκηνή με την άνεση της γυναίκας που θέλει να δει τα “πάντα” του ελληνικού τραγουδιού, να τα ερμηνεύσει με τη φωνή της. Στη σκηνή το λιτό παίξιμο του μπουζουκιού και η ερμηνεία του γιου του Μάρκου, Στέλιου Βαμβακάρη, είναι μια υπενθύμιση πως το ρεμπέτικο και η ερμηνευτική αυθεντικότητα είναι άρρηκτα δεμένες μεταξύ τους.

Ο “Βαμβακάρης κατά Ξαρχάκο” στο Gazarte χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο όπου η ενορχηστρωτική παρουσία του Σταύρου Ξαρχάκου μού φάνηκε εντονότερη η παράσταση παρουσιάζει την πορεία του Μάρκου Βαμβακάρη στη ζωή και τον μουσικό του χρόνο. Στο δεύτερο ο Στέλιος Βαμβακάρης παίρνει θέση στη σκηνή και ο Σταύρος Ξαρχάκος μιλά στο κοινό για τις διαστάσεις του έργου του Βαμβακάρη και παρουσιάζει στο κοινό τους συντελεστές του. Για καθέναν έχει φυλάξει έναν καλό λόγο. Αντί επιλόγου. Ο “Βαμβακάρης κατά Ξαρχάκο” είναι μια παράσταση που δίνει περισσότερα απ’ όσα ίσως περιμένει ένας ανυποψίαστος θεατής – ακροατής της. Ο διάλογος που έχει ανοίξει ο Σταύρος Ξαρχάκος με το ρεμπέτικο φαντάζει ως εκστατικό μάθημα ιστορίας με τη λαϊκή ελληνική παράδοση. Ποιος μπορεί να την αρνηθεί άραγε;

Ο Σταύρος Ξαρχάκος από τις 2 Μαρτίου, κάθε Σάββατο και Κυριακή, ξεκίνησε ένα πρωτόγνωρο μουσικό ταξίδι αφιερωμένο στον Πατριάρχη του ρεμπέτικου και πρόδρομο του κατοπινού λαϊκού τραγουδιού Μάρκο Βαμβακάρη. Μια τολμηρή προσέγγιση από τον Σταύρο Ξαρχάκο, που προσκάλεσε τη Δήμητρα Γαλάνη και τον Μιχάλη Μυτακίδη (a.k.a. B.D. Foxmoor των Active Member), σε μία αναπάντεχη σύμπραξη. Τα εμβληματικά τραγούδια του Μάρκου Βαμβακάρη αντηχούν στην κεντρική σκηνή του Gazarte μέσα από την αφοπλιστική φωνή της Δήμητρας Γαλάνη και την ιδιαίτερη ερμηνεία του Μιχάλη Μυτακίδη. Συμμετέχει ο γιος του Μάρκου, Στέλιος Βαμβακάρης.
Αυτή βέβαια δεν είναι η πρώτη φορά που ο μεγάλος μας συνθέτης μιλά με ευλάβεια και σεβασμό για τη μουσική και το έργο του πρωτομάστορα Συριανού. Σίγουρα όμως είναι η φορά που ξεπερνά τα δεδομένα και μας αποκαλύπτει έναν νέο ορίζοντα. Ένα αφιέρωμα πέρα από κάθε μουσικό στερεότυπο στη μουσική της Ελλάδας, στο ρεμπέτικο τραγούδι  και στο θεμελιωτή του, Μάρκο Βαμβακάρη.

Βαμβακάρης Κατά Ξαρχάκο


Ερμηνέυουν: Δήμητρα Γαλάνη, Μιχάλης Μυτακίδης, Στέλιος Βαμβακάρης

Gazarte Main Stage
 Κάθε Σάββατο και Κυριακή από 2 Μαρτίου
.

Τιμές εισιτηρίων:
Προπώληση: Α’ Ζώνη 45€ Ι Β’ Ζώνη 35€ Ι Γ’ Ζώνη 25€ Ι Βar 12€
Ταμείο: Α’ Ζώνη 48€ Ι Β’ Ζώνη 38€ Ι Γ’ Ζώνη 28€ Ι Bar 16€ 
Ώρα έναρξης: Σάββατο: 21.30 | Κυριακή: 20.30
*** Τα εισιτήρια είναι θεάματος & δεν περιλαμβάνουν ποτό.


Μαζί τους οι μουσικοί:
Νεοκλής Nεοφυτίδης – Πιάνο 
Βασίλης Δρογκάρης – Ακορντεόν 
Αλέξανδρος Καψοκαβάδης – Κλασική Κιθάρα, Νυκτά Έγχορδα
Γιώργος Λιμάκης – Κιθάρα 
Ηρακλής Ζάκκας – 1ο Μπουζούκι , Μπαγλαμάς , Τζουράς Δημήτρης Ρέππας – Μπουζούκι , Μπαγλαμάς , Τζουράς 
Μιχάλης Δήμας – Μπουζούκι , Μπαγλαμάς 
Αντώνης Τζίκας – Κοντραμπάσο.

πηγή: fileleftheros.gr