
Κριτική | «Εδώ υπάρχουν δράκοι»: είναι πολλά τα λεφτά, Αριάν
Και κάπου εδώ οι επιστήμονες ιστορικοί σκίζουν τα πτυχία τους, ενώ το υποψιασμένο κοινό δεν μπορεί παρά να ξεκαρδίζεται μπροστά σε αυτήν τη γελοιότητα της κ. Μνουσκίν, τώρα στα πίσω-πίσω.
εμείς γι’ αλλού κινήσαμε, κι αλλού η ζωή μας πάει
Δεν πρόκειται να σταθώ σοβαρά, στην παράσταση της Αριάν Μνουσκίν και του «Θεάτρου του Ήλιου». Και δε θα το κάνω από σεβασμό στην πορεία της. Μια πορεία που η ίδια αποφάσισε να διαγράψει τώρα, κατασκευάζοντας (η λέξη χωρίς εισαγωγικά και με την κυριολεκτική σημασία της) μια παράσταση σε εντεταλμένη υπηρεσία από τους ευρωπαϊκούς χρηματοδοτικούς ομίλους και ιδρύματα.
Η παράσταση της Μνουσκίν, που έκπληκτοι παρακολουθήσαμε στην Πειραιώς 260, μην πιστεύοντας σε όσα βλέπαμε και ακούγαμε από ένα από τα πιο προοδευτικά μέχρι τώρα, σκηνικά στόματα της Ευρωπαϊκής σκηνής, ήταν μια ξεκάθαρη προπαγάνδα (δεν ήταν καν έργο στρατευμένο) για λογαριασμό των στρατοκρατόρων της ΕΕ, όπου προσεγγίζει ιστορικά θέματα εντελώς επιδερμικά, αντιεπιστημονικά και κυρίως ανιστόρητα, μόνο και μόνο για να προβάλλει και να υπερασπιστεί την αντικομμουνιστική προπαγάνδα της αστικής τάξης από το 1917 και μετά.
Η ιστορική έρευνα εξαντλείται στην «Μαύρη Βίβλο του Κομμουνισμού», σε μαρτυρίες αστών μπουρζουάδων της εποχής, σε ναζιστικές διακηρύξεις, και συνομολογίες αντικομμουνιστών πολιτικών και μόνο. Η αστή πλέον κ. Μνουσκίμ, ξεχνώντας τις οικογενειακές, κοινωνικές και πολιτικές ρίζες της, οδηγεί την κολεκτίβα της «Το Θέατρο του Ήλιου» σε μια πρωτοφανή γελοιοποίησή της, μιας και δεν μπαίνει καν στον κόπο να κρατήσει έστω και τα προσχήματα των «ίσων αποστάσεων» στη λογική της προωθούμενης «εξίσωσης των δύο άκρων».
Στο όνομα ενός παραληρηματικού αντικομμουνισμού, κατασκευάζει μια λαϊκίστικη παράσταση, αναμασά ξεδιάντροπα στερεότυπα δεκαετιών της ψυχροπολεμικής προπαγάνδας, ασπάζεται αντικομμουνιστικές συκοφαντίες και υιοθετεί αστικούς θρύλους, εμφανίζει τους επαναστάστες του 1917 ως μια συμμορία που λυμαίνεται τη Ρωσία, αγγελοθωρεί τον Χίτλερ και τον Γκαίμπελς, ηρωοποιεί τον Τσώρτσιλ, κατασκευάζει τα ιστορικά γεγονότα κατά πως βολεύουν την αφετηρία της, και το χυδαιότερο όλων, εργαλειοποιεί λέξεις και ορολογίες που την εποχή του 1917 είχαν άλλη σημασία από αυτήν που έχουν σήμερα χωρίς να νιώσει την ανάγκη να εξηγήσει. Μιλά, κρίνει και τοποθετείται επί των επαναστατικών συνθηκών του 1917 με γνώμονα και αρχή τις σύγχρονες αρχές του φιλελευθερισμού.
Πολύ έντεχνα αποσιωπά και «κάνει την πάπια» για όλα τα μεγάλα επιτεύγματα του σοσιαλισμού σε ολόκληρη την Ανθρωπότητα, παρόλα τα όποια προβλήματα και τις διαλεκτικές εσωτερικές συγκρούσεις του. Αποκρύπτει ότι ακόμα και το ελάχιστο κοινωνικό κράτος στον καπιταλισμό, στο κράτος της Σοβιετικής Ένωσης το οφείλουμε, που στηρίχτηκε στον Άνθρωπο, και έδωσε υγεία, παιδεία, πολιτισμό, τεχνολογία, αθλητισμό και πρόβαλλε ως πρότυπο και αντίπαλο δέος απέναντι σε ένα σύστημα εκμετάλλευσης και εξευτελισμού του ανθρώπου από άνθρωπο.
Και ποια είναι η αφετηρία της κ. Μνουσκίν; Να στηρίξει με νύχια και με δόντια το συμπλεγματικό ναζίδιο, των εκλεκτό της ΕΕ, που κυβερνά την Ουκρανία και να στηρίξει τη Δύση σε έναν ακόμα επιδιωκόμενο πόλεμο για την αφαίμαξη πλούτου για λογαριασμό της κεφαλαιοκρατικής άρχουσας τάξης. Εντελώς αντιεπιστημονικά και αυθαίρετα η κ. Μνουσκίν αναμασά ρατσιστικές εθνοτικές προκαταλήψεις (οι κακοί Ρώσοι, οι καλοί Ουκρανοί), προσπερνά το γεγονός ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία αφορά ανταγωνισμούς συγκρουόμενων οικονομικών συμφερόντων για τον έλεγχο του πλούτου μιας χώρας, δεν κάνει ούτε κουβέντα για τα ναζιστικά τάγματα Αζόφ που παρελαύνουν τρομοκρατώντας στις γειτονιές των Ουρανικών πόλεων, και εντελώς ανιστόρητα καταλήγει αυθαίρετα στο συμπέρασμα, που βολεύει τους χρηματοδότες της, ότι για την επέμβαση στην Ουκρανία φταίει ο … Λένιν! Κάνει, ό,τι μπορεί για να βάλει το λιθαράκι της στη μαζική ιδεολογική συσκότιση και σύγχιση που βομβαρδιζονται όλοι οι ευρωπαϊκοί λαοί νυχθημερόν.
Και κάπου εδώ οι επιστήμονες ιστορικοί σκίζουν τα πτυχία τους, ενώ το υποψιασμένο κοινό δεν μπορεί παρά να ξεκαρδίζεται μπροστά σε αυτήν τη φαιδρότητα της κ. Μνουσκίν, τώρα στα πίσω-πίσω.
Η κ. Μνουσκίν, διαγράφοντας η ίδια και εν πλήρη συνειδήσει ως φαίνεται το παρελθόν της, με αυτό της το εγκάθετο κατασκεύασμα, κατάφερε και πήρε με το σπαθί της μια θέση στη μαύρη αντίδραση. Και προφανώς δεν έχει ιδέα για την ελληνική λαϊκή ρήση «τα στερνά τιμούν τα πρώτα». Και είναι κρίμα για το ίδιο το ιστορικό και δραματουργικό παρελθόν της.
Υγ1 Για τα στοιχεία της παράστασης δεν έχω να πω πολλά. Τοποθετεί τους ηθοποιούς εντελώς μετωπικά εν είδει σχολικής θεατρικής παράστασης, με κίνηση και συμπεριφορά αμερικανοτηλεοπτικής μαριονέτας, και με μοναδική δράση τις αλλαγές του εξαιρετικού σκηνικού, απαγγέλλουν ένα κακογραμμένο αμήχανο και αποσπασματικό κείμενο, που μάταια έψαχνε να βρει τους αρμούς σύνδεσής του. Επιπροσθέτως, έχει και κάποια γλαφυρά, ψευτορομαντικά props, με τα οποία μάταια επιχειρεί να τοποθετήσει το όλο εγχείρημα στη σφαίρα της αθωότητας. Ένα πραγματικά κακό θέατρο, επιτηδευμένα γκροτέσκο μέσα στην αγωνία του να κρύψει και να πείσει. Ενδεικτικά, πολύ πρόχειρα δοσμένη η σκηνή του ονείρου του Λένιν. Πρώτο έτος υποκριτικής…
Υγ2 Ποιος αλήθεια είναι ο συντάκτης του κειμένου που διαβάζεται από «μεταπτυχιακούς δραματολόγους σπουδαστές» πριν την έναρξη της παράστασης; Που περισσότερο μοιάζει με οδηγία από το Γραφείο Προπαγάνδας των SS, παρά με δραματουργικό σημείωμα της παράστασης. Είναι εμφανές ότι πάνω-κάτω αναρωτιέται «Μήπως ήρθε η ώρα να αναθεωρήσουμε όσα πιστεύαμε για την Επανάσταση του 17; Μήπως δεν ήταν μια εργατική επανάσταση αλλά ένας στόχος του διψασμένου για εξουσία Λένιν;