Ο Φρανσουά Τρυφό (6 Φεβρουαρίου 1932 – 21 Οκτωβρίου 1984) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους δημιουργούς του παγκόσμιου κινηματογράφου και βασικός εκπρόσωπος του γαλλικού Νέου Κύματος (Nouvelle Vague).
Γεννήθηκε στο Παρίσι το 1932 και έζησε μια ταραχώδη παιδική ηλικία, γεμάτη μοναξιά και δυσκολίες, που επηρέασαν βαθιά τη μετέπειτα κινηματογραφική του θεματολογία. Η σχέση του με τον κινηματογράφο ξεκίνησε ως πάθος φυγής· από μικρός έβρισκε καταφύγιο στις σκοτεινές αίθουσες της γαλλικής πρωτεύουσας. Στα εφηβικά του χρόνια γνώρισε τον κριτικό Αντρέ Μπαζέν, ο οποίος έγινε μέντοράς του και τον βοήθησε να ξεκινήσει τη δημοσιογραφική του πορεία στο περιοδικό Cahiers du Cinéma.
Ως κριτικός, ο Τρυφό υπήρξε τολμηρός και συχνά προκλητικός. Στο περίφημο άρθρο του «Μια ορισμένη τάση του γαλλικού κινηματογράφου» (1954), κατηγόρησε τον καθιερωμένο κινηματογράφο της εποχής για στατικότητα και ψευδο-λογοτεχνικότητα, προτείνοντας ένα σινεμά πιο προσωπικό και ελεύθερο. Αυτή η ιδεολογία τον οδήγησε στη δημιουργία της δικής του πρώτης ταινίας, «Τα 400 Χτυπήματα» (Les Quatre Cents Coups, 1959), ενός ημι-αυτοβιογραφικού αριστουργήματος που τον καθιέρωσε παγκοσμίως και άνοιξε τον δρόμο για το Νέο Κύμα.
Ακολούθησαν πολυάριθμες ταινίες που συνδύαζαν ευαισθησία, ερωτισμό, χιούμορ και στοχασμό: «Πυροβολήστε τον Πιανίστα» (1960), «Ζυλ και Τζιμ» (1962), «Φαρενάιτ 451» (1966), «Η Νύχτα της Αμερικής» (1973, Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας), «Το Παιδί Άγριο» (1970), «Η Γυναίκα της Διπλανής Πόρτας» (1981) και πολλές ακόμη. Οι ταινίες του χαρακτηρίζονται από τρυφερότητα προς τους ήρωες, αγάπη για τη ζωή και τον έρωτα, αλλά και από μια διαρκή αναζήτηση της παιδικής αθωότητας που χάνεται.
Ο Τρυφό υπήρξε επίσης ηθοποιός, εμφανιζόμενος τόσο σε δικές του ταινίες όσο και στο «Στενή Επαφή Τρίτου Τύπου» του Στίβεν Σπίλμπεργκ (1977), όπου ενσάρκωσε έναν Γάλλο επιστήμονα. Πέθανε πρόωρα το 1984, σε ηλικία μόλις 52 ετών, αφήνοντας πίσω του ένα έργο που συνεχίζει να επηρεάζει δημιουργούς και θεατές σε όλο τον κόσμο.
Δέκα χαρακτηριστικά αποσπάσματα του Φρανσουά Τρυφό
«Η ζωή έχει περισσότερη φαντασία απ’ όση μπορούμε εμείς να αντέξουμε.»
«Οι ταινίες είναι πιο αρμονικές από τη ζωή – σε μια ταινία δεν υπάρχουν άσκοπες στιγμές.»
«Το σινεμά είναι η τέχνη να δείχνεις όμορφα πράγματα για τρομερούς λόγους.»
«Ένας καλός σκηνοθέτης δεν πρέπει να υπακούει σε κανέναν – ούτε καν στον εαυτό του.»
«Δεν υπάρχουν καλοί ή κακοί σκηνοθέτες· υπάρχουν μόνο ειλικρινείς και ανειλικρινείς.»
«Ο έρωτας και ο κινηματογράφος είναι οι δύο μορφές εξάρτησης που δεν μετανιώνω ποτέ.»
«Η παιδική ηλικία είναι το βασίλειο όπου είμαστε όλοι βασιλιάδες, ώσπου να μας εξορίσει η πραγματικότητα.»
«Κάθε ταινία που γυρίζω είναι μια επιστολή αγάπης προς το σινεμά.»
«Ο θεατής δεν πρέπει να καταλαβαίνει τα πάντα· πρέπει να νιώθει.»
«Ο κινηματογράφος είναι πιο αληθινός από τη ζωή, γιατί μπορεί να σταματήσει το χρόνο.»
