του Γιάννη Παναγόπουλου //
Η Αγγελική Τουμπανάκη θα έκανε τα πάντα για τη μουσική. Θα έκανε έγραψα; Το παίρνω πίσω. Λάθος χρόνος. Κανένας μέλλοντας στιγμιαίος ή διαρκείας. Πάμε ξανά. Η Αγγελική Τουμπανάκη έκανε, κάνει και θα έκανε τα πάντα για να εξελίξει τη σχέση της με τη μουσική. Ξέχνα τις ηχοπυξίδες. Τα ηχοχιλιόμετρα που χωρίζουν τη μια μουσική συμπεριφορά από την άλλη. Το διδακτορικό της στη μοριακή βιολογία. Η Αγγελική είναι από τις τραγουδίστριες, βόκαλιστς που μπορούν να τραγουδήσουν ένα παραδοσιακό σκοπό της πατρίδας μας και ένα “στάνταρ” διαμάντι της τζαζ μουσικής με την ίδια πίστη, το ίδιο πάθος και κυρίως την καλλιτεχνική αρτιότητα που θα σε κάνουν να πιστέψεις πως η ανάγκη έκφρασης των ανθρώπων είναι μια, είναι αδιαίρετη.
Αυτή η ερμηνεύτρια που αυτοσκηνοθετεί τον εαυτό της μέσα από αμέτρητα μουσικά σχέδια που οργανώνει ή τις συμμετοχές της σε ρεπερτόρια άλλων συνθετών ζει για να προλάβει κάθε λεπτό χαράς που μπορεί να της προσφέρει η σκηνή, η σχέση της με τη μουσική. Η Αγγελική Τουμπανάκη και ο Θάνος Σταυρίδης παρουσιάζουν το CROSSOVERS DUET. Και μοιράζονται τις world jazz μουσικές τους ιστορίες στη Mother Vegan Cafe Bistro την Κυριακή 12 Φεβρουαρίου
-Διάβαζα το τελευταίο δελτίο τύπου για τις συναυλίες σου στο Σταυρό του Νότου. Τραγουδάς κομμάτια από ετερόκλητα μουσικά είδη. Μπλουζ και Λατινοαμερικάνικη παραδοσιακή μουσική και το ένα και το άλλο… αυτό δέχομαι πως είναι μια πρόκληση για τις φωνητικές σου δυνατότητες. Από την άλλη σκεφτόμουν πως όλο αυτό θυμίζει κάτι από ακροβάτη πριν κάνει σειρά από επικίνδυνα “κόλπα” στον αέρα πάρα συγκεντρωμένη τραγουδίστρια ταγμένη να υπηρετήσει ένα μουσικό είδος. Φέρνω ένα τραβηγμένο παράδειγμα για να τονίσω τη σκέψη μου. Εσύ τι σκέφτεσαι για τα παραπάνω;
Σκέψου μεν, ερεύνα δε. O ακροβάτης για να εκτελέσει την απαιτητική τέχνη του, είναι απόλυτα συγκεντρωμένος, απόλυτα παρών στη στιγμή και φέρει ώρες μελέτης και σκληρής προετοιμασίας. Άρα είναι ταγμένος. Θεωρώ ότι, για να είσαι ευτυχισμένος μέσα από την έκφραση της τέχνης που υπηρετείς πρέπει να έχεις κατακτήσει την τεχνική του οργάνου σου και οι δεξιότητές σου, οι «ακροβασίες» σου να αποτελούν όχι στοιχείο επίδειξης, αλλά μέσον που προωθεί την ελεύθερη επικοινωνία, την αβίαστη δημιουργία και πληρότητα. Εγώ σε αυτό είμαι ταγμένη. Αυτό είναι το καλλιτεχνικό μου όραμα. Η πολυμορφικότητα εξάλλου ως χαρακτηριστικό των μουσικών μου επιλογών δεν προέκυψε τώρα. Δεκατέσσερα χρόνια ασχολούμαι με ετερόκλητα είδη και συγκεκριμένα με την jazz, τους παραδοσιακούς ρυθμούς και μελωδίες, τον φωνητικό αυτοσχεδιασμό και την επέκτασή του μέσα από τον ηλεκτρονικό ήχο, μελετώντας, ερευνώντας και τα τελευταία χρόνια διδάσκοντας. Από το 2005 στήνω projects ως vocal leader και παραγωγός μαζί με εκλεκτούς μουσικούς, έχοντας World, Folk, Contemporary Vocal και Nu Jazz θεματολογία (Toubanaki & the Buzz Bastardz, Drums Voice Jazztronica duet, Jazz Plus, Ουλαλούμ, Συνδέσεις). Το «Toubanaki Music Projects» που παρουσιάσαμε και θα παρουσιάσουμε στον “Σταυρό του Νότου” δεν είναι κάτι που δημιουργήθηκε ασύνδετα και αυθαίρετα, αλλά προέκυψε οργανικά με μαγιά ετών. Με αυτόν τον τίτλο-μουσικό σπίτι, θα αφηγηθώ συνθέσεις/ιστορίες από τα διαφορετικά πρότζεκτς μου και θα φιλοξενήσω αγαπημένους μου μουσικούς που έχουμε υπάρξει μαζί στη σκηνή. Θα παίξουμε μουσική, βιωματικά και διαδραστικά, έτσι όπως εμένα με κάνει ευτυχισμένη, πέρα από ταμπέλες και νόρμες.
-Τέλεια. Και αυτή η ερώτηση έρχεται ως συνέχεια των παραπάνω. Πώς ορίζεις τον όρο καριέρα στη ζωή σου;
Η αλήθεια είναι ότι δεν χρησιμοποιώ συχνά αυτή τη λέξη. Για κάποιο λόγο μού αφαιρεί το ρομαντισμό, πιθανότατα γιατί μου ορίζει ένα πλαίσιο κοινωνικού αξιώματος και στερεοτύπου επιτυχίας. Θα προτιμούσα να κρατήσω σαν σκέψη ακόμα το, «εγώ όταν μεγαλώσω θα γίνω…»
Με τον δικό μου τρόπο προσπαθώ να είμαι συνεπής, υπεύθυνη, να αξιολογώ, να εξειδικεύομαι και να εξελίσσομαι κοινωνικά και πνευματικά μέσα από τη μουσική. Και είναι χαρά και ευλογία όταν η μουσική μας πρόταση και συμπεριφορά να καθίσταται αναγνωρίσιμη και να υπάρχουν ακροατές που συντονίζονται με το καλλιτεχνικό σήμα που επιθυμώ να μεταδώσω και τους αφορά και τους εμπνέει.
-Ποιο θα είναι το επόμενο καλλιτεχνικό σου βήμα;
Από το 2014 έχουμε στήσει με τον ντράμερ Ηλία Δουμάνη το πρωτοποριακό μας Νu Jazz ντουέτο τυμπάνων-φωνής, το «Drums Voice Jazztronica Duet», το οποίο αποτελεί για μας μέσο πειραματισμού, έρευνας των ορίων των οργάνων μας και της ενορχηστρωτικής μίξης του φυσικού και ηλεκτρονικού ήχου. Αυτό τον καιρό ετοιμάζουμε το ηχογράφημά μας και είναι σημαντικό για μένα γιατί είναι η πρώτη φόρα που θα εκφραστώ ως συνθέτρια και στιχουργός. Παράλληλα στήνω ένα μουσικοθεατρικό αφιέρωμα σε μια μεγάλη βοκαλίστρια της jazz και ακτιβίστρια. Τέλος, έχω ήδη οραματιστεί και ονειρευτεί τον επόμενο δίσκο και σύντομα θα αναζητήσω τους συνταξιδιώτες του.
-Κάποτε μου είχες πει πως ένα όνειρό σου είναι να ταξιδέψεις στη “λασπουριά” των Βαλκανίων και να γίνεις ένα με τη μουσική τους. Το έκανες αυτό;
Το έκανα, το κάνω αυτό. Αναμιγνύομαι και συναντώ ανθρώπους στις μουσικές, στις ιστορίες και τους τόπους. Προσπαθώ να σπάω τα σύνορα του μικρόκοσμου μου, να αποκωδικοποιώ, να ενώνομαι, να αναγνωρίζω τα κοινά συναισθήματα στην διαφορετικότητα των ανθρώπων είτε είναι μουσικοί στα Βαλκάνια στην Ανατολία είτε στη Βραζιλία και στην Νέα Υόρκη .
-Οι Buzz Bastardz το συγκροτημα που έχεις στήσει τι κάνει;
Οι Toubanaki and the Buzz Bastardz είναι το πρώτο μου μουσικό «παιδί» αυτόνομο, ανεξάρτητο ατίθασο. Είναι καλά, μεγαλώνει , μεγαλώνω και εγώ μαζί του. Πολύ σύντομα θα παίξουμε Αθήνα και υπάρχουν και κάποια σχέδια για το εξωτερικό.
//Νομίζω ότι όλοι οι καλλιτέχνες καμία φορά χάνονται σε εσωτερικούς στροβιλισμούς.Είναι και αναγκαιότητα αυτό για να ανασύρουν το αληθινό και το αυθεντικό και στο τέλος κατ’ εμέ, έχοντας μορφή πια, να το κοινωνήσουν//
-Πλέον, εκτός, των άλλων διδάσκεις μουσική. Πως διαχωρίζεις τους ρόλους ανάμεσα στη διδασκαλία και την μάθηση; Ο δάσκαλος μπορεί να είναι και μαθητής ταυτόχρονα;
Διδάσκω διαφορετικά είδη μαθητών, μικρά παιδιά, τραγουδιστές, ηθοποιούς, ψάλτες και το ζητούμενο μπορεί να είναι διαφορετικό κάθε φόρα, δηλαδή Τεχνική της φωνής, Φωνητικός Αυτοσχεδιασμός, προετοιμασία για κάποιο θεατρικό έργο ή ομαδικό μάθημα όπως Φωνητικός Κύκλος και θεωρεία Μουσικής. Οπότε προσπαθώ κάθε φορά να αντιληφθώ τις διαφορετικές ανάγκες του μαθητή, να δω μέσα από τα μάτια του για αυτά που ο ίδιος αγωνιά ή θαυμάζει. Του προτείνω την τεράστια παλέτα του πολυλειτουργικού φωνητικού οργάνου. Θεωρώ ότι η σχέση μαθητή δασκάλου βασίζεται στην εμπιστοσύνη, στην έμπνευση, στην ισότητα, στο διάλογο, στο ήθος. Η διδασκαλία μου δίνει υγεία.
-Κάποτε διάβασα πως συμμετείχες σε σεμινάρια γύρω από τη μουσική σε χωριό της ορεινής Αρκαδίας. Αν δεν κάνω λάθος τότε και εκεί σε απασχολούσε η ιδέα να βρεις παιδιά που είχαν τάση στη μουσική. Τι είναι “πιο” δυνατό Αγγελική, η κλίση ενός παιδιού στη μουσική ή η θέλησή του να ενταχθεί εντός της;
Το καλοκαίρι που λες, στη Βυτίνα, διοργάνωσα «Φωνητικό Κύκλο», κάτι που συνεχίζω να κάνω και σήμερα έτσι όπως το διδάχτηκα από τον μάστερ Μπόμπι ΜακΦέρριν στη Νέα Υόρκη. Ο Φωνητικός κύκλος είναι ένα συλλογικό μουσικό παιχνίδι αυτοσχεδιασμού και σύνθεσης με μοναδικό όργανο τη Φωνή. Στόχος είναι η ελευθερία μουσικής σωματικής έκφρασης, η επικοινωνία και η γνώση. Καλέσαμε μικρούς και μεγάλους να συμμετάσχουν σε αυτή τη διαφορετική και καινούργια προσέγγιση στη μουσική. Ήταν μαγικό το αποτέλεσμα.
Για ένα παιδί ή έναν ενήλικα… η θέληση είναι πολύ σημαντική γιατί αναβλύζει από βαθιά αγάπη.
Εάν υπάρχει τάλαντο, τάση όπως είπες, θεωρώ ότι έχει ένα επιπλέον χρέος να την ενισχύσει, να σταθεί υπεύθυνα, να «ανθίσει» ψυχικά μέσα από αυτό και να το μοιραστεί.
-Τραγουδάς στις φυλακές της Θήβας, είσαι ενεργή σε δράσεις της “Κιβωτού του Κόσμου”. Η προσφορά είναι τέχνη;
Θα σου απαντήσω με μια φράση της Νίνα Σιμόν. «Το καθήκον ενός καλλιτέχνη είναι να αντικατοπτρίζει την εποχή του. Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, όταν όλα είναι απελπισμένα, όταν η καθημερινότητα είναι θέμα επιβίωσης, μπορείς να βοηθήσεις μόνο εάν συμμετέχεις».
-Μιλήσαμε στο τηλέφωνο, είπες πως δεν έχεις χρόνο. Το έχεις οργανώσει έτσι ώστε να μην έχεις χρόνο;
Το έχω οργανώσει έτσι ώστε να κάνω αυτά που αγαπάω όσες περισσότερες ώρες μπορώ. Δυστυχώς δεν μου φτάνει το 24ωρο.
-Θυμάμαι κάτι που μου είχες πει χρόνια πριν. Ήταν το: “Οι μουσικοί βιώνουμε έναν ιδιότυπο αυτισμό”. Επιμένεις σε αυτή την άποψη σήμερα;
Νομίζω ότι όλοι οι καλλιτέχνες καμία φορά χάνονται σε εσωτερικούς στροβιλισμούς.
Είναι και αναγκαιότητα αυτό για να ανασύρουν το αληθινό και το αυθεντικό και στο τέλος κατ’ εμέ, έχοντας μορφή πια, να το κοινωνήσουν.
-Κάθε φορά που σε ρωτούν για το “άριστα” σου στη Μοριακή Βιολογία ως αντίβαρο στην επιλογή σου ν’ ασχοληθείς με τη μουσική πώς αισθάνεσαι;
Αυτό που πιστεύω και λέω πάντα είναι ότι η επιστήμη εμπεριέχει τέχνη και η τέχνη στηρίζεται σε επιστημοσύνη. Δουλεύοντας το διδακτορικό μου, κληρονόμησα την μέθοδο εργασίας. Συνεχίζω την ανάγκη μου για αναζήτηση, ερευνώντας το εκφραστικότερο όργανο, το βαθιά ριζωμένο στην ψυχή, στο σώμα, στη γενετική μας μνήμη, το όργανο Φωνή.
Αγγελική Τουμπανάκη & Θανος Σταυρίδης
Κυριακή 12 Φεβρουαρίου • 19.00 μμ
Ώρα προσέλευσης 18.30 μμ
Για κρατήσεις: 216 8090622
• Περιορισμένος αριθμός θέσεων •
Η Αγγελική Τουμπανάκη και ο Θάνος Σταυρίδης, Thanos Stavridis μοιράζονται τις world jazz μουσικές τους ιστορίες στη Mother Vegan Cafe Bistro την Κυριακή 12 Φεβρουαρίου
