Πάσχα στην Ελλάδα, 6 αγαπημένοι και εναλλακτικοί προορισμοί

Ύδρα, θαλασσινός Επιτάφιος

Ντυμένη στ’ άσπρα, τα γιορτινά, η γραφική Ύδρα με τα πετρόχτιστα επιβλητικά αρχοντικά, σχεδιασμένα από εμπνευσμένους Γενουάτες μηχανικούς, που αγναντεύουν από ψηλά το παλιό λιμάνι, μας υποδέχεται με άλλον αέρα… ανοιξιάτικο! Το Πάσχα εδώ γιορτάζεται με μοναδικό τρόπο!

Πολύ κοντά μας, σχεδόν μιάμιση ώρα από το λιμάνι του Πειραιά, από ήσυχο νησί τον χειμώνα μετατρέπεται σε κοσμοπολίτικο αυτές τις μέρες, καθώς πολλοί είναι αυτοί που επιλέγουν τις ημέρες της Λαμπρής να τις ζήσουν κοντά της, βιώνοντας κάτι διαφορετικό! Είναι η αγαπημένη των ερωτευμένων, των καλλιτεχνών, των low profile επωνύμων και όσων αναζητούν την ήρεμη γοητεία ενός τόπου.

Τα αυτοκίνητα δεν έχουν θέση στην Ύδρα κι αυτό είναι ένα ακόμα πλεονέκτημα. Για να ξετρυπώσεις τις ομορφιές της χρειάζεσαι γερά πόδια και ίσια παπούτσια. Θα περπατήσουμε αρκετά, λοιπόν, για να την ανακαλύψουμε, άρα, εκτός από τη διασκέδαση, θα γυμναστούμε κιόλας. Μπορούμε, βέβαια, να κάνουμε κάποιες διαδρομές με τα παραδοσιακά μέσα μεταφοράς του νησιού, τα συμπαθέστατα γαϊδουράκια (μην ανησυχείτε αν δεν διακρίνεστε για τις επιδόσεις σας στην ιππασία. Θα σας συνοδεύει ο έμπειρος αγωγιάτης, που ενίοτε παίζει και τον ρόλο του ξεναγού).

Τα ήθη και έθιμα που αναβιώνουν αυτές τις ημέρες στο νησί είναι συνυφασμένα με τη θάλασσα.

Τη Μεγάλη Παρασκευή, η περιφορά του επιταφίου μέσα στα φρεσκοασβεστωμένα, στενά καλντερίμια της είναι εμπειρία αλησμόνητη! Βέβαια, την παράσταση κλέβει ο «Θαλασσινός Επιτάφιος» της ενορίας του Αγίου Ιωάννη, που περιφέρεται στη συνοικία Καμίνι δίπλα στη θάλασσα και μπαίνει στο τέλος μέσα στο νερό! Ένα έθιμο παλιό που γινόταν άλλοτε για τους σφουγγαράδες του νησιού αλλά και τους ναυτικούς του, ώστε να έχουν ήσυχες θάλασσες στα ταξίδια τους. Όλοι οι επιτάφιοι και από τις τέσσερις ενορίες συγκεντρώνονται κάποια στιγμή στο λιμάνι και το θέαμα είναι μαγευτικό.

Το βράδυ της Ανάστασης το γραφικό λιμάνι φωτίζεται από τα πυροτεχνήματα και τα βεγγαλικά, ενώ την Κυριακή του Πάσχα έχουμε «μπουρλοτιέρικη» Ανάσταση, με το κάψιμο του Ιούδα, ένα ομοίωμα γεμισμένο με εύφλεκτες ύλες, που ανατινάζεται φαντασμαγορικά στην προκυμαία του λιμανιού.
Στα εστιατόρια αλλά και στα μικρά ταβερνάκια στα στενά θα απολαύσουμε καλό φαγητό, από θαλασσινά, κρεατικά και ντόπιους μεζέδες.
Φυσικά, πριν φύγουμε από την Ύδρα, θα γευθούμε, αλλά και θα αγοράσουμε τα περίφημα «υδραίικα», τα πεντανόστιμα αμυγδαλωτά της.

Αφιέρωμα: Ιωάννα Παραβάλου

Ανοιξιάτικο Ναύπλιο

Την άνοιξη, η μαγική αυτή πόλη φοράει τα άσπρα, τα γιορτινά, και ετοιμάζεται να υποδεχτεί το Πάσχα με ακόμη καλύτερη εμφάνιση.

Οι κατανυκτικές λειτουργίες της Μεγάλης Εβδομάδας στις εκκλησιές και τα μοναστήρια του Ναυπλίου, οι περιφορές των επιταφίων στα δρομάκια της Παλιάς Πόλης αλλά και οι χαρούμενοι πανηγυρισμοί του Μεγάλου Σαββάτου χαρίζουν σε τούτη την πόλη ένα διαφορετικό πρόσωπο, που σε κερδίζει χωρίς δεύτερη σκέψη.
Τις θαλασσινές νοστιμιές και τα νηστίσιμα πιάτα που θα δοκιμάσετε όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα δεν θα τα ξεχάσετε εύκολα…
Το Πάσχα στο Ναύπλιο έχει χρώμα, γεύση και άρωμα ανοιξιάτικο. Αξίζει να το ζήσουμε!

Αφιέρωμα: Ιωάννα Παραβάλου

Ναύπακτος, για ένα Πάσχα όπως σας αρέσει

Πού βρίσκεται: Η Ναύπακτος είναι η μεγαλύτερη πόλη του Νομού Αιτωλοακαρνανίας, κοντά στην είσοδο του Κορινθιακού κόλπου, μόλις 10 χλμ. από τη Γέφυρα Χαρ. Τρικούπη και το πορθμείο του Ρίου- Αντιρρίου.
Πρόσβαση: Από την Αθήνα υπάρχουν δύο διαδρομές με Ι.Χ. αυτοκίνητο που οδηγούν στην πόλη. Είτε μέσω της Κορίνθου και του πορθμείου (216 χλμ.), είτε μέσω Λιβαδειάς και Ιτέας (270 χλμ.). Την πόλη εξυπηρετούν και δύο ΚΤΕΛ. Το ΚΤΕΛ Αιτωλοακαρνανίας και το ΚΤΕΛ Φωκίδας.

Τη Μεγάλη Παρασκευή στο Ενετικό Λιμάνι της Ναυπάκτου θα βιώσετε μια μοναδική εμπειρία (μαζί, βέβαια, με περίπου άλλες 50.000 κόσμο ακόμη). Το λιμάνι «φλέγεται» και χιλιάδες πυροτεχνήματα κάνουν το νυχτερινό ουρανό ένα υπερθέαμα. Το έθιμο αυτό ξεκίνησε τη δεκαετία του ’50 από τους ψαράδες της περιοχής, που, κατά τη διάρκεια της περιφοράς των δύο Επιταφίων (της Αγίας Παρασκευής και του Αγίου Δημητρίου), άναβαν εκατοντάδες δάδες στις πολεμίστρες των ενετικών τειχών, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στην ήδη κατανυκτική ατμόσφαιρα που δημιουργούσαν οι ψαλμωδίες και τα κεριά των πιστών. Εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες ο Δήμος της Ναυπάκτου την ώρα της περιφοράς κατεβάζει το διακόπτη ηλεκτροδότησης της πόλης και η περιφορά των δύο Επιταφίων στους δρόμους της φωτίζεται μόνο από τα κεριά. Οι δύο Επιτάφιοι καταλήγουν στην πλατεία πάνω από το λιμάνι με τις αναμμένες δάδες στις τάπιες και ο ουρανός γεμίζει χρώματα από τα πυροτεχνήματα, ενώ στο κέντρο της εισόδου του λιμανιού ένας φλεγόμενος σταυρός φωταγωγεί τη σκοτεινή θάλασσα. Το θέαμα είναι αλησμόνητο! Αρκετή ώρα πριν την έναρξη των περιφορών απαγορεύεται σε κάθε είδους αυτοκίνητο η είσοδος και η έξοδος από την πόλη. Αντίθετα τα ουζάκια με νηστίσιμους μεζέδες πριν και μετά την περιφορά επιτρέπονται, για να μην πω επιβάλλονται!

Εναλλακτικά… στην Ιερά Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Αν τώρα και μόνο η σκέψη της κοσμοπλημμύρας σάς δημιουργεί πανικό ή αν έχετε συνδέσει τη Μεγάλη Παρασκευή με πραγματικά πένθιμη ατμόσφαιρα και θρησκευτική κατάνυξη, τότε η ιδανική εναλλακτική λύση είναι η Μονή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στην ανατολική πλευρά του χωριού Σκάλα (4,5 χλμ. από την πόλη). Εδώ οι λειτουργίες ολόκληρης της Μεγάλης Εβδομάδας καθώς και η Ανάσταση γίνονται σε βαθιά μοναστική κατάνυξη με τη συνοδεία τής περίφημης βυζαντινής χορωδίας των μοναχών της μονής. Η Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος είναι ένα υπερσύγχρονο δοκιμα- στήριο της Μοναχικής Μοναδικής Πολιτείας, την οποία ξεκίνησαν το 1980 έξι μοναχοί υπό την καθοδήγηση του γέροντα και καθηγούμενου της μονής, αρχιμανδρίτη Σπυρίδωνα. Η μονή θεμελιώθηκε εκ βάθρων το 1977 σε έκταση που της παραχώρησε η Νομαρχία Αιτωλοακαρνανίας και σήμερα αποτελεί ένα ολοκληρωμένο συγκρότημα που περιλαμβάνει μαγειρείο, τραπεζαρία μοναχών, μεγάλη τραπεζαρία προσκυνητών, ξενώνα, αρχονταρίκι, κυλικείο, πλήρως εξοπλισμένο με οπτικοακουστικά συστήματα, αμφιθέατρο συνεδρίων και διαλέξεων, γηροκομείο απόρων, πτέρυγα με κελιά, αγιογραφείο, ξυλουργείο, σιδηρουργείο, μηχανουργείο, μονάδα παραγωγής ρεύματος, βιβλιοθήκη, μηχανογραφικό κέντρο, ραδιοφωνικό σταθμό, μουσείο, κουνελοτροφείο, πρότυπη μονάδα βιολογικής ιχθυοκαλλιέργειας και οινοποιείο. Οι εκκλησίες της μονής είναι η τρίκλιτος βασιλική με περιστήλιο (κτίσμα του 1980) της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα και δύο παρεκκλήσια του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και του Αγίου Σπυρίδωνα (τόποι λατρείας και προσευχής των πατέρων).

Η Παναγιά η Ναυπακτιώτισσα ή Madona di Lepanto ή Madona del Rosario

Μέχρι το 1581 που έγινε ο μεγάλος σεισμός στη Ναύπακτο, υπήρχε στη Ναύπακτο ο Μητροπολιτικός Ναός της Παναγίας, μέσα στον οποίο φυλασσόταν η θαυματουργή εικόνα της Παναγιάς της Ναυπακτιώτισσας, γνωστή σ’ ολόκληρη την Ευρώπη ως Madona di Lepanto ή Madona del Rosario. Χιλιάδες προσκυνητές από όλη την Ευρώπη έρχονταν στη Ναύπακτο για να προσκυνήσουν στη Χάρη της. Η αδελφότητα της μονής xτίζει και πάλι το ναό της Παναγίας, σαν κυρίως ναό της μονής, και μέσα σ’ αυτόν θα τοποθετήσει την Εικόνα της Παναγίας της Ναυπάκτου, η οποία φυλάσσεται προς το παρόν στην τρίκλητη βασιλική της Μονής.

Το παραδοσιακό «Γαϊτανάκι» στη Σκάλα Ναυπάκτου

Τη Δεύτερη ημέρα του Πάσχα, στο χωριό Σκάλα αναβιώνει ένα παλιό τοπικό έθιμο, το «Γαϊτανάκι», ένα χορευτικό δρώμενο με τις ρίζες του στην Τουρκοκρατία. Χορεύεται σε επάλληλους κύκλους με τους χορευτές κατά σειρά ηλικίας και τον τελετάρχη-οδηγό του χορού να οδηγεί και να τραγουδάει την πρώτη στροφή του «συρτού». Το τραγούδι αποτελείται από 10 στροφές που τραγουδιούνται εναλλάξ από τις γυναίκες και τους άντρες.

Αφιέρωμα: Έρρικα Πελωριάδου

Το Πάσχα στη Μεσσήνη μυρίζει μπαρούτι!

Η Μεσσήνη βρίσκεται στο νομό Μεσσηνίας, στο νοτιοδυτικό τμήμα της Πελοποννήσου. Είναι περίπου 2,5 ώρες διαδρομή οδικώς από την Αθήνα (237 χλμ.)

Το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα είναι “επικίνδυνο” να περπατάς αμέριμνος στα μπεζεστένια της Μεσσήνης. Κι αυτό γιατί η ατμόσφαιρα είναι εκρηκτική και ο αέρας μυρίζει μπαρούτι. Οι σαϊτολόγοι, χωρισμένοι σε τέσσερα στρατόπεδα, τους «Μπουρλοτιέρηδες», τους «Μπαρουτοκαπνισμένους», τη «Φιλική Εταιρεία» και τους «Επαναστάτες», έχουν πάρει θέσεις μάχης, με τις σαΐτες τους έτοιμες για εκτόξευση.
Σαΐτες ονομάζονται οι διάφορες κροτίδες που κατασκευάζονται κάθε χρόνο τέτοια εποχή. Καθεμία από τις ομάδες σαϊτολόγων έχουν τον αρχηγό, το σημαιοφόρο, το λάβαρο, το σαλπιγκτή και, βέβαια, οπαδούς, συγγενείς, φίλους και παιδιά! Έχουν, μάλιστα, συναγωνισμό για το ποιος θα κατασκευάσει την πιο θορυβώδη σαΐτα.

Οι ρίζες του εθίμου του σαΐτοπόλεμου

Το ρίξιμο ή το κάψιμο της σαΐτας, που γίνεται την ημέρα του Πάσχα σε αρκετά χωριά του νομού, είναι έθιμο που διατηρείται σε ανάμνηση δύο ιστορικών γεγονότων.
Την απελευθέρωση της Καλαμάτας από τους Τούρκους το 1821 και την απώθηση του Ιμπραήμ από τη Μάνη το 1826. Στις 20 περίπου Μαρτίου του 1821 το ασκέρι των 200 ανδρών από τη Μεσσήνη των Π. Μαυρομιχάλη, Θ. Κολοκοτρώνη και Γ. Παπαφλέσσα ξεκινά από την Καρδαμύλη της Μάνης, φθάνει στην Καλαμάτα και πιάνει τα βόρεια υψώματα αυτής, στη θέση Βελανιδιά. Το βράδυ ο Κολοκοτρώνης διατάζει να ρίχνουν οι στρατιώτες του πολλές σαΐτες, μπαρούτι σε χαρτονένια χωνιά, ενώ ταυτόχρονα να ανάψουν μεγάλες φωτιές μπροστά από τις οποίες να περνούν συνέχεια γαϊδούρια και μουλάρια φορτωμένα με άδεια βαρέλια. Ταυτόχρονα στέλνει ένα έμπιστο άνθρωπο στο κονάκι του Τούρκου Αγά να του πει τάχα ότι μεγάλο ασκέρι του Κολοκοτρώνη που είναι φορτωμένο με πολλά γεμάτα βαρέλια μπαρούτι και έχει πιάσει τη Βελανιδιά, προκειμένου να επιτεθεί στην Καλαμάτα και να την κάψει, πίνει και γλεντά, καίει το μπαρούτι και ρίχνει χιλιάδες σαΐτες. Βλέποντας ο Αγάς από μακριά όσα άκουσε, έρχεται σε συνεννόηση με τους τρεις αρχηγούς, παίρνει τις απαραίτητες εγγυήσεις για την ασφαλή φυγή του και παραδίδει αμαχητί την Καλαμάτα στις 23 Μαρτίου του 1821.
Τον Απρίλιο του 1826 φθάνει στη Μεσσηνία ο Τουρκοαιγύπτιος στρατηγός Ιμπραήμ με σκοπό να υποδουλώσει τη Μάνη. Οι Μανιάτες το μαθαίνουν και οχυρώνονται στη θέση Βέργα σε ένα πρόχειρο τείχος. Ο Ιμπραήμ θεωρώντας αστείο αυτό το οχύρωμα διατάζει το ιππικό του να κάνει έφοδο. Οι Έλληνες αμυνόμενοι ανάβουν σαΐτες, τις πετάνε στα επερχόμενα άλογα, που αφηνιάζουν ρίχνοντας κάτω τους αναβάτες, τους οποίους οι Μανιάτες πολεμούν και τους απωθούν με επιτυχία. Τελικά ο Ιμπραήμ έφυγε ταπεινωμένος από εκείνη τη μάχη.

Αφιέρωμα: Έρρικα Πελωριάδου

Η εκρηκτική Κάλυμνος 

Αν θέλει να ζήσει κανείς ένα διαφορετικό Πάσχα, πρέπει να επισκεφθεί το νησί αυτή την περίοδο. Ντυμένη στα γιορτινά και πλημμυρισμένη από πολύχρωμα αγριολούλουδα σε κάθε σπιθαμή γης, η Κάλυμνος ζει ένα εκρηκτικό Πάσχα, που δεν ξεχνιέται εύκολα…

Πώς θα πάμε:

• Με πλοίο: Από το λιμάνι του Πειραιά -Διάρκεια ταξιδιού: 10-12 ώρες.
• Με αεροπλάνο: Από το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Διάρκεια ταξιδιού: 1 ώρα περίπου. Μπορούμε ακόμη να πάμε αεροπορικώς ως την Κω και από εκεί θα φθάσουμε με ταχύπλοο σκάφος σε 20’ στην Κάλυμνο.

Τη Μεγάλη Παρασκευή στην Πόθια, στην κεντρική πλατεία του λιμανιού, συγκεντρώνονται οι πομπές των Επιταφίων από τις δέκα ενορίες που συναγωνίζονται σε ομορφιά ο ένας τον άλλον. Την Κυριακή του Πάσχα μετά τις πέντε το απόγευμα στους δύο λόφους που υψώνονται πάνω από το λιμάνι συγκεντρώνονται παρέες Καλύμνιων, οπλισμένες με δυναμίτες και, μόλις δοθεί το σύνθημα, αρχίζουν οι εκρήξεις, που ο ήχος τους αντηχεί στους γυμνούς βράχους και ακούγεται σε μεγάλη απόσταση. Ένα έθιμο που κρατά από τα παλιά χρόνια ως τις μέρες μας με αμείωτη ένταση. Το Πάσχα στην Κάλυμνο το αρνί δεν ψήνεται σε σούβλα, όπως συνηθίζεται, αλλά μπαίνει σε παραδοσιακό φούρνο με ξύλα από το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου μέχρι το πρωί της Κυριακής και λέγεται μουούρι (αρνί γεμιστό με ρύζι και μυρωδικά, που ψήνεται σε στάμνα). Τις ημέρες αυτές οι νοικοκυρές φτιάχνουν τις λαμπρόπιτες, τα γλυκά παραδοσιακά τυροπιτάκια.

Αφιέρωμα: Ιωάννα Παραβάλου

Μοναδικό Πάσχα στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης 

Πρωτεύουσα του νομού Λασιθίου, ο Άγιος Νικόλαος, κτισμένος στην είσοδο του κόλπου του Μεραμπέλου, συνδυάζει βουνό και θάλασσα.

Πολύ όμορφο και κατανυκτικό είναι το θέαμα ήταν της περιφοράς των Επιταφίων των δύο εκκλησιών, του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Τριάδας, που συναντώνται πάνω στο γεφυράκι που ενώνει τις δύο πλευρές της λίμνης, τη

Μεγάλη Παρασκευή.
Από το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, ο επισκέπτης της πόλης, στη βόλτα του, θα δει κατοίκους να μοιράζουν κόκκινα αβγά και τσουρέκια στους φίλους και επισκέπτες που έχουν έρθει εδώ για το Πάσχα. Στην εκκλησούλα του Αγίου Γεωργίου, πίσω από το λιμεναρχείο, γίνεται η αναστάσιμη λειτουργία. Από εκεί, μετά, ιερείς και εξαπτέρυγα εξέρχονται και κατευθύνονται προς τον μόλο της λίμνης, όπου συνεχίζεται η τέλεση της λειτουργίας, αναφωνείται το «Χριστός Ανέστη» και τραντάζεται η πλάση όλη. Το μεγάλο πανηγύρι, αρχίζει λίγο πριν από το τέλος της αναστάσιμης λειτουργίας, όταν ο κόσμος συγκεντρώνεται γύρω από τη λίμνη και περιμένει το «Χριστός Ανέστη».
Βασική προϋπόθεση είναι να πιάσεις καλή και ασφαλή θέση γύρω από τη λίμνη. Καλή, για να βλέπεις το θέαμα, και ασφαλή, για να μη σε βρει καμιά ρουκέτα στο Δόξα Πατρί. Διότι γίνεται της Αποκαλύψεως! Μόλις πέσει το σύνθημα ότι είπε ο παπάς το «Χριστός Ανέστη», στην εξέδρα, που είναι στημένη στον μόλο της λίμνης, βγάζουν τον Ιούδα, που έχουν δέσει με ένα σχοινί πάνω σε μια μικρότερη εξέδρα, να καίγεται στη μέση της λίμνης και από γύρω, παντού, ολούθε, πυρ κατά βούληση! Βεγγαλικά, ρουκέτες, φωτοβολίδες, εκείνα τ’ άλλα που σκάνε από παντού και γεμίζουν τον ουρανό με εκατομμύρια πολύχρωμες σταγόνες φωτεινής βροχής, με απίστευτα χρώματα και σχέδια, με κρότους τόσο δυνατούς και κάποιους τόσο ύποπτους (όρκο δεν παίρνω, αλλά δεν τους έχω ακούσει σε άλλη Ανάσταση), που λες «δεν μπορεί, αφού ζω εγώ ακόμη, σίγουρα έφαγαν τον διπλανό μου».

Έτσι γιορτάζεται η Ανάσταση στον Άγιο Νικόλαο. Και είναι λογικό. Ένας Άγιος τόσο κοσμοπολίτης κι ένας λαός τόσο κραυγαλέα ζωντανός, μόνο με ξέσπασμα στα άκρα θα μπορούσε να γιορτάσει οτιδήποτε.

Εμπειρική συμβουλή: Για φαγητό πραγματικά παραδοσιακό και απίστευτα νόστιμο, επισκεφτείτε το παραδοσιακό χωριουδάκι Λίμνες, στη σκιά της αρχαίας Δρήρου, ανάμεσα στον Άγιο και στη Νεάπολη. Το φαγητό και στις δύο ταβέρνες του χωριού είναι φανταστικό. Ρωτήστε αν έχουν «ασκόλιμπρους». Είναι η πεμπτουσία του χόρτου και είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν, να βγουν και κυρίως να καθαριστούν.

Αν έχετε όρεξη για βόλτα…

Αν σας αρέσει το περπάτημα, το τζόκινγκ ή απλώς ο περίπατος και το χαζολόγημα στο απέραντο γαλάζιο, μια ωραία παραθαλάσσια μεγάλη βόλτα είναι στη διάθεσή σας. Ξεκινώντας από τη μαρίνα του Αγίου, το πετρόκτιστο μονοπάτι πάνω στα βράχια σάς οδηγεί στην Κιτροπλατεία. Από εκεί, ο δρόμος ανηφορίζει στην Ακτή Πάγκαλου, συνεχίζει στην Ακτή Θεμιστοκλή και, περνώντας το γεφυράκι της λίμνης, συνεχίζει στην Ακτή Κουντουριώτη μέχρι το Αμμούδι… ή τούμπαλιν. Και στις δύο περιπτώσεις η λίμνη αποτελεί must στάση για καφεδάκι ή για την αρχή ρακοποσίας. Στη στροφή της Ακτής Θεμιστοκλέους, με αγνάντι στον Άγιο και τη λίμνη του, είναι τοποθετημένο το γλυπτό των αδελφών Σωτηριάδη, που απεικονίζει το Κέρας της Αμάλθειας! (Εγώ, όταν το πρωτοείδα, νόμιζα ότι ήταν η πλώρη αρχαίας τριήρεως.)

Αφιέρωμα: Έρρικα Πελωριάδου

πηγή: https://www.alternative-tourism.gr