Γράφει ο Παύλος Θ. Κάγιος //
Ανίκανος να αγγίξει ο ένας τον άλλον είναι οι σημερινοί και γυάλινοι πολίτες της Δύσης κι αυτό καταγράφεται προκαλώντας μελαγχολία -αν όχι πόνο…- στη βραβευμένη ρουμάνικη ταινία «Μη μ’ αγγίζεις» – τίτλος που τα λέει όλα- και στην ισπανική «Το μυστικό της Πέτρα». Συμπαθητική αλλά υπερεκτιμημένη είναι «Η ληστεία στο μουσείο», ενώ «Το κορίτσι στον ιστό της αράχνης» δεν έχει καμία σχέση με το βιβλίο κι είναι ένα στρεσαρισμένο και χαοτικό ψηφιακό αλαλούμ.
«Μη μ’ αγγίζεις»
Υψηλού επιπέδου πειραματισμός για λίγους. Σε μια εποχή σαν τη δική μας που όλα στις σχέσεις των ανθρώπων στη Δύση είναι «γυάλινα» η έκφραση «μη μ΄ αγγίζεις» είναι κανόνας καθώς όλων των ειδών οι επαφές των ανθρώπων γίνονται μέσω … δοκιμαστικών σωλήνων! Και η Χρυσή Άρκτος, 68ο Φεστιβάλ Βερολίνου δόθηκε σε μια απαιτητική και στοχαστική ταινία που επιχειρεί την εξερεύνηση του ανθρώπινου σώματος και μια λαβυρινθώδη διείσδυση στο χάος της σεξουαλικότητάς του. Μία τολμηρή πραγματεία για την παράξενη και πολύπλοκη σχέση που έχουν οι άνθρωποι με τα σώματά τους.
Η πλοκή της ταινίας κινείται στα ρευστά όρια μεταξύ πραγματικότητας και μυθοπλασίας και ακολουθεί τα ψυχαναλυτικά και συναισθηματικά ταξίδια της Λάουρα, του Τόμας και του Κρίστιαν μέσα από μία βαθιά τρυφερή ματιά στις ζωές τους. Λαχταρούν την οικειότητα, ενώ τη φοβούνται, προσπαθούν να ξεπεράσουν παλιά μοτίβα, αμυντικούς μηχανισμούς και ταμπού, για να κόψουν τον ομφάλιο λώρο και να ζήσουν επιτέλους ελεύθεροι.
Φιλμ που αποτελεί το τολμηρό ντεμπούτο της Ρουμάνας Αντίνα Πιντίλιε όπου οι χαρακτήρες των ηρώων της μπαίνουν σε μία περιπέτεια προσωπικής αναζήτησης για την οικειότητα, τη σχέση με το σώμα, τα ταμπού και τους φόβους.
Εν ολίγοις, η ταινία αναζητά την ανακάλυψη της οικειότητας και της απλότητας και τον «δρόμο» του πως να μπορούμε να αγαπήσουμε κάποιον χωρίς να χάσουμε τον εαυτό μας.
«Η ανικανότητα να αγγίξουμε και να μας αγγίξουν»
«Όταν ήμουν είκοσι χρονών» λέει η σκηνοθέτης Αντίνα Πιντίλιε , «νόμιζα ότι ήξερα τα πάντα για την αγάπη, για το πώς έπρεπε να είναι μία υγιής προσωπική σχέση, πώς λειτουργεί η επιθυμία. Σήμερα, μετά από είκοσι χρόνια δοκιμών και ταλαιπωρίας, όλες οι απόψεις που είχα σχετικά με την οικειότητα τότε έχουν χάσει την έννοιά τους και είναι όλο και πιο αντιφατικές. Ως συλλογισμός πάνω σε αυτό το προσωπικό ταξίδι, η ταινία είναι μια καλλιτεχνική διαδρομή προς τον πόθο και την (αν)ικανότητα να ακουμπήσουμε και να μας ακουμπήσουν, να κάνουμε επαφή.
Σκηνοθεσία: Αντίνα Πιντίλιε
Παίζουν: Λάουρα Μπένσον, Τόμας Λεμαρκέ, Αντίνα Πιντίλιε, Σίνι Λαβ, Ιρμένα Τσιτσίκοβα, Χάνα Χόφμαν, Γκριτ Ούλεμαν, Κριστιάν Μπαγιερλέιν, Ντερκ Λαντζ
«Το μυστικό της Πέτρα»
Ως «μία αρχαία ελληνική τραγωδία στη σύγχρονη Ισπανία» χαρακτηρίστηκε από κάποιους κριτικούς αυτή η ενδιαφέρουσα ταινία -κι ως μορφή κι ως περιεχόμενο- που «ακουμπάει» σε γνωστούς αρχαιοελληνικούς μύθους.
Ηρωίδα του είναι Πέτρα, μια νεαρή ζωγράφος γύρω στα 30, που δεν γνώρισε ποτέ τον πατέρα της. Όλη της την ζωή τής έκρυβαν επιμελώς την ταυτότητά του. Όταν η μητέρα της πεθαίνει, αποφασίζει να λύσει μόνη της το μυστήριο της ίδιας της ύπαρξής της. Η έρευνα που ξεκινά την οδηγεί στον Γιάμε, έναν διάσημο καλλιτέχνη αλλά παράλληλα έναν θρασύ και αδίστακτο άνθρωπο. Με την πρόφαση της μαθητείας στο πλάι του, μπαίνει στη ζωή του. Γνωρίζει τη σύζυγό του Μαρίζα, τον γιο του Λούκας και τη γειτονική τους οικογένεια. Τόσοι λίγοι άνθρωποι που τους ενώνουν και παράλληλα τους χωρίζουν τόσα πολλά ψέματα. Στην κοινή τους διαδρομή, η σκληρή λογική της μοίρας θέλει τη μία αποκάλυψη να διαδέχεται την άλλη, τη βία να διαταράσσει τη ζωή και ό,τι η Πέτρα θεωρεί αλήθεια να ανατρέπεται μέρα με την ημέρα…
Η έκτη μεγάλου μήκους ταινία του Χάιμε Ροζάλες, σκηνοθέτη και σεναριογράφου της «Όμορφης Νιότης» («Hermosa Juventud», Ειδική Μνεία Οικουμενικής Επιτροπής, Διεθνές Φεστιβάλ Καννών 2014), είναι μια ιστορία βγαλμένη από την παρακαταθήκη της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας, όπου η ηρωίδα χρειάζεται να περάσει μέσα από μία σπείρα από ψέματα, αμαρτίες προγόνων και βίαια γεγονότα, να έρθει αντιμέτωπη με την τραγική ειρωνεία της μοίρας της και να θυσιάσει κάτι ή κάποιον που αγαπά για να φτάσει στην κάθαρση. Ένα ψυχολογικό θρίλερ αναζήτησης της ταυτότητας της ηρωίδας, όπου ο μίτος με τα στοιχεία ξετυλίγεται αργά αλλά λυτρωτικά.
Σκηνοθεσία: Χάιμε Ροζάλες
Παίζουν: Μπάρμπαρα Λένι, Μαρίζα Παρέδες, Χοάν Μποτέι, Αλεξ Μπρέντεμουλ
«Ληστεία στο μουσείο»
Είναι να απορείς πώς αυτή η συνηθισμένη ταινία με τη συμπαθητική παρουσία του Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ θριάμβευσε στο Φεστιβάλ του Βερολίνου παίρνοντας Αργυρή Άρκτο Καλύτερου Σεναρίου και βραβείο σκηνοθεσίας στο 24ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας». Ένα φιλμ που μέχρι τη μέση έχει το ενδιαφέρον του αλλά όσο εξελίσσεται ξεθυμαίνει και προς το τέλος γίνεται αδιάφορη.
Ηρωάς της, οι νεαροί Χουάν και ο Μπένχαμιν που δεν λένε να φύγουν από τα σπίτια των γονιών τους και να τελειώσουν την κτηνιατρική σχολή. Αντιθέτως είναι βολεμένοι στην άνετη γειτονιά τους στο Mexico City, μια μεξικανική εκδοχή Αμερικάνικου προαστίου. Κατά τη διάρκεια ενός σημαδιακού Χριστουγεννιάτικου ρεβεγιόν αποφασίζουν ότι ήρθε η ώρα να ξεχωρίσουν διαπράττοντας την πιο διάσημη ληστεία αρχαιοτήτων στην Μεξικανική ιστορία. Αφήνοντας για λίγο τα οικογενειακά παραδοσιακά δείπνα και εκμεταλλευόμενοι την έλλειψη ασφάλειας λόγω Χριστουγέννων, εισβάλλουν λαθραία στο εμβληματικό Εθνικό Ανθρωπολογικό μουσείο και αφαιρούν τα πιο πολύτιμα κομμάτια, μπλέκοντας σε μια περιπέτεια που θα αλλάξει για πάντα τη ζωή τους… Ξεκινάνε λοιπόν, ένα ταξίδι μέχρι το Ακαπούλκο για να ανακαλύψουν ότι κανείς δεν τολμά να αγοράσει τα κλεμμένα αντικείμενα!
Σκηνοθεσία: Αλόνσο Ρουιζπαλάθιος
Παίζουν: Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ, Σάιμον Ράσελ Μπιλ, Λιν Ζιλμάρτιν
«Το κορίτσι στον ιστό της αράχνης»
Καμία σχέση δεν έχει αυτή η κινηματογραφική διασκευή του λογοτεχνικού μπεστ σέλερ καθώς εδώ επικρατεί μια χαοτική λογική γεμάτη ψηφιακές υπερβολές. Ως γνωστό, η τριλογία «Millenium» του πρόωρα χαμένου Στιγκ Λάρσον αποτέλεσε παγκόσμιο φαινόμενο, αλλά η ηρωίδα των βιβλίων Λισμπέτ Σαλάντερ πρωταγωνιστεί σε ένα καινούργιο μυθιστόρημα, που έγραψε ο επίσης Σουηδός Νταβίντ Λάγκερκραντζ και έχει τίτλο «Το κορίτσι στον ιστό της αράχνης» και τώρα μεταφέρθηκε και στο σινεμά. Ουσιαστικά, πρόκειται για τη συνέχεια της τριλογίας των αστυνομικών μυθιστορημάτων Millenium όπου η πανκ χάκερ και ιδιοφυία στους υπολογιστές Λισμπέτ Σαλάντερ μαζί με τον δημοσιογράφο Μίκαελ Μπλούμκβιστ αναλαμβάνουν νέες ιστορίες… Η κινηματογραφική αφήγηση αυτών των ιστοριών, όμως, ελάχιστη σχέση έχει με το βιβλίο στο οποίο στηρίζονται. Εδώ επικρατεί μια ακατάσχετη και «τυφλή» δράση με ψηφιακά και βαρετά σπέσιαλ εφέ που υπάρχουν σ’ όλα τα χολιγουντιανά μπλοκμπάστερ.
Ο συγγραφέας Ντάβιντ Λάγκερκραντζ
Σουηδός συγγραφέας που σπούδασε φιλοσοφία και θεολογία, καθώς και δημοσιογραφία στο Γκέτεμποργκ. Εργάστηκε στην εφημερίδα Expressen καλύπτοντας το αστυνομικό ρεπορτάζ. Το 1997 εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο, Ultimate High, που αφηγείται την ιστορία του Σουηδού ορειβάτη Γκέραν Κροπ και σημείωσε μεγάλη επιτυχία. Ακολούθησαν ακόμα τρία βιβλία μέχρι το 2011. Την ίδια χρονιά έγραψε, σε συνεργασία με τον διάσημο αστέρα του ποδοσφαίρου Ιμπραΐμοβιτς, τη βιογραφία του, I am Zlatan Ibrahimović, που πούλησε χιλιάδες αντίτυπα σε όλο τον κόσμο. Τον Δεκέμβριο του 2013 ανέλαβε να συγγράψει το τέταρτο μέρος της σειράς Millennium του Στιγκ Λάρσον, η οποία έχει μεταφραστεί σε 50 γλώσσες και έχει πουλήσει συνολικά περισσότερα από 89 εκατομμύρια αντίτυπα.
Ο πρόωρος θάνατος του Στιγκ Λάρσον, δημιουργού της τριλογίας, Το Κορίτσι με το Τατουάζ, το Κορίτσι στη Φωλιά της Σφήγκας και το Κορίτσι που Έπαιζε με τη Φωτιά, σήμαινε για πολλούς το τέλος του διδύμου, που γοήτευσε εκατομμύρια αναγνώστες. Όμως η λατρεία του αναγνωστικού κοινού και ο ταλαντούχος συγγραφέας και δημοσιογράφος Ντάβιντ Λάγκερκραντζ, επίσης σουηδικής καταγωγής, έπεισαν τους κληρονόμους του Λάρσον να δώσουν τη συγκατάθεσή τους για την πολυπόθητη συνέχεια.
Σκηνοθεσία: Φέντε Άλβαρες
Ηθοποιοί: Κλερ Φόι, Σίλβια Χοκς, Κιθ Στανφιλντ, Στίβεν Μέρτσαντ, Κάμερον Μπρίττον
«Η κοιλάδα των σκιών»
Συμπαθητικό φιλμ παιδικής φαντασίας και ονείρου που ήθελε πιο επεξεργασμένο σενάριο. Ο εξάχρονος Άσλακ μένει μαζί με την μητέρα του, Άστρι, σ’ ένα μικρό χωριό της Νορβηγίας που βρίσκεται ανάμεσα στη θάλασσα και τα βουνά. Ένα βράδυ με πανσέληνο, ο φίλος του μικρού τού δείχνει κάτι ανησυχητικό: κάποιος έχει σκοτώσει τρία πρόβατα. Η εξήγηση του φίλου του πως υπαίτιος είναι ένας λυκάνθρωπος, εξάπτει τη φαντασία του Άσλακ. Έτσι, όταν ο σκύλος του το σκάει, ο Άσλακ αποφασίζει να περιηγηθεί στο τρομακτικό δάσος πίσω από το σπίτι του και ζει ένα εφιαλτικό ταξίδι…
Σημείωμα του Σκηνοθέτη Γιόνας Μάτζοφ Γκιουλμπράντσεν
«Πάντα ήθελα να κάνω μια ταινία από την οπτική ενός παιδιού. Ο τρόπος που σκέφτονται τα παιδιά και οι προβληματισμοί τους με συναρπάζουν. Ο Άσλακ είναι σε μια ηλικία που αρχίζει να αποκτά συνείδηση του εαυτού του και του περιβάλλοντός του. Σ’ αυτή την ηλικία, τα όρια μεταξύ πραγματικότητας, ονείρου και φαντασίας συγχέονται. Ήταν σημαντικό για μένα να υπάρχει συνεχώς αυτή η σύγχυση γι’ αυτό διάλεξα να φτιάξω μια ταινία που να απεικονίζει το σύμπαν ενός παιδιού. «Η Κοιλάδα των Σκιών» είναι μια εφιαλτική εκδοχή του παραμυθιού «Ο Πέτρος και ο Λύκος». Όμως, πρέπει να ομολογήσω πως το σκανδιναβικό γοτθικό στοιχείο μπορεί να αποτέλεσε την πιο σημαντική πηγή έμπνευσής μου.
Σκηνοθεσία: Γιόνας Μάτζοφ Γκιουλμπράντσεν
Παίζουν: Αντάμ Εκελί, Καθρίν Φάγκερλαντ, Γιούργκεν Λάνγκελε
«Overlord»
Ναζισμός, ζόμπι και πειραματικές μεταλλάξεις της συμφοράς και της πλάκας σ’ ένα ανεκδιήγητο μπι μουβι . Φρίκη και τρόμος στα εργαστήρια του Τρίτου Ράιχ με μια ομάδα Αμερικανών αλεξιπτωτιστών να πέφτει στην κατεχόμενη από τους Ναζί Γαλλία για να πραγματοποιήσει μια αποστολή που είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία του πολέμου. Στόχος τους η ανατίναξη ενός ραδιοφωνικού πύργου στην κορυφή μιας οχυρωμένης εκκλησίας. Όμως για να το καταφέρουν, θα πρέπει να μπουν σε ένα μυστηριώδες εργαστήριο των Ναζί που βρίσκεται κάτω από την εκκλησία και εκεί θα έρθουν πρόσωπο με πρόσωπο με εχθρούς που κανείς στον κόσμο δεν είχε αντικρίσει ξανά… Και σας συνιστώ να μη τους…αντικρίσετε ούτε εσείς.
Σκηνοθεσία: Τζούλιους Εϊβερι
Παίζουν: Γιόβαν Αντέπο, Γουάιατ Ράσελ, Πιλού Άσμπεκ, Ματίλντ Ολιβιέ, Τζον Μάγκαρο, Τζέικομπ Άντερσον, Ντόμινικ Άπλγουϊτ
