Από τον Νικηφόρο Γκολέμη //
Κάπου σε ένα αμφιθέατρο, 2 χρόνια πριν. Στο πλαίσιο της επίσκεψής του στην Αθήνα, ο Γερμανός ΥΠΕΞ Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ και προβεβλημένο στέλεχος των σοσιαλδημοκρατών αποφασίζει να… αφουγκραστεί τη νεανική γνώμη και δέχεται ερωτήσεις από μαθητές γερμανόφωνων σχολείων. Εκεί βρίσκομαι κι εγώ. Μαθητής της Β’ Λυκείου τότε, αποφασίζω να ρωτήσω τον Υπουργό, αν θεωρεί ότι οι ευρωπαϊκές πολιτικές ευθύνονται για την ολοένα και εντονότερη μετακίνηση των ψηφοφόρων προς την άκρα δεξιά.
Προς έκπληξή μου, ο Υπουργός ήταν κάθετος και αρνήθηκε να αναγνωρίσει το παραμικρό μερίδιο ευθύνης στην Ενωμένη Ευρώπη. «Ο πολιτικός εξτρεμισμός υπήρχε, υπάρχει και θα συνεχίσει να υπάρχει ανεξάρτητα από πολιτικές», ομολόγησε κυνικά.
Θα είχε ενδιαφέρον να ξανακάνω την ίδια ερώτηση στον Υπουργό μετά τα αποτελέσματα των εκλογών, 12 – 13 Μαρτίου 2016, στα τρία γερμανικά κρατίδια, όπου το νεοσύστατο κόμμα AfD, ελληνιστί «Εναλλακτική για τη Γερμανία» κατέγραψε ποσοστά 12,4%, 15% και το απίθανο 24% σε Ρηνανία-Παλατινάτο, Βάδη-Βιρτεμβέργη και Σαξονία-Άνχαλτ αντίστοιχα, με βασική θέση το κλείσιμο των συνόρων και τη διάλυση της ΕΕ. Μάλιστα, στα δυο τελευταία κρατίδια το κόμμα του κυρίου Σταϊνμάιερ (SPD) κατέγραψε πτώση που αγγίζει το 50% σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές. Αλήθεια, τι είδους απάντηση θα έπαιρνα σήμερα, τώρα που η ακροδεξιά χτύπησε (και) τη γερμανική πόρτα;
Δεν είναι όμως μόνο η Γερμανία. Η Γερμανία ήταν το τελευταίο «θύμα». Σε όλη την Ευρώπη τα ακροδεξιά μορφώματα αναπτύσσονται με ταχύτατους ρυθμούς. Κι αυτό σίγουρα δεν είναι τυχαίο. Η ραγδαία επέκταση των φωνών που ζητούν κλειστά σύνορα και διάλυση της Ενωμένης Ευρώπης δεν προέκυψαν από το πουθενά. Η ακροδεξιά ανέκαθεν ήταν ο λύκος που χαίρεται στην αναμπουμπούλα. Γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα να μυρίζεται τον φόβο και να επενδύει πάνω στην αγανάκτηση. Τα τελευταία χρόνια, η οικονομική κρίση διατάραξε τα ευρωπαϊκά θεμέλια. Σε αυτήν ήρθε πρόσφατα να προστεθεί το προσφυγικό πρόβλημα. Η Ευρώπη έδινε ένα διαγώνισμα προόδου. Ένα διαγώνισμα, ώστε να διαπιστωθεί, αν όλα αυτά τα χρόνια κατάφερε να εμφυσήσει την αλληλεγγύη ανάμεσα στους Λαούς. Εάν κατάφερε να πείσει για την ανάγκη αρμονικής συνύπαρξης των ευρωπαϊκών Λαών κάτω από την ίδια στέγη. Και στο διαγώνισμα, η Ευρώπη έγραψε (πολύ) κάτω από τη βάση. Διότι τόσα χρόνια αντί να «μελετάει» την αλληλεγγύη, δίδασκε μόνον το όφελος. Κι όταν ποτέ δεν έχεις διδάξει την προσφορά αλλά μόνο το κέρδος, είναι τουλάχιστον αφελές να περιμένεις ότι από τη μία μέρα στην άλλη θα καταφέρεις να πείσεις για την αξία της πρώτης. Όποιος σπέρνει ανέμους, θερίζει θύελλες. Η Ευρώπη κατάφερε να βγει στο γήπεδο της αλληλεγγύης και να βάλει αυτογκόλ. Γιατί αντί να κάνει προπόνηση στο ποδόσφαιρο, έκανε στο… μποξ.
Η Γερμανία συγκεκριμένα, κώφευε όλον αυτόν τον καιρό, πιστεύοντας αφελώς ότι το ακροδεξιό κύμα δεν θα την ακουμπήσει. Το 2013, τα δύο μεγάλα κόμματα, CDU (χριστιανοδημοκράτες) και SPD (σοσιαλδημοκράτες) αποφάσισαν ότι η χώρα θα οχυρωνόταν αποτελεσματικά με έναν μεγάλο συνασπισμό. Το αποτέλεσμα ήταν ο σχηματισμός μιας συγκυβέρνησης με ευρεία κοινοβουλευτική πλειοψηφία, η οποία, με πάνω από τα 2/3 του κοινοβουλίου υπό τον έλεγχό της, μπορεί να κάνει ό,τι θέλει. Να αλλάξει το Σύνταγμα, να επισπεύσει ή ακόμα και να παρακάμψει (!) κοινοβουλευτικές διαδικασίες,. Απόρροια του μεγάλου συνασπισμού ήταν η εξαφάνιση οιασδήποτε μορφής αντιπολίτευσης. Ανάλογη με την απουσία αντιπολίτευσης ήταν και η απουσία σοβαρού κυβερνητικού έργου, με αποτέλεσμα το δυσαρεστημένο με την ασκούμενη πολιτική τμήμα του πληθυσμού να μην έχει (σοβαρή) εκπροσώπηση και επομένως ούτε ισχυρή φωνή, ώστε να εκφράσει την αποδοκιμασία του. Η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» ήρθε ξαφνικά, για να προσφέρει την κατάλληλη διέξοδο για όλα αυτά τα καταπιεσμένα αισθήματα και να βάλει τέλος στην άρνηση της γερμανικής πολιτικής ελίτ να αντικρίσει το πρόβλημα. Τώρα πια, η Γερμανία δεν έχει πλέον την επιλογή να εθελοτυφλεί, γιατί τα ποσοστά του AfD είναι εδώ. Είναι εδώ για να υπενθυμίζουν με τον πιο εκκωφαντικό τρόπο ότι η Γερμανία απέτυχε. Στον ανθρωπισμό, στην αλληλεγγύη, στην Ευρώπη, στην Ελλάδα.