κείμενο: Πάυλος Θ. Κάγιος, Γιάννης Παναγόπουλος //
Χρόνος στο σπίτι. Χρόνος μπροστά από την οθόνη. Εντάξει, πόση ώρα μπορείς να κοιτάζεις τα μανιφέστο της δεκάρας που γράφει ο κάθε πικραμένος στο Facebook; Πόση φιλτραρισμένη ομορφιά μπορείς να καταναλώσεις στο Instagram; Πόσους σεξοστόχους μπορείς να πετύχεις στο Tinder; Ναι, στην οθόνη θα μείνεις, αυτή σου έμεινε άλλωστε. Εκεί ζεις. Εκεί αυτορρυθμίζεσαι. Εκεί τα πάντα. Αντί για κάθε ένα από τα παραπάνω γιατί δεν βλέπεις σινεμά;
Είδα πρόσφατα το Sorry We Missed You (“Δυστυχώς απουσιάζατε” ο Ελληνικός τίτλος). Δεν το είχα δει στη διάρκεια που παίζονταν στους κινηματογράφους. Η ταινία του σκηνοθέτη Κεν Λόουτς ήταν τόσο ταξική και τόσο εσωτερικής δύναμης που σου έφερνε δάκρυα στα μάτια με το δράμα των ηρώων της και οργή για την αγριότητα της σημερινής ευημερούσας Ευρώπης. Συγκινητικός, ακαταπόνητος, αγέραστος και – πάντα! – ταξικός και μοναδικών εσωτερικών κραδασμών ο Βρετανός Κεν Λόουτς και η ταινία του είναι γροθιά στο στομάχι της «μακάριας» Ευρώπης που οι κρατούντες και τα τραπεζικά κοράκια, που κυβερνούν τη Δύση, νομίζουν ότι είναι βαθιά κοιμισμένη η ταξική της συνείδηση…
Ο Κεν Λόουτς κινηματογράφησε ένα ακόμα αιχμηρό κοινωνικό δράμα, επικεντρωμένο στους ανθρώπους της εργατικής τάξης και πιστό στο ύφος που τον έχει καταξιώσει ως έναν από τους πιο σπουδαίους δημιουργούς όχι μόνο του πολιτικοποιημένου σινεμά, αλλά και των εσωτερικών συγκινητικών κραδασμών -αυτό θυμηθείτε το την ώρα που θα την βλέπετε.
•Πρωταγωνιστούν μη επαγγελματίες ηθοποιοί με ελάχιστη πείρα, οι οποίοι ζωντανεύουν -υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του έμπειρου δημιουργού- γνήσιους χαρακτήρες, όπως τους συνέλαβε η χαρισματική πένα του μόνιμου συνεργάτη του Κεν Λόουτς, Πολ Λάβερτι. Μία ταινία που έκανε την ελληνική της πρεμιέρα στο πλαίσιο του 25ου Διεθνούς Φεστιβάλ της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας, και αναμφίβολα συγκαταλέγεται ανάμεσα στα καλύτερα έργα του Κεν Λόουτς.
Η ιστορία της έχει για ήρωες τον Ρίκι, την Άμπι και τα δύο τους παιδιά που ζουν στο Newcastle. Είναι μια δεμένη οικογένεια και ο ένας νοιάζεται για τον άλλον. Ο Ρίκι αλλάζει δουλειές, ενώ η Άμπι, που αγαπά τη δική της, προσέχει ηλικιωμένους. Παρόλο που δουλεύουν όλο και περισσότερες ώρες, όλο και πιο σκληρά, συνειδητοποιούν ότι ποτέ δεν θα αποκτήσουν το δικό τους σπίτι. Όταν προκύπτει μια χρυσή ευκαιρία, η Άμπι πουλάει το αυτοκίνητό της και ο Ρίκι αγοράζει ένα ολοκαίνουριο φορτηγάκι για να δουλέψει ως αυτοαπασχολούμενος μεταφορέας. O μοντέρνος κόσμος έχει τις επιπτώσεις του σε αυτές τις τέσσερις ψυχές μέσα στην ίδια τους την κουζίνα.
•Ο Κεν Λόουτς από το «Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ» στο «Δυστυχώς απουσιάζατε»
Η ιδέα για την ταινία προέκυψε όταν ο Κεν Λόουτς και ο μόνιμος σεναριογράφος του, Πολ Λάβερτι, έκαναν έρευνα για το Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ. Στα συσσίτια που επισκέφθηκαν συνάντησαν πολλούς ανθρώπους που εργάζονταν με μερική απασχόληση. «Μου έκανε εντύπωση πόσες ώρες πρέπει να δουλεύουν για να ζουν αξιοπρεπώς, καθώς και η εργασιακή ανασφάλεια που βίωναν. Είναι αυτοαπασχολούμενοι, αλλά αν κάτι πάει στραβά, παίρνουν όλο το ρίσκο πάνω τους» σχολιάζει ο σκηνοθέτης.
•Η ταινία επικεντρώνεται στο κατά πόσο το σύγχρονο καθεστώς για τους αυτοαπασχολούμενους είναι βιώσιμο. «Είναι λογικό αυτό το σύστημα; Είναι λογικό να παραλαμβάνουμε τα ψώνια μας από έναν άνθρωπο σε ένα φορτηγό που τρέχει 14 ώρες τη μέρα;
Θέλουμε έναν κόσμο στον οποίο οι άνθρωποι δουλεύουν κάτω από μεγάλη πίεση, επηρεάζοντας αρνητικά τους φίλους και τις οικογένειες τους και κάνοντας τις ζωές τους στενάχωρες; Δεν είναι ότι η αγορά χάνει, αντιθέτως, αυτή είναι η λογική εξέλιξη της αγοράς, όπως ορίζεται από τον ανταγωνισμό για μείωση κόστους και αύξηση κέρδους. Η αγορά δεν ενδιαφέρεται για την ποιότητα της ζωής μας. Η αγορά ενδιαφέρεται να κερδίζει χρήματα. Η εργατική τάξη πληρώνει το τίμημα» επισημαίνει ο σκηνοθέτης.
Όπως σε κάθε ταινία του Λόουτς, ο άνθρωπος είναι στο επίκεντρο. «Αυτό που έχει σημασία είναι το κοινό να πιστέψει τους ανθρώπους που βλέπει στην οθόνη, να τους νοιάζεται. Οι εμπειρίες τους, που μοιάζουν αυθεντικές, πρέπει να μας αγγίζουν» λέει ο σκηνοθέτης. Και εμείς δηλώνουμε ως θεατές ότι βγήκαμε από την προβολή κατασυγκινημένοι.
•Ηθοποιοί διαμάντια
Οι Άγγλοι ηθοποιοί είναι – γενικά – έτη φωτός πιο μπροστά από όλους τους άλλους. Κι εδώ, άλλη μια φορά, είναι μοναδικοί όλοι οι πρωταγωνιστές κι αξίζει να αναφερθεί ότι όλοι σχεδόν είναι ερασιτέχνες.
Η Άμπι
Μία μητέρα και σύζυγος σε έναν καλό γάμο. Είναι φίλοι με τον άντρα της και νιώθει τρυφερότητα απέναντί του. Τον εμπιστεύεται, ενώ και οι δύο προσπαθούν να είναι καλοί γονείς. Νιώθει τύψεις γιατί δεν μπορεί να είναι δίπλα στα παιδιά της όσο θα ήθελε. Δουλεύει εξαντλητικά ωράρια φροντίζοντας ηλικιωμένους. «Νιώθει συνέχεια τύψεις και θέλει να κάνει συνέχεια το καλύτερο για όλους, γιατί νοιάζεται. Προσέχει πολύ τους ηλικιωμένους για τους οποίους δουλεύει, παρόλο που η προτεραιότητά της είναι τα παιδιά και ο σύζυγός της, αλλά δεν τα προλαβαίνει όλα» λέει η Ντέμπι Χάνιγουντ, που υποδύεται τον ρόλο. Η Ντέμπι Χάνιγουντ ήθελε πάντα να γίνει ηθοποιός, αλλά δεν το είχε αποτολμήσει. Όταν έμαθε ότι το ζητούμενο για τη νέα ταινία του Λόουτς ήταν μία 40χρονη με δύο παιδιά στην εφηβεία που να είναι γλυκιά, δυνατή και συμπαθητική, αποφάσισε ότι έπρεπε να δηλώσει το ενδιαφέρον της. Πέρασε από οντισιόν, αλλά δεν ήξερε για ποιον ρόλο. Έμαθε ότι θα πάρει τον πρωταγωνιστικό ρόλο τελευταία στιγμή.
Ο Ρίκι
Ένας εργατικός άντρας που θέλει το καλύτερο για την οικογένειά του. Έχει μόλις αρχίσει τη δική του δουλειά και βρίσκεται σε περίεργη θέση. Συμβαίνουν πράγματα στην οικογένεια που δεν μπορεί να ελέγξει. «Έχει φτάσει σε ένα σημείο που αρχίζει να έχει αμφιβολίες για τον ίδιο του τον εαυτό και αναρωτιέται αν οι αποφάσεις του είναι σωστές για την οικογένειά του. Γιατί όλα αυτά; Ποιο το νόημα;» λέει ο Κρις Χίτσεν που υποδύεται τον ρόλο.
O Κρις Χίτσεν έγινε ηθοποιός στα 40 του, έχοντας δουλέψει ως υδραυλικός 20 χρόνια. Αρχικά, η παραγωγή έψαχνε ηθοποιούς από το Newcastle, αλλά για τον συγκεκριμένο ρόλο ήθελαν κάποιον που να έχει δουλέψει εργάτης σε οικοδομές και ο Χίτσεν κάλυπτε όλα τα ζητούμενα.
Σκηνοθεσία: Κεν Λόουτς
Σενάριο: Πολ Λάβερτι
Παίζουν: Κρις Χίτσεν, Ντέμπι Χάνιγουντ, Ρις Στόουν, Κέιτι Πρόκτορ
