Ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του σύγχρονου ιταλικού σινεμά, ο Μάρκο Μπελόκιο, επιστρέφει με ένα πολιτικό δικαστικό δράμα-αποκάλυψη για τον αιματηρό αγώνα κατά της Μαφίας, βασισμένο στη συγκλονιστική πραγματική ιστορία του διασημότερου πληροφοριοδότη κατά της σικελικής Κόζα Νόστρα. Υποψήφια για τον Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ Καννών, καθώς και για τέσσερα βραβεία της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου, ήταν η επίσημη πρόταση της Ιταλίας για τα βραβεία Όσκαρ.
Στις αρχές της δεκαετίας του ‘80, ο πόλεμος ανάμεσα στους επικεφαλής της σισιλιάνικης Μαφίας για το εμπόριο της ηρωίνης συνεχίζει να μαίνεται σκληρός. Ένα από τα παλαιότερα μέλη της Κόζα Νόστρα, ο Τομάζο Μπουσκέτα καταφεύγει στη Βραζιλία, όπου και βρίσκει καταφύγιο και παρακολουθεί το ξεκαθάρισμα λογαριασμών από μακριά. Όταν, όμως, μαθαίνει για τη δολοφονία των γιων του και του αδελφού του στο Παλέρμο, καταλαβαίνει πια ότι μπορεί να είναι ο επόμενος.
Μετά τη σύλληψή του και έκδοσή του στην Ιταλία από την βραζιλιάνικη αστυνομία, ο Μπουσκέτα παίρνει μια απόφαση που θα αλλάξει τα πάντα για την Μαφία: αποφασίζει να συναντηθεί με τον δικαστή Τζιοβάνι Φαλκόνε και να προδώσει τον αιώνιο όρκο που έχει δώσει στην Κόζα Νόστρα, ανοίγοντας τους ασκούς του Αιόλου για όλους τους εμπλεκομένους…
•Έχοντας αφοσιώσει όλη την καριέρα του στην επανεξέταση της πολιτικής Ιστορίας της Ιταλίας και την ενδελεχή διερεύνηση της εύθραυστης ταυτότητάς της, ο Μάρκο Μπελόκιο καταπιάνεται με την αληθινή ιστορία του πληροφοριοδότη που σόκαρε την κοινή γνώμη με την απόφασή του να στραφεί ενάντια στην σικελική Μαφία – και τους επικίνδυνους πρώην συντρόφους του. Στο κέντρο της ιστορίας αυτής δε θα μπορούσε παρά να είναι η διαβόητη «Δίκη Μάξι», που άλλαξε για πάντα τον αγώνα κατά της μαφιόζικης δραστηριότητας στην Ιταλία, τραντάζοντας συθέμελα το πολιτικοκοινωνικό σύστημα της χώρας
Ο Μάρκο Μπελόκιο μιλά για την ταινία
«Ο Προδότης» είναι περισσότερο η ιστορία του Τομάζο Μπουσκέτα, παρά της Κόζα Νόστρα. Ο Τομάζο Μπουσκέτα είναι ασταθής, μονίμως εν κινήσει, και στη ζωή του και στις προσωπικές του σχέσεις. Δεν είναι ένας άνδρας συνηθισμένος: είναι έξυπνος, γοητευτικός, αποτελεσματικός και δυναμικός. Ένας μαφιόζος πιστός στη Κόζα Νόστρα, αλλά και στις δικές του προσωπικές αρχές, που δε φοβάται να τα βάλει με την εξουσία.
Από τα τέλη του ‘70 ως τις αρχές του ‘80, βρίσκεται αντιμέτωπος με τη διαρκώς αναπτυσσόμενη δύναμη των Κορλεονέζι, με επικεφαλής τον ασυμβίβαστο Τοτό Ριίνα. Αυτή η νέα μικρή ομάδα δεν δείχνει έλεος και πρεσβεύει τις νέες βασικές αρχές της Κόζα Νόστρα: σκοτώνουν γυναίκες και παιδιά, και εξοντώνουν ό,τι σταθεί εμπόδιο στον δρόμο τους. Αυτή η ομάδα δεν έχει θέση για τον Τομάζο Μπουσκέτα. Όταν το 1982 μετακομίζει στο Ρίο ντε Τζανέιρο με την πολυαγαπημένη του γυναίκα και τα παιδιά του, θέλει να βάλει ένα τέλος στη ζωή του στη Μαφία. Αλλά κανείς δεν μπορεί απλώς να φύγει από τη Μαφία – και η οργάνωση τον βάζει στο στόχαστρο. Η βραζιλιάνικη αστυνομία, όμως, τον εντοπίζει πρώτη και τον εκδίδει στην Ιταλία.
Ο Μπουσκέτα, τότε, προτείνει μια συμφωνία στο ιταλικό δικαστικό σώμα: θα συνεργαστεί μαζί τους με στόχο την αποδόμηση της Μαφίας σε αντάλλαγμα με τη δική του προστασία και επιβίωση. Σύντομα θα συναντήσει τον επιβλητικό, άτεγκτο και επίμονο Δικαστή Τζιοβάνι Φαλκόνε, και μαζί τους θα βυθιστούμε στα βάθη της σικελικής οργάνωσης: φόνοι, ανταλλαγές πυροβολισμών και συνεχείς συγκρούσεις.
Όλα αυτά στο φόντο της μαρτυρίας του Μπουσκέτα, ο οποίος καταλήγει να είναι το μεγαλύτερο μυστήριο της Κόζα Νόστρα: κανείς δεν ξέρει γιατί συνεργάζεται. Το κίνητρό του μοιάζει να είναι η εκδίκηση και η επιθυμία του να ξηλώσει μια Μαφία που πια δεν ευθυγραμμίζεται με τις δικές του αξίες. Ο Μπουσκέτα είναι προδότης που λιποτακτεί προς τον εχθρό, αλλά ο ίδιος δεν το βλέπει έτσι. Στην πορεία της μαρτυρίας του, επισημαίνει το χάσμα που υφίσταται ανάμεσα στη δική “του” Μαφία και εκείνη των Κορλεονέζι. Στοχεύει να δικαιώσει την πραγματική Κόζα Νόστρα με τον δικό του τρόπο. Μετατρέπει τον Τοτό Ριίνα στον πραγματικό προδότη της ιστορίας.
Η προδοσία είναι μια θεματική που η ταινία εξερευνά ακούραστα, ακριβώς επειδή μας κάνει να αναρωτηθούμε σχετικά με την αλλαγή. Μπορεί ένας άνδρας να αλλάξει πραγματικά και σε βάθος κατά τη διάρκεια της ζωής του ή απλώς προσποιείται; Είναι η αλλαγή ένας τρόπος θεραπείας, εξιλέωσης; Πήρε την απόφαση αυτή ο Μπουσκέτα, ο οποίος αρνήθηκε τον χαρακτηρισμό του πληροφοριοδότη όλη του τη ζωή, με στόχο την εξιλέωση αυτή, για να γίνει ένας άλλος άνδρας; Ή μήπως απλώς ήθελε να πετύχει τη δική του δικαιοσύνη;
•Ο χαρακτήρας
ΤΟΜΑΖΟ ΜΠΟΥΣΚΕΤΑ
Ο Τομάζο Μπουσκέτα, γνωστός και ως Ντον Μαζίνο, είναι μία συναρπαστική προσωπικότητα που άφησε το δικό της στίγμα στην ιστορία του αγώνα κατά της Μαφίας. Γεννημένος στο Παλέρμο το 1921, το μικρότερο παιδί μιας φτωχής οικογένειας με 17 παιδιά, παντρεύτηκε νωρίς και είχε δύο γιους ήδη από τα 16 του χρόνια. Μπήκε στην παρανομία το 1945 και σύντομα απέδειξε τις σημαντικές ικανότητές του, σκαρφαλώνοντας γρήγορα στην ιεραρχία της Κόζα Νόστρα. Το 1963, κυνηγημένος από το ιταλικό δικαστικό σώμα, κατέφυγε στις ΗΠΑ κι έπειτα στη Βραζιλία, κερδίζοντας το παρατσούκλι «το αφεντικό δύο κόσμων».
•Όμως, η αυτοκρατορία του Μπουσκέτα σύντομα θα κατέρρεε. Συνελήφθη από την βραζιλιάνικη αστυνομία, έπειτα φυλακίστηκε και βασανίστηκε στην Ιταλία. Το 1980, κατάφερε να αποδράσει από την φυλακή και επέστρεψε στην Βραζιλία για να γλιτώσει από τον μαφιόζικο πόλεμο. Αφότου παντρεύτηκε την τρίτη του γυναίκα, την Κριστίνα, μια νεαρή βραζιλιάνα με την οποία απέκτησε δύο παιδιά, ο Μπουσκέτα συνελήφθη και πάλι από την βραζιλιάνικη αστυνομία. Βαθιά επηρεασμένος από τις εκτελέσεις κοντινών του προσώπων και ιδιαίτερα από τις σκληρές δολοφονίες των μεγαλύτερών του γιων, θα προσπαθήσει να αυτοκτονήσει. Όμως, η ζωή του σώθηκε την τελευταία στιγμή και ήρθε αντιμέτωπος με την έκδοσή του στην Ιταλία
Τότε πήρε μια απόφαση που άλλαξε για πάντα τη ζωή του αλλά και τη Μαφία: συνάντησε τον Δικαστή Φαλκόνε για να του προτείνει συνεργασία. Οι πληροφορίες που ο Μπουσκέτα παραχώρησε στους Ιταλούς δικαστές ήταν οι σημαντικότερες στην ιστορία – για πρώτη φορά, η αποδυνάμωση της Κόζα Νόστρα ήταν εφικτή. Απαγγέλθηκαν κατηγορίες σε 475 άτομα και η «Δίκη Μάξι» έλαβε χώρα στο Παλέρμο. Ο Μπουσκέτα ήταν κύριος μάρτυρας και ανέβηκε στο εδώλιο με ρίσκο της ζωής του, κάνοντας την Κόζα Νόστρα εχθρό του λέγοντας: «Στο παρελθόν, η Κόζα Νόστρα δεν είχε καμία σχέση με την αρρωστημένη οντότητα που είναι σήμερα. Αποφάσισα να συνεργαστώ με το Κράτος για να αποτρέψω άλλους από το να πιστέψουν στην υποτιθέμενη αξιοπρέπεια και τιμή της Κόζα Νόστρα. Οι αξίες αυτές έχουν ταφεί κάτω από ένα βουνό αθώων θυμάτων».
•Η δίκη έληξε με 360 καταδίκες. Το 1992, ο Δικαστής Φαλκόνε δολοφονήθηκε. Ο Μπουσκέτα στη συνέχεια καταδίκασε τη σύνδεση ανάμεσα στη Μαφία και τους Ιταλούς πολιτικούς. Οι αποκαλύψεις του ενοχοποίησαν δυνατούς άνδρες, όπως ο πρώην πρωθυπουργός, Τζούλιο Αντρεότι.
Για να διασφαλίσει την ανωνυμία του, έκανε πλαστική επέμβαση και μετακόμισε αρχικά στη Βραζιλία κι έπειτα στις ΗΠΑ, όπου πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του στο Πρόγραμμα Προστασίας Μαρτύρων. Η μεγαλύτερη νίκη του Μπουσκέτα, όμως, ήταν το τέλος του: μετά από μια ζωή γεμάτη φόνους και ξεκαθαρίσματα λογαριασμών, μπόρεσε να ζήσει τις τελευταίες του μέρες ειρηνικά, πεθαίνοντας τελικά από καρκίνο το 2000
Σκηνοθεσία: Mάρκο Μπελόκιο
Σενάριο: Mάρκο Μπελόκιο, Λουντοβίκα Ραμπόλντι, Βάλια Σαντέλα, Φραντσέσκο Πίκολο
Ηθοποιοί: Πιερφραντσέσκο Φαβίνο, Μαρία Φερνάντα Καντίντο, Φαμπρίτσιο Φερακάνε, Λουίτζι Λο Κάσιο, Φάουστο Ρούσο Αλέζι, Νίκολα Κάλι
