του Γιάννη Παναγόπουλου //

Ο Ραμόν Σαλάντα – Βίρτζιλι, κάτοικος Βαρκελώνης, είναι ένας από τους χιλιάδες προσβληθέντες από το νέο κορονοϊό. Η καταγραφή της εμπειρίας του ξεκινά από την ημέρα που οι πρώτες εικόνες από τη Wuhan της Κίνας άρχισαν να «σοβαρεύουν». Όταν η είδηση ενός νέου μοντέλου θανατηφόρου ιού συνοδευόταν στα τηλεοπτικά ρεπορτάζ με πλάνα από φέρετρα. Πώς ήταν η μεταχείριση από το ισπανικό – ιδιωτικό και δημόσιο – σύστημα υγείας των ανθρώπων που αναγνωρίστηκαν φορείς του Covid-19; Τι μένει τελικά όταν τα υγειονομικά προγράμματα καταρρέουν και η μάχη του ανθρώπου με τη στατιστική του θανάτου, ακόμα, μοιάζει άνιση; Η παρακάτω περιγραφή είναι ένα πόκετ ντοκουμέντο για το τι συμβαίνει στην Ισπανία. Ξανασκέψου. Τα σύνορα είναι απλώς μια γραμμή στο χάρτη όταν ο αντίπαλος είναι αόρατος, σχεδόν άμορφος και καθόλου επιλεκτικός όταν προσβάλλει ανθρώπους.

Ημέρα -45η

Βλέπω ό,τι βλέπεις και εσύ στην Αθήνα. Εικόνες από τη Wuhan. Άνθρωποι που καταρρέουν στους δρόμους, πτώματα κείτονται στο έδαφος… Ολόκληρες γειτονιές σε αυστηρό αποκλεισμό, εικόνες μιας κλασικά κομμουνιστικής αισθητικής, ενός ανθρώπινου “κοπαδιού” κάτω από μια δικτατορική εξουσία, φήμες για περισυλλογή και καύση πτωμάτων κατά τη διάρκεια της νύχτας, νοσοκομεία που ανεγείρονται μέσα σε δέκα μέρες…

Το είδες; Ρωτούσαμε ο ένας τον άλλον και σχολιάζαμε με φίλους και συναδέλφους στη δουλειά. Δυσπιστία και σκέψεις ανωτερότητας και άρνησης: “Κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί ποτέ εδώ”, “Είμαστε ασφαλείς”, “Οι κανόνες υγιεινής των Κινέζων…”. Παρ’ όλα αυτά, στο τρένο για τη δουλειά – η δουλειά μου είναι 150 χμ μακριά από τη Βαρκελώνη – οι Κινέζοι και οι Ιάπωνες τουρίστες φορούσαν όλοι μάσκες και γάντια. Η θέα τους ήταν παράξενη, έμοιαζε θα έλεγες υπερβολική και λίγο γελοία. Είχαν μια στάση όπως: “συγνώμη, ερχόμαστε από την Άπω Ανατολή, από όπου άρχισε αυτή η περίπλοκη κατάσταση, αλλά είμαστε υπεύθυνοι και φοράμε μάσκες, γι΄αυτό ηρεμήστε, δεν είμαστε τόσο επικίνδυνοι, προσέχουμε”. Αξιαγάπητο.

Ημέρα -30

Χτες ήταν τα γενέθλια της αδερφής μου. Εκλεπτυσμένη γιορτή στο σπίτι της με 50 περίπου καλεσμένους, αστεία για τον κορονοϊό, κοντινή επαφή, στενή επαφή, ποτά, φιλιά, ιοί στο Riedel.

Φίλοι από το Μιλάνο με συμβούλευσαν: Παρ’ το στα σοβαρά, πρόσεξε ξανά, εδώ άνθρωποι πεθαίνουν κατά δεκάδες. Θυμωμένα μηνύματα, καθώς άνθρωποι εγκατέλειπαν (αψήφιστα) τη Λομβαρδία… διασπείροντας τον ιό σε ολόκληρη τη χώρα.

Ωχ, αυτές οι εικόνες-περιγραφές άρχισαν να βάφουν γκρι τις σκέψεις. Οι ειδήσεις στα μέσα ξεκίνησαν να μας βομβαρδίζουν με τρομακτικά γεγονότα. Για το λόγο αυτό σταμάτησα να πηγαίνω με το τρένο στη δουλειά. Στο τελευταίο μου ταξίδι υπήρχαν κάποιοι επιβάτες από τη Μαδρίτη, το κέντρο της πανδημίας εδώ. Έβηχαν ελεύθερα αν όχι και περήφανα. Άλλαξα τη μεταφορική μου συνήθεια. Ήταν προτιμότερη μιάμιση ώρα οδήγησης, αποφεύγοντας τη φυσική επαφή με συνταξιδιώτες. Οι κοντινές αποστάσεις μετατράπηκαν σε πιο μακρινές.

Ημέρα -15η

Ξεκίνησα να πίνω ένα λίτρο φυσικό χυμό πορτοκαλιού κάθε πρωί, να δουλεύω με μάσκα, να απολυμαίνω κάθε μέρα γραφεία, πληκτρολόγια κλπ. Τις πρώτες μέρες άνθρωποι στον εργασιακό μου τομέα σκέφτηκαν ότι υπερβάλλω….

Ημέρες -6η έως -2η

Άρχισε μια πολυάσχολη βδομάδα. Δεκάδες πέρασαν από τον τομέα μου. Συνέχισα να χρησιμοποιώ τη μάσκα. Δυο μέρες αργότερα τη φόρεσε και ένας συνάδελφος, την τρίτη μέρα τη φόρεσαν πέντε, (ωστόσο χρειάστηκα μισή ώρα να πείσω έναν συνάδελφο, ο οποίος την προηγούμενη μέρα είχε πάει στο νοσοκομείο με συμπτώματα, αλλά δεν του έκαναν το τεστ και τον έστειλαν ξανά να εργαστεί, να χρησιμοποιήσει τη μάσκα). ΩΩ και να μην ξεχάσω, συνέχισα να δουλεύω. Προφανώς χωρίς την κατάλληλη προστασία και μη έχοντας την παραμικρή ιδέα πώς να εφαρμόσω τις κατάλληλες διαδικασίες υγιεινής.

Ζήτησα ραντεβού από τη γιατρό μου, ένας μικρός πόνος στο στήθος εμφανίστηκε. Μου έκλεισε το ραντεβού για τη Δευτέρα. Ρώτησα για τον κορονοϊό και για το τεστ. Μου απάντησε ότι εφόσον είμαι ασυμπτωματικός (και ελαφρώς υποχόνδριος, ακόμα και φοβισμένος), το δημόσιο σύστημα υγείας δεν θα μου έκανε το τεστ. Με ενημέρωσε όμως για ένα ιδιωτικό μικροβιολογικό εργαστήριο που το πρόσφερε προς …150 ευρώ. Αν και δεν μου περίσσευαν, μου ήταν καθαρό ότι θα ήταν τα πιο αξιόλογα έξοδα του μήνα, έτσι έκλεισα ραντεβού για την Παρασκευή και 13 (ναι, άτυχη μέρα αν είσαι προληπτικός). Μπήκα στο εργαστήριο και μια πολύ καλά προστατευμένη νοσοκόμα μού έδωσε μάσκα και γάντια, ενώ και η ίδια τα φορούσε. Πήρε δείγμα από τον λαιμό μου και τα δυο μου ρουθούνια.

Για να πω την αλήθεια, ένιωσα άνετος…, ακόμα και σίγουρος. Ονειρευόμουν.

Ημέρα -0

Κυριακή πρωί στη δουλειά. Έχω να κάνω πολλά.

Κάποιος με ρώτησε: Πήρες τα αποτελέσματα; Αποτελέσματα….; Α, ναι! Το τεστ. Έλα τώρα… Μπήκα στο σάιτ του εργαστηρίου και πήρα τα αποτελέσματα… δεν ήμουν θετικός μόνο στον Covid19, αλλά και σε δύο επιπλέον στελέχη κορονοϊών. 

Έκλεισα το γραφείο και έστειλα όλους σπίτια τους για 15 μέρες καραντίνας (θεωρούσα ότι η καραντίνα διαρκεί 40 μέρες, αλλά όχι πια στην εποχή μας.). Οδήγησα σπίτι. Απομονώθηκα. Κάλεσα τη γιατρό μου: Δηλώθηκα θετικός… οκ τώρα χρειάζεται μια ακτινογραφία θώρακος να γίνει αξιολόγηση…

•Κάλεσα το ιδιωτικό νοσοκομείο…και πήρα την ακόλουθη απάντηση: “Κύριε, ως θετικός στον κορονοϊό πρέπει να απευθυνθείτε στο δημόσιο σύστημα υγείας. Δεν κάνουμε εισαγωγή μολυσμένων ασθενών εδώ. (ακόμα και αν πληρώνεις κάθε μήνα την ιδιωτική σου ασφάλεια )”.

Ξεκίνησα σαφώς να καλώ στη δημόσια γραμμή υγείας. Και ξανακάλεσα και ξανακάλεσα και ξανακάλεσα. Κάλεσα ακόμα και την τηλεφωνική γραμμή επειγόντων. Εκεί με άφησαν να ακούσω τα ίδια μηνύματα του τηλεφωνητή σε διαφορετικές γλώσσες (σχεδόν έμαθα Γερμανικά) και μετά από 20 λεπτά κάποιος απάντησε. Μου έκανε ορισμένες ερωτήσεις και με ένταση πληκτρολόγησε το όνομα μου και κάποια στοιχεία (μπορούσα να ακούσω τα δάκτυλά του να χτυπούν το πληκτρολόγιο). Μου είπε ότι η νοσοκομειακή μονάδα σύντομα θα επικοινωνήσει μαζί μου για αξιολόγηση, οδηγίες κλπ. Ξέχασε να μου πει να μείνω σπίτι, αλλά αυτό ήταν ολοφάνερο.

Ημέρα +3η

Ξύπνησα νωρίς. Ξεκίνησα να τηλεφωνώ στις 7:15 στη γραμμή υγείας. 40 λεπτά αργότερα κάποιος απάντησε. Βασικά πληκτρολόγησε με ένταση για μια ακόμα φορά το όνομα και τα στοιχεία μου (έμοιαζε φανερό ότι ενημέρωνε και τον προηγούμενο ιατρικό μου φάκελο). Με ρώτησε για τυχόν πυρετό και για την αναπνοή μου. Μου σύστησε λήψη παρακεταμόλης με την εμφάνιση πυρετού. Καθώς η συζήτηση τελείωνε (και μετά από 3 μέρες απομόνωσης μπορεί να αρχίσεις να μιλάς και με τα τούβλα ή να μετράς κόκκους σαπουνιού, εξαρτάται από τον άνθρωπο) ρώτησα για την συνταγογραφημένη ακτινογραφία θώρακός μου… δεν κάνουμε πλέον ακτινογραφίες μου απάντησε… Καθώς ο διάλογος γινόταν σουρεαλιστικός πήρα το ρίσκο να ρωτήσω για την πιθανότητα να χειροτερέψω… Τζακ ποτ ερώτηση/απάντηση. Η απάντηση όμως αξίζει να καταγραφεί λέξη προς λέξη: “Αν δεν αναπνέετε, πρέπει να πάτε στο νοσοκομείο”… Ωωω… βεβαίως μοιάζει σοβαρό όταν δεν αναπνέεις, αλλά μήπως μπορώ να πάω στο νοσοκομείο λίγο νωρίτερα; Μα φυσικά, απάντησε… Πρέπει να φωνάξω ασθενοφόρο ή να πάω με δικό μου μέσο; Να σας πω την αλήθεια, απάντησε, καλύτερα να πάτε με το αυτοκίνητό σας. Αν μπορείτε ακόμα να οδηγήσετε… θα φτάσετε εκεί γρηγορότερα. Σας ευχαριστώ.

Ημέρα +5

Κήρυξη κατάστασης συναγερμού. Καθολικός περιορισμός. Άρση δικαιωμάτων και ελευθεριών.

Ημέρα +12

Ακόμα στο σπίτι σε τέλεια απομόνωση, σχεδόν Ζεν. Ακόμα χωρίς την παραμικρή ιατρική βοήθεια και περίθαλψη.

Φαίνεται ότι θα επιβιώσω από μόνος μου, για ακόμα μια φορά…

Μόνοι εμείς (εσύ, αυτή, αυτοί, εγώ …) είμαστε. Είτε το πιστεύεις είτε όχι.

Όλα έχουν καταρρεύσει ή μοιάζει να είναι έτσι εδώ. Μπορώ να δω μόνο ένα μέρος από τον δρόμο μου, καμία κίνηση, μόνο περαστικοί άνθρωποι με σκύλους και τον φόβο μήπως τους επιβληθεί κάποιο πρόστιμο. Στην τηλεόραση πολλοί παρωχημένοι πολιτικοί με τη μιζέρια τους, στρατιωτικοί με τα παράσημα καρφιτσωμένα στις καλοσιδερωμένες στολές τους μιλούν με στρατιωτική γλώσσα κάπως έτσι:”.. ο κινεζικός ιός-εισβολέας θα νικηθεί από τα ένδοξα ισπανικά μας αντισώματα”, κυβερνητικοί εκπρόσωποι αλλάζουν συμπεράσματα κάθε μέρα, υπουργοί σε διαρκείς συσκέψεις, ακόμα και οι σύζυγοί τους έχουν προσβληθεί….και οι ίδιοι επίσης. Πολλές παλιές ταινίες, ένδοξοι ποδοσφαιρικοί αγώνες και έξαρση του πατριωτικού πνεύματος. Σημαίες ενάντια στον ιό…

•Από την άλλη υπάρχουν όλοι όσοι δίνουν ζωή στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα της υγείας δουλεύοντας σαν τρελοί, ολοκληρωτικά αφοσιωμένοι, αρρωσταίνοντας οι ίδιοι ενόσω θεραπεύουν άλλους (το ήξερες ότι εδώ το υγειονομικό προσωπικό δεν διαθέτει ακόμα πλήρη ιατρικό εξοπλισμό προστασίας… είναι κοινή πρακτική να χρησιμοποιούν σαν ποδιές σακούλες σκουπιδιών νέες και καθαρές). Ηλικιωμένες γυναίκες ράβουν βαμβακερές μάσκες στα σπίτια τους, αυτοοργανώνονται. Οι βιομηχανίες αλλάζουν την παραγωγή τους, ώστε να παράγουν αυτό που σήμερα είναι αναγκαίο. Νέοι και πιο ηλικιωμένοι μηχανικοί σχεδιάζουν και κατασκευάζουν και εκτυπώνουν 3D αναπνευστήρες… και τους διαθέτουν δωρεάν μαζί με όλη την τεχνογνωσία, ώστε να τους κατασκευάζουν πλέον οπουδήποτε.

Δεν υπάρχουν αρκετοί αναπνευστήρες για όλους. Εφαρμόζεται ο νόμος της επιλογής, απόφυγε λοιπόν να κολλήσεις, αν είσαι μεγαλύτερος, το μόνο πράγμα που θα σου προσφερθεί είναι ένα αιώνιο ταξίδι μορφίνης, τρομαχτικό. Επέκταση της Κατάστασης Συναγερμού για 15 ακόμα μέρες, τρομακτικό.

Άρση δικαιωμάτων και ελευθεριών, τρομακτικό. Θάνατος χωρίς διακρίσεις, τρομακτικό. Ο θάνατος τρομάζει.

•Ο ήλιος μολαταύτα λάμπει. Ακόμα δε περισσότερο χωρίς την περιβαλλοντική μόλυνση. Οι ευχαριστήσεις έγιναν πιο στενές, πιο βαθιές. Καιρός για διάβασμα της “Πανούκλας” του Καμύ (τέλεια περιγραφή του τι συμβαίνει σήμερα, αλλάζεις μόνο το Οράν με τη Μαδρίτη, το Μιλάνο ή τη Βαρκελώνη και την πανούκλα με τον ιό) ή το “Δεκαήμερο” του Βοκάκιου.

Καιρός για να μαγειρέψουμε με αγάπη, αργά.

Καιρός για να έρθουμε κοντά με πρόσωπα που αγαπάμε, ακόμα και από απόσταση και χρόνο.

Καιρός να ονειρευτούμε ένα μέλλον που δεν θα υπάρξει ποτέ.

Η κάβα του κρασιού λιγοστεύει.

Σήμερα είναι 27η Μαρτίου. Καλημέρα.