Γιάννης Παναγόπουλος
Οι καμπάνες του πολέμου στην Ευρώπη χτυπούν ξανά. Πλέον γνωρίζουμε. Πόλεμος σημάνει θάνατος, πόλεμος σημαίνει ξεριζωμός. Τα δέκα καλύτερα αντιπολεμικά (μιλάμε για κάθε τύπου πόλεμο) τραγούδια που ακούσαμε ποτέ είναι τα παρακάτω.
1.The Clash – Ivan Meets G.I. Joe (1980)
Οι The Clash έχουν γράψει δεκάδες αντιπολεμικά κομμάτια μουσικής. Αυτό, το Ivan Meets G.I.Joe, από το “αδικημένο” άλμπουμ “Sandinista!” (1980) περιγράφει χιουμοριστικά τη σχέση των δύο υπερδυνάμεων (τότε) EΣΣΔ – ΗΠA στη διάρκεια του ψυχρού πολέμου.
2. Manic Street Preachers – If You Tolerate This Your Children Will Be Next (1998)
Το τραγούδι είχε ως θέμα του τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο (1936-1939) και την ομάδα των Ουαλών (συμπατριωτών της μπάντας) ανθρακωρύχων που ταξίδεψε ως την Ισπανία για να πάρει μέρος στον αγώνα ενάντια στα στρατεύματα του στρατηγού Φράνκο. Ο τίτλος του sinlge που έφτασε ως την πρώτη θέση του βρετανικού τσαρτ προήλθε από μια προπαγανδιστική αφίσα της εποχής.
Ένας στίχος από το τραγούδι είναι μια γνήσια φράση από έναν Ουαλό ανθρακωρύχο: «Αν μπορώ να πυροβολώ κουνέλια, τότε μπορώ να πυροβολώ φασίστες». Αυτά τα ζητήματα φαίνεται να έχουν χάσει τη σημασία τους στη σύγχρονη κοινωνία.
3. Pink Floyd – Another Brick In The Wall (Part 2) (1979)
Το διπλό άλμπουμ The Wall είχε μεγάλη θεματολογική γκάμα. Ο πόλεμος, η κοινωνία, η προσωπική αποξένωση ήταν κάποια από αυτά. Η μεγάλη επιτυχία του The Wall μιλούσε για την καταπίεση των μεμονωμένων προσωπικοτήτων να συμμορφώνονται στη διάρκεια της σχολικής τους εκπαίδευσης. Πόλεμο δεν το λες και αυτό;
4. Rage Against The Machine – Killing In The Name (1992)
Ο έγχρωμος Ρόντνεϊ Κινγκ ξυλοκοπήθηκε άγρια από αστυνομικούς του Λος Άντζελες τον Μάρτιο του 1991. Το περιστατικό καταγράφηκε στην κάμερα. Η επακόλουθη αθώωση των δολοφόνων στις 29 Απριλίου 1992 έκανε πολλούς να κατηγορήσουν το LAPD για θεσμοθετημένο ρατσισμό. Το γεγονός πυροδότησε τις χειρότερες ταραχές στις ΗΠΑ από τη δεκαετία του 1960. Το κλασικό κομμάτι των Rage Against The Machine κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του ίδιου έτους. Συγκρίνει τον ρατσισμό των αστυνομικών οργάνων με τις πρακτικές του περιβόητου ρατσιστικού συνδικάτου Κου Κλουξ Κλαν.
5. The Doors – The Unknown Soldier (1968)
Μια απεικόνιση της βαναυσότητας και της πολεμικής φρικαλεότητας. Οι στίχοι του Τζιμ Μόρισον περιγράφουν με λεπτομέρεια τη φρίκη του πολέμου του Βιετνάμ την ίδια στιγμή που ο ντράμερ των The Doors Τζον Ντέσμορ κράτα στρατιωτικό τέμπο.
6. U2 – Sunday Bloody Sunday (1983)
Στο Ντέρι της Ιρλανδίας, την Κυριακή 30 Ιανουαρίου 1972, ο βρετανικός στρατός άνοιξε πυρ σε μια διαμαρτυρία για τα πολιτικά δικαιώματα κατά της διαίρεσης της Ιρλανδίας. Η «Bloody Sunday» έγινε τραγούδι από σούπερ σταρ της ροκ όπως ο Τζον Λένον ή ο Πωλ Μακάρτνι αλλά το τραγούδι που έγραψαν οι U2, 11 χρόνια μετά το αιματηρό περιστατικό, ήταν εκείνο που περιέγραψε το γεγονός με συγκλονιστική ακρίβεια. Ήταν εκείνο που έγραψε την οριστική διαμαρτυρία 11 χρόνια αργότερα.
Το Sunday Bloody Sunday ήταν το εναρκτήριο κομμάτι του τρίτου άλμπουμ War του συγκροτήματος.
7. Childish Gambino – This Is America (2018)
Το τραγούδι “This is America” του Childish Gambino συνοδευόταν από ένα συναρπαστικό και προκλητικό μουσικό βίντεο. Το τραγούδι μεταφέρει τα μακροχρόνια ζητήματα της Αμερικής με τις δυσανάλογες δολοφονίες, το ζήτημα της οπλοκατοχής στις ΗΠΑ, αλλά και τα εγκλήματα φυλετικού μίσους.
Το βίντεο είναι μια σκληρή αναδρομή στα γεγονότα που συνέβησαν στην εκκλησία του Τσάρλεστον το 2015, όταν ο νεοναζί Ντίλαν Ρουφ άνοιξε πυρ σε εκκλησία της Νότιας Καρολίνας σκοτώνοντας εννέα Αφροαμερικανούς.
8. M.I.A. – Paper Planes – 2007
Η απροσδόκητη επιτυχία του «Paper Planes» είναι ένα τραγούδι διαμαρτυρίας που καταδικάζει τις πράξεις γενοκτονίας της κυβέρνησης της Σρι Λάνκα κατά της μειονότητας Ταμίλ, με τους οποίους η M.I.A. μοιράζεται εθνικό και πολιτιστικό υπόβαθρο. Το τραγούδι της Βρετανίδας hip-hop καλλιτέχνιδας κέρδισε κοινό και κριτικούς. Πολλοί το θεωρούν ένα από τα καλύτερα τραγούδια διαμαρτυρίας που γράφτηκαν ποτέ.
9. Edwin Starr – War (What is it Good For?) (1969)
Αυτό το έντονο τραγούδι διαμαρτυρίας κατά του πολέμου του Βιετνάμ που τραγούδησε ο Edwin Starr ήταν σύνθεση ενός από τους κορυφαίους συνθέτες της δισκογραφικής εταιρίας Motown, του Norman Whitfield, Το τραγούδι έγινε Νούμερο ένα επιτυχία το 1970. Και αργότερα διασκευάστηκε από τον Bruce Springsteen και τους E Street Band κατά τη διάρκεια της περιοδείας τους το 1985.
10. Bob Marley And The Wailers – Get Up Stand Up (1973)
“Μπορείς να ξεγελάς μερικούς ανθρώπους μερικές φορές / Αλλά δεν μπορείς να ξεγελάς όλους τους ανθρώπους συνέχεια”. Αυτό είναι ένα τραγούδι που γράφτηκε από τον Bob Marley και τον Wailer Peter Tosh. Δεν το λες αντιπολεμικό τραγούδι αλλά καταπιάνεται με ιδιαίτερο τρόπο γύρω από τον ανθρώπινο πόνο. Οι δύο καλλιτέχνες εμπνεύστηκαν αυτό το υπέροχο κομμάτι όταν βρέθηκαν στην Αϊτή. Η θέα της φτώχειας των ανθρώπων τούς κινητοποίησε συνθετικά και στιχουργικά. Το Get Up Stand Up ήταν το τελευταίο τραγούδι που ο Marley ερμήνευσε ζωντανά στη σκηνή πριν από τον πρόωρο θάνατό του το 1981, σε ηλικία 36 ετών.
