Από την Ντέμη Αυλωνίτη//
Η δύναμη μιας μητέρας είναι αναμφισβήτητη. Θα σε φροντίσει, θα σε συμβουλεύσει, θα σε συγχωρέσει και θα σε προστατέψει χωρίς να ζητήσει αντάλλαγμα. Είναι εκείνη που αντικρίζεις για πρώτη φορά όταν ανοίγεις τα μάτια. Κι όταν μια μητέρα σε αφήνει στην πορεία ελεύθερο να εκφραστείς και να αποκαλύψεις κρυφά ταλέντα, τότε εσύ μπορεί να μεταμορφωθείς ακόμη και σε έναν Πικάσο, έναν Σεζάν ή έναν Βαν Γκογκ. Όσον αφορά στους ίδιους, μέσα στο ανεκτίμητης αξίας ζωγραφικό έργο τους, συγκαταλέγονται και πίνακες με τα πρόσωπα των γυναικών που τους έφεραν στον κόσμο. Ας δούμε μερικούς από αυτούς.
PABLO PICASSO
«Όταν ήμουν παιδί η μητέρα μου μου είπε: Αν είσαι στρατιώτης, θα γίνεις στρατηγός. Αν είσαι ένας μοναχός, θα γίνεις ο Πάπας. Αντ’ αυτού, ήμουν ζωγράφος, κι έγινα ο Πικάσο» είχε δηλώσει ο Pablo Picasso, ο οποίος δεν παρέλειψε να δημιουργήσει πορτραίτα με πρωταγωνίστρια τη γυναίκα που τον έφερε στον κόσμο, με την οποία είχε στενό δεσμό. Εδώ βλέπουμε ένα πρώιμο έργο το οποίο φιλοτεχνήθηκε το 1896, όταν ακόμη ο Picasso υπέγραφε τους πίνακές του με το επίθετο του πατέρα του Don Jose Ruiz y Blasco. Το όνομα της μητέρας του, Maria Picasso y Lopez, άρχισε να το χρησιμοποιεί από το 1901.
PAUL CÉZANNE
Ο Paul Cezanne είχε πάντα καλή σχέση με τη μητέρα του, η οποία φρόντιζε να τον στηρίζει σε κάθε του βήμα όσον αφορά στην καριέρα του, σε αντίθεση με τον αυστηρό πατέρα του. Η Anne Elisabeth Honorine Aubert, όπως ήταν το όνομά της, ήταν κι εκείνη που ‘γέννησε’ με τον Cezanne και το όραμα της ζωής του, την τέχνη της ζωγραφικής, καθώς και η ίδια τη λάτρευε. Η προσωπογραφία της μητέρας του – η οποία ήταν ζωηρή και ρομαντική συνάμα – είναι φιλοτεχνημένη το 1867.
LUCIEN FREUD
Ο Lucien Freud είχε σπαταλήσει πάνω από 4.000 ώρες ζωγραφίζοντας τη μητέρα του, κυρίως το διάστημα 1972 – 1984. Άρχισε να δημιουργεί τα πορτραίτα της (πίνακες, χαρακτικά, σχέδια) λίγο μετά το θάνατο του πατέρα του, γεγονός το οποίο την είχε οδηγήσει σε βαριά κατάθλιψη. Και η ζωγραφική ήταν ένας τρόπος για να την καταπολεμήσει. Ανάμεσα στα έργα του με κεντρική φιγούρα τη Lucie, είναι και το έργο “Resting” (λάδι σε καμβά, 1976), στο οποίο η μητέρα του αναπαύεται στο κρεβάτι της έχοντας μια μελαγχολική έκφραση.
REMBRANDT
Ο Ολλανδός ζωγράφος και χαράκτης Rembrandt είχε χρησιμοποιήσει ουκ ολίγες φορές τη μητέρα του Cornelia Neeltgen Willemsdr van Zuytbrouck ως μοντέλο. Ο συγκεκριμένος πίνακας, φιλοτεχνημένος γύρω στο 1629, αποτυπώνει το πόσο γοητευτικά έβρισκε ο δημιουργός τα σημάδια της τρίτης ηλικίας της στο πρόσωπό της. Ενώ εντυπωσιακά ήταν και τα κοστούμια που χρησιμοποιούσε και τα ζωντανά εφέ φωτισμού.
JAMES WHISTLER
Από τα πιο διάσημα πορτραίτα του Αμερικανού καλλιτέχνη James Whistler, ο οποίος είχε ως έδρα τη Βρετανία, είναι αυτό στο οποίο βλέπουμε την πρωταγωνίστρια της ζωής του, δηλαδή τη μητέρα του, να είναι καθισμένη σε μια καρέκλα. Η Anna Matilda Whistler έγινε το κεντρικό θέμα του ζωγραφικού έργου με τίτλο “Arrangement in Grey and Black, No1», συχνά ονομαζόμενο και ως «Η μητέρα του Whistler” (1871).
ANDY WARHOL
Ο πολυσχιδής καλλιτέχνης Andy Warhol στη διάρκεια της καριέρας του δημιούργησε προσωπογραφίες διασημοτήτων – σύμβολα της αμερικανικής ποπ κουλτούρας – σε φανταχτερά χρώματα και συχνά ως μεταξοτυπίες. Κι από αυτά τα πρόσωπα δεν θα μπορούσε να απουσιάζει κι εκείνο της μητέρας του, της Julia Warhola, η οποία αποτέλεσε επίσης πηγή έμπνευσής του, ενώ έχει πρωταγωνιστήσει και στην ταινία του “Mrs Warhol”. Εδώ βλέπουμε ένα από τα πορτραίτα που φιλοτέχνησε ο Warhol το 1974, δύο χρόνια μετά τον θάνατό της, στη Νέα Υόρκη. Και χαρακτηρίζεται από απλότητα και ομορφιά.
MARC CHAGALL
Η μητέρα του Marc Chagall, Ida, δούλευε στο σπίτι της οικογένειας και ‘έτρεχε’ ένα μανάβικο. Τα πρώτα έργα τέχνης του ήταν εμπνευσμένα από την παιδική του ηλικία, τον οικογενειακό του κύκλο και τη γενέτειρά του, θέματα τα οποία επανήλθαν και σε μεταγενέστερους πίνακές του. Το έργο με τίτλο “Mother By The Oven”, φιλοτεχνήθηκε το 1914 και παρουσιάζει τη μητέρα του μπροστά από έναν φούρνο. Μεγάλη μούσα του ωστόσο υπήρξε η σύζυγός του Bella, στην οποία ήταν αφιερωμένοι αρκετοί από τους πίνακές του. Σε έναν από αυτούς μάλιστα η Bella κάθεται σε ένα τραπέζι, παρέα με την Ida.
DAVID HOCKNEY
Ένα από τα πολλά πορτραίτα που έκανε ο David Hockney, με τη μητέρα του Laura όλα αυτά τα χρόνια, είναι και το “Portrait of Mother III (1985), το οποίο φιλοτεχνήθηκε μια περίοδο όπου ο Hockney διερευνούσε εναλλακτικές λύσεις για τον νατουραλισμό. Πρόκειται για έργο εμπνευσμένο από τον κυβισμό, το οποίο ενσωματώνοντας διάφορες οπτικές στην απεικόνιση του προσώπου, αποτυπώνει την προσωπικότητα της Laura με αγάπη και στοργή.
VINCENT VAN GOGH
Η μητέρα του Vincent Van Gogh είχε κλίση στα γράμματα και τις τέχνες γι’ αυτό και η ίδια στάθηκε μια σημαντική επιρροή για τον καλλιτέχνη. Για τη δημιουργία του συγκεκριμένου πορτραίτου της (1888) ο Ολλανδός ζωγράφος χρησιμοποίησε μια ασπρόμαυρη φωτογραφία της, στην οποία θέλησε να βάλει χρώμα. Όσον αφορά στο συνολικό έργο του Van Gogh, αναμένεται να ολοκληρωθεί η πρώτη παγκοσμίως μεγάλου μήκους ταινία, η οποία θα αποτελείται αποκλειστικά από έργα (πάνω από 56.800 συνολικά καρέ) εμπνευσμένα από την τεχνοτροπία του, τα οποία θα δημιουργήσουν περίπου εκατό ζωγράφοι. Το πρότζεκτ φέρει τον τίτλο “Loving Vincent” και αποτελεί μια επινόηση της εταιρίας BreakThru.
LOUISE BOURGEOIS
Στάθηκε σχεδόν αδύνατο να μην συμπεριλάβουμε σε αυτή τη λίστα την αξέχαστη Γαλλο-Αμερικανίδα γλύπτρια και ζωγράφο Λουίζ Μπουρζουά και το κορυφαίο γιγαντιαίο γλυπτό της “Maman” (1999), αφιερωμένο στη μνήμη της μητέρας της Josephine, την οποία έχασε στην ηλικία των 21 ετών. «Η αράχνη είναι μια ωδή στη μητέρα μου» έλεγε η Bourgeois. Μέσω του έργου της αναφέρεται στη δύναμη της μητέρας, με τη μεταφορική της έννοια και μιλάει για την κλώση, την ύφανση, την ανατροφή και την προστασία. Η Josephine επισκεύαζε ταπετσαρίες σε εργαστήριο κλωστοϋφαντουργίας. Και όπως η αράχνη, ήταν υφάντρα, ισχυρή και προστατευτική.
