Ένα από τα αριστουργήματα της ελληνικής λογοτεχνίας, «Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα» του Κωνσταντίνου Θεοτόκη, ανεβαίνει στη σκηνή του υπόγειου του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης από τη δυναμική θεατρική ομάδα «Αυτή κι Αυτοί». Η πρεμιέρα προγραμματίζεται για τις 15 Νοεμβρίου.
Ο σκληρός γέροντας, ο Θωμάς Καραβέλας, με το αδάμαστο σαρκικό πάθος για μια νέα παντρεμένη γυναίκα θα οδηγηθεί στην απόλυτη ηθική και κοινωνική κατάπτωση βιώνοντας τον απόλυτο εξευτελισμό της ανθρώπινης υπόστασής του. Σε αυτήν την κάθοδο θα συνηγορήσει πρωτίστως η απληστία των γειτόνων του. Ο ήρωας κατεβαίνει τα σκαλοπάτια της εξαχρείωσης, εκούσια από έρωτα, ακούσια από ταπεινά οικονομικά συμφέροντα της τοπικής κοινωνίας.
Ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης, πρωτεργάτης του σοσιαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα, δημοσιεύει τη νουβέλα «Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα» το 1920, ένα χρόνο μετά τον «Κατάδικό» του, δημιουργώντας έτσι, μαζί με τον Τουρκόγιαννο, ένα αντιθετικό δίδυμο ηρώων. Στον «Καραβέλα» καταγράφει χωρίς εξιδανίκευση την ηθική, τα πάθη, την υστεροβουλία των ανθρώπων σε μια εποχή που δημιουργείται, διαμορφώνεται και ανέρχεται, μεταβαίνοντας από τα σπάργανα της υπαίθρου, η αστική τάξη στην Ελλάδα. Ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης, με ρεαλιστική καταγραφή και άμεση (επαναστατική για την εποχή του) δημοτική γλώσσα μας κλείνει πονηρά το μάτι, λέγοντάς μας ότι ματαιοπονούμε αν ψάχνουμε ηθική σε ένα τέτοιο εξελικτικό πλαίσιο της κοινωνίας.
Γεννήθηκε το 1872 στην Κέρκυρα και το 1889 εγγράφηκε στη Σορβόνη για σπουδές φυσικομαθηματικών. Το 1895 παντρεύτηκε τη βαρόνη φον Μάλοβιτς με την οποία απέκτησε μια κόρη την οποία έχασαν το 1900 σε ηλικία 5 ετών. Ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης πήρε μέρος στην κρητική επανάσταση και τον πόλεμο του 1897, ενώ στη συνέχεια έφυγε για το Γκρατς της Αυστρίας και αργότερα για το Μόναχο όπου και στράφηκε στο μαρξισμό, διατηρώντας ταυτόχρονα επαφή με τον Κωνσταντίνο Χατζόπουλο. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Σοσιαλιστικού Ομίλου Κερκύρας και κατόπιν του Αλληλοβοηθητικού Εργατικού Συνδέσμου Κερκύρας, ενώ η στροφή του στα σοσιαλιστικά ιδανικά τον οδήγησαν στη ρεαλιστική γραφή. Τα έργα του «Η Τιμή και το Χρήμα», «Οι σκλάβοι στα δεσμά τους» και η «Ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα» τον έφεραν στην πρωτοπορία της λογοτεχνίας μας. Γνώστης δέκα γλωσσών, ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης, επιμελήθηκε επίσης εξαιρετικές μεταφράσεις. Στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Θεοτόκης συνεργάστηκε με το Κόμμα των Φιλελευθέρων, ενώ το 1917 η πτώση της αυστροουγγρικής μοναρχίας επέφερε την οικονομική κατάρρευση της οικογένειάς του και τον κλονισμό της υγείας του. Εργάστηκε ως διευθυντής λογοκρισίας για δύο μέρες, και ως υπάλληλος της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ήταν πολύ δύσκολα, λόγω της άθλιας οικονομικής του κατάστασης. Άφησε την τελευταία του πνοή στην Κέρκυρα την 1η Ιούλη 1923.
Δεν είναι η πρώτη φορά που επιχειρείται η θεατρική μεταφορά του κλασικού πλέον αυτού έργου. Αξίζει να σημειωθεί πως το έργο έχει μεταφερθεί το 1996 και στην τηλεόραση σε σκηνοθεσία Άρη Παπαθεοδώρου με τον Χρήστο Καλαβρούζο στο ρόλο του Θωμά Καραβέλα και τη Φιλαρέτη Κομνηνού να υποδύεται τη Μαρία, το αντικείμενο του πόθου του.
Η ομάδα «Αυτή κι Αυτοί» δημιουργήθηκε από τον Σπύρο Αναστασίνη, την Ελένη
Αληφραγκή και τον Αντρέα Ψύλλια. Το βάπτισμα του πυρός ήρθε το 2017, στο
διαγωνιστικό Φεστιβάλ Duet Yourself του θεάτρου Άλφα, όπου παρουσιάστηκε η πρώτη
τους δουλειά, και πιο συγκεκριμένα τα πρώτα 15λεπτά της διασκευής του «Βουρκόλακα»
του Αργύρη Εφταλιώτη.
Αυτό ήταν και η αφορμή, ώστε δύο χρόνια αργότερα το έργο να γίνει ολοκληρωμένη
παράσταση και να παρουσιαστεί στο κοινό. Τότε η «Αυτή και Αυτοί» έγιναν τετράδα αφού
στην ομάδα ήρθε και ο Τάσος Χαλάς. Η επόμενη παράσταση έγινε το 2022, όταν
παρουσίασαν τον «Ζητιάνο» του Ανδρέα Καρκαβίτσα.
Την Άνοιξη του 2023, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, δραματοποίησαν ένα ακόμη μυθιστόρημα, του τεράστιου παραμυθά Γιάννη Ξανθούλη, το βιβλίο «Την Κυριακή έχουμε γάμο». Η παράσταση γνώρισε μεγάλη επιτυχία, με παραστάσεις δύο χρόνων.
Τον Ιούνιο του 2023, συμμετείχαν με την παράσταση «Βουρκόλακας» στο διήμερο δράσεων
του «Ευρωπαϊκού Δικτύου κατά της Βίας» (European Anti-Violence Network) με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την ενδοοικογενειακή βία κατά των γυναικών, την
σεξουαλική βία και την σχέση τους με την πατριαρχικά δομημένη κοινωνία μας.
Στην παράσταση «Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα», τη δραματοποίηση της νουβέλας έχει αναλάβει ο Σπύρος Αναστασίνης. Σκηνοθετεί ο Ανδρέας Ψύλλιας, τα σκηνικά και τα κοσουύμια είναι της Αλεξάνδρας Μπαρή, την κίνηση επιμελείται η Αφροδίτη Καλαφάτη. Τα φώτα σχεδιάζει ο Γιάννης Καραλιάς. Την αγροτική κοινωνία του «Καραβέλα» θα μεταφέρουν επί σκηνής οι Σπύρος Αναστασίνης, Ηρώ Κόκκινου, Αλέξανδρος Παυλίδης, Γεωργία Σωτηριανάκου, Τερέζα Καζιτόρη, Πάνος Μαλικούρτης. Θα τους συνοδεύουν ζωντανά οι μουσικοί Ελένη Αληφραγκή και Βαγγέλης Σταθόπουλος .
