Από τη Χρύσα Ματσαγκάνη //
Φωτογραφίες: Άγγελος Καλοδούκας (εις. Χρύσα Ματσαγκάνη)
Λόγω της δουλειάς μου παρακολουθώ εκατοντάδες παραστάσεις κάθε χρόνο. Η «Ισορροπία του Νας» χθες βράδυ (31/01) στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου δεν έχει προηγούμενο, και αυτό γιατί εχθές δεν παίχτηκε ακόμη μια παράσταση από τις πολλές που παίζονται κάθε μέρα σε όλον τον κόσμο. Χθες πραγματοποιήθηκε μια πολιτική πράξη και η δικαίωση της μάχης που δόθηκε από καλλιτέχνες, αλληλέγγυους και πολίτες ενάντια στη λογοκρισία.
Ήμουν, λοιπόν, από τους τυχερούς που μπήκα στην παράσταση. (μια παρένθεση: μέχρι το απόγευμα, αυτό που επίσημα είχε ανακοινωθεί ήταν μία «ανοιχτή συζήτηση για την υπεράσπιση της ελευθερίας της τέχνης στην Ελλάδα». Μια συζήτηση που δε θα είχε κανένα νόημα αν δεν γινόταν πρώτα η παράσταση και γι’ αυτό είχαμε προετοιμαστεί για συγκέντρωση. Η ανάκληση της απόφασης από την καλλιτεχνική διεύθυνση του Εθνικού Θεάτρου έγινε τελευταία στιγμή και μετά από πίεση τού συγκεντρωμένου έξω από το θέατρο κόσμου.)
Το θέατρο κατάμεστο από κόσμο (όσοι δεν μπόρεσαν να μπουν έμειναν έξω και συμμετείχαν στη συζήτηση που έγινε μετά) και αφού οι δυο καλλιτεχνικοί διευθυντές Ανέστης Αζάς και Πρόδρομος Τσινικόρης και η σκηνοθέτις Πηγή Δημητρακοπούλου τοποθετήθηκαν επί του θέματος, τον λόγο πήραν οι ηθοποιοί, που έπαιξαν με τα μισά κοστούμια (τα υπόλοιπα είχαν πάει στο βεστιάριο λόγω διακοπής της παράστασης), χωρίς πρόβα, σε κλίμα φορτισμένο λόγω της συγκίνησης, μια παράσταση που πραγματικά δεν έχει ξαναγίνει!
Το πρώτο μέρος εμπνευσμένο από τους Δίκαιους του Καμύ, το δεύτερο από το βιβλίο του Σάββα Ξηρού «Η Μέρα Εκείνη – 1560 ώρες στην εντατική – Μια μαρτυρία για το δικό μας Γκουαντάναμο». Η παράσταση εξαιρετικά δυνατή, ένα έργο που θέτει πολλά ζητήματα για συζήτηση, κάνει σοβαρές φιλοσοφικοπολιτικές ερωτήσεις χωρίς να δίνει απαντήσεις, χωρίς να κουνάει το δάχτυλο, χωρίς να ηρωοποιεί.
Πέρα όμως από το καλλιτεχνικό ενδιαφέρον και πάνω από όλα η χθεσινή παράσταση θα μείνει στην ιστορία σαν μια πράξη του αγώνα κατά της λογοκρισίας.
Γιατί τελικά η ζωή είναι ωραία όταν δίνονται και κερδίζονται μεγάλες ή και μικρές μάχες για υπέρτατες αξίες.
