Η σχέση ανάμεσα στον Ισπανό ζωγράφο Σαλβαδόρ Νταλί και τον ποιητή Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα έχει τη δική της μυστική διάσταση.

Ο Σαλβαδόρ Νταλί έχει πει πως πέρα από τη βαθιά εκτίμηση που έτρεφε για τον Λόρκα ένιωσε ενοχλημένος τις δύο φορές που τον πεθύμησε σεξουαλικά, ουσιαστικά, ακυρώνοντας τη φιλία τους και προτάσσοντας τον σεξουαλικό πόθο πάνω από αυτή. Γιατί άραγε το έκανε αυτό;

Ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα  (που δολοφονήθηκε στη Γρανάδα στις αρχές του ισπανικού εμφυλίου -19 Αυγούστου 1936 -λίγους μήνες αφότου ο Φράνκο κατέλαβε την εξουσία σε ηλικία 38 χρονών) ήταν ένας ομοφυλόφιλος που έζησε σε μια εποχή που η ομοφυλοφιλία διωκόταν. Ο Νταλί διατράνωνε παντού, συχνά χωρίς λίγο, το “στρέιτ” του σεξουαλικού του προσανατολισμού.

Ο Νταλί και ο Λόρκα συναντήθηκαν πρώτη φορά στη Μαδρίτη το 1923. Την παρέα συμπλήρωναν ο σκηνοθέτης Λουίς Μπονιουέλ και ο συγγραφέας Πεπίν Μπέλο.

Στα φοιτητικά τους χρόνια έμεναν στην ίδια φοιτητική εστία.

Η σχέση Νταλί – Λόρκα φημολογούνταν πως ξεπερνούσε τα όρια μιας απλής φιλίας.

Από αριστερά Νταλί, Χοσέ Μορένο Βίγια, Λουίς Μπονιουέλ, Λόρκα και Χοσέ Αντόνιο Ρούμπιο στη Μαδρίτη το 1926

Η εκκίνηση της σχέσης Λόρκα – Νταλί έγινε όταν ο πρώτος είδε για πρώτη φορά τον δεύτερο.

Εντυπωσιάστηκε από το αντικοινωνικό του ύφος. Από το αντισυμβατικό τρόπο που ντυνόταν. Ο Νταλί την ίδια περίοδο ανακάλυψε στον Λόρκα κάτι ίσως περισσότερο σημαντικό από τον τρόπο της συμπεριφοράς του και αυτό δεν ήταν άλλο από τη μοναδική του κλίση στην ποίηση.

Η σχέση τους, με όλα τα σκαμπανεβάσματα που μπορεί να έχει η σχέση δύο ευαίσθητων καλλιτεχνών, διήρκεσε ως τη δολοφονία του Λόρκα στις 19 Αυγούστου 1936.

Λόρκα και Νταλί στο Πορτ Ζιγκάτ, Καταλονία

Σε γράμμα που κάποτε έγραψε ο Νταλί στον Λόρκα αναφέρει: “Θα ψάξω να βρω και θα σου προσφέρω μια θεραπεία από τα μέρη της θάλασσας. Θα είναι χειμώνας και εμείς θα ανάψουμε φωτιά. Τα φτηνά δαιμόνια θα τρέμουν από το κρύο. Εσύ θα ανακαλύψεις πως είσαι ο εφευρέτης υπέροχων πραγμάτων και θα είμαστε μαζί μαζί με μια μηχανή πορτρέτων”.

Στην αλληλογραφία Νταλί – Λόρκα ο πρώτος με ποιητική διάθεση φώτιζε τον τρόπο που έβλεπε έναν φίλο που θαύμαζε.

Ο Βίκτορ Φερνάντεθ είναι δημοσιογράφος που έχει αφιερώσει πολύ χρόνο ψάχνοντας την αλληλογραφία των δύο μορφών της ισπανικής τέχνης και διανόησης του 20ου αιώνα. Περιέχει γερές δόσεις έρωτα, πάθους, σεβασμού.

Ο Φερνάντεθ λέει: “Ο Λόρκα στα γράμματά του δίνει τον καλύτερο του εαυτό για να σαγηνεύσει, να κερδίσει τον Νταλί. Από την άλλη ο Νταλί κάνει τα πάντα για να φτάσει το ποιητικό επίπεδο του Λόρκα. Ο Λόρκα είναι σαν να πλέκει ιστό αράχνης για να παγιδεύσει τον Νταλί και ο Νταλί επιδιώκει με λέξεις και πράξεις να τον προκαλέσει. Να φουντώσει τον ερωτικό του οίστρο”.

Ο Νταλί συχνά έχει ξεμπροστιάσει τον Λόρκα για τον πόθο που έτρεφε στο πρόσωπό του.  Το 1969 δήλωσε: “Ήταν (ο Λόρκα) ένας ομοφυλόφιλος και τρελά ερωτευμένος μαζί μου. Δοκίμασε να με πηδήξει δύο φορές και αυτό με θύμωσε γιατί δεν ήμουν ομοφυλόφιλος. Τίποτε δε συνέβαινε μεταξύ μας. Βαθιά μέσα μου γνώριζα πως ήταν υπέροχος ποιητής και πως του χρωστούσα κάτι από την θεϊκή κωλότρυπά μου”.

Από αριστερά Νταλί, Λόρκα και Χοσέ “Πεπίν” Μπέλο το 1926

Μετά τον θάνατο της συζύγου του Γκαλά, το 1989, ο Νταλί, ο θρύλος του σουρεαλισμού, κλείστηκε σε βαθιά θλίψη. Σταμάτησε να τρώει. Κοντά στο φινάλε της ζωής του, περίοδο που βρισκόταν στο νοσοκομείο, νοσοκόμα τον άκουσε να λέει τις λέξεις “Φίλε μου Λόρκα.

πηγή εικόνων art-sheep