Του Παύλου Θ. Κάγιου

Η νύμφη του νερού (2020) – «Τον σκότωσα με τα δάκρυά μου» λέει η νύμφη ενός ευρωπαϊκού μύθου κι ένας από τους σκηνοθέτες που ταράζουν τα… λιμνάζοντα φιλμικά ύδατα της σημερινής Ευρώπης είναι ο Γερμανός Κρίστιαν Πέτσολντ (Yella, Barbara και Transit). Ένας σκηνοθέτης που πάνω του επενδύει και το γερμανικό και το ευρωπαϊκό σινεμά – εκτός κι αν τον αρπάξει κι αυτόν το Χόλιγουντ. Την ταινία Η νύμφη του νερού που έπαιξε την Τρίτη 8 Οκτωβρίου η ΕΡΤ3 πια προβάλλει το Ertflix – ΕΔΩ

Το σενάριο αποτελεί διασκευή του αρχαίου ευρωπαϊκού μύθου της Ουντίνε – της νύμφης του νερού που μπορεί να παντρευτεί έναν θνητό αλλά τον οποίο θα πρέπει να σκοτώσει, αν ποτέ την προδώσει- με φόντο το σύγχρονο Βερολίνο και έμφαση στη γυναικεία οπτική.

Το μεγάλο ατού της ταινίας είναι ότι τον ρόλο της Ουντίνε -που είναι και ο γερμανικός τίτλος της – τον ερμηνεύει η Πάουλα Μπιρ, μια θεσπέσια, φευγάτη και απόκοσμη γυναικεία μορφή που στο πρόσωπό της ανασαίνει και πάλλεται ΟΛΗ η ταινία.

Υποδύεται μια ιστορικό πόλεων που εργάζεται ως ξεναγός στη Διεύθυνση Αστικής Ανάπτυξης. Όμως, όταν ο άνδρας που αγαπά την εγκαταλείπει για μία άλλη γυναίκα, ο αρχαίος μύθος της νύμφης του νερού έρχεται να τη στοιχειώσει ξανά. Η Ουντίνε πρέπει να σκοτώσει τον άνδρα που την πρόδωσε και να επιστρέψει στο νερό, όπου ανήκει. Όμως, εκείνη επιλέγει να αψηφήσει τις επιταγές του μύθου. Επιλέγει να μείνει. Και να αγαπήσει ξανά.

Η νύμφη του νερού. Στη δεύτερη συνεργασία του με τους πρωταγωνιστές του Transit Πάουλα Μπιρ και Φραντς Ρογκόφσκι, ο Κρίστιαν Πέτσολντ δημιουργεί μια μυστηριώδη ιστορία ολοκληρωτικής αγάπης που ακροβατεί ανάμεσα στο υπερφυσικό και το πραγματικό, το παρελθόν και το παρόν, την ιστορία και την ιδιότητά της να επιβιώνει κάτω από τη διαρκώς μεταβαλλόμενη επιφάνεια.

Οι νεράιδες είναι μυθικά όντα από τη λαογραφία πολλών ευρωπαϊκών πολιτισμών και χαρακτηρίζονται ως μεταφυσικά πνεύματα. Στην ελληνική λαογραφία συσχετίζεται με νύμφες και ειδικότερα Νηρηίδες.

Οι μύθοι για τις νεράιδες δεν έχουν συγκεκριμένη προέλευση, αλλά προέρχονται από μια συλλογή λαϊκών ιστοριών από πολλές πηγές.

Ο όρος “νεράιδα” έχει εφαρμοστεί κατά καιρούς μόνο σε συγκεκριμένα μαγικά πλάσματα με ανθρώπινη εμφάνιση, μαγικές δυνάμεις, αιθέρια ομορφιά και με μια τάση για παραπλάνηση.

Το Σημείωμα του σκηνοθέτη Κρίστιαν Πέτσολντ

«Άνθρωποι! Τέρατα!» Έτσι ξεκινά την αφήγησή της η Ίνγκεμποργκ Μπάχμαν στο βιβλίο Η Ουντίνε φεύγει. Η Ουντίνε είναι η προδομένη γυναίκα του νερού. Σύμφωνα με τον μύθο, ζει στον βυθό μιας λίμνης, μέσα στο δάσος. Ένας άνδρας που είναι μοιραία ερωτευμένος με μια γυναίκα, αλλά που ο έρωτας του είναι απέλπιδος και χωρίς ανταπόκριση, που δεν ξέρει πια τι να κάνει τον εαυτό του ή τα συναισθήματά του, που υποφέρει από την απόλυτη απόγνωση, μπορεί να μπει στο δάσος, να πάει στις όχθες της λίμνης και να φωνάξει το όνομα της Ουντίνε.

Και εκείνη θα έρθει. Και θα τον αγαπήσει. Η αγάπη τους θα είναι μια συνθήκη απαράβατη. Κι αν παραβιαστεί, τότε ο άνδρας θα πρέπει να πεθάνει. Όμως, συμβαίνει συχνά εκείνος που αγαπά κι αγαπιέται να δείχνει και πάλι προσιτός κι ελεύθερος, αξιαγάπητος και ποθητός. Στον μύθο, η γυναίκα που υπήρξε το αντικείμενο του απεγνωσμένου πόθου του άνδρα, ξαφνικά αρχίζει να ενδιαφέρεται και πάλι γι’ αυτόν. Κι εκείνος αφήνει την Ουντίνε για να παντρευτεί την πρώτη του αγάπη. Τη νύχτα του γάμου τους, η Ουντίνε μπαίνει στο υπνοδωμάτιο του ζευγαριού, αγκαλιάζει τον άνδρα μέσα σε μια φυσαλίδα νερού και τον πνίγει. «Τον σκότωσα με τα δάκρυά μου!» τραυλίζει η Ουντίνε στους πανικόβλητους υπηρέτες, πριν εξαφανιστεί στη λίμνη, μέσα στο δάσος…Αυτά, όμως, στο μύθο που δυστυχώς δεν τον ακολουθεί ίσαμε το τέλος το φιλμ…

Ο σκηνοθέτης Κρίστιαν Πέτσολντ γεννήθηκε στη Γερμανία το 1960. Σπούδασε Θεατρολογία, Κινηματογράφο και Γερμανική Φιλολογία. Η πρώτη του ταινία «The State I Am In» κέρδισε το Γερμανικό Κινηματογραφικό Βραβείο Καλύτερης ταινίας. Κέρδισε την Αργυρή Άρκτο Σκηνοθεσίας για τη «Barbara» και το Βραβείο FIPRESCI για τη «Νύμφη του Δάσους» στο Φεστιβάλ Βερολίνου.

Το φιλμ τιμήθηκε με την Αργυρή Άρκτο γυναικείας ερμηνείας και το βραβείο των κριτικών της FIPRESCI στο Φεστβάλ Βερολίνου 2020

Σενάριο-Σκηνοθεσία: Κρίστιαν Πέτσολντ
Διεύθυνση φωτογραφίας: Χανς Φρομ
Πρωταγωνιστούν: Πάουλα Μπιρ, Φραντς Ρογκόφσκι, Μαριάμ Ζαρί, Γιάκομπ Μάτσεντς