Ίνγκμαρ Μπέργκμαν – 100 και βάλε χρόνια από τη γέννησή του, ο σκηνοθέτης που γύρισε περισσότερες από σαράντα ταινίες συνεχίζει να εμπνέει.
Ο βραβευμένος με 4 όσκαρ Μπέργκμαν έζησε και εμπνεύστηκε τα σπουδαιότερα φιλμ του στο άγριο και υποβλητικό τοπίο του Φόρε της Σουηδίας (Fårö Island).
Ο Σουηδός σκηνοθέτης γεννήθηκε στις 14 Ιουλίου 1918 στην Ουψάλα και πέθανε στις 30 Ιουλίου 2007.
Πατέρας 9 παιδιών από 6 διαφορετικές συντρόφους, ο Σουηδός οτέρ, ο οποίος υπήρξε και κορυφαίος σκηνοθέτης του θεάτρου, εμβάθυνε στις σχέσεις των δύο φύλων, ακτινογραφώντας τις σχέσεις, τον γάμο και την δαιδαλώδη ανθρώπινη ιδιοσυγκρασία, και καταγράφοντας τις λεπτές αποχρώσεις της ανθρώπινης ψυχής.
Ο έρωτας, ο θάνατος, ο Θεός, η έλλειψη επικοινωνίας, οι διαψεύσεις και οι προδοσίες, αλλά και τα φιλοσοφικά ζητήματα που ταλανίζουν τον άνθρωπο από γενέσεως κόσμου, δεσπόζουν στο πολυδιάστατο έργο του Μπέργκμαν που βρήκε αμέτρητους μιμητές και συνεχίζει να γοητεύει. Γύρισε αριστουργήματα όπως η Έβδομη Σφραγίδα και το Φάννυ και Αλέξανδρος και συνεργάστηκε με σπουδαίους ηθοποιούς: από την Ίνγκριντ Μπέργκμαν, μέχρι τον Μαξ φον Σίντοφ και την Λιβ Ούλμαν.
«Υπάρχει πάντα μία διαρκής πάλη μέσα μου, ανάμεσα στην ανάγκη μου να καταστρέψω και στη θέλησή μου να ζήσω. Κι αυτό δημιουργεί μία εσωτερική ένταση που κυριαρχεί και στον τρόπο που δημιουργώ και στην υλική μου ύπαρξη. Κάθε πρωί ξυπνώ με μια καινούρια οργή, μια καινούρια καχυποψία, μια καινούρια λαχτάρα για τη ζωή» – Ίνγκμαρ Μπέργκμαν
Ο Σουηδός σκηνοθέτης γεννήθηκε στις 14 Ιουλίου 1918 στην Ουψάλα και μεγάλωσε στη Στοκχόλμη. Πέθανε στις 30 Ιουλίου 2007. Στη διάρκεια των σπουδών του στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλολογίας του πανεπιστημίου της πόλης άρχισε να ασχολείται με τη σκηνοθεσία, πρώτα στο θέατρο και στη συνέχεια στον κινηματογράφο. Στη διάρκεια της καριέρας του ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν καταδύθηκε με μοναδική μαεστρία στην καταγραφή των ανθρωπίνων σχέσεων. Η ματιά του ήταν μοναδική.
Ακολουθούν πέντε ταινίες που “δένουν” το παζλ της κινηματογραφικής του ιδιοφυΐας.
•Σκηνές από έναν γάμο
Ένα συγκλονιστικό δράμα με την υπογραφή του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν για τις συζυγικές σχέσεις, την απιστία και την αναζήτηση της ευτυχίας, που έκανε πάταγο όπου κι αν προβλήθηκε. Το φιλμ είχε τόσο μεγάλο αντίκτυπο στην εποχή του, ώστε θεωρήθηκε ως υπεύθυνο για την αύξηση του αριθμού διαζυγίων στη Σουηδία και γενικότερα στην Ευρώπη της εποχής.
Το 2021 οι Σκηνές από έναν γάμο ενέπνευσαν την ομώνυμη τηλεοπτική σειρά στο ΗΒΟ με τους Τζέσικα Τσαστέιν και Όσκαρ Άϊζακ. Η ταινία διασκευάστηκε πολλές φορές και για το θέατρο.
Υπόθεση – Η ταινία αποτελείται από έξι μέρη, στα οποία ο σκηνοθέτης αφηγείται την ιστορία της σχέσης ενός ζευγαριού σε διάστημα εικοσαετίας. Τα πράγματα μοιάζουν ιδανικά, σχεδόν ψεύτικα για τους πρωταγωνιστές: εκείνος είναι καθηγητής πανεπιστημίου, εκείνη δικηγόρος με ειδίκευση στα διαζύγια. Έχουν χρήματα, κοινωνική υπόληψη, επιτυχημένες σταδιοδρομίες, δεν τους λείπει φαινομενικά τίποτα – ο γάμος τους παραείναι τέλειος….
Σκηνοθεσία: Ίνγκμαρ Μπέργκμαν
Ηθοποιοί: Λιβ Ούλμαν, Έρλαντ Γιόζεφσον, Μπίμπι Άντερσον
•Η έβδομη σφραγίδα
Το αριστούργημα των αριστουργημάτων του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν που είχε κερδίσει το Βραβείο της Επιτροπής του Φεστιβάλ Καννών το 1957, 60 χρόνια μετά τα γυρίσματά του παραμένει “αρυτίδωτο”. Η Έβδομη Σφραγίδα είναι η ταινία-σταθμός στην καριέρα του Σουηδού δημιουργού που διείσδυσε στην ανθρώπινη ψυχή όσο κανείς άλλος και κατέδειξε σε όλο τον κόσμο της Έβδομης Τέχνης τα όρια (ή την έλλειψη ορίων;) της ανθρώπινης σκέψης.
Ήρωες της ταινίας είναι ένας ιππότης και ο ιπποκόμος του που επιστρέφουν από τις Σταυροφορίες σε μια Σουηδία που μαστίζεται από την πανούκλα. Στον δρόμο τους θα συναντήσουν τον Θάνατο, ο οποίος θα ζητήσει από τον Ιππότη να τον ακολουθήσει. Εκείνος, για να κερδίσει χρόνο, μήπως και μπορέσει να βρει απαντήσεις στις υπαρξιακές αγωνίες και τα μεταφυσικά προβλήματα που τον ταλανίζουν προτείνει στον Θάνατο να παίξουν μια παρτίδα σκάκι και όταν τελειώσει, αυτή να είναι και η τελευταία προθεσμία του.
Σκηνοθεσία: Ίνγκμαρ Μπέργκμαν
Παίζουν: Μπίμπι Άντερσον, Μαξ Φον Σίντοφ, Γκούναρ Μπγιέρνστραντ
•Καλοκαίρι με τη Μόνικα
Ίσως ο πιο νεανικός, ερωτικός – και… σεξουαλικός! – Ίνγκμαρ Μπέργκμαν σε μια από τις πρώτες του ταινίες του – παραγωγής 1952 – που «άναψε» τα φώτα στη γαλλική νουβέλ βαγκ.
Ηρωίδα της η Μόνικα, μια νεαρή κοπέλα γνωρίζεται με τον Χάρι σε ένα καφέ και ερωτεύονται. Εκείνη ονειρεύεται να αποδράσει από τη μιζέρια του σπιτιού της και τον μόνιμα μεθυσμένο πατέρα της. Εκείνος ζει με τον άρρωστο πατέρα του. Τα δύο νεαρά παιδιά αποφασίζουν να αφήσουν πίσω τους τις μίζερες ζωές τους και τα σπίτια τους και παίρνουν μια βάρκα για να περάσουν κάποιες ρομαντικές βραδιές κάτω από τα αστέρια. Τελικά οι δύο νέοι, ο Χάρι και η Μόνικα, θα παντρευτούν. Καρπός του έρωτά τους θα είναι ένα παιδί αλλά η Μόνικα δε θα αντέξει τη συμβατική οικογενειακή ζωή, η ευδαιμονία του ζευγαριού χάνεται και μοιραία η Μόνικα θα εγκαταλείψει τον Χάρι!
Ο μαέστρος Μπέργκμαν αποτυπώνει μοναδικά τη μεγάλη χαρά του έρωτα και την ευτυχία της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας που υποκύπτει στην πίεση των υποχρεώσεων, οικογενειακών, γονεϊκών, συζυγικών και βιοποριστικών.
Σκηνοθεσία: Ίνγκμαρ Μπέργκμαν
Παίζουν: Χάριετ Άντερσον, Λαρς Έκμποργκ, Ντάγκμαρ Έμπσεν
•Κραυγές και ψίθυροι
Στην ταινία πρωταγωνιστούν οι: Λιβ Ούλμαν και Ίνγκριντ Τούλιν. Η ιστορία δύο αδελφών, στα τέλη του 19ου αιώνα, που επιστρέφουν στην πατρική κατοικία για να συμπαρασταθούν στην ανύπαντρη αδελφή τους που αργοπεθαίνει. Η ταινία που ήταν η μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία του Μπέργκμαν στις ΗΠΑ, ήταν υποψήφια για πέντε Όσκαρ, κερδίζοντας το χρυσό αγαλματίδιο για την καλύτερη φωτογραφία.
•Η Επαφή
Στην ταινία πρωταγωνιστούν οι: Μπίμπι Άντερσον, Έλιοτ Γκουλντ και Μαξ Φον Σίντοφ. Η ταινία περιγράφει μια ιστορία αγάπης και απιστίας με τον τρόπο του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν και κεντρικά πρόσωπα μια όμορφη Σουηδή νοικοκυρά και μητέρα δύο παιδιών, τον χειρουργό σύζυγό της και έναν Αμερικανό αρχαιολόγο. Η Επαφή είναι η πρώτη αγγλόφωνη ταινία του Μπέργκμαν και σηματοδότησε την τελευταία συνεργασία του Μαξ Φον Σίντοφ με τον Σουηδό σκηνοθέτη.
•Ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν γεννήθηκε στις 14 Ιουλίου 1918 και πέθανε στις 30 Ιουλίου 2007.
