Κριτική| «Οι Υπάκουοι ή Reunion»: «… η νιότη μας είναι μικρή, όχι η ζωή»

Ο Κώστας Δελακούρας εισάγει στην παράσταση μια ιδιότυπη διάδραση. Η οποία δεν έχει να κάνει τόσο με μια κοινότυπη δραματουργική συμμετοχή του κοινού στην εξέλιξη της παράστασης (κάθε άλλο), αλλά – και αυτό είναι το σημαντικό της παρέμβασής του – στην συνειδησιακή και ψυχροδραστική ταύτιση του κοινού με το κλίμα, την ατμόσφαιρα, το λόγο και τη δράση

Μία συνθήκη σκηνικής απεικόνισης ενός reunion, μιας «επανένωσης» δηλαδή μιας παρέας ανθρώπων που στα νιάτα τους, τους ένωναν πολλά, μάλλον φαντάζει δραματουργικά αδρανής.

Ένα μάτσο άνθρωποι σε ένα στατικό σκηνικό να επιχειρούν αναγνωριστικές διασταυρώσεις, ωσάν να μην συναντήθηκαν ποτέ, να μην ζυμώθηκαν μαζί ποτέ, να μην συγχρωτίστηκαν ποτέ, κινδυνεύει να βουλιάξει σε έναν συμφυρμό αναμνήσεων, προσωπικών απαριθμήσεων επιθυμιών και φιλοδοξιών, και σε έναν μάλλον βαρετό απολογισμό ζωής. Γιατί να μας αφορά, τον καθένα ξεχωριστά, άλλωστε όλο αυτό;

Δε συμβαίνει αυτό, ευτυχώς, στην παράσταση «Οι Υπάκουοι ή Reunion» της Άννας Ετιαρίδου, σε σκηνοθεσία Κώστα Δελακούρα στο Θέατρο Βαφείο – Λάκης Καραλής.  Και δε συμβαίνει, γιατί ακριβώς η Άννα Ετιαρίδου με τη γραφή και ο Κώστας Δελακούρας με την ευθύβολη σκηνοθεσία, μετέτρεψαν το «προσωπικό» αφήγημα σε αναγνωρίσιμο κοινό πεδίο της ανθρώπινης ύπαρξης μέσα στο σύγχρονο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι.

Η Άννα Ετιαρίδου πλάθει σύγχρονους Τσεχωφικούς χαρακτήρες. Με μόνο δραματουργικό τέχνασμα τον χρόνο (παραμονή Πρωτοχρονιάς, με το συμβολισμό του καινούριου που έρχεται και του απαραίτητου απολογισμού του παλιού που φεύγει) και τον τόπο (του απομονωμένου/αποκλεισμένου εξοχικού που οι αναμνήσεις και οι αναθεωρήσεις μοιάζουν μονόδρομος), τα 8 δραματικά πρόσωπα του έργου, δείχνουν μόνα και αποξενωμένα, σχεδόν εξόριστα από την ίδια τους τη ζωή σε μια παράλληλη τροχιά με τους ήρωες του Τσέχωφ. Αυτή η μέρα του λεγόμενου «reunion» μοιάζει δραματουργικά με εγκλωβιστικό χώρο και χρόνο αναμονής και προσμονής. Οι ήρωες είναι άνθρωποι που απλά διαχειρίστηκαν όπως-όπως τις ζωές τους. Δεν τις διαφέντευσαν, δεν τις όρισαν. Όλοι τους ήθελαν να είναι αλλιώς, να βρίσκονται κάπου άλλου, να είναι κάποιοι άλλοι.

Η εσωστρεφής, ευαίσθητη αλλά συνάμα ενοχική Κάτια (Χριστίνα Μωρόγιαννη), η απολιτίκ Αλίκη (Ειρήνη Ευαγγελάτου), ο Πάνος (Σίμος Κυπαρισσόπουλος) που τα βρήκε όλα έτοιμα και στρωμένα και δεν είναι διατεθειμένος να χαλάσει για οποιοδήποτε λόγο τη βολή του, η συμβιβασμένη με τη συμβατή οικογενειακή ζωή Γιώτα (Γιάννα Παπανικολάου), ο looser της παρέας Δημήτρης (Γιάννης Μιχαλόπουλος) που δεν αποδέχεται τον ίδιο του τον εαυτό, ο Νίκος (Κώστας Δελακούρας), η Χριστίνα (Άννα Ετιαρίδου) και ο «κακός», κακοποιημένος και κακοποιητής Ανδρέας (Δημήτρης Αντωνιάδης), με τη φιλοσοφία του ανταγωνισμού στο αίμα του, αποτελούν κοινωνικά δείγματα με διαμορφωμένα ατομικά και ψυχολογικά χαρακτηριστικά ανδρωμένα από τις ταξικές καταβολές και τα κοινωνικά ερεθίσματα.

Και είναι αυτό το σημείο που αναλαμβάνει η σκηνοθετική γραμμή του Κώστα Δελακούρα. Σκηνοθετική γραμμή η οποία χαρακτηρίζεται από ανεπιτήδευτο αυθορμητισμό. Ο Κώστας Δελακούρας εισάγει στην παράσταση μια ιδιότυπη διάδραση. Η οποία δεν έχει να κάνει τόσο με μια κοινότυπη δραματουργική συμμετοχή του κοινού στην εξέλιξη της παράστασης (κάθε άλλο), αλλά – και αυτό είναι το σημαντικό της παρέμβασής του – στην συνειδησιακή και ψυχροδραστική ταύτιση του κοινού με το κλίμα, την ατμόσφαιρα, το λόγο και τη δράση. Βήμα-βήμα το κοινό, μέσα από τις ανεπιτήδευτες, ολοκάθαρες και ολόφωτες ερμηνείες, χωρίς ψυχοδραματικά τερτίπια, γίνεται μέλος της «σκηνικής» παρέας, Μέσα στο ζεστό σκηνικό, με την ταυτισμένη στην παράσταση μουσική πρόταση του Μανώλη Μπονιάτη, το κοινό αναγνωρίζει δικές του στιγμές, δικά του χαρακτηριστικά, Συνειδητοποιεί ότι έχει κάνει τις ίδιες σκέψεις, έχει τα ίδια μυστικά, τα έχει εργαλειοποιήσει με τον ίδιο τρόπο, έχει κάνει τις ίδιες πλάκες, έχει πει τα ίδια ψέματα, έχει ομολογήσει τις ίδιες αλήθειες, έχει αμυνθεί το ίδιο, έχει επιτεθεί το ίδιο, έχει κρυφτεί πίσω από το ίδιο δάχτυλο, έχει ανταλλάξει τις ίδιες κουβέντες.

Είναι η παράσταση μια γενιάς που ζυμώθηκε με τα υλικά της επίπλαστης ευμάρειας, «φούσκωσε» στον χιλιοζεσταμένο φούρνο της καπιταλιστικής αυταπάτης και του ονείρου της ατομικής «ευτυχίας», για να ξεφουσκώσει και να προσγειωθεί απότομα στον διάδρομο μιας αδυσώπητης πραγματικότητας, αντιμετωπίζοντας διαρκείς οικονομικές, πολιτικές και κοιθνωνικές κρίσεις, ματαιωμένους στόχους και ανεκπλήρωτα όνειρα. «Η νιότη μας είναι μικρή, όχι η ζωή» θα ακουστεί στην παράστασταση σαν επισφράγισμα της διάψευσης αλλά και σαν προοπική, ότι τίποτα δεν έχει τελειώσει και πάντα υπαρχει χρόνος να ανασκευάσεις και αναθεωρήσεις.

Η Άννα Ετιαρίδου και ο Κώστας Δελακούρας μας εισάγουν σε μια πρωτόγνωρη «αισθητική της συγκίνησης», όπου όλα τα σκηνικά πάθη είναι τα δικά μας, ατόφια και χωρίς εξωραϊσμό, χωρίς μεγαλοστομίες και χωρίς κανένα απολύτως ισχυρό δραματουργικό τέχνασμα.  Το ίδιο και οι υποσχέσεις. Όλες δικές μας. Και οι διαψέυσεις, Και οι προοπτικές. Ένας απολογισμός ζωής ή μη ζωής. Της δικής μας.

Η παράσταση παίζεται για τρίτο χρόνο στο Θέατρο Βαφείο- Λάκης Καραλής κάθε Κυριακή στις 20:00 και το Σάββατο 22/2  στις 21:00. Εισιτήρια μπορείτε να προμηθευτείτε ΕΔΩ

Κείμενο: Άννα Ετιαρίδου
Σκηνοθεσία: Κώστας Δελακούρας
Ερμηνεύουν (με αλφαβητική σειρά): Δημήτρης Αντωνιάδης, Κώστας
Δελακούρας, Άννα Ετιαρίδου, Ειρήνη Ευαγγελάτου, Σίμος Κυπαρισσόπουλος,
Γιάννης Μιχαλόπουλος, Χριστίνα Μωρόγιαννη, Γιάννα Παπανικολάου.
Μουσική: Μανώλης Μπονιάτης
Φωτισμοί: Σάββας Σουρμελίδης
Φωτογραφίες: Μάνος Γεωργίου
Βοηθός σκηνοθέτη: Αλίκη Καλλιβωκά
Παραγωγή: Ομάδα Πλάνη