Η ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Μέρες του ’36» γυρίστηκε κατά τη διάρκεια της απριλιανής δικτατορίας και συγκεκριμένα το 1972.
Είναι η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του και εντάσσεται μαζί με τον “Θίασο” και τους “Κυνηγούς” στην τριλογία της ιστορίας. Η ταινία γεννήθηκε μέσα απ’ την ανάγκη του δημιουργού να μιλήσει για τη δικτατορία μέσα σε συνθήκες δικτατορίας. Έτσι, αποφάσισε να γυρίσει σε μια προηγούμενη δικτατορία, αυτή του Μεταξά.
Οι Μέρες του ‘36 θα προβάλλονται στα σινεμά από την 1η Δεκέμβρη σε επετειακή επανέκδοση 50 χρόνων από τη New Star σε συνεργασία με την οικογένεια του Θόδωρου Αγγελόπουλου.
Στις «Μέρες του ’36» ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος δίνει με τον πιο παραστατικό τρόπο την ωμή διακυβέρνηση της δικτατορίας του Μεταξά χωρίς συναισθηματισμούς με ηθοποιούς ανδρείκελα αποστασιοποιημένα από συναισθηματισμούς και τυπικότητες, θύματα και θύτες.
Μυστηριακές σιωπές και σκηνές να παραλείπονται όπως αυτή του κελιού του Σοφιανού προς το τέλος είναι μερικά από τα στοιχεία που συναποτελούν την επιτυχία της απόδοσης των κοινωνικοπολιτικών συνθηκών της εποχής με την δικτατορία της 4ης Αυγούστου να παγώσει κάθε πνευματική ανάπτυξη.
Στις «Μέρες του ’36», ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, την ώρα που προσπαθεί να ξεφύγει έντεχνα, και επιτυχώς ως απεδείχθη, από τα νύχια της λογοκρισίας, μοιάζει να πειραματίζεται. Ουσιαστικά δεν υπάρχουν χαρακτήρες, δεν εμβαθύνει στους ήρωές του, θαρρείς και η ύπαρξή τους είναι προσχηματική. Τους αφήνει σχεδόν άνευ αισθημάτων, να κινούνται σαν πιόνια στην σκακιέρα ακολουθώντας απλώς τον ρου της Ιστορίας, συχνά ως θύματά της. Η Ιστορία τους παρασέρνει και η όποια συγκίνηση δεν περνά στο θεατή μέσα από τα πάθη των ηρώων αλλά διαμεσολαβείται από τα συλλογικά πάθη, ως αποτέλεσμα των γεγονότων. Δεν υπάρχουν προσωπικές ιστορίες, υπάρχει μόνον η δίνη της Ιστορίας, η οποία επηρεάζει τις ζωές των ανθρώπων.
Το δεύτερο φιλμ του Θ.Αγγελόπουλου, καθαρά πολιτικής θεματικής, οι Μέρες του ’36, γυρίστηκε επί δικτατορίας και κατά συνέπεια επιχειρεί να παρακάμψει με την ιδιότυπη, αισθητική, αφαιρετική γραφή του τη λογοκρισία. Διαδραματίζεται λίγο πριν τη δικτατορία του Μεταξά και εξιστορεί, με πολύ ελλειπτικό ντεκουπάζ και πλανοθεσία, πολιτικά γεγονότα που οδήγησαν σε αυτή. Μπορούμε να πούμε πως προαναγγέλλει τις ίντριγκες των στρατιωτικών και αστών πολιτικών που έφεραν τη δικτατορία του 1967, εποχή κατά την οποία έγινε η ταινία…
Η αισθητική του Αγγελόπουλου αρχίζει να σχηματοποιείται με τις «Μέρες του ’36». Η αισθητική του υπαινιγμού, της αφαίρεσης, της απομάκρυνσης και της αποστασιοποίησης. Των μακρινών αργών πλάνων, της κάμερας-παρατηρητή, πλάνα στα οποία ο σκηνοθέτης θέλει να περιλάβει όσο περισσότερη Ιστορία μπορεί.
Σκηνοθεσία: Θόδωρος Αγγελόπουλος
Σενάριο: Θόδωρος Αγγελόπουλος, Πέτρος Μάρκαρης,
Θανάσης Βαλτινός, Στρατής Καρράς
Πρωταγωνιστούν: Κώστας Παύλου, Πέτρος Μάρκαρης, Χρήστος Καλαβρούζος, Πέτρος Ζαρκάδης, Χριστόφορος Κ. Νέζερ, Θάνος Γραμμένος, Βασίλης Τσάγκλος, Γιάννης Κανδήλας, Χριστόφορος Χειμάρας, Πέτρος Χοϊδάς, Τάκης Δουκάκος, Κώστας Σφήκας, Θανάσης Βαλτινός, Γιώργος Κυρίτσης, Τούλα Σταθοπούλου, Έρικα Δαροπούλου, Αλέξης Μπούμπης, Γιώργος Τσιφός, Γιάννης Σμαραγδής, Λάμπρος Παπαδημητράκης, Τιτίκα Βλαχοπούλου, Κυριάκος Κατριβάνος, Κώστας Μανδήλας, Στάθης Στακιάς, Νικόλαος Χατζηγεωργίου, Κ. Ιμπροχώρη, Α. Ζερβού, Αλέκος Αργυρίου, Γιάννης Πανταζόπουλος, Βαγγέλης Καζάν, Πάνος Κοκκινόπουλος, Γιώργος Σίβρης, Τέλης Σαμαντάς, Ιάκωβος Παϊρίδης.
Φωτογραφία: Γιώργος Αρβανίτης
Μοντάζ: Βασίλης Συρόπουλος
Σκηνικά-Κοστούμια: Μικές Καραπιπέρης
Παραγωγή: Γιώργος Παπαλιός
