του Παύλου Θ. Κάγιου //

Σημαίνον-σημαινόμενο στην τέχνη και στη ζωή και υψηλές αισθητικές αναζητήσεις στο «Πορτραίτο μιας γυναίκας που φλέγεται» από τη Γαλλία, ενώ ο σκηνοθέτης του συγκλονιστικού «Οι ζωές των άλλων» επανέρχεται με το «Μη χαμηλώνεις το βλέμμα» και τη διερεύνηση του κρυμμένου φασισμού μέσα μας στις μέρες μας… Μαγικά ταξίδια στις Άνδεις μας χαρίζει ο Πατρίσιο Γκουσμάν στο πρώτο πολιτικό ντοκιμαντέρ της εβδομάδας, την «Οροσειρά των ονείρων», ενώ στο δεύτερο παρασυρόμαστε από τη ζωή και την καριέρα του “Ντιέγκο Μαραντόνα”. Μεγαλοπρεπής απογοήτευση από τον Ανγκ Λι και το μεταλλαγμένο του «Gemini man» με τον Γουίλ Σμιθ.

«Το πορτρέτο μιας γυναίκας που φλέγεται»
Να και μια ταινία υψηλής αισθητικής και σκέψης περί δημιουργίας και ζωής από την προχωρημένη γυναικεία ματιά της Σελίν Σιαμά. Ένα φιλμ που «παίζει» δεξιοτεχνικά κι ανάλαφρα πάνω και γύρω από το τι εστί σημαίνον- σημαινόμενο στην τέχνη και στη ζωή. Μεταφερόμαστε στη Βρετάνη του 1770 όπου μία κοντέσα προσλαμβάνει τη Μαριάν, νεαρή ταλαντούχα ζωγράφο, για να φιλοτεχνήσει το πορτρέτο της μοναχοκόρης της, Ελοΐζ. Η παράδοση του 18ου αιώνα θέλει κάθε νεαρή ντεμπιτάντ, που οι γονείς της την υπόσχονται σε γάμο σε κάποιον κληρονόμο της τάξης τους, να του προσφέρει πρώτα το πορτρέτο της. Ο πατέρας της Μαριάν είχε ζωγραφίσει το αντίστοιχο γαμήλιο πορτρέτο της κοντέσας – χρόνια πριν. Τώρα, όμως, η Ελοΐζ αρνείται να ποζάρει και η Μαριάν (με την πρόφαση της συνοδού στις βόλτες της) πρέπει να τη ζωγραφίσει από μνήμης, καταλαβαίνουμε μία πρώτη, αυθόρμητη, πράξη αντίστασης.

Η Ελοΐζ αρνείται να γίνει αντικείμενο του βλέμματος – του μελλοντικού άντρα της, του αδιάκριτου δημιουργού-ζωγράφου, αλλά και του θεατή-ηδονοβλεψία !  Αντίθετα, η δημιουργός- Μαριάν είναι στην αρχή μικρής δύναμης και αξίας, αλλά το ίδιο το μοντέλο-θέμα της, την ενδυναμώνει και τη γεμίζει δημιουργικό πείσμα και μοναχικότητα. Όσο η Ελοΐζ κρύβεται, εκείνη γίνεται μόνο μάτια και δημιουργικά χέρια. Παρατηρεί, ρουφά τη ζωή. Και μετά τη γεννά πάνω στους καμβάδες. Αυτή είναι η απόλυτη και συνειδητοποιημένη ελευθερία της, υπαρξιακή, σεξουαλική, πνευματική. Μια ελευθερία που σε θέτει αντιμέτωπο με την απόλυτη μοναξιά.

•Φιλμ για προχωρημένους σινεφίλ με τη Σελίν Σιαμά -η ίδια, φυσικά, έχει γράψει και το δεξιοτεχνικό σενάριο που βραβεύτηκε στο φετινό Φεστιβάλ των Κανών- να φιγουράρει στην πρώτη γραμμή των Ευρωπαίων σκηνοθετών με μυαλό και αισθητική. Και οι δύο γυναίκες που ερμηνεύουν το πρωταγωνιστικό δίδυμο είναι έξοχες

Σκηνοθεσία: Σελίν Σιαμά
Παίζουν: Νεομί Μερλάν, Αντέλ Ενέλ

«Μη χαμηλώνεις το βλέμμα»
Η υποκρισία και ο μικρός ή μεγάλος φασισμός που κρύβουμε μέσα μας, είναι θέμα που πάντα θα είναι επίκαιρο όσο υπάρχουν … άνθρωποι. Σήμερα δε που η Ευρώπη του Βορρά κυριαρχεί -και πάλι- ολόκληρης της γηραιάς Ηπείρου, το θέμα γίνεται ακόμα πιο καυτό!

Καλό και δίκαιο είναι, επίσης, να αναφέρουμε ότι το γερμανικό σινεμά φαίνεται να ξανακινείται και να πάει να θυμίσει τις αλησμόνητες δεκαετίες του ’70 και του ’80 με τους Φασμπίντερ, Βέντερς, Χέρτζογκ κ.α. Εδώ, ο βραβευμένος σκηνοθέτης Φλόριαν Χένκελ Φον Ντόνερσμαρκ (Οι ζωές των άλλων, O Τουρίστας) σκηνοθετεί και πάλι τον Σεμπάστιαν Κοχ σε μια ιστορία που έχει ως αφετηρία τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, για να αφηγηθεί γεγονότα που διατρέχουν τρεις δεκαετίες ιστορίας και καλλιτεχνικής δημιουργίας. Το σενάριο είναι εμπνευσμένο από τη ζωή και το έργο του διάσημου Γερμανού ζωγράφου Γκέρχαρντ Ρίχτερ.

•Το φιλμ είχε φτάσει μέχρι την υποψηφιότητα για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.

Το στόρι περιγράφει τη ζωή ενός νεαρού φοιτητή της σχολής καλών τεχνών, του Kurt (Tομ Σίλινγκ), που ερωτεύεται την Ellie (Πόλα Μπερ ), μια συμφοιτήτριά του. Ο πατέρας της, ο Καθηγητής (Σεμπάστιαν Κοχ), ένας διάσημος γιατρός, απορρίπτει την επιλογή της κόρης του και ορκίζεται να καταστρέψει τη σχέση τους. Αυτό που δεν ξέρει κανείς είναι ότι οι ζωές τους είναι ήδη συνδεδεμένες με ένα σκοτεινό οικογενειακό μυστικό.

O Σεμπάστιαν Κοχ υποδύεται έναν ναζί γιατρό που βάζει στόχο να καταστρέψει τη σχέση της κόρης του με έναν ανερχόμενο καλλιτέχνη. Ο ίδιος έχει πει για τον ρόλο του: «Ο χαρακτήρας μου είναι ένας ναζί που ήταν μάρτυρας της κατάρρευσης της ιδεολογίας αυτής. Μετά βρήκε λιμάνι στα επόμενα συστήματα και χάρη στην πειθαρχία, την εξυπνάδα και την κατάρτιση του έγινε σημαντικός. Αυτές οι αρετές τον βοήθησαν να κρύψει την ενοχή του και να σώσει το τομάρι του. Αυτό του δίνει μία αίσθηση υπεροχής και ασφάλειας. Για αυτό τον λόγο θεωρεί ανεπίτρεπτο το γεγονός ότι το μοναχοπαίδι του έμπλεξε με έναν ανίσχυρο καλλιτέχνη, που θεωρεί χαζό και αδύναμο. Αντιστέκεται σε αυτή τη σχέση με κάθε τρόπο».

Σκηνοθεσία: Φλόριαν Χένκελ Φον Ντόνερσμαρκ
Παίζουν: Τομ Σίλινγκ, Σεμπάστιαν Κοχ, Πόλα Μπερ, Σάσκια Ρόζενταλ, Όλιβερ Μασούτσι

«Η οροσειρά των ονείρων»
Με εντυπωσιακό τρόπο κλείνει την τριλογία του ο σπουδαίος Χιλιανός σκηνοθέτης Πατρίσιο Γκουσμάν. Έπειτα, λοιπόν, από το αριστουργηματικό «Νοσταλγώντας το Φως» (2010) και το βραβευμένο με Αργυρή Άρκτο «Μαργαριταρένιο Κουμπί» (2015), που αγαπήθηκαν πολύ και στη χώρα μας, ο Πατρίσιο Γκουσμάν προσανατολίζει αυτή τη φορά την εντελώς ασυνήθιστη ματιά του στην Κορδιλιέρα, τη χαρακτηριστική οροσειρά των Χιλιανών Άνδεων. Με σημείο αναφοράς ένα ακόμα χαρακτηριστικό φυσικό γνώρισμα μιας πατρίδας που ελάχιστα πλέον αναγνωρίζει και παραμένοντας ολοκληρωτικά δοσμένος στο ιδανικό της με κάθε έννοια Αλήθειας, ο κορυφαίος εκπρόσωπος του ποιητικού και του πολιτικού σινεμά τεκμηρίωσης συνεχίζει μια μοναδική εξερεύνηση στο λεπτό αυτό σύνορο όπου συναντιούνται ο χρονικά αμελητέος ανθρώπινος παράγοντας με την άχρονη Φύση.
Κάλλιστα, λοιπόν, μπορούμε να χαρακτηρίσουμε την «Οροσειρά των ονείρων» ως πολιτικό ντοκιμαντέρ καθώς στο τελευταίο μέρος αυτής της τριλογίας του, συνδέει την ανάγκη διατήρησης της ιστορικής, συλλογικής μνήμης των ανθρώπινων πεπραγμένων με το φυσικό τοπίο της Χιλής – και της κάθε χώρας ξεχωριστά και συνολικά.

•Ποιος είναι ο Πατρίσιο Γκουσμάν;  Ο βετεράνος Χιλιανός σκηνοθέτης και σεναριογράφος γεννήθηκε το 1941. Γνώρισε τη διεθνή καταξίωση με τα ντοκιμαντέρ του «Η Μάχη της Χιλής», «Νοσταλγώντας το Φως» και «Σαλβαδόρ Αλιέντε». Διδάσκει Ντοκιμαντέρ στην Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική και είναι ο ιδρυτής του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Σαντιάγο. Ζει στη Γαλλία

Σκηνοθεσία: Πατρίσιο Γκουσμάν

«Ντιέγκο Μαραντόνα»
Ντοκιμαντέρ πάνω στο ποδοσφαιρικό φαινόμενο του Ντιέγκο Μαραντόνα που μαζί με τον Πελέ ήταν οι μεγαλύτερες δόξες του ποδοσφαίρου στον 20ο αιώνα. Η ταινία είχε κάνει επίσημη συμμετοχή στο 72ο Φεστιβάλ Κανών. Μια συναρπαστική ιστορία για τη δόξα και τη μεγαλοφυΐα που αγγίζει την αίσθηση ευφορίας και της καταστροφής.

Εδώ παρακολουθούμε τον Μαραντόνα από τις 5 Ιουλίου 1984 που φτάνει στη Νάπολι με την πλέον πολυδάπανη μεταγραφή στην παγκόσμια ποδοσφαιρική ιστορία και για τα επόμενα επτά χρόνια κατακτά τα πάντα και γίνεται το απόλυτο είδωλο του σύγχρονου ποδοσφαίρου. Στο γήπεδο ο Ντιέγκο Μαραντόνα ήταν μια ιδιοφυΐα. Έξω από αυτό τον αντιμετώπιζαν σαν θεό. Όλα είχαν κάτι από το υλικό των ονείρων. Όμως υπήρχε και το τίμημα: Ο Ντιέγκο μπορούσε να κάνει ό,τι ήθελε, όσο έκανε θαύματα στο γήπεδο, όμως, ο καιρός περνούσε και πλησίαζαν πιο σκοτεινές μέρες.

•Το 1981 ο ατζέντης του Μαραντόνα σκέφτηκε να κάνει μια ταινία για εκείνον και έτσι προσέλαβε δυο κάμεραμεν να τον ακολουθούν παντού. Εκατοντάδες ώρες γυρίστηκαν τότε: τα μισά αρχεία ήταν στη Νάπολη και τα άλλα μισά βρίσκονταν σε μια αποθήκη της πρώην γυναίκας του, Κλαούντια. Δεν τα είχε ακουμπήσει κανείς για τριάντα χρόνια. Έτσι, όλο το υλικό της ταινίας προέρχεται από τους προσωπικούς του κάμεραμεν

Σκηνοθεσία: Ασίφ Καπάντια

«Ο κυνηγός της νύχτας»
Η μεν σαρξ πρόθυμη, το δε πνεύμα αδύναμο ισχύει για το εν λόγω ψυχολογικό θρίλερ που ξετυλίγει τα κίνητρα και τη δράση ενός κατά συρροή δολοφόνου με πολλαπλές προσωπικότητες. Η ταινία πλασαρίστηκε ως «το φιλόδοξο κινηματογραφικό ντεμπούτο του σεναριογράφου και σκηνοθέτη Ντέιβιντ Ρέιμοντ», αλλά το συνολικό αποτέλεσμα είναι πολύ μικρό -κυρίως λόγω της αφηγηματικής αδυναμίας στην ανάπτυξη του ενδιαφέροντος σεναρίου του…

•Κεντρικός ήρωάς της, ένας «τσαλακωμένος» αστυνομικός που υπηρετεί σ’ ένα αστυνομικό σώμα στο οποίο ανήκει και ένας αυτόκλητος «τιμωρός κακοποιών». Αυτοί οι δύο θα εμπλακούν σε μία επικίνδυνη συνωμοσία που σχετίζεται με τη σύλληψη ενός άρρωστου άντρα, ο οποίος συνδέεται με απαγωγές και δολοφονίες γυναικών.

Σενάριο/Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Ρέιμοντ
Παίζουν: Χένρι Κάβιλ, Μπεν Κίνγκσλεϊ, Αλεξάντρα Νταντάριο, Στάνλεϊ Τούτσι, Μίνκα Κέλι, Νέιθαν Φίλιον, Μπρένταν Φλέτσερ

«Gemini man»
Μεγαλοπρεπής απογοήτευση για τον Ανγκ Λι που γίνεται άλλος ένας δημιουργός -από τους χιλιάδες…- ο οποίος παραδίνεται στα μεγάλα χολιγουντιανά στούντιο -επί εκατοντάδων χιλιάδων δολαρίων φυσικά.

‘Όσο και να ψάχνεις εδώ, δεν βρίσκεις ίχνος της σκηνοθετικής δεξιοτεχνίας και κομψότητας που είχαν οι παλιές του ταινίες : “Το Γαμήλιο Πάρτυ” (1993), “Το μυστικό του Brokeback Mountain” (2005) που αναφέρονται στο θέμα της ομοφυλοφιλίας, με τις πολεμικές τέχνες, όπως η ταινία “Τίγρης και Δράκος” (2000) και μεταφορές κόμιξ όπως το “Hulk” (2003). Η ταινία του Λι “Το μυστικό του Brokeback Mountain” (2005) κέρδισε το Χρυσό Λιοντάρι στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας και ονομάστηκε καλύτερη ταινία της χρονιάς από τους κριτικούς του Λος Άντζελες, του Λονδίνου, της Νέας Υόρκης και της Βοστόνης. Το 2007, άλλη μια ταινία του Λι κέρδισε το Χρυσό Λιοντάρι στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, η ταινία “Προσοχή, Πόθος”.

•Γεννημένος στη Ταιβάν το 1954, ο Ανγκ Λι επιδίδεται εδώ σε ψηφιακές ευκολίες, γαρνιρισμένες με μεταλλαγμένες αμπελοφιλοσοφίες περί γενετικής, για να πουλήσει φύκια για μεταξωτές κορδέλες

Ήρωάς του ένας πενηντάχρονος συνταξιούχος δολοφόνος, ο Χένρι Μπρόγκαν -τον υποδύεται ο δήθεν αλλιώτικος σε. .. δυναμισμό Γουίλ Σμιθ- που καταδιώκεται από τον εξίσου θανάσιμο εικοσιτετράχρονο κλώνο του. Ο Χένρι, μαζί με τους αδίστακτους συναδέλφους του Ντάνι και Μπάρον, βρίσκονται κυνηγημένοι καθώς διασχίζουν την υφήλιο αναζητώντας την αλήθεια. Αυτό που ανακαλύπτουν θα αναγκάσει το Χένρι να βρεθεί αντιμέτωπος με τους ανθρώπους που εμπιστευόταν και να αποφασίσει ποιανού η ζωή αξίζει περισσότερο – η δική του ή του κλώνου του;

Μπαρούφα με μεταλλαγμένο περιτύλιγμα για κατανάλωση με τόνους ποπ-κορν…

Σκηνοθεσία: Ανγκ Λι
Παίζουν: Γουίλ Σμιθ, Μαίρη Ελίζαμπεθ Γουίνστεντ, Κλάιβ Όουεν, Μπένεντικτ Γουόνγκ