του Παύλου Θ. Κάγιου

Ο Ελβετός Μπρούνο Γκανζ ενσάρκωσε τον έκπτωτο άγγελο, στο διχοτομημένο Βερολίνο, στην ταινία του Βιμ Βέντερς Τα φτερά του Έρωτα.

Ο ηθοποιός με το ζεστό χαμόγελο και το εκφραστικό βλέμμα, που κατάφερε με τις λεπτές αποχρώσεις της ερμηνείας του να κάνει «τρισδιάστατο» και ανθρώπινο ακόμα και αυτόν τον Αδόλφο Χίτλερ στην Πτώση (2004), γεννήθηκε στις 22 Μαρτίου του 1941 και έφυγε από τη ζωή στις 16 Φεβρουαρίου 2019.

 

•Ο Γκανζ ήταν ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του κινηματογράφου, αλλά και του θεάτρου, δούλεψε σε μια τεράστια γκάμα ρόλων με μερικούς από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες της εποχής του, όπως οι Βιμ Βέντερς, Φράνσις Φορντ Κόπολα, Ερίκ Ρομέρ, Βέρνερ Χέρτζογκ αλλά και ο δικός μας Θόδωρος Αγγελόπουλος με τον οποίο συνεργάστηκε και στη Σκόνη του χρόνου (2008).

Στη θεατρική σκηνή είχε παίξει σε πολλά έργα, όπως των Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε, Σον Ο’Κέισι, Ευρυπίδη (ενσάρκωσε τον Πενθέα στις «Βάκχες»), ενώ ο ίδιος είχε ιδρύσει με τον Πέτερ Στάιν τη βερολινέζικη «Σάουμπινε».

Ο Γκανζ συνέχιζε να εργάζεται ακατάπαυστα τα τελευταία χρόνια της ζωής του – οι πιο πρόσφατες κινηματογραφικές του εμφανίσεις περιλαμβάνουν το «Σπίτι που Εχτισε ο Τζακ» του Λαρς φον Τρίερ και τη «Fortuna» ( Germinal Roaux, Eλβετία-Βέλγιο).

•Συνειδητά αντιστάρ, ο μεγάλος καλλιτέχνης, που θεωρείτο ο σημαντικότερος εν ζωή γερμανόφωνος ηθοποιός, ταυτίστηκε ιδιαίτερα με ρόλους ανθρώπων που αντιμετωπίζουν βαθιές κρίσεις και διλήμματα. Όμως, όπως είπε κάποτε στη γερμανική εφημερίδα Die Zeit “οι ρόλοι στους οποίους πεθαίνεις, δυστυχώς δεν σε προετοιμάζoυν για το δικό σου θάνατο”

Ένας αμερικάνος φίλος (1977), Βιμ Βέντερς

Όταν ο αμερικάνος τυχοδιώκτης Τομ Ρίπλεϊ (Ντένις Χόπερ) μαθαίνει ότι ο κορνιζοποιός Τζόναθαν Ζίμερμαν (Μπρούνο Γκανζ) πάσχει από ανίατη ασθένεια πείθει τον Μάινοτ, έναν άνθρωπο του υποκόσμου να τον προσλάβει σαν πληρωμένο δολοφόνο. Το γκανγκστερικό αυτό θρίλερ του Βιμ Βέντερς το οποίο έκανε πρεμιέρα στο 30ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών, αποτελεί διασκευή του βιβλίου «Το παιχνίδι του κυρίου Ρίπλεϊ» της Πατρίσια Χάισμιθ. Στην ταινία εμφανίζονται εφτά διαφορετικοί σκηνοθέτες (ανάμεσά τους ο Σαμ Φούλερ και ο Νίκολας Ρέι) σε ρόλους ηθοποιού -φόρος τιμής του Βέντερς στους αγαπημένους του καλλιτέχνες.

Τα φτερά του έρωτα (1987), Βιμ Βέντερς

Φύλακες- άγγελοι, αόρατοι στα μάτια των ανθρώπων, πλην των παιδιών, περιπλανιούνται στο Βερολίνο, ακούν τις σκέψεις των θνητών και προσπαθούν να τους παρηγορήσουν. Ένας από αυτούς, ο Ντάμιελ (Μπρούνο Γκανζ), ερωτεύεται μια όμορφη ακροβάτισσα και αποφασίζει να γίνει θνητός, για να ζήσουν μαζί. Η αφήγηση της ταινίας είναι από την οπτική των αγγέλων, οι οποίοι βλέπουν τον κόσμο ασπρόμαυρα. Όταν πια ο Ντάμιελ γίνεται άνθρωπος αποκαλύπτεται στα μάτια του, και στα μάτια των θεατών, ο έγχρωμος κόσμος.

Το φιλμ, που απέσπασε το βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ των Καννών (1987), είναι επηρεασμένο από την ποίηση του Ράινερ Μαρία Ρίλκε και όπως σημειώνεται στους τίτλους τέλους, είναι «αφιερωμένο σε όλους τους πρώην αγγέλους, αλλά κυρίως στους Γιασουζίρο (Όζου), Φρανσουά (Τρυφώ) και Αντρέι (Ταρκόφσκι)».

Μια αιωνιότητα και μια μέρα (1998), Θόδωρος Αγγελόπουλος

O Αλέξανδρος (Μπρούνο Γκανζ), είναι ένας συγγραφέας, που ασχολείται με το ημιτελές έργο του Σολωμού «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι». Από το ποίημα λείπουν λέξεις κι ο Αλέξανδρος αποπειράται να τις συγκεντρώσει, να τις αγοράσει, όπως ακριβώς έκανε για τις δικές του λέξεις κι ο Σολωμός.,, Η ταινία κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ Καννών το 1998, ενώ παράλληλα τιμήθηκε με τα Βραβεία: Σκηνοθεσίας, Σεναρίου, Β’ Γυναικείου Ρόλου (Ελένη Γερασιμίδου), Σκηνογραφίας, Μουσικής και Ενδυματολογίας, στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης.