κείμενο: Νίκος Βλάχος //
Stalking – O Stalker μπορεί να ξεκινήσει την παρενόχληση στο θύμα του τηλεφωνώντας επανειλημμένα, επικοινωνώντας μέσω email, χρησιμοποιώντας τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή σπάζοντας κάθε έννοια ιδιωτικότητας του θύματός του.
Εάν αυτές οι μέθοδοι επαφής είναι αναποτελεσματικές δεν έχει κανένα πρόβλημα να αναβαθμίσει την ενοχλητική του συμπεριφορά. Η κατασκοπεία, κυριολεκτικά, και οι απροσδόκητες συναντήσεις με τα θύματά του είναι δύο βασικά συστατικά της. Σε πολλές περιπτώσεις το φαινόμενο αυτό ξεκινά στο τέλος μιας σχέσης, ωστόσο, δεν υπάρχει η τέλεια ένδειξη που καθορίζει ποιος / ποια θα ή δεν θα γίνει stalker.
•Η μέθοδος του Stalker
1.Απόρριψη
Για τον stalker δεν έχει σημασία εάν η απόρριψη είναι πραγματική ή απλώς εντύπωση. Μην ξεχνάς πως βλέπει τον εαυτό του ως θύμα. Ο φόβος του για εγκατάλειψη δεν του επιτρέπει να αντιμετωπίζει την πραγματικότητα με κανόνες λογικής. Είναι αδύνατο να απογοητευτεί εύκολα.
2.Εμμονικότητα
Ο stalker είναι συχνά εμμονικός σε πολλούς τομείς της ζωής του, συμπεριλαμβανομένων των ρομαντικών του σχέσεων. Συνήθως έχει επαναλαμβανόμενα μοτίβα σκέψεων που παίζουν σαν βελόνα πικάπ που κόλλησε σε δίσκο βινυλίου. Σταδιακά γίνεται τόσο απασχολημένος με τον στόχο του, που δεν μπορεί να κοιμηθεί, ξεχνά να φάει και αφήνει τις δουλειές του μισοτελειωμένες.
3.Φαντασιοπληξία
Ο stalker θολώνει τις γραμμές μεταξύ της αλήθειας του γεγονότος και της φαντασίας του. Έχει την αίσθηση του δικαιώματος ότι ο στόχος-θύμα τού ανήκει. Τροφοδοτεί τη φαντασίωση ότι εκείνος και το θύμα του προορίζονται να είναι μαζί. Ορισμένοι stalkers είναι τόσο πεπεισμένοι, που θα εφεύρουν -στο μυαλό τους- λεπτομέρειες σχετικά με τον ρομαντικό χαρακτήρα μιας σχέσης που δεν υπάρχει. Θα είναι τόσο σίγουροι για εκείνη που είναι είναι σε θέση να πείσουν ακόμα και τους άλλους για την ειλικρίνεια των προθέσεών τους.
4.Ναρκισσισμός
Ο stalker δεν μπορεί να αναγνωρίσει, να σεβαστεί τα συναισθήματα ή τα όρια του άλλου. Δεν έχει επίσης υγιείς ικανότητες αντιμετώπισης της απόρριψης, της αμηχανίας, της ντροπής ή της απώλειας. Αυτό γίνεται ιδιαίτερα προβληματικό, εάν είχες στο παρελθόν μια ρομαντική σχέση μαζί του, καθώς μπορεί να δικαιολογήσει τις ενέργειές του με τη λογική «Αν υποφέρω εγώ έτσι, πρέπει να υποφέρεις και εσύ μαζί μου» ή «Εάν δεν μπορώ να σε έχω, κανείς δεν μπορεί»
Πώς τρέφει ο stalker την εμμονή του;
Η χειραγώγηση είναι ένα από τα καλύτερα εργαλεία του. Ακολουθούν οι συνηθισμένοι τρόποι με τους οποίους ένας stalker θα προσπαθήσει να σε επηρεάσει.
1.Θα σε ενοχλήσει ή θα επινοήσει καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για να προκαλέσει συμπάθεια στο θύμα του. Παράδειγμα: “Είμαι άρρωστος, χρειάζομαι τη βοήθειά σου.”
2. Κάνει κενές υποσχέσεις για παράταση της επαφής με το θύμα του. Παράδειγμα: “Είναι η τελευταία φορά, σου το ορκίζομαι. Χρειάζομαι απλώς ένα κλείσιμο, ένα αντίο από σένα.”
3. Θα καταφύγει σε εκβιασμούς μέχρις εσχάτων. Παράδειγμα: “Θα ενημερώσω το αφεντικό σου ότι προσποιήθηκες τον άρρωστο και δεν πήγες στη δουλειά.”
4. Παίζει με τις ανασφάλειες του θύματος με αβάσιμες κατηγορίες. Παράδειγμα: “Δεν ενδιαφέρεσαι για κανέναν εκτός από τον εαυτό σου.”
5. Θα αλλάξει τα λόγια του θύματός του για να ταιριάζουν με την ατζέντα του. Παράδειγμα: «Ξέρω ότι πραγματικά με αγαπάς και ότι οι φίλοι σου απλώς προσπαθούν να σε στρέψουν εναντίον μου».
6. Θα κάνει ακριβά ή περίτεχνα δώρα στο θύμα με απώτερο σκοπό. Παράδειγμα: “Μετά από όλα έχω κάνει για σένα, τις ευεργεσίες μου σε σένα αχάριστε …”
Τα συνηθισμένα χαρακτηριστικά του stalker
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο stalker δεν είναι τέρας που κρύβεται κάτω από το κρεβάτι σου. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχουν κανόνες σχετικά με τον τρόπο εντοπισμού του. Οι κοινές, λανθασμένες όμως, αντιλήψεις σχετικά με αυτόν περιλαμβάνουν ιδέες για το ότι είναι μοναχικός, κοινωνικά αδέξιος και γενικά ανεπιθύμητος άνθρωπος. Οι ειδικοί λένε ότι πολλοί stalkers είναι γοητευτικοί και φαινομενικά «συνηθισμένοι» άνθρωποι που δεν θα μαντέψετε ποτέ πως έχουν μια ανθυγιεινή εμμονή με τον πρώην τους, τον γείτονά τους ή έναν παντελώς σε αυτούς άγνωστο. Τούτου λεχθέντος, υπάρχουν ορισμένα χαρακτηριστικά που μοιράζονται πολλοί stalkers και είναι σημαντικό να γνωρίζετε.
Ζήλια
Ναρκισσισμός
Εμμονικότητα και καταναγκασμός
Παρορμητικότητα με τα ερωτικά συναισθήματα
Χειριστικότητα
Δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για τα δικά του συναισθήματα ή πράξεις
Πρέπει να έχει τον έλεγχο των άλλων
Θεωρεί τον εαυτό του ως θύμα της κοινωνίας, της οικογένειας και άλλων
Δε δέχεται ποτέ το «όχι» ως απάντηση
Παραπλανητικός, λειτουργεί με δόλο
Συχνές εναλλαγές μεταξύ οργής και «αγάπης»
Δυσκολία διάκρισης ανάμεσα στη φαντασία και την πραγματικότητα
Αίσθηση απεριόριστου δικαιώματος (“Μου χρωστάς …”)
Αδυναμία αντιμετώπισης της απόρριψης
Εξαρτητικός
Θεωρεί τα προβλήματά του ως λάθος κάποιου άλλου
Εκδικητικότητα
Ερωτομανία
Παρακολούθηση, δια ζώσης, και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ακόμα και με ψεύτικα προφίλ
Δυνατότητα εκδήλωσης βίας σε διάφορες μορφές, λεκτική, σωματική, εξύβριση, παρενόχληση, απειλές, δυσφήμιση
Διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Παρουσιάζει τον εαυτό του ως θύμα και το θύμα του ως κακοποιητή για πράξεις που ο ίδιος κάνει
Τι μπορείς να κάνεις
Αν κάποιος σε κάνει να νιώσεις άβολα ή να φοβάσαι ή το ένστικτό σου σού λέει πως κάτι δεν πάει καλά, απλά εμπιστεύσου το. Μερικές φορές αισθανόμαστε κάτι, πριν μπορέσουμε να δούμε την απόδειξη. Η ενασχόληση με τον stalker είναι δυσάρεστη, αλλά υπάρχουν τρόποι να προστατευτείς από νωρίς:
Να είσαι σταθερός. Ενημέρωσε το άτομο που σε κάνει να αισθάνεσαι άβολα ότι δεν θέλεις να συνεχίσεις να επικοινωνείς μαζί του. Κάνε το με το πρώτο σημάδι παρεμβατικής συμπεριφοράς και επέμεινε σε αυτό. Μόλις πεις όχι στην επικοινωνία μαζί του, πρέπει να σταματήσεις να απαντάς για να μην τον ενθαρρύνεις.
Μην ανησυχείς, πως βλάπτεις τα συναισθήματά του, όταν τερματίζεις την επαφή μαζί του. Η ανεπιθύμητη συμπεριφορά του δημιούργησε αυτήν την κατάσταση. Απλώς ρυθμίζεις με αυτόν τον τρόπο τα όρια για να διατηρείς τον εαυτό σου ασφαλή.
Λάβε υπόψιν σου τι είδους προσωπικά στοιχεία δημοσιεύεις στο διαδίκτυο και μην αφήνεις τους φίλους σου να σε ταγκάρουν.
Μην επιτρέπεις στις εφαρμογές να εμφανίζουν την τοποθεσία σου.
Διάλεξε εναλλακτικές διαδρομές οδήγησης στην καθημερινότητά σου.
Μην πεις ότι θα επικοινωνήσεις με την αστυνομία, εκτός εάν σκοπεύεις να το κάνεις. Αν δεν ακολουθήσεις αυτό που είπες, θα δώσεις την εντύπωση στον stalker ότι δεν εννοείς αυτό που λες.
Κράτα ημερολόγιο με λεπτομερή περιγραφή κάθε παρενόχλησης από μέρους του, όπως επίσης και κάθε αποδεικτικό στοιχειό. Θα σου χρειαστούν όταν φτάσεις στις αρχές και τη δικαιοσύνη.
Μείνε σταθερός και μείνε ήρεμος, ώστε να αποφύγεις να τροφοδοτήσεις τον stalker στο να εκμαιεύει αντιδράσεις σου. Εκλαμβάνει τα πάντα είτε ως πρόκληση, είτε ως πρόσκληση.
Όσο τρομακτικό φαίνεται, μπορείς να σταματήσεις τον stalker. Το κλειδί είναι να είσαι προσεκτικός, να εκπαιδεύεσαι και να βρίσκεις βοήθεια. Να θυμάσαι όμως πως η συμπεριφορά του είναι εμμονική και μπορεί να κρατήσει από μήνες έως χρόνια.