Η συνέντευξη με τον Γιώργο Πανόπουλο, συγγραφέα του βιβλίου Woke culture – Η βαρβαρότητα της “σωστής πλευράς” της ιστορίας (εκδόσεις Ελληνοεκδοτική).

Πού ζει η σωστή πλευρά της ιστορίας; Τι σχήμα έχει; Θα μπορούσε να γίνει το βολικό αφήγημα οριστικού επαναπροσδιορισμού της ιστορίας προς όφελος των ελίτ που ορίζει την ορθότητα, τους δείκτες ανοιχτότητας του διαλόγου;

Ο Γιώργος Πανόπουλος στο βιβλίο του Woke culture – Η βαρβαρότητα της “σωστής πλευράς” της ιστορίας (εκδόσεις Ελληνοεκδοτική) δεν μας εισάγει μόνο στην έννοια του Woke φαινομένου, αλλά στέκεται με έντονη και φανερή διάθεση τεκμηρίωσης γύρω από την εξέλιξή του.

Οι 250 σελίδες βρίθουν από παραπομπές σε άρθρα -ρεπορτάζ- που καταγράφουν τη σύγχρονη διαδρομή της πολιτικής ορθότητας και πώς εκείνη μετατράπηκε από ανάγκη σε δικαιωματική αναπαράσταση. 

Γιώργος Πανόπουλος (αντιγράφουμε από το βιβλίο) – «Δημοσιογράφος και διευθυντής των life style περιοδικών στα χρόνια της ακμής, γοητευμένος από την αστρολογία μετά, ραδιόφωνο, τηλεόραση στο ενδιάμεσο, με μεταπτυχιακό στην ψυχοθεραπεία σήμερα…Σταθερά έκπληκτος και περίεργος».

-Όταν λέμε: “Η σωστή πλευρά της Ιστορίας” έχω την αίσθηση πως δίνουμε μια νέα διάσταση – ή εγκυρότητα – σ’ αυτό που λέμε “νόμος της ζούγκλας”. Ο ισχυρός -και οι φίλοι τους- τα παίρνουν όλα. Η ιστορία γράφεται με αυτούς τους όρους; Ουσιαστικά μπαίνουμε σε έναν νέο σκοταδισμό όπου οι πολιτισμικές, πολιτικές, πολιτιστικές αναφορές των ηττημένων δεν έχουν απλά καμία σημασία απλά πρέπει να συντριβούν; 

Δύο τρεις επεξηγήσεις για να καταλάβει κάποιος που δεν ξέρει για τι πράγμα μιλάμε. Τι πρεσβεύουν οι woke μαχητές που θεωρούν ότι βρίσκονται στη «σωστή πλευρά» της Ιστορίας ενώ στην πραγματικότητα τρομοκρατούν τις κοινωνίες; Έχουμε και λέμε: 1.Δεν υπάρχουν βιολογικά φύλα- ο καθένας μπορεί να αυτοπροσδιοριστεί με το φύλο που θέλει. 2. Οι μαύροι είναι τα μεγάλα θύματα της ιστορίας και πρέπει να ανυψωθούν εις βάρος άλλων ομάδων. 3. Τα παιδιά πρέπει να σεξουαλικοποιούνται από τη γέννησή τους. 4. Το να είσαι λευκός άντρας ετεροφυλόφιλος σημαίνει αναντίρρητα κάποιον σεξιστή, οπαδό της πατριαρχίας, ρατσιστή, μισογύνη, αποικιοκράτη. 5. Η ιστορία και τα επιτεύγματα της Δύσης από την αρχαιότητα μέχρι και το 1990 είναι προϊόν αποικιοκρατίας, σεξισμού, μισογυνισμού, λευκού προνομίου και πρέπει να λογοκρίνεται ή και να εξαφανιστεί. 6. Ένας άντρας που δηλώνει γυναίκα μπορεί να συμμετέχει σε γυναικεία αθλήματα κατακτώντας μετάλλια. Αυτά για να πάρει κάποιος μια γεύση της «σωστής πλευράς». Από ό,τι καταλαβαίνετε πρόκειται για επίθεση εναντίον της πραγματικότητας.

-Μεγάλο μέρος του βιβλίου στέκεται κριτικά στην αριστερά και τους αναιμικούς τρόπους διαχείρισής της πάνω σ’ έναν ύπουλο συντηρητισμό. Εκείνου που σεξουαλικοποιεί τα πάντα αμφισβητώντας στην τελική τον πυρήνα του έρωτα. Η αριστερά είναι το νέο συντηρητικό; 

Το σεξ θεωρείται από την «αριστερά» όλο και πιο βρώμικο. Το σεξ αντιμετωπίζεται ως μια μορφή επίθεσης ή παραβίασης. Το φλερτ ποινικοποιείται, το αντρικό βλέμμα θεωρείται βία, οι άντρες είναι υποψήφιοι βιαστές. Και ταυτόχρονα η πορνεία εξυμνείται ως μία επιλογή που ενδυναμώνει τις γυναίκες. Η πορνογραφία, η σεξουαλική αντικειμενοποίηση των γυναικών δεν βλάπτουν τις γυναίκες είναι ok και αποτελούν απλώς αδιάφορες συνηθισμένες πρακτικές.

­«Η γκέι σημαία του «ουράνιου τόξου» πουλάει χάμπουργκερ, κάλτσες, μπρελόκ και ροζ ξέπλυμα για εταιρίες, τράπεζες, πολυεθνικές και κυβερνήσεις ώστε να αποσπάσουν την προσοχή μας από τις βρωμοδουλιές τους. Οι Pride παρελάσεις έχουν αποκτήσει μια διεστραμμένη σχέση με τον καπιταλισμό που και οι δύο πλευρές βρίσκουν εξαιρετικά άνετη.»

-Θέλω να μου σχολιάσεις ένα αληθινό παράδειγμα. Τρία, ίσως τέσσερα, Pride πίσω ένας ξεχωριστός, εντελώς εκτός κλίματος, “λόχος” της παρέλασης αποτελούνταν από εργαζόμενους της Vodafone. Πλησιάζοντάς τους είδα ανθρώπους που πιστεύω πως ήταν επιστρατευμένοι από την εταιρεία για να κατέβουν στην παρέλαση. Φορούσαν κονκάρδες, κρατούσαν σημαίες του ουράνιου τόξου που πάνω τους υπήρχε το λογότυπο της εταιρείας που υπηρετούσαν. Σ’ εσένα όλο αυτό τι λέει; 

Η γκέι σημαία του «ουράνιου τόξου» πουλάει χάμπουργκερ, κάλτσες, μπρελόκ και ροζ ξέπλυμα για εταιρίες, τράπεζες, πολυεθνικές και κυβερνήσεις ώστε να αποσπάσουν την προσοχή μας από τις βρωμοδουλιές τους. Οι Pride παρελάσεις έχουν αποκτήσει μια διεστραμμένη σχέση με τον καπιταλισμό που και οι δύο πλευρές βρίσκουν εξαιρετικά άνετη.

Η ομοφοβία δεν έχει πάψει να υφίσταται και σαφέστατα χρειάζεται να την δείχνουμε και να αντιτασσόμαστε σε αυτήν αλλά το να είσαι ομοφυλόφιλος στην Ελλάδα του 2024 δεν συνεπάγεται ούτε κίνδυνο σύλληψης, ούτε κοινωνικό εξοστρακισμό. Αποτελεί προσβολή στα επιτεύγματα των ακτιβιστών που άνοιξαν το δρόμο για τα δικαιώματα να προσποιούμαστε ότι οι ομοφυλόφιλοι καταπιέζονται σήμερα περισσότερο από ποτέ.

-Μια στρατευμένη διαφορετικότητα με χορηγούς τράπεζες, εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, αεροπορικές εταιρείες πόσο τιμά τον ρόλο της; 

Σε σύγκριση με τον γκέι ακτιβιστή Harvey Milk την λεσβία Stormé DeLarverie που πρωτοστάτησε στα γεγονότα του Stonewall ή την δική μας τρανς Πάολα που διοργάνωσε τα ελληνικά Gay Pride οι σημερινοί ακτιβιστές ΛΟΑΤΚΙΑ+ μοιάζουν με μεθυσμένους έξω από ένα μπαρ που έχει κλείσει που κάνουνε μπουνιές στον αέρα σε φανταστικούς εχθρούς.

Μια από τις τραγικές ειρωνείες της μεταμόρφωσης του Pride από μια ετήσια πορεία με θέμα τους γκέι σε μια νέα θρησκεία των ελίτ είναι ότι οι παρελάσεις στη Δύση έγιναν εχθρικές προς τα δικαιώματα των γκέι ρίχνοντας το βάρος τους στην τρανς ιδεολογία.

Τα Pride πλέον επιβεβαιώνουν την επικράτηση της διχαστικής πολιτικής των Ταυτοτήτων ένα γεγονός που οι κυρίαρχες ελίτ της Δύσης επικροτούν με τρομερή ζέση. Οι εταιρίες έχουν κάθε λόγο να δημιουργούν νέους πελάτες οπότε ναι, «τι θέλεις να είσαι;»: άντρας, γυναίκα, τρανς, δέντρο, σκυλί, μωρό; Μπορείς, αρκεί να το δηλώσεις.

-Η woke λογική είναι γέννημα θρέμμα της ψηφιακής εποχής;

Καταλάβαμε τη δύναμη των κοινωνικών δικτύων με την κουλτούρα της ακύρωσης και στην εποχή του #metoo. Αν αποφασίσει ο ιντερνετικός όχλος ότι κάποιος είναι ένοχος τότε είναι ένοχος ανεξάρτητα από τις αποφάσεις του δικαστηρίου. Το χειρότερο είναι ότι οι «προοδευτικές» ιδέες, τάσεις, απόψεις δίνουν μια ψευδαίσθηση ακτιβισμού και προόδου χωρίς κανένα κέρδος στην πραγματικότητα. Σα να τρέχεις στο τάπητα του γυμναστηρίου με τη γλώσσα στο πάτωμα αλλά στην πραγματικότητα είσαι κολλημένος. Για σκέψου τι αντίκτυπο έχει μια ανάρτηση ή ένα retweet, ή πόση σημασία έχει μια ιστορία στο Instagram. Ένα κύμα στο φλιτζάνι του εσπρέσο.

-Η ποικιλία των σεξουαλικών προσανατολισμών που επινοούμε καθημερινά θα μπορούσε κάποιος να τη συσχετίσει με την εντυπωσιακή γιγάντωση της καλλιτεχνικής παραγωγής των τελευταίων ετών;

Αν μου επιτρέπεις θα τροποποιήσω το ερώτημα και θα το κάνω: Μπορεί η τέχνη να επιζήσει της woke επίθεσης; Λογοκρισία σε ταινίες και βιβλία. Επιβλαβής, σεξιστική, αποικιοκρατική, μισογυνική, πατριαρχική όλη η πνευματική παραγωγή της αρχαίας Ελλάδας, της Αναγέννησης, του Διαφωτισμού και για να μην μακρυγορώ όλη η καλλιτεχνική παραγωγή μέχρι το 1990 που αρχίζει να παράγεται «διορθωμένος» πολιτισμός δηλαδή προπαγανδιστικός λόγος στη «σωστή πλευρά» της Ιστορίας. Η απάντηση στη δημιουργικότητα είναι όχι καταστροφή αλλά περισσότερη δημιουργία.

«Η ενεργοποίηση των συντηρητικών αντανακλαστικών των κοινωνιών οδηγεί τον κόσμο προς τα πίσω.»

-Ο τρανς ακτιβισμός σκοπεύει ευθέως στα παιδιά. Αν αυτό είναι ένα σχέδιο, δεν έχουν προβλεφθεί οι αντιδράσεις, αντιστάσεις που μπορούν να προκύψουν; 

Όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) λέει ότι «η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση ξεκινάει από τη γέννηση», όταν το εκπαιδευτικό κομμάτι της UNESCO μιλάει για «δικαιώματα» των παιδιών «στην σεξουαλική απόλαυση και στην ίδια σεξουαλική γνώση όπως οι ενήλικες», όταν οι δάσκαλοι κρύβουν από τους γονείς ότι το παιδί τους έχει αλλάξει κοινωνικό φύλο, όταν τα παιδιά σέρνονται σε κόσμους που κάποτε ήταν αποκλειστικά για μεγάλους τότε ξεκινάει η αντίδραση. Οι γονείς μηνύουν τα σχολεία, διαδηλώνουν έξω από σχολεία, διαμαρτύρονται, οργανώνουν ομάδες με έρευνες και θέσεις εναντίον της εκπαίδευσης. Η ενεργοποίηση των συντηρητικών αντανακλαστικών των κοινωνιών οδηγεί τον κόσμο προς τα πίσω.

-Αστρολογικά η εποχή πώς αναλύεται; 

Ο Ιταλός φιλόσοφος Τζόρτζιο Αγκάμπεν λέει ότι το νέο καθεστώς που θα αναδυθεί τον επόμενο καιρό θα περιέχει την πιο απάνθρωπη όψη του καπιταλισμού με τη πιο πιο βάρβαρη πλευρά του κρατικού κομμουνισμού. Πρότυπό της νέας εποχής είναι η Κίνα. Αυτή είναι η αστρολογική εποχή του Πλούτωνα στον Υδροχόο που ξεκίνησε το 2023 και θα επεκταθεί μέχρι το 2044.

-Στο βιβλίο σου αναφέρεις πως η γυναίκα βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος για δεκάδες πρακτικούς και θεωρητικούς λόγους. Κατά μια έννοια νέα πατριαρχία είναι η υποταγή στη σεξουαλική διαφορετικότητα;

Η μετάλλαξη του καπιταλισμού προχωράει χέρι χέρι με την μετάλλαξη της Πατριαρχίας. Το πιο αποφασιστικό πράγμα για μένα σε αυτόν τον woke οργουελισμό είναι η διαγραφή των γυναικών από την Αριστερά, η οποία είναι πλέον αναμφισβήτητη όταν μιλάει για «εγκύους άνθρωπους» κι όχι για έγκυες γυναίκες. Η Αριστερά, μαζί με πολλές φεμινίστριες, έχουν πλέον αποφασίσει ότι δεν ξέρουν «τι είναι γυναίκα» και ότι όποιος ισχυρίζεται ότι ξέρει πρέπει να λογοκριθεί.

Η Andrea Dworkin, η Αμερικανίδα ριζοσπαστική φεμινίστρια και συγγραφέας προσδιόρισε κάποτε τη «δύναμη της ονοματοδοσίας» ως ένα από τα όπλα των ανδρών αναφέροντας ότι «η δύναμη της ονοματοδοσίας επιτρέπει στους άνδρες να ορίζουν την εμπειρία, να διατυπώνουν όρια και αξίες, να ορίζουν σε κάθε πράγμα το πεδίο και τις ιδιότητές του, να καθορίζουν τι μπορεί και τι δεν μπορεί να εκφραστεί, να ελέγχουν την ίδια την αντίληψη». Μια εμφανής εκδήλωση αυτής της αντρικής εξουσίας σήμερα είναι ο τρανσεξουαλισμός, δηλαδή το κίνημα της τρανς ιδεολογίας. Οι άνδρες μπορούν να ονομάζονται πλέον «γυναίκες» γιατί έτσι θέλουν, ενώ ο ορισμός της γυναίκας μπορεί να καθορίζεται από τους άνδρες ερήμην των γυναικών.

«Κάθε φορά που διαβάζω μια επίθεση που επικεντρώνεται όχι στην έρευνα που έκανα αλλά στις προσωπικές επιλογές μου σκέφτομαι τη φράση του Έριχ Φρομ, «το δικαίωμα να εκφράζουμε τις σκέψεις μας έχει κάποια σημασία μόνο στην περίπτωση που μπορούμε να έχουμε δικές μας σκέψεις», και ησυχάζω.»

-Το βιβλίο σου θα βρεθεί στο στόχαστρο κριτικής, ίσως το έχει ήδη κάνει. Τι σκέφτεσαι γι’ αυτό;

Τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργηθεί μία ιντερνετική αρένα που οπαδοποιεί κάθε γεγονός της κοινωνικής και πολιτικής ζωής δημιουργώντας διχασμό, πόλωση και ένταση με δανεικές ιδέες και απόψεις. Κοινό χαρακτηριστικό τους η έλλειψη σκέψης, απόστασης και ψυχραιμίας. Κάθε φορά που διαβάζω μια επίθεση που επικεντρώνεται όχι στην έρευνα που έκανα αλλά στις προσωπικές επιλογές μου σκέφτομαι τη φράση του Έριχ Φρομ, «το δικαίωμα να εκφράζουμε τις σκέψεις μας έχει κάποια σημασία μόνο στην περίπτωση που μπορούμε να έχουμε δικές μας σκέψεις», και ησυχάζω.