Ο σκηνοθέτης Ζαν-Λικ Γκοντάρ, ο «νονός» της γαλλικής «νουβέλ βαγκ» γεννήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 1930 και έφυγε σε ηλικία 91 ετών στις 13 Σεπτεμβρίου 2022.
Ο Γκοντάρ υπήρξε ένας από τους διασημότερους σκηνοθέτες στον κόσμο, γνωστός για ταινίες κλασικές όπως οι «Με κομμένη την ανάσα» και «Περιφρόνηση», οι οποίες τάραξαν το κινηματογραφικό κατεστημένο και ενέπνευσαν εικονοκλάστες σκηνοθέτες δεκαετίες μετά την κορύφωση της καριέρας του στα χρόνια του 1960.
3 τρεις ταινίες του Ζαν-Λικ Γκοντάρ που άλλαξαν τον κόσμο του σινεμά.
Weekend (1967)
Tο Weekend του Ζαν Λικ Γκοντάρ είναι προάγγελος του Μάη του ’68, μια επαναστατική -στη κυριολεξία- και αναρχική ταινία που βγαίνει – από 31/8 σε αποκατεστημένη επανέκδοση στους θερινούς κινηματογράφους από τη New Star.
Μια ταινία που δίνει στην έκφραση “Φάτε τους πλούσιους” ένα ακόμα πιο βαθύ νόημα.
«Ήθελα να ξεκινήσω από μια ιστορία συμβατική και να ανακατασκευάσω, με διαφορετικό τρόπο, ό,τι είχε γίνει μέχρι τότε στον κινηματογράφο. Ήθελα επίσης να δώσω την εντύπωση ότι τα κινηματογραφικά μέσα ανακαλύπτονταν ή δοκιμάζονταν για πρώτη φορά.» – Ζαν-Λυκ Γκοντάρ
Ασυμβίβαστα κυνικό και εντελώς αδυσώπητο, το Weekend είναι μια σάτιρα τόσο μαύρη, που δεν μπορούσες να δεις την «ελπίδα» ακόμα κι αν χόρευε μπροστά στα μάτια σου με βεγγαλικά και τραγουδώντας τη Μασσαλιώτιδα.
Το Weekend έχει χαρακτηριστεί : οραματιστικό, παράφορο και βάρβαρα αστείο.
Μέσα από το εφιαλτικό σαββατοκύριακο που περνά ένα ζευγάρι πλήρως αλλοτριωμένων αστών, κατά το ταξίδι του από το Παρίσι στους αιματοβαμμένους δρόμους της γαλλικής επαρχίας, ο Γκοντάρ απλώνει τη συντριβή και την κατάρρευση του δυτικού πολιτισμού.
Η ταινία εξελίσσεται μέσα σε ένα πολιτικά φορτισμένο, δηλητηριωδώς αστείο και αποκαλυπτικό πανόραμα χάους και τρόμου, το οποίο παίζει αλλεπάλληλα με τις συμβάσεις του κινηματογραφικού μέσου, με τις ανοχές του κοινού, αλλά και με τον ίδιο του τον εαυτό.
Σκηνοθεσία: Ζαν-Λυκ Γκοντάρ
Πρωταγωνιστούν: Μιρέιγ Νταρκ, Ζαν Γιάν, Ζαν Πιέρ Καλφόν, Ζαν Πιέρ Λεό, Αν Βιαζέμσκι
Η περιφρόνηση (1963)
Η Περιφρόνηση. Χωρίς πολλά λόγια και λεκτικές φιοριτούρες λέμε πως η ταινία είναι μια από τις σημαντικότερες γαλλικές κινηματογραφικές παραγωγές του 20ου αιώνα.
Ο Ζαν-Λυκ Γκοντάρ δεν σκηνοθετεί, απλά, αλλά ζωγραφίζει πάνω στους χαρακτήρες του.
Οι πρωταγωνιστές Μισέλ Πικολί, Μπριζίτ Μπαρντό, Τζακ Πάλανς, Φριτς Λανγκ βρίσκονται στο κατάλληλο σημείο, την κατάλληλη στιγμή, με τον κατάλληλο άνθρωπο να οδηγεί τις ερμηνείες τους.
Το στόρι της ταινίας μιλά για τον ίδιο τον κινηματογράφο και τις σχέσεις οργής, μίσους, παράνοιας, φιλοδοξίας, δύναμης που μπορούν να αναπτυχθούν ανάμεσα στον καλλητεχνικό κόσμο.
Υπόθεση: Ένας Αμερικανός παραγωγός (Τζακ Πάλανς) προσλαμβάνει τον γνωστό σκηνοθέτη Φριτς Λανγκ (ο οποίος υποδύεται τον εαυτό του στην ταινία) για να μεταφέρει στον κινηματογράφο την «Οδύσσεια» του Ομήρου. Δυσαρεστημένος με την «καλλιτεχνική» προσέγγιση που ακολουθεί ο σκηνοθέτης, προσλαμβάνει έναν συγγραφέα αστυνομικών ιστοριών, τον Πωλ Ζαβάλ (Μισέλ Πικολί) για να επεξεργαστεί το σενάριο. Μετά τη συνάντηση του Αμερικάνου παραγωγού με την εκθαμβωτική σύζυγο του συγγραφέα (Μπριζίτ Μπαρντό), η ταινία παρακολουθεί την εξέλιξη της σχέσης του ζευγαριού μέχρι την τελική αποξένωση.
Η Περιφρόνηση διαδραματίζεται και γυρίστηκε εξ’ ολοκλήρου στην Ιταλία. Μέρος των γυρισμάτων έγινε στα περίφημα στούντιο της Τσινετσιτά στη Ρώμη και στην Κάζα Μαλαπάρτε στο Κάπρι.
Σε μια από τις πιο αξιομνημόνευτες σκηνές της ταινίας οι κεντρικοί χαρακτήρες (Πωλ και Καμίλ) περιφέρονται για μεγάλο χρονικό διάστημα μέσα στο διαμέρισμα τους ενώ διαφωνούν και συμφιλιώνονται αλληλοδιαδοχικά. Η συγκεκριμένη σκηνή γυρίστηκε από τον Γκοντάρ σε μια σειρά εκτεταμένων τράβελινγκ, με φυσικό φωτισμό και σε σχεδόν πραγματικό χρόνο.
Σκηνοθεσία Ζαν-Λυκ Γκοντάρ
Πρωταγωνιστούν: Μπριζίτ Μπαρντό, Μισέλ Πικολί, Τζακ Πάλανς, Φριτς Λανγκ.
Ο τρελός Πιερό (1965)
Ο Τρελός Πιερό είναι ένα σουρεαλιστικό, ονειρικό, ποιητικό, αναρχικό, γλυκόπικρο, συμβολικό έργο του Γκοντάρ που υμνεί την ξεγνοιασιά και την τρέλα του έρωτα, με το θρυλικό φιλί του Ζαν Πολ Μπελμοντό και της Άννας Καρίνα.
Ο Πιερό εγκαταλείπει την γυναίκα και την κόρη του και το σκάει από το Παρίσι με έναν παλιό έρωτα προσπαθώντας μαζί να αποφύγουν τους επαγγελματίες Αλγερινούς δολοφόνους που την καταδιώκουν. Μετακινούνται διαρκώς στη Μεσόγειο και στην διάρκεια του ταξιδιού φιλοσοφούν για τα πάντα.
Ένα road movie με διαλόγους που ακουμπούν την πηγαία ανάγκη για έρωτα αλλά και τον πολιτικοκοινωνική πραγματικότητα της εποχής.
Σκηνοθεσία: Ζαν-Λυκ Γκοντάρ
Πρωταγωνοστούν: Ζαν Πολ Μπελμοντό, Άννα Καρίνα