Γιατί βρίσκουμε το διάβασμα σέξι;

Πριν από μερικά χρόνια ο ιστότοπος γνωριμιών eHarmony κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα προφίλ των χρηστών που περιλάμβαναν το διάβασμα στη λίστα με τα χόμπι τους, ήταν πιο ελκυστικά για το αντίθετο φύλο.

Συγκεκριμένα, τα στοιχεία αποκάλυψαν ότι οι άνδρες που ανέφεραν την ανάγνωση ως ένα από τα προσωπικά τους ενδιαφέροντα έλαβαν 19% περισσότερα μηνύματα, ενώ για τις γυναίκες, όσες ανέφεραν ότι διάβαζαν πήραν μόνο 3% περισσότερα μηνύματα.

Είναι λοιπόν σέξι το διάβασμα; Η συγγραφέας Τζινέτ Γουίντερσον το πιστεύει γιατί, κατά τη γνώμη της, «αυτό που βγαίνει από τη φωτογραφία ενός ανθρώπου που διαβάζει, είναι η απόλυτη συγκέντρωση και τίποτα δεν είναι πιο σέξι από την απόλυτη συγκέντρωση».

Η Μέριλιν Μονρόε διαβάζει τον Οδυσσέα, του Τζέιμς Τζόις

Πρέπει να γίνει σαφές ότι η Γουίντερσον αναφέρεται σε κάποιες πολύ συγκεκριμένες φωτογραφίες: αυτές της Μέριλιν Μονρόε που διαβάζει τον Οδυσσέα του Τζέιμς Τζόις.

Μια καλοκαιρινή μέρα του 1955, η Ιβ Άρνολντ, μια σταρ φωτογράφος της εποχής, πήγε να βρει το μοντέλο της για να τραβήξουν τη συμφωνημένη σειρά φωτογραφιών. Όταν σταμάτησαν για διάλειμμα σε ένα πάρκο, η Μέριλιν άνοιξε το βιβλίο της, ενώ η φωτογράφος έβαζε ένα καινούργιο φιλμ στην κάμερά της. Όταν ετοιμάστηκε, δεν μπόρεσε να αντισταθεί στο να φωτογραφίσει την ηθοποιό σε αυτή την κατάσταση. Μια άλλη σκέψη είναι ότι η πρωτοβουλία για τις φωτογραφίες προήλθε από την ίδια τη Μέριλιν, την οποία έλκυαν τόσο ο κόσμος της λογοτεχνίας και του θεάτρου όσο και τα φώτα της δημοσιότητας. Το διάβασμα αποτελούσε ακόμα ένα χρήσιμο εργαλείο για να αλλάξει την εικόνα της ως «χαζή ξανθιά».

Είναι προφανές ότι η Μέριλιν Μονρόε – ή ο Πολ Νιούμαν– είναι σέξι είτε διαβάζουν είτε όχι. Ωστόσο, αυτό για το οποίο πραγματικά μιλάει η συγγραφέας είναι η γοητεία που εκπέμπει η εικόνα ενός αναγνώστη, του κάθε αναγνώστη.

Αυτό πρέπει να βίωσε ο Άγιος Αυγουστίνος όταν, προς τα τέλη του 4ου αιώνα, παρατήρησε τον Άγιο Αμβρόσιο, επίσκοπο Μεδιολάνων, να διαβάζει σιωπηλά: «Ενώ διάβαζε, τα μάτια του κοιτούσαν στις σελίδες και η καρδιά του ζητούσε την αίσθηση αλλά η φωνή ήταν σιωπηλή. Πολλές φορές, όταν πηγαίναμε σε εκείνον (γιατί δεν απαγορευόταν σε κανέναν να τον συναντήσει, ούτε είχε τη συνήθεια να του ανακοινώνονται οι επισκέπτες του), τον βλέπαμε να διαβάζει έτσι στον εαυτό του και ποτέ αλλιώς». (Αγ. Αυγουστίνος, «Εξομολογήσεις»)

Δεν είναι περίεργο που ο Άγιος Αυγουστίνος εξεπλάγη από τη σιωπηλή άσκηση της ανάγνωσης, αφού εκείνη την εποχή όλες οι αναγνώσεις γίνονταν δυνατά. Πέρα από αυτό το γεγονός, ο Αυγουστίνος συνειδητοποιεί ότι παρά τη φυσική εγγύτητα, ο Αμβρόσιος, όταν διάβαζε σιωπηλά δραπέτευε σε έναν άλλο, πιο ελεύθερο και πιο ρευστό κόσμο της επιλογής του, ταξίδευε χωρίς να κινείται και χωρίς να αποκαλύπτει σε κανέναν πού να τον βρει».

Γοητεία για τους αναγνώστες

Από τον Άγιο Αμβρόσιο μέχρι τη Μέριλιν Μονρόε, υπήρξαν πολλά πορτρέτα ή αυτοπροσωπογραφίες ανθρώπων με ένα βιβλίο στα χέρια τους. Ο Ουρίτ Μπεν Χάιμ, ένας Μαροκινός φωτογράφος με έδρα τη Νέα Υόρκη, δημιούργησε ένα έργο που ονομάζεται «Underground New York Public Library» (Υπόγεια δημόσια βιβλιοθήκης Νέας Υόρκης) για να συλλέξει φωτογραφίες ανώνυμων ανθρώπων που διαβάζουν στον υπόγειο της Νέας Υόρκης.

Το «διάβασμα είναι σέξι» συνεχίζει να είναι ένα σύνθημα που προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή, ειδικά σε συγκεκριμένες συνθήκες, αλλά δεν είναι κάτι καινούργιο. Αυτή ακριβώς η έκφραση δημιουργήθηκε στο πνεύμα της προηγούμενης δημοφιλούς φράσης «έξυπνο είναι το νέο σέξι», που χρησιμοποιήθηκε από την Ένωση Εφημερίδων της Αμερικής για την προώθηση της ανάγνωσης στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Από ψυχολογική άποψη, ίσως υπάρχει κάποια αλήθεια στη γοητεία που μας ασκούν αυτές οι εικόνες. Ο Κρίστιαν Βάσκεζ προσπαθεί να το δικαιολογήσει με τον εξής τρόπο: «Αυτό που μας αρέσει σε έναν άνθρωπο που διαβάζει είναι να τον βλέπουμε βυθισμένο σε έναν παράξενο κόσμο, ο οποίος δεν έχει καμία σχέση με το περιβάλλον γύρω του, έναν κόσμο που μπορούμε να αντιληφθούμε μόνο μέσα από τις πιο μικρές εκφράσεις του προσώπου του. Με άλλα λόγια, το πρόσωπο ενός αναγνώστη είναι ενός είδους παράθυρο στον κόσμο που δημιουργεί το βιβλίο».

Το μυστήριο της ανάγνωσης

Φαίνεται ότι αυτό που είναι τόσο μυστηριώδες σε τέτοιες εικόνες είναι το γεγονός ότι η ανάγνωση είναι μια πολύ ιδιωτική και προσωπική πράξη – «Είναι η κουβέντα του εραστή, είναι ο τόπος των ψίθυρων και των αναστεναγμών», λέει η Γουίντερσον.

Μια καλή πρόταση για να μελετήσετε εικόνες, πορτρέτα και φωτογραφίες ανθρώπων που διαβάζουν είναι το βιβλίο του Μπόλμαν με τίτλο “Οι γυναίκες που διαβάζουν είναι επικίνδυνες”, ένα συγκινητικό αφιέρωμα στις γυναίκες αναγνώστριες, το οποίο συγκεντρώνει μια εντυπωσιακή επιλογή από πίνακες ζωγραφικής, εκτυπώσεις και φωτογραφίες γυναικών που διαβάζουν διαφόρων καλλιτεχνών από τον Μεσαίωνα μέχρι σήμερα. Η τελευταία φωτογραφία της συλλογής είναι αυτή της Μέριλιν Μονρόε που διαβάζει τον Οδυσσέα.

Είναι η τέλεια στιγμή για να δώσουμε στον εαυτό μας την ευκαιρία να χαθούμε μέσα στα συναισθήματα και τις φαντασιώσεις που πηγάζουν από το διάβασμα. Γιατί, όπως έγραψε η Έμιλυ Ντίκινσον: «Δεν υπάρχει φρεγάτα σαν το βιβλίο να μας πηγαίνει σε τόπους μακρινούς».

πηγή: the convesation