Από την Αλεξάνδρα Βεκιάρη //
Με τόσα γενοβέζικα σπιτικά, θα βάζατε στοίχημα ότι είστε κάπου στην Ιταλία, αλλά γύρω όλοι μιλάνε γαλλικά. Είστε πολιορκημένοι από το απέραντο μπλε της Μεσογείου, αλλά οι πανύψηλες βουνοκορφές στην πλάτη σας έχουν ακόμα χιόνι. Μέχρι τώρα ξέρατε ότι το ψωμί το φτιάχνουν από σιτάρι, αλλά αυτό που τρώτε γίνεται από κάστανο. Με δυο λόγια: είστε στην Κορσική. Κι εδώ, όλα είναι κάπως!
Στην Κορσική δεν πηγαίνει κανείς, επειδή τον έβγαλε ο δρόμος. Στην Κορσική, σαν από κάρμα, σε οδηγεί μια αίσθηση οικειότητας, μια συνάφεια. Θες επειδή και κάποιοι άλλοι Έλληνες, από τη Μάνη αυτοί, αναζήτησαν το 1675 την τύχη τους εδώ και ρίζωσαν; Θες επειδή εδώ παίχτηκαν κάποια επεισόδια της Οδύσσειας; Θες επειδή το νησί με τα αγέρωχα βουνά και τους περήφανους κατοίκους του αποπνέει μια λεβεντιά; Το σίγουρο είναι πως η Κορσική, αντικειμενικά καλλίστη (île de beauté), είναι ένα πολύ ιδιαίτερος τόπος.
Ακροπόλεις, αλλά και κρυμμένα μεσαιωνικά χωριά με στενά καλντερίμια. Βουνοκορφές που ξεπερνούν τα 2500 μέτρα. Ακτογραμμή μήκους 1000 χλμ. Ένα τεράστιο Εθνικό Πάρκο (3300 τ.χλμ) με δάση από καστανιές, βελανιδιές, οξιές, πεύκα και προστατευόμενα όρνεα. Καθαρές θάλασσες με αμμουδιές και απόκρημνοι γρανιτένιοι όγκοι να καθρεφτίζονται στο μπλε της Μεσογείου. Αυτό είναι το προφίλ της Κορσικής των 250.000 περήφανων κατοίκων. Του τέταρτου σε μέγεθος νησιού της Μεσογείου, μετά τις Σικελία, Σαρδηνία και Κύπρο. Αλλά του ενός και μοναδικού από άποψη γεωγραφικών χαρακτηριστικών και ατμόσφαιρας.
Από το 1769, χρονιά που γεννήθηκε ο Ναπολέων Βοναπάρτης, το πιο διάσημο τέκνο της, η Κορσική είναι μέρος της Γαλλίας. Προηγουμένως, και με εξαίρεση τη μόλις 14 ετών αυτονομία της, με ηγέτη τον πεφωτισμένο Πασκουάλε Παολί, άλλαζε συνέχεια χέρια και αφεντικά. Σημαντικότερη θεωρείται η διακυβέρνησή της από τους Γενοβέζους, η επιρροή από τους οποίους στο λάιφσταιλ των Κορσικανών είναι, κατά ένα περίεργο τρόπο, πολύ πιο έντονη από αυτή των Γάλλων.
•Διόλου περίεργο, λοιπόν, το γεγονός ότι η δυσαρέσκεια για τους ξένους έχει περάσει ολίγον στο DNA των Κορσικανών και ότι το κίνημα των αυτονομιστών FLNC (κάτι σαν τον ΕΤΑ και τον IRA) είναι μεν μικρό αλλά δυναμικό
Με άλλα λόγια, τα συνθήματα με σπρέι θα τα δείτε στην Κορσική, αλλά, σε καμία περίπτωση, οι ένοπλοι εθνικιστές δεν θα βάλουν στο μάτι εσάς, τους καλούς χορηγούς-τουρίστες.
Το τρένο περνά…
Το πιο ενδιαφέρον παράδοξο της Κορσικής είναι ότι, αν και νησί, διαθέτει σιδηροδρομικό δίκτυο και, μάλιστα, ο καλύτερος τρόπος να τη γνωρίσει κανείς είναι το τρένο!
Τα 232 χιλιόμετρα της μιας και μοναδικής σιδηροδρομικής της γραμμής, που διασχίζουν την ενδιαφέρουσα ενδοχώρα και διακλαδίζονται στα δύο, δίνοντας στη διαδρομή το σχήμα του γράμματος Υ είναι, βεβαίως, του προπερασμένου αιώνα!
•Αυτό σημαίνει, δύο ή τεσσάρων βαγονιών ασθμαίνοντα τρενάκια σαν παιδικό παιχνίδι που κινούνται με μάξιμουμ ταχύτητα 50 χλμ την ώρα, απρόβλεπτες στάσεις μπροστά σε πρόβατα και γουρουνάκια, παλιομοδίτες ελεγκτές με χιαστί δερμάτινες τσάντες, που ακόμα τρυπάνε τα εισιτήρια που αγοράζεις μόνο από γκισέ, επιβάτες που γνωρίζονται μεταξύ τους, δρομολόγια που δεν είναι ποτέ στην ώρα τους, αλλά απίθανη την περίπτωση να χάσεις το τρένο!
Σημαίνει, όμως, ακόμα και ένα από τα ωραιότερα σιδηροδρομικά ταξίδια της Ευρώπης, μέσα από φυσικά τούνελ φτιαγμένα από παρθένα δάση, εντυπωσιακά τοπία και κουκλίστικους ρετρό επαρχιακούς σταθμούς!
Στο τρένο θα ανέβετε και για έναν ακόμη λόγο: για να αποφύγετε τους στενούς και φιδογυριστούς δρόμους του νησιού σε συνδυασμό με το αμείλικτο ταμπεραμένο των Κορσικανών οδηγών, ένα κράμα ιταλικής ταχύτητας και γαλλικής ανυπομονησίας!
Πολλοί καταθέτουν ότι το τρένο είναι, ταυτόχρονα, και ο πιο διασκεδαστικός και χαλαρός τρόπος να γυρίσεις την Κορσική. Και, βεβαίως, καθόλου τουριστικός, αφού το χρησιμοποιούν για τις μετακινήσεις τους και οι ντόπιοι που χάρη σε αυτό κατεβαίνουν στη θάλασσα από τα ορεινά τους χωριά, εδώ και χρόνια.
Η αφετηρία του τρένου είναι στο Αγιάτσιο, τη γενέτειρα του Ναπολέοντα. Στην Πόντε Λέτσια η γραμμή χωρίζεται στα δύο. Το αριστερό της τμήμα καταλήγει στο Κάλβι και το δεξί στη Μπαστιά. Αυτό είναι όλο! Α, έχουν μεσολαβήσει και 32 τούνελ και 76 γέφυρες, μία εκ των οποίων είναι κατασκευασμένη από τον ίδιο τον Γκούσταβ Άιφελ.
Αφήνοντας πίσω του αργά και διστακτικά το Αγιάτσιο με τα παστέλ χρώματα του λιμανιού και τα σκιερά σοκάκια της πόλης, αλλά και το Maison Bonaparte, το σπίτι που μεγάλωσε ο Βοναπάρτης μέχρι τα 9 του χρόνια και σήμερα λειτουργεί ως μουσείο, το τρένο μπαίνει στην κοιλάδα της Γκραβόνα και μετά από λίγο εισέρχεται στο περίφημο Εθνικό Πάρκο. Περιττό να πούμε ότι τα παράθυρα είναι κορνίζες για ζωντανούς πίνακες ζωγραφικής.
Και ξαφνικά, μετά από ένα τούνελ 4 χιλιομέτρων το τρένο επιστρέφει στον πολιτισμό. Η Βιζαβόνα δεν είναι μόνο ένας από τους πιο ωραίους σταθμούς της διαδρομής, στην καρδιά του ομώνυμου χωριού. Καθώς βρίσκεται στα μισά του GR 20 αποτελεί κόμβο συνάντησης των πεζοπόρων, οι οποίοι εδώ αποκαθιστούν για λίγο τη σχέση τους με το σύγχρονο τρόπο ζωής και μια ωραία… ομελέτα με ντόπιο τυρί. Εσχάτως, η Βιζαβόνα έχει γίνει πολύ της μόδας και για αυτόνομες εκδρομές, μέχρι τους υπέροχους κοντινούς καταρράκτες (Cascades des Anglais) και τις ατάραχες γούρνες με το κρύσταλλο νερό του χιονιού.
Επόμενος σταθμός το Κόρτε. Η παλιά πρωτεύουσα της Κορσικής, σε υψόμετρο 1100 μ., είναι κι αυτή ζωσμένη από βουνά και πιθανότατα η φυσική της οχύρωση ώθησε τον εθνικό ήρωα Πασκουάλε Παολί να την ανακηρύξει πρωτεύουσα. Στο Κόρτε είναι εμφανή τα σημάδια από τον αγώνα της ανεξαρτησίας με τα κτίριά της πληγωμένα από τις σφαίρες, ενώ οι φοιτητές του Πανεπιστημίου (Universita di Corsica Pasquale Paoli) που λειτούργησε ξανά το 1981, την κάνουν την πιο νεανική πόλη του νησιού.
Αν συνεχίστε για Κάλβι θα καταλάβετε γιατί το τρένο μετονομάζεται σε «τραμ των λουομένων». Αφήνει πίσω του τα βουνά και τα λαγκάδια και βουλιάζει τις ράγες του στην άμμο για να συναντήσει, μαζί με τους παραθεριστές, εξοπλισμένους με μαγιό και πετσέτες, τη Μεσόγειο που χρυσίζει στο βάθος. Από το Κάλβι, την πιο ζωντανή και ακμάζουσα πόλη της Κορσικής, μια ακρόπολη χτισμένη από Γενοβέζους στην άκρη ενός κόλπου σε σχήμα μισοφέγγαρου, έχετε μια υπέροχη ντουμπλ φας θέα. Μπροστά σας τα γαλαζοπράσινα νερά και η τεσσάρων χιλιομέτρων παραλία και πίσω, σε απόσταση μόλις 20 χλμ, ο ορεινός όγκος του Monte Cinto (2.706 μ.) που συνήθως είναι πάντα χιονισμένο. Στο βόρειο τμήμα της ακρόπολης, μια μαρμάρινη πλάκα υποδεικνύει το σπίτι που γεννήθηκε ο Χριστόφορος Κολόμβος –κι αυτός εδώ!
Αν συνεχίσετε για Μπαστιά, το εμπορικό κέντρο της Κορσικής και επίσημη είσοδο των Γάλλων στο νησί, να είστε προετοιμασμένοι. Ιταλική ατμόσφαιρα, το παλιό λιμάνι, τρεις αριστοκρατικές συνοικίες, μπιζού ρεστοράν, γυαλιστερά σκάφη συνθέτουν ένα παζλ κοσμοπολίτικο και άκρως καλοκαιρινό.
Στη… γειτονιά των Ελλήνων
Μπορεί το τρένο να μην κάνει στάση εδώ, εσείς, όμως, δεν θα παραλείψετε να επισκεφτείτε το Καργκέζε. Ως Έλληνες οφείλετε να αποτίσετε φόρο τιμής σε ένα χωριό με ατμόσφαιρα και φυσιογνωμία ελληνική.
•Το 1675, 600 Έλληνες από το Οίτυλο της Μάνης, εγκατέλειψαν την πατρίδα τους, που βρισκόταν υπό οθωμανική κατοχή για να βρουν καταφύγιο στην Κορσική. Στην Paomia, την περιοχή που τους φιλοξένησε τότε (από τη λέξη παρόμοια, επειδή έμοιαζε πολύ με τη Μάνη) έμειναν 55 ειρηνικά χρόνια, διατηρώντας τη γλώσσα και τις παραδόσεις τους. Όταν όμως ξέσπασε η κορσικανική επανάσταση αναγκάστηκαν να την εγκαταλείψουν και μάλιστα με ηρωικό τρόπο. Γεγονός που γιορτάζεται με λιτανεία και επισκέπτες από όλο το νησί, κάθε Δευτέρα του Πάσχα, στη νέα… γειτονιά των Ελλήνων στην Κορσική, το Καργκέζε.
Στο Καργκέζε, που παραχωρήθηκε στους Έλληνες ως αποζημίωση για το χαμό της Παόμια, θα περπατήσετε στη Rue de Grece, στη Rue de Magne, στη Rue de Vitylon. Και θα ανεβείτε ψηλά στην βυζαντινή ορθόδοξη εκκλησία που έφτιαξαν το 1882 οι απόγονοί των Μανιατών (σήμερα ζουν στο Καργκέζε περίπου 2000), για να προσκυνήσετε τις εικόνες, όπως αυτή της παναγίας με τον Ιησού στην αγκαλιά που μεταφέρθηκαν από την Ελλάδα, αλλά και να θαυμάσετε το χαρακτηριστικό ορθόδοξο τέμπλο της. Ενώ, αν είστε τυχεροί, θα παρακολουθήσετε και λειτουργία στα ελληνικά.
Είδατε τόσα πολλά, τόσο γρήγορα. Μήπως μια φορά στην Κορσική δεν είναι αρκετή;
ΑΥΤΟ ΤΟ ΚΑΤΙ…
*Το περίφημο δίκτυο μονοπατιών GR20, από τα πιο δύσκολα στην Ευρώπη. Γνωστό και ως «Fra li Monti» (ανάμεσα στα βουνά) εκτείνεται σε μήκος 160 χλμ από την Καλενζάνα (10 χλμ ν.α. του Κάλβι) ως την Κόνκα (20 χλμ β. του Πόρτο Βέκιο). Από τη στιγμή που ακολουθεί την οροσειρά που χωρίζει στα δύο το νησί, μεγάλο μέρος του βρίσκεται σε υψόμετρο πάνω από 2000 μ. και επομένως, λόγω καιρικών συνθηκών, είναι βατό μόνο από τα μέσα Ιουνίου. Εννοείται από έμπειρους πεζοπόρους, για να μην σας πούμε και ορειβάτες. Για να το διανύσετε ολόκληρο, χρειάζεστε τουλάχιστον δύο εβδομάδες και, επαναλαμβάνουμε, πολύ καλή φυσική κατάσταση!
*Τα Iles Sanguinaires ή αλλιώς τα Αιμάτινα Νησιά για ονειρικό ηλιοβασίλεμα. Η συστάδα ακατοίκητων νησίδων, με την εξαίρεση μιας αποικίας φωνακλάδικων γλάρων. Φαίνονται με γυμνό μάτι από το Pointe de la Parata, ένα τραχύ ακρωτήριο από μαύρο γρανίτη στο Αγιάτσο να βάφονται κόκκινα, κάθε που πέφτει ο ήλιος -εξ ου και το όνομά τους. Στα Iles Sanguinaires γίνονται και επιτόπιες εκδρομές με πλοιάρια, που διαρκούν 2.30 ώρες.
*Οι Calanques (1,5 χλμ από το χωριό Πιάνα), το πιο εντυπωσιακό φυσικό αξιοθέατο της Κορσικής με κόκκινους, καφέ και γκρίζους γρανιτένιους οβελίσκους να υψώνονται 300 μ. πάνω από τα μπλε νερά του κόλπου του Πόρτο, που δεν είναι παρά δημιουργήματα της ανομοιογενούς ανταπόκρισης της γης στη διάβρωση. Στις λιγότερο βραχώδεις περιοχές τους έχουν αναπτυχθεί δάση με καστανιές και πεύκα.
*Η πλατεία του Αγίου Νικολάου στη Μπαστιά, ίση με τρία γήπεδα ποδοσφαίρου και τρίτη μεγαλύτερη πλατεία στην Ευρώπη. Στη βόρεια πλευρά της το άγαλμα του Ναπολέοντα στέκει περήφανο και στη δυτική, πολλά μικρά καφέ ξαποσταίνουν τους τουρίστες που αφθονούν στα πέριξ.
*Η Promenade Marinella, όχι μόνο γιατί εμπνέει το όνομα, αλλά γιατί το να περπατάει κανείς ανάμεσα στις γραμμές του τρένου και την αμμουδιά είναι αληθινή βόλτα. Λίγο πιο πέρα, στην άκρη της κοκκινωπής χερσονήσου Ile de la Pietra που φιλοξενεί το λιμάνι των φέριμποτ, στέκει και ο ονομαστός φάρος, παρέα με έναν εξίσου ονομαστό γενοβέζικο πύργο.
*Το «Γιβραλτάρ της Κορσικής» ή Πέρασμα του Μπονιφάτσο. Σε αυτό το φιορδ μήκους 1,5 χλμ και πλάτους 150 μ στο νότιο άκρο της Κορσικής εκτυλίχτηκε πιθανότατα η συνάντηση του Οδυσσέα με τους Λαιστρυγόνες. Σήμερα θα ανηφορίσετε στη σκαρφαλωμένη στα 70 μ. πάνω σε άσπρα βράχια από ασβεστόλιθο Ακρόπολη ή Πάνω Πόλη, με το μεσαιωνικό αέρα, και θα ατενίσετε από τις νότιες επάλξεις τις ακτές της Σαρδηνίας που απέχουν μόλις 12 χλμ.
*Το Cap Corse, η μακριά στενή χερσόνησος στη βόρεια Κορσική, που προσφέρεται για τη φαντασμαγορική θέα από τους απόκρημνους βράχους της δυτικής ακτής αλλά και για τις αμμουδερές παραλίες της ανατολικής, όπως την Pietra Corbara. Όλη η περιοχή, που παλιά καλλιεργούνταν, σήμερα είναι καλυμμένη από τους χαμηλούς πυκνούς θάμνους maquis, που προσφέρουν θαυμάσια μπαχαρικά, αλλά που εσείς θυμόσαστε από τους Γάλλους αντιστασιακούς μαχητές «Mακί» που έδρασαν στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
*Η πόλη Sartene, κυρίως το Πάσχα, αφού τη Μεγάλη Παρασκευή, αναπαριστώντας τα Θεία Πάθη, ένας ανώνυμος, ξυπόλητος, αλυσοδεμένος, καλυμμένος με κόκκινο χιτώνα και κουκούλα διασχίζει την πόλη, κουβαλώντας ένα τεράστιο σταυρό. Αυτός είναι ένας από τους μετανοημένος της Sartene που έκαναν σχετική αίτηση στον παπά της ενορίας, για να εξιλεωθούν με αυτόν τον τρόπο από τα αμαρτήματά τους! Η μελαγχολική αυτή πόλη, που λεηλατήθηκε πλειστάκις από Αλγερινούς πειρατές, φημιζόταν και για τις αιματηρές βεντέτες της στις αρχές του 19ου αι., αυτές ακριβώς που της χάρισαν τον προσδιορισμό «η πιο κορσικανική πόλη της Κορσικής» και που ανάγκασαν μεγάλο μέρος του πληθυσμού της να την εγκαταλείψει.
*Το Maison Bonaparte στο Αγιάτσο δεν είναι το μόνο ίδρυμα για τον Ναπολέοντα. Στον πρώτο όροφο του Δημαρχείου λειτουργεί το Salon Napoleonien, όπου θα βρείτε μετάλλια, πίνακες και προτομές του αυτοκράτορα της Γαλλίας, ενώ κάθε Πέμπτη του Ιουλίου και του Αυγούστου, στις 7 το απόγευμα, η φρουρά του με παραδοσιακές στολές κάνει παρέλαση στην πλατεία Foch για 45 λεπτά.
*Ο D84 ένας από τους θεαματικότερους και τρομακτικότερους δρόμους της Κορσικής ενώνει το κουκλίστικο παραθαλάσσιο Πόρτο με το ετοιμόρροπο Ότα και το ήσυχο Έβισα και πριν καταλήξει στο Κόρτε περνά από το περίφημο δάσος Aitone που θα επισκεφτείτε για βαθιές εισπνοές καθάριου βουνίσιου αέρα, αλλά και για να θαυμάσετε κάτι υπεραιωνόβια πεύκα 60 μέτρων, τα laricio, από τα οποία κάποτε οι Γενοβέζοι έφτιαχναν τα πλοία τους.
ΧΡΗΣΙΜΑ
- Κωδικός τηλεφώνου: 00334.
- Νόμισμα: ευρώ.
- Διαφορά ώρας: 1 ώρα πίσω από την Ελλάδα
- Γλώσσα: Επίσημη τα γαλλικά, αλλά και κορσικανικά και ολίγα ιταλικά. Στις δύο πρώτες είναι γραμμένες και οι περισσότερες πινακίδες.
- Μέση θερμοκρασία: 25°C από Μάιο μέχρι Σεπτέμβριο και 16°C από Οκτώβριο μέχρι Απρίλιο.
- Προσοχή: Στα πράγματά σας και στις μικροκλοπές. Γενικότερα, πληροφορίες θα πάρετε από το site www.visit-corsica.com