Μεγάλου Αλεξάνδρου 109 – Ζώντας μια μέρα στον “Άλλο Άνθρωπο”

κείμενο: Δημήτρης Ντάσκας*

Μάλλον δεν είναι η καλύτερη έναρξη για ένα κείμενο, αλλά ας αρχίσουμε με κάτι σκοτεινό. Στις 10 Νοεμβρίου 2020 έφυγε ο ηθοποιός, συγγραφέας και ακτιβιστής Βαγγέλης Χατζηνικολάου. Η ζωή και η προσωπικότητά του, η λάμψη και η δράση του τον έκαναν εξαιρετικά αγαπητό και έδωσαν έμπνευση σε πολλούς ανθρώπους.

Ο χρόνος περνάει. 3 μέρες, 9 μέρες, 40 μέρες, 3 μήνες, 6 μήνες, 1 χρόνος, 2 χρόνια.

Η οικογένειά του και οι φίλοι του συναντιόμαστε στο νεκροταφείο. Σκεφτόμαστε τι θα ήθελε εκείνος να κάναμε σε όλες αυτές τις… «επετείους». Τι θα ήθελε ένας άνθρωπος που η βασική του έγνοια ήταν να προσφέρει με κάθε δυνατό τρόπο, σε οποιονδήποτε είχε ανάγκη τη βοήθειά του; Η απάντηση ήρθε πριν λίγες μέρες.

Επικοινωνήσαμε με τον Κωνσταντίνο Πολυχρονόπουλο, τον Άλλο Άνθρωπο, που ξεκίνησε τη δράση της Κοινωνικής Κουζίνας στον Κεραμεικό. Εκεί, στη Μεγ. Αλεξάνδρου 109, κάθε μέρα – και όταν λέμε ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ, δεν είναι απλώς σχήμα λόγου – μοιράζονται εκατοντάδες μερίδες γευμάτων σε ανθρώπους οι οποίοι αλλιώς δεν θα είχαν πιθανότατα καμία πρόσβαση σε φαγητό. Η σκέψη, λοιπόν,  ήταν να μαζέψουμε χρήματα και τρόφιμα και να πάμε να βοηθήσουμε στην προετοιμασία και τη διανομή του φαγητού, την ημέρα που θα έκλειναν ακριβώς δύο χρόνια από τον θάνατο του Βαγγέλη.

Φτάσαμε έξι άτομα. Ο Κωνσταντίνος είχε μόλις φύγει για άλλες δουλειές, δεν τον είχαμε προλάβει. Γνωριστήκαμε με τους ανθρώπους εκεί. Άλλος είχε ήδη ξεκινήσει το καζάνι της ημέρας, άλλος τακτοποιούσε τρόφιμα στα ράφια και στους καταψύκτες, άλλος ερχόταν για να πιει έναν ζεστό καφέ και να φάει μια φέτα ψωμί. Δεν υπήρχε κανείς διαχωρισμός ανάμεσα σε εκείνους που ήταν εκεί για να βοηθήσουν και σε εκείνους που ήταν εκεί για να βοηθηθούν. Εξάλλου αυτοί οι ρόλοι εναλλάσσονταν συνέχεια. Γιατί όλοι στο ίδιο καζάνι βράζουμε (pun intended). Ένα συνεχές μπες-βγες από κόσμο που έφερνε τρόφιμα, που έκοβε, έπλενε, καθάριζε, μαγείρευε.

Στις 12:30 άρχισαν να καταφτάνουν και οι αποδέκτες αυτής της προσπάθειας. Άνθρωποι όλων των ηλικιών, όλων των θρησκειών, των φυλών και των φύλων, έρχονταν οικογενειακά ή μόνοι τους, με ένα ταπεράκι στα χέρια ή με τίποτα. Το μόνο κοινό τους στοιχείο ήταν η ανάγκη. Κι ένα κάπως συνεσταλμένο βλέμμα.

•Μέσα σε μία ώρα, κάθε μέρα, στο σημείο αυτό της Μεγ.Αλεξάνδρου μοιράζονται πάνω από 300 μερίδες φαγητού

Λίγο αργότερα, ήρθε και ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Πολυχρονόπουλος. Τον βλέπουμε για πρώτη φορά. Μέχρι τώρα όλες οι συνεννοήσεις είχαν γίνει τηλεφωνικά. Αγκαλιαζόμαστε σαν να γνωριζόμαστε από παιδιά, σαν να έχουμε πολεμήσει μαζί, σαν να ξέρουμε ο ένας τον άλλον πολύ καλά.  Είναι ο άνθρωπος που το ξεκίνησε όλο αυτό το 2011. Πέρα από τον Κεραμεικό, ο Κωνσταντίνος πηγαίνει το καζάνι του οπουδήποτε υπάρχει ανάγκη, στη Μάνδρα, στο Μάτι, στην Εύβοια, στη Μυτιλήνη, στη Σητεία. Η Κοινωνική Κουζίνα είναι πάντα εκεί.

-Μα ποιος φέρνει όλα αυτά τα τρόφιμα Κωνσταντίνε; 

-Όλοι μας. Δεν υπάρχει κάποιος «φιλάνθρωπος από πάνω» που βοηθάει τους «από κάτω». Όλοι φέρνουμε τρόφιμα και όλοι τρώμε από αυτά, αυτό είναι το σπίτι μου. Κι όχι μόνο τρόφιμα. Εδώ πιο πάνω είναι ένα σχολείο με 150 παιδιά. Βρήκαμε και τους πήγαμε μολύβια, τετράδια, ό,τι χρειάζονται. Μια γιαγιά μόνη της ήρθε και μας είπε ότι δεν μπορούσε να πληρώσει το ρεύμα της. Μαζέψαμε χρήματα και της το πληρώσαμε.

–Και πώς το έστησες όλο αυτό Κωνσταντίνε; Πώς γίνεται να υπάρχει Άλλος Άνθρωπος και στον Κεραμεικό και στο Χαϊδάρι και στο Αιγάλεω, και στην Πάτρα και στα Χανιά και… και… και…;

Είναι ένα franchise αλληλεγγύης, λέει γελώντας και τα μάτια του λάμπουνε.

Και δεν χάνει αυτό το γέλιο και αυτή τη λάμψη, ούτε όταν μιλάει για τα δύσκολα ούτε όταν θυμώνει και, φυσικά, ούτε όταν αγωνίζεται. Γιατί όλο αυτό, η αλληλεγγύη, οι συναντήσεις, το μοίρασμα, είναι πρώτα απ’ όλα και πάνω απ’ όλα, χαρά. Χαρά και πάθος και ενθουσιασμός και πίστη και πείσμα και αγωνιστικότητα και προσφορά αδιάκοπη.

Όταν το Fragile μού ζήτησε να γράψω κάτι γι’ αυτή την εμπειρία, δεν ήξερα τι ακριβώς να γράψω. Μπορεί και να αρνιόμουν, αν ο Πολυχρονόπουλος δεν μας μιλούσε για τη σημασία τού να διαδίδεται αυτή η δράση με κάθε τρόπο, αν δε μας έλεγε ότι η διάδοση της Κοινωνικής Κουζίνας είναι μια πολιτική στάση.

Αν κάνεις το καλό μην το ρίχνεις στον γιαλό.
Πες το παντού.
Μόνο έτσι θα έρθουν κι άλλοι.
Όπως πήγαμε κι εμείς.
Οι άνθρωποι είναι γέφυρες.

Ο Κωνσταντίνος λέει «Μη βάλετε ούτε ένα ευρώ, αν δεν δείτε τι κάνουμε.» Σου προτείνω λοιπόν να δεις τι κάνουν στον Κεραμεικό και αλλού, είτε πηγαίνοντας ένα πρωινό στη Μεγ.Αλεξάνδρου 109 είτε κλικάροντας εδώ. 

Και αφού δεις, μπορείς να συμμετάσχεις. Είτε πηγαίνοντας τρόφιμα, συσκευασμένα και νωπά,είτε προσφέροντας χρήματα μέσω PayPal στο: https://www.paypal.me/oallosanthropos και με κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό: IBAN: GR2601401610161002114001818ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ: ΠΑΥΛΟΣ ΤΖΙΤΖΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑ ALPHA

Ο Άλλος Άνθρωπος ενέπνευσε το ντοκιμαντέρ «Εγώ, ο Άλλος Άνθρωπος» των Λουκά Αγέλαστου και Σπυριδούλας Γκούσκου, μπορείς να πάρεις μια γεύση σε αυτόν τον σύνδεσμο: