Οι Steely Dan αποτελούσαν την επιτομή της ελιτίστικης jazz pop, που είχε τη δύναμη να συγκινεί εξίσου τους απαιτητικούς και εκείνους που απλώς επιζητούσαν πολύχρωμες μελωδίες.
Το δίδυμο των Walter Becker & Donald Fagen διέθετε την απαιτούμενη μουσική παιδεία, ενώ παράλληλα χαρακτηρίζονταν από υπέροχες εμπνεύσεις, περφεξιονισμό και ερμηνευτικές ικανότητες με τις οποίες απέδιδε όσο το δυνατόν καλύτερα τις καλλιτεχνικές τους ιδέες.
Πάντα αποστασιοποιούνταν από την παραδοσιακή rock, μη διστάζοντας να ανακαλύψουν το πάθος τους για την jazz, την αγάπη τους για την pop, την blues και τη rhythm & blues. Μάλιστα, χωρίς ξεκάθαρες rock αναφορές, δημιούργησαν δύο συγκλονιστικούς δίσκους, το “Countdown To Ecstasy” 1973 και το “The Royal Scam” 1976, που ξέφευγαν από τον καθιερωμένο τρόπο έκφρασής τους, αποτελώντας κοσμήματα για τη δεκαετία του ’70.
Η φιλία και η συνεργασία των Becker και Fagen ξεκίνησε το 1967 στο κολέγιο Bard της Νέας Υόρκης οπού φοιτούσαν και συνεχίστηκε με την μπάντα Jay & The Americans. Γνωρίζοντας τον Gary Katz, που εργαζόταν στη δισκογραφική ABC ξεκινούν να δουλεύουν εκεί με καθήκοντα τραγουδοποιών. Εκεί φτιάχνουν τους Steely Dan.
Οι Fagen και Becker ονόμασαν το συγκρότημα έτσι από ένα «επαναστατικό» ατμοκίνητο δονητή, που αναφέρεται στο μυθιστόρημα του Γουίλιαμ Σ. Μπάροουζ “Γυμνό γεύμα”. Βέβαια και οι Soft Machine ή οι Thin White Rope τίμησαν τον διαβόητο συγγραφέα, για να μην αναφέρουμε (Beatles, The Velvet Underground, Joy Divison) που εμπνεύστηκαν από το στυλ γραφής του και την αδυσώπητη έμφαση στο άθλιο υπόβαθρο της σύγχρονης κοινωνίας.
Ωστόσο, οι Steely Dan ήταν το μόνο από αυτά τα συγκροτήματα που ξεκάθαρα έδωσαν το όνομά τους από ένα λογοτεχνικό σεξουαλικό παιχνίδι. Μέσα σε λίγες εβδομάδες ξεκινούν την ηχογράφηση του πρώτου τους εντυπωσιακού άλμπουμ “Can’t Buy A Thrill” 1972.
Η ανταπόκριση του κοινού ήταν άμεση. Τα επιτυχημένα σινγκλ του “Do It Again” και “Reelin’ In the Years” έφτασαν στο Νο. 6 και στο Νο.11 αντίστοιχα στο τσαρτ σινγκλ του Billboard. Μαζί με το “Dirty Work” (τραγουδισμένο από τον David Palmer), τα τραγούδια γίνονται ραδιοφωνικά. Και αφού έχουν ηχογραφήσει τα “Countdown To Ecstasy” που κυκλοφόρησε το 1973, το οποίο δεν ήταν τόσο εμπορικά επιτυχημένο όσο το πρώτο τους άλμπουμ, το 1974 οι πωλήσεις αρχίζουν να ανεβαίνουν κατακόρυφα με το σφιχτοδεμένο “Pretzel Logic” 1974.
Το “Pretzel Logic” περιλαμβάνει το πιο επιτυχημένο σινγκλ του γκρουπ, “Rikki Don’t Lose That Number” αλλά αποδίδουν κι έναν φόρο τιμής στους Duke Ellington και James “Bubber” Miley ‘s με το κομμάτι ” East St. Louis Toodle-Oo “.
To 1975 ο Becker, ο Fagen και ο Denny Dias είναι τα μόνα αρχικά μέλη των Steely Dan. Ξεκινούν να ηχογραφούν το νέο τους άλμπουμ με τους κιθαρίστες Larry Carlton και Elliott Randall, τον σαξοφωνίστα Phil Woods και τον Wilton Felder ντραμς/κρουστά. Τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς το άλμπουμ “Katy Lied” γίνεται χρυσό με τη δύναμη των κομματιών “Black Friday” και “Bad Sneakers”. Ωστόσο, ο Becker και ο Fagen είναι τόσο δυσαρεστημένοι με τον ήχο του άλμπουμ που για χρόνια αρνούνταν να το ακούσουν στην τελική του μορφή. Ο λόγος, ένα ελαττωματικό σύστημα μείωσης θορύβου για το οποίο ζήτησαν δημόσια συγγνώμη (στο οπισθόφυλλο του δίσκου).
Το πέμπτο άλμπουμ τους, “The Royal Scam”, κυκλοφορεί τον Μάιο του 1976. Λόγω της εξέχουσας συνεισφοράς του κιθαρίστα Larry Carlton, το “The Royal Scam” είναι απ’ τα πιο προσανατολισμένα κιθαριστικά άλμπουμ του συγκροτήματος. Το άλμπουμ πούλησε στις Ηνωμένες Πολιτείες χωρίς κάποιο επιτυχημένο σινγκλ, αν και έχει την καλοκαιρινή υπερκομματάρα “The Fez”. Στο Ηνωμένο Βασίλειο το κομμάτι “Hiti Divorce” γίνεται η πρώτη μεγάλη επιτυχία τους εκεί.
Έχοντας στο ενεργητικό τους πάρα πολλά singles με πεντακάθαρες – αψεγάδιαστες παραγωγές, φτάνουν στο ζενίθ της επιτυχίας τους με το δίσκο “Aja” 1977. Με τους κιθαρίστες Larry Carlton και Lee Ritenour, τον μπασίστα Chuck Rainey, τους σαξοφωνίστες Wayne Shorter, Pete Christlieb και Tom Scott, τους Steve Gadd, Rick Marotta και Bernard Purdie στα ντραμς, τον πιανίστα Joe Sample και τον πρώην πιανίστα/βιμπραφωνίστα του Miles Davis, Victor Feldman, να συμμετέχουν σε αυτό το άλμπουμ, το Aja φτάνει στο Top 5 των αμερικανικών charts μέσα σε τρεις εβδομάδες, κερδίζοντας βραβείο Grammy για το “Engineer – Best Engineered Recording – Non-Classical”.
Το “Aja” ήταν επίσης ένα από τα πρώτα αμερικανικά LP που πιστοποιήθηκαν ως «πλατινένιο» για πωλήσεις άνω του 1 εκατομμυρίου άλμπουμ. Με αυτό το άλμπουμ εδραιώνεται και η φήμη των Becker και Fagen ως τραγουδοποιών αλλά και ως τελειομανών στις παραγωγές των δίσκων τους.
Το άλμπουμ των Steely San “Gaucho” (1980) γράφτηκε με καθυστέρηση. Ένας ηχολήπτης έσβησε κατά λάθος το μεγαλύτερο μέρος του και δεν ανακτήθηκε ποτέ. Όμως τα προβλήματα δεν σταματούν εκεί. Ήδη από τον Μάρτιο του 1979, η MCA Records είχε αγοράσει τη δισκογραφική εταιρεία ABC. Αυτό στην πράξη σημαίνει πως για τα επόμενα δύο χρόνια οι Steely Dan δεν μπορούσαν να κυκλοφορήσουν άλμπουμ.
Ο Becker και ο Fagen αποφασίζουν να φύγουν από την ABC για τη Warner Bros. Records, αλλά η MCA διεκδικεί την ιδιοκτησία της μουσικής τους, εμποδίζοντάς τους να αλλάξουν δισκογραφική. Παράλληλα η κοπέλα του Becker πεθαίνει από υπερβολική δόση ναρκωτικών στο διαμέρισμά τους στο Upper West Side και του γίνεται μήνυση για 17 εκατομμύρια δολάρια. Λίγο μετά χτυπήθηκε και από ταξί ενώ διέσχιζε έναν δρόμο του Μανχάταν, σπάζοντας το δεξί του πόδι σε πολλά σημεία και αναγκάζοντάς τον να χρησιμοποιήσει πατερίτσες.
Το “Gaucho” κυκλοφορεί τελικά τον Νοέμβριο του 1980, παρά τη βασανισμένη ιστορία του, με τη συμμετοχή του Mark Knopfler (Dire Straits) στο “Time Out of Mind”. Τα προβλήματα όμως συνεχίζονται και μετά την κυκλοφορία του με τον Keith Jarrett να μηνύει τους Steely Dan για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων, ισχυριζόμενος ότι είχαν βασίσει το ομώνυμο κομμάτι του “Gaucho” σε μια από τις συνθέσεις του,”Long As You Know You’re Living Yours”. Ο Fagen αργότερα παραδέχτηκε ότι του άρεσε το τραγούδι και ότι είχε ισχυρή επιρροή.
Το 1981 ήρθε το τέλος, κοινή συναινέσει, για να ακολουθήσουν επιτυχημένες προσωπικές δουλειές, μέχρι το νοσταλγικό “Two Against Nature” το 2000.
