επιμέλεια: Νίκος Βλάχος
Shopping εδώ, shopping εκεί, shopping λίγο πιο δίπλα. Χριστούγεννα.
Στο βωμό του ρεβεγιόν, δίνεις ένα σκασμό λεφτά για να αγοράσεις ένα νέο κοστούμι, ένα καλοραμμένο ταγέρ, ένα νέο σακάκι, ένα κοστούμι. Είστε σίγουροι πως μέσα του θα είστε ο νέος σας εαυτός. Το φοράτε και μετά από λίγο είναι σαν να μην έχει αλλάξει κάτι. Σύντομα η υπόσχεση του νέου θα φύγει. Γιατί άραγε;
Αυτή η ικανοποίηση, γνωστή ως ηδονική προσαρμογή, εμφανίζεται σχεδόν για οτιδήποτε μας κάνει χαρούμενους. Κοιτάξτε γύρω σας και σκεφτείτε πόσο απολαύσατε αρχικά τα πράγματα που σας περιβάλλουν. Αναλογιστείτε τώρα πόσο τα απολαμβάνετε σήμερα. Δεν θα ήταν υπέροχο να πάρουμε πίσω λίγη από αυτή την αρχική απόλαυση;
Ο όρος «ηδονική προσαρμογή» περιγράφει πώς οι άνθρωποι προσπαθούν συνεχώς να ανεβάσουν τα επίπεδα ευτυχίας τους, αλλά ποτέ δεν επιτυγχάνουν πραγματικά το επίπεδο που προσδοκούν. Μας κάνει να εστιάζουμε σε αυτά που δεν έχουμε, παρά σε αυτά που έχουμε.
Τα βήματα της ηδονικής προσαρμογής
1.Αισθάνεστε βαριεστημένοι και λαχταράτε τη διέγερση.
2.Ενθουσιάζεστε με την ιδέα/την ευκαιρία για κάτι, π.χ. μια νέα δουλειά, ένα νέο αντικείμενο, μια σχέση.
3.Πιστεύετε ότι το χρειάζεστε για να είστε ευτυχισμένοι.
4.Τελικά το αποκτάτε και νιώθετε ευτυχισμένοι.
5.Αλλά με την πάροδο του χρόνου, ξαναπέφτετε στην πλήξη και φτάνετε ξανά στο πρώτο βήμα.
Πώς να αποφύγετε την ηδονική προσαρμογή
Μην ανησυχείτε αν τα παραπάνω σας έχουν κάνει να σκεφτείτε «Ω, βιώνω σοβαρή ηδονική προσαρμογή». Σχεδόν όλοι μας το βιώνουμε κάποια στιγμή, αν όχι τακτικά σε όλη μας τη ζωή. Δεν είστε μόνοι.
Μερικοί άνθρωποι μπορούν να αναγνωρίσουν ότι δεν μπορούν να γίνονται ευτυχισμένοι επιδιώκοντας συνεχώς κάτι καινούργιο. Άλλοι συνεχίζουν να κυνηγούν πάντα τον επόμενο στόχο και την κορυφαία εμπειρία της ευχαρίστησης.
Το να τρέχει κανείς πίσω από την ευχαρίστηση δεν είναι κάτι βιώσιμο, καθώς στην πραγματικότητα κάνει την ηδονική προσαρμογή πολύ περισσότερο αναμενόμενη!
Υπάρχουν, ευτυχώς, πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε εύκολα να σπάσετε αυτό τον φαύλο κύκλο.
Αποφύγετε την ηδονική προσαρμογή σπάζοντας τη ρουτίνα
Σταματήστε την ηδονική προσαρμογή εισάγοντας φαντασία στη ζωή σας. Παρόλο που η σταθερότητα έχει την ευκολία, την άνεση και την οικειότητα, το να διαφοροποιηθείτε κάθε τόσο θα σας βοηθήσει να ξεφύγετε από το αδιέξοδο της ηδονικής προσαρμογής.
Εξασκείστε την ευγνωμοσύνη και την επίγνωση
Είμαστε πιο επιρρεπείς στην ηδονική προσαρμογή εάν είμαστε δυσαρεστημένοι με το σημείο που βρισκόμαστε στη ζωή, όταν δεν είμαστε ικανοποιημένοι με αυτό που έχουμε αυτή τη στιγμή. Το να νιώθουμε ευγνωμοσύνη για ό,τι έχουμε είναι σημαντικό, όχι μόνο για το φαινόμενο της ηδονικής προσαρμογής, αλλά και για τις καθημερινές μας διαθέσεις.
Η εξάσκηση της ευγνωμοσύνης μπορεί να γίνει κάτι τόσο απλό, όσο το να σκεφτείτε τρία πράγματα για τα οποία ήσασταν ευγνώμονες ενώ βουρτσίζετε τα δόντια σας στο τέλος της ημέρας.
Αναστοχαστείτε πάνω στην ιδέα ότι κάτι έξω από τον εαυτό σας θα σας φέρει ευτυχία.
Κάτι τέτοιο δεν είναι μια εύκολη λύση, θα χρειαστεί χρόνος και αφοσίωση – αλλά είναι κάτι που θα επηρεάσει τη μακροπρόθεσμη ευτυχία σας πολύ περισσότερο από το επόμενο πράγμα που η καρδιά σας ποθεί.
Η ηδονική προσαρμογή έχει τις ρίζες της στην πεποίθηση ότι η ευτυχία βρίσκεται έξω από τον εαυτό και ότι εξαρτάται εξ ολοκλήρου από εξωτερικούς παράγοντες. Θα μπορούσατε να επανεξετάσετε αυτές τις περιοριστικές πεποιθήσεις και να βαδίσετε σε ένα άλλο δρόμο που ανοίγεται μπροστά σας. Να εξερευνήσετε νέες εκδοχές ζωής.
