Ελένη Λομβάρδου – Η συνέντευξη με τη συνθέτρια που ζει και αναπτύσσει το μουσικό της όραμα στον ατμοσφαιρικό ήχο από τη Νέα Υόρκη.

Η συνθέτρια Ελένη Λομβάρδου χωρίς θόρυβο, μακριά από τον χτύπο του marketing, των δημοσιευμάτων τύπου: “Ελληνίδα μαγεύει τη Νέα Υόρκη” έχει χτίσει μια καριέρα στο χώρο της κινηματογραφικής, θεατρικής, neoclassical μουσικής. Την πετύχαμε στην Αθήνα. Σε λίγες μέρες θα επιστρέψει στις ΗΠΑ για να τελειώσει το soundtrack δύο ταινιών. Αυτή η μειλίχια γυναίκα που, σαν από πάντα, γνωρίζει να κεντά “ατμοσφαιρική μουσική” μας μίλησε για το παρόν της τέχνης, τους προσωπικούς της στόχους και τον ορισμό που δίνει στο άκουσμα της λέξης “επιτυχία”. Την ευχαριστούμε για τον χρόνο που μας χάρισε.  

-Ποια πόλη ονομάζετε “σπίτι” σας; 

Μένω και δουλεύω στη Νέα Υόρκη, Αυτή τη στιγμή είμαι στην Αθήνα για να παραδώσω μια δουλειά και αμέσως μετά ξαναφεύγω για Αμερική. 

-Η σχέση σας με τη μουσική ήταν ξεκάθαρη από την πρώτη στιγμή;

Η σχέση μου με τη μουσική ήταν ξεκάθαρη από την ηλικία των 4 ετών. Το πιάνο της γιαγιάς στο σπίτι μου ήταν για εμένα πάντα πόλος έλξης. Από τα 4 άρχισα να το εξερευνώ και να φτιάχνω δικές μου μελωδίες. Δηλαδή φρασούλες που είχαν μελωδική γραμμή, πράγμα που έδειξε ότι είχα μουσικό ταλέντο. Ήταν σίγουρο δε ότι θα ασχοληθώ με τη μουσική σύνθεση για κινηματογράφο αφού σε πολύ μικρή ηλικία ερωτεύτηκα το σάουντρακ της “Φαντασίας” του Ντίσνεϊ όταν το πρωτοείδα στο κινηματογράφο. Κυριολεκτικά με μάγεψε η σχέση, το πάντρεμα εικόνας, μουσικής.. Ήταν έρωτας με τη πρώτη ματιά. Ενθουσιάστηκα τόσο που από εκείνη την ταινία και μετά, όποτε πήγαινα στον κινηματογράφο έδινα ιδιαίτερη προσοχή στη μουσική της, χωρίς να φεύγει από το μυαλό μου μέρες ολόκληρες.  

-Συχνά το δρομολόγιο ενός μουσικού/συνθέτη πάει κάπως έτσι: μπαίνει σε μια εφηβική μπάντα, παίζει απλή ποπ και μετά, όταν η μπάντα σπάει, κάνει σόλο πορεία. Η ζωή σας στη μουσική έχει κάτι από το παραπάνω σενάριο;

Δεν θα το έλεγα. Βέβαια πέρασα κάποια στιγμή ως φοιτήτρια από μία ροκ μπάντα, παίζαμε παντού, Manhattan, Bronx, Brooklyn, Upstate New York και με πολύ μεγάλη επιτυχία, αλλά δεν έκατσα για πολύ. Ποτέ δεν μ’ ενδιέφερε ιδιαίτερα η μουσική που είχε σχέση με στίχο, τα τραγούδια δηλαδή. Με τραβούσε και ασχολούμουν πάντα με την ορχηστρική μουσική και τη μουσική για εικόνα, δηλαδή τη μουσική για ταινίες, θέατρο, χορό, video installations.

-Που σπουδάσατε μουσική;

Σπούδασα πιάνο στο Εθνικό Ωδείο αλλά πήγα στην Αμερική, στο New York University για να σπουδάσω Ιατρική. Στην Αμερική όταν σπουδάζεις Ιατρική παίρνεις αρχικά ως Pre Med ένα δίπλωμα Bachelor και εγώ πήρα το δικό μου Bachelor στη Βιολογία. Αλλά ταυτόχρονα σπούδαζα και Μουσική και πήρα και δεύτερο Δίπλωμα Bachelor στη Μουσική Σύνθεση. Όταν τελείωσα και έπρεπε να αποφασίσω ποιον δρόμο από τους δύο θα ακολουθήσω μεταπτυχιακά, επέλεξα το Film Scoring and Music Technology Master’s Program του New York University. Ήταν δύσκολη απόφαση, αλλά ακολούθησα τη καρδιά μου για να την πάρω και δεν μπορώ να πω ότι το μετάνιωσα. Τη λατρεύω τη δουλειά μου, με γεμίζει ικανοποίηση και περηφάνια. Πολλές φορές λειτουργεί σαν ψυχοθεραπεία. Και αυτό νομίζω, ειδικά στη σημερινή εποχή, είναι ευλογία.

-Φτιάχνετε μουσική για θέατρο και σινεμά σε Ευρώπη και Αμερική. Η εισαγωγή σας στη θεατρική σκηνή της Νέας Υόρκης πώς έγινε;

Όπως είπα προηγουμένως σπούδασα στη Νέα Υόρκη και μου δόθηκε η ευκαιρία να κάνω την πρακτική μου στην Εταιρεία κινηματογραφικών Παραγωγών του Robert De Niro, την Tribeca. Μεγάλο σχολείο, με γνωριμίες που άνοιξαν πόρτες και έφεραν δουλειές στον χώρο του κινηματογράφου και του θεάτρου. Επίσης έγινα απλό μέλος και μετέπειτα μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Manhattan Producers Alliance, ενός πολύ μεγάλου Οργανισμού με έδρα τη Νέα Υόρκη που απαρτίζεται από διακεκριμένους επαγγελματίες του χώρου. Έγινα μέλος και του Διοικητικού Συμβουλίου ενός άλλου σημαντικού Οργανισμού, του International Alliance for Women in Music. Δύο Οργανισμοί που βοήθησαν και αυτοί με τη σειρά τους στο να γνωρίσω αξιόλογους ανθρώπους του χώρου και να λάβω πολύ σημαντικές συμβουλές. Με πολύ τρέξιμο, δουλειά, υπομονή και επιμονή κατάφερα να αποδείξω την αγάπη μου και την αξία μου σε αυτό που κάνω. Στο εξωτερικό, ευτυχώς, υπάρχει αξιοκρατία και όποιος αποδείξει την αξία του, αναγνωρίζεται και πάει μπροστά.

-Μουσική για θέατρο, μουσική σε έργα τέχνης, μουσική για κινηματογράφο, μουσική για διαφημίσεις, θα έρθει η στιγμή που συνθέτης θα γράψει μουσική για ποστ στα social media;

Νομίζω πως η μουσική σε ποστ των social media ακολουθεί για έναν συνθέτη τη λογική της μουσικής ενός διαφημιστικού ή μιας μικρού μήκους ταινίας. Οπότε γιατί όχι. Εξάλλου το κοινό πλέον των ποστ και γενικότερα του ιντερνέτ, ειδικά στις νεανικές ηλικίες, είναι πολύ μεγάλο και όλο και μεγαλώνει. Φοβάμαι πως κάποια στιγμή στο μέλλον ίσως αυτό το κοινό γίνει μεγαλύτερο και από το κοινό της τηλεόρασης ή του Κινηματογράφου!

Είναι πρόκληση για έναν συνθέτη να γράψει μουσική που θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέσα στη μικρή διάρκεια ενός ποστ, άρα έχει δημιουργικό ενδιαφέρον κάτι τέτοιο. Τουλάχιστον έτσι το βλέπω εγώ.

-Ζούμε στην εποχή που η σημασία της λέξης “αυθεντία” σύντομα θα εξαφανιστεί;

Η λέξη “αυθεντία” σημαίνει το άτομο που οι γνώσεις του σε συγκεκριμένο τομέα εκτιμώνται εξαιρετικά και συνεπώς δεν αμφισβητείται από κανέναν η γνώμη του. Δεν πιστεύω ότι τέτοια άτομα θα εξαφανιστούν γιατί πολύ απλά πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι με συγκριτικά μεγαλύτερη γνώση, εμπειρία, και επομένως πιο σωστή κρίση που θα ονομάζουμε “αυθεντίες”, θα  τους θαυμάζουμε και θα τους ακολουθούμε. Αλίμονο αν σε μία κοινωνία δεν υπάρχει κανένας να κατέχει την ιδιότητα του αδιαμφισβήτητου κύρους. Τότε δεν θα έχουμε να απευθυνθούμε σε κανέναν για συμβουλή και καθοδήγηση. Πάντα, η κάθε γενιά που φεύγει φέρνει άξιους αντικαταστάτες. Δεν υπάρχει παρθενογένεση, αλλά ταλέντο πάντα υπάρχει.

– Έχετε το δικό σας ορισμό γύρω από τη λέξη “επιτυχία”;

Επιτυχία στο δικό μου τύπο καριέρας είναι να είσαι ένας καλλιτέχνης που δεν γνωρίζει σύνορα, που συνεργάζεται με ανθρώπους από όλο τον κόσμο σε πρότζεκτ διαφόρων στυλ και περιεχομένου. Να παράγεις έργο που έχει ανταπόκριση στους θεατές/ακροατές του, στον Κόσμο. Η επιτυχία απαιτεί ανοιχτό μυαλό, ευελιξία, θάρρος, αγάπη στον πειραματισμό και την εξερεύνηση και, βέβαια, όπως ανέφερα και παραπάνω, πολύ τρέξιμο, δουλειά, επιμονή και υπομονή. Το να είσαι δε γυναίκα μουσικοσυνθέτης στον Κινηματογράφο είναι κάτι που κάνει την επιτυχία ακόμα πιο δύσκολη. Ελπίζω ότι σιγά σιγά, στο μέλλον αυτό δε θα αποτελεί μια επιπρόσθετη δυσκολία. Επίσης επιτυχημένο στον δικό μου τύπο καριέρας θεωρώ αυτόν που αναγνωρίζεται από άξιους συνεργάτες και συναδέλφους του ως ταλαντούχος καλλιτέχνης και συνεργάτης. 

-Τι ετοιμάζετε για το μέλλον;

Έχω κλείσει δύο ταινίες μεγάλου μήκους.

Η μία ταινία, με τίτλο “My RamRani”, είναι ντοκιμαντέρ της Αμερικανίδας σκηνοθέτιδας Kiki Shakti και είναι μια συμπαραγωγή Αμερικής / Ινδίας / Ισπανίας. Αφηγείται την ιστορία μιας πολύ σπουδαίας Αμερικανίδας και μητέρας της σκηνοθέτιδας, που βρέθηκε στην Ινδία, ασπάστηκε τον Ινδουισμό και έγινε η σημαντικότερη Πρέσβειρα της Ινδικής Θρησκείας και Κουλτούρας σε όλο το Κόσμο.

Η άλλη ταινία είναι ένα Bollywood Ινδικής / Μαροκινής συμπαραγωγής με παραγωγό τον Azhar Sheikh και σκηνοθέτη τον Βρετανό Ian David Diaz. Είναι μια ταινία μυθοπλασίας, ένα θρίλερ δράσης, με γυρίσματα σε Αγγλία, Μαρόκο και Ινδία. 

Και οι δύο ταινίες είναι σε στάδιο pre production και εγώ είμαι σε προετοιμασία κάνοντας εντατικά μαθήματα Κλασσικής Ινδικής Μουσικής με τον διακεκριμένο Αμερικανό Συνθέτη Κλασσικής Ινδικής Μουσικής Michael Harrison. Τον “ανυπότακτο της Αμερικάνικης Μουσικής” όπως τον έχει αποκαλέσει ο Philip Glass. Παράλληλα επιλέγω και οργανώνω την ομάδα μου, κάτι που θεωρώ είναι πολύ σημαντικό και πάντα κάνω με ιδιαίτερη προσοχή.

Επίσης από τον Φεβρουάριο ξεκίνησε μια συνεργασία για την οποία είμαι πολύ περήφανη με τον Οργανισμό Boulanger Initiative. Είναι ένας Αμερικανικός Οργανισμός με έδρα τη Washington, D.C. και το Kennedy Center που με τη δράση του υπερασπίζεται και προωθεί τη μουσική που συνθέτουν γυναίκες μέσω παραστάσεων, εκπαίδευσης, έρευνας, παροχής συμβουλών και παραγγελιών μουσικών έργων. Έχει ως αποστολή να υπερασπιστεί το έργο των Γυναικών Συνθετριών και παράλληλα να ενθαρρύνει τη συμμετοχή και την εκπροσώπηση για να επεκτείνει και να εμπλουτίσει τη συλλογική κατανόηση του τι είναι, ήταν και μπορεί να είναι η μουσική. 

Αρχικά θα παρουσιάσω online ένα σεμινάριο με θέμα Γυναίκες Συνθέτριες στον Κινηματογράφο και θα ακολουθήσουν και κάποιες άλλες πολύ ενδιαφέρουσες δράσεις που δεν μπορώ να ανακοινώσω αυτή τη στιγμή.

Ελένη Λομβάρδου – Βιογραφικό 

Η Ελένη Λομβάρβου γεννήθηκε στην Αθήνα, μένει και εργάζεται στη Νεα Υόρκη.

Είναι κάτοχος Master στη Σύνθεση για Κινηματογράφο και τη Μουσική Τεχνολογία από το New York University και Bachelor στη Μουσική Σύνθεση. Είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού MANHATTAN PRODUCERS ALLIANCE της Νέας Υόρκης, που αποτελείται απο καταξιωμένους συνθέτες και μουσικούς παραγωγούς στο χώρο του Κινηματογράφου, και της Τηλεόρασης. Και επίσης είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισσμού INTERNATIONAL ALLIANCE FOR WOMEN IN MUSIC (IAWM), που είναι ένας Διεθνής Οργανισμός για γυναίκες συνθέτες και μουσικούς ερμηνευτές στο χώρο κυρίως της Κλασσικής Μουσικής.

Συνθέτει μουσική για τον κινηματογράφο και τα media, είναι παραγωγός και διευθύνει το δικό της στούντιο (Studio 34 Music Productions) στην Αθήνα. Εχει γράψει μουσική για πολλές διεθνείς θεατρικές παραγωγές, τηλεπαιχνίδια και τηλεοπτικές σειρές. Έχει συνθέσει μουσική και βραβευτεί σε διακεκριμένα Διεθνή Φεστιβάλ Κινηματογράφου, όπως το 2021 NEW YORK INDEPENDENT CINEMA AWARDS, το 2021 BERLIN INTERNATIONAL ART FILM FESTIVAL, το 2021 HONG KONG INDIE FILM FESTIVAL, το 2023 STAR INTERNATIONAL FILM FESTIVAL, και το 2022 MADRID INTERNATIONAL FILM FESTIVAL με το βραβείο της Καλύτερης Πρωτότυπης Μουσικής για ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους, και ντοκυμαντέρ. Επίσης έχει βραβευτεί για την ορχηστρική δουλειά της στα 2023 WORLD CLASSICAL MUSIC AWARDS, και 2023 AMADEUS COMPOSITION AWARD.

Η μουσική της έχει ακουστεί σε Ελληνικούς και διεθνείς ραδιοφωνικούς σταθμούς, όπως στον BR-Klassik Bavarian Broadcasting Radio Station, στον WPRB FM, και στον WQRX (ο WQRX FM είναι ο δημοφιλέστερος σταθμός για κλασσική μουσική στις Ηνωμένες Πολιτείες). Έχει συμμετάσχει με μουσική της σε συναυλίες Κλασσικής και Τζαζ Μουσικής σε ολόκληρο τον Κόσμο.