“Το θέατρο ντοκιμαντέρ αποτελεί ένα εξαιρετικά ευρύ και απελευθερωτικό πεδίο καλλιτεχνικής έκφρασης που ενεργοποιείται κάθε φορά που οι συνθήκες «εκεί έξω» μας εμπνέουν με θετικό ή αρνητικό – τις περισσότερες φορές – πρόσημο. Είναι περισσότερο ένας τρόπος αντίληψης της καλλιτεχνικής δημιουργίας σε σχέση με το κοινωνικοπολιτικό αποτύπωμά της και το ιστορικό/πολιτισμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αυτή γεννιέται και ωριμάζει. Η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Διεθνούς Δικτύου Θεάτρου Ντοκιμαντέρ, Μάρθα Μπουζιούρη, προλογίζει μια καλλιτεχνική πράξη που την ενδιαφέρει έντονα.
Το Διεθνές Δίκτυο Θεάτρου Ντοκιμαντέρ (ΔΔΘΝ) διοργανώνει το δεύτερο MEETING EVENT, δύο χρόνια μετά τη θερμή υποδοχή της πρώτης του επιτυχημένης διοργάνωσης. Το ΔΔΘΝ συστάθηκε στις αρχές του 2020. Έχει σκοπό να δημιουργήσει έναν δυναμικό πόλο έρευνας, καλλιτεχνικής δημιουργίας και ανάδειξης του θεάτρου ντοκιμαντέρ εντός κι εκτός Ελλάδας. Μέσα από τις δράσεις του θέλει να συσπειρώσει τους δημιουργούς του είδους και να εξοικειώσει το κοινό µε το θέατρο ντοκιμαντέρ και να ισχυροποιήσει τη θέση του στη σύγχρονη δραματουργία.
Το MEETING EVENT 2022, υπό τον τίτλο «Mediterranean Stages», εγκαινιάζει τον διεθνή χαρακτήρα του ΔΔΘΝ, καθώς αυτή τη φορά στρέφει το βλέμμα στις μη δυτικές δραματουργίες. Αφιερώνει τη θεματική της συνάντησης σε σημαντικούς δημιουργούς της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής (MENA region – Middle East, North Africa), με προσκεκλημένους καλλιτέχνες από την Τουρκία, τον Λίβανο, τη Συρία, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο.
Το MEETING EVENT 2022 θα φιλοξενηθεί και πάλι στο Σεράφειο του Δήμου Αθηναίων για τρεις ημέρες, από τις 24 έως και τις 26 Οκτωβρίου 2022, προσφέροντας ένα πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα που περιλαμβάνει εκπαιδευτικά εργαστήρια, masterclasses, προβολές παραστάσεων θεάτρου ντοκιμαντέρ και συμπόσιο, με ελεύθερη συμμετοχή για όλους τους ενδιαφερόμενους.
Ζητήσαμε από την Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Διεθνούς Δικτύου Θεάτρου Ντοκιμαντέρ, Μάρθα Μπουζιούρη, να απλώσει τις σκέψεις και τις ελπίδες της γύρω από τη φιλοσοφία του Δεύτερου Meeting Event αλλά και της σχέσης Τέχνης – Θεάτρου Ντοκιμαντέρ γενικότερα.
Φέτος, το Διεθνές Δίκτυο Θεάτρου Ντοκιμαντέρ στρέφεται σε μη δυτικές δραματουργίες, σε δημιουργούς της Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής. Γιατί;
Το άνοιγμα που κάνουμε σήμερα προς το θέατρο της Μεσογείου είναι μια οργανική χειρονομία: μια επιθυμία εξερεύνησης και εξοικείωσης με δραματουργίες του πραγματικού, οι οποίες έχουν περιορισμένη ή επιλεκτική εκπροσώπηση στο δυτικό θέατρο. Αυτά που συμβαίνουν δίπλα μας – η βιωμένη πραγματικότητα σε χώρες όπως η Τουρκία, η Συρία ή η Παλαιστίνη – μας είναι κατά κάποιον τρόπο οικεία, αλλά ο τρόπος που μεταγράφονται σε θεατρική πρώτη ύλη παραμένει κατά βάση άγνωστος. Δεν έχουμε εύκολη πρόσβαση στο θέατρο που συμβαίνει σε αυτή τη γωνιά του κόσμου κι ας είναι «γειτονιά» μας. Δεν γνωρίζουμε τους δημιουργούς, τον τρόπο δουλειάς τους, τις προσκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Μέσα από το φετινό MEETING EVENT του ΔΔΘΝ επιθυμούμε να κάνουμε μια πρώτη ουσιαστική γνωριμία με καλλιτέχνες που ζουν και δημιουργούν εκεί όπου η ελευθερία, η ισότητα, η διαφορετικότητα, η αυτοδιάθεση, το δικαίωμα στην έκφραση, η θέση της γυναίκας αποτελούν καθημερινά διακυβεύματα. Η ματιά τους είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και σημαντική γιατί τροφοδοτεί με ουσία τη συζήτηση για την καλλιτεχνική όσο και την κοινωνικοπολιτική σημασία του σύγχρονου θεάτρου ντοκιμαντέρ παγκοσμίως.
Μεσόγειος, μια θάλασσα με ίσως χιλιάδες παράλιους πολιτισμούς. Το ζητούμενο της ελεύθερης έκφρασης παραμένει διαχρονικά επίκαιρο;
Ναι. Η ελευθερία της έκφρασης είναι ένα διαρκές διακύβευμα και όχι ένα κατακτημένο δικαίωμα, εντός κι εκτός σκηνής. Γιατί το θέατρο, ως ανήσυχη και κριτική έκφραση δημόσιου λόγου, φιμώνεται κι αυτό, ακόμα και σε κοινωνίες που έχουν κατακτήσει πολιτειακά τη δημοκρατία. Έρχεται αντιμέτωπο με τη λογοκρισία, αφού δεν υπερίπταται της κοινωνίας αλλά την ανατέμνει. Αυτός είναι κι ένας από τους άξονες της συζήτησης που θα ανοίξουμε στο Συμπόσιο την τελευταία ημέρα της διοργάνωσης (26 Οκτωβρίου), κοιτώντας στην κατεύθυνση διαφορετικών εκδοχών ανελευθερίας στη ζωή και στη σκηνή. Όσο το θέατρο διεκδικεί την ελεύθερη έκφραση για λογαριασμό της κοινωνίας στην οποία απευθύνεται, χρειάζεται να τη διεκδικεί και για τον εαυτό του.
Λέμε πως η Ελλάδα είναι το σταυροδρόμι ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση. Αυτό που λέμε είναι μια πρόφαση ή μια πραγματικότητα;
Είμαστε όντως μια τόσο υβριδική πολιτισμική περίπτωση; Δεν ξέρω. Μέχρι πρότινος, έβλεπα να μας κατατρέχει μια μειονεξία και μια μεγαλομανία/προγονοπληξία την ίδια στιγμή, που ενδεχομένως έχει τις ρίζες της στο πολιτισμικό contrast που έχει γαλουχήσει γενιές και γενιές. Ευτυχώς, αυτές που έρχονται δεν βασανίζονται από επίπλαστα δίπολα και ιστορικές αγκυλώσεις. Ευτυχώς, δεν θα τους απασχολήσει ποτέ το αν είμαστε «τουρκόσποροι» ή αν καταφέραμε να «ανήκομεν εις την Δύσιν» με κόπο και ιδρώτα, ή αν είμαστε ο ένδοξος πυλώνας του δυτικού πολιτισμού. Σιγά σιγά, η διαφορετικότητα, η ουσιαστική επαφή με τον Άλλο και όχι η στείρα γεωπολιτική γειτνίαση, η συνύπαρξη ετερόκλητων ταυτοτήτων μέσα και γύρω μας, οι εγγενείς αντιφάσεις εντός κάθε πολιτισμού, γαλουχούν αθόρυβα αλλά καθοριστικά μια άλλη κουλτούρα ταυτότητας, συνύπαρξης και ανθρωπιάς.
•Περισσότερες πληροφορίες για τις δράσεις που προγραμματίζονται στο δεύτερο MEETING EVENT υπάρχουν ΕΔΩ
